Wp/tig/ክታብ - መዐደዩት - መስእል ዐሬ

መስእል ዐሬ

ፍስሃዬ ተኽላይ

“ምን እለ ዮም ወሐር እሊ ምድር እምከ ወአቡካቱ። ሕነ ህዬ ምኑ ለትከለቅነ ወእግሉ ለእንፈቴ ሕነ። ከእብሊ፡ እምበሌሀ ብዕድ ለትሰአሉ አዳም ይሀለ---” ቤለዩ ወድ-ከመንዶስ እግለ እት ቀደሙ በጥር ለዐለ መንደላይ።

ለመንደላይ ተስፈኣለም ተስፋጽዮን( ወድ ሸሪጠ) ልትበሀል። ለመንደላይ ክምሰለ መሽከሪቱ ለዛብጣም ነፈር ተወው ወደ። ወድ-ከመንዶስ መስኢት ወሓድረት ሓለት እንዴ ተሓበረ እቱ፡ ቴለል ናይለ መንደላይ ሰበት አትፈከረዩ ለእግለ ወዴ ወእግለ ለሐድግ በዴት ምኑ። እግል ልራቅበ ለኢቀድር ሒለት እንዴ መልከቱ፡ ለሙሉእ ለዐለ ዕንታቱ አናቤዕ ደራገገ። ክልኢቶም አድሕድ እንዴ ገንሐው እብ ብካይ ጀለም አበለው። እተ ሳዐት ለሀ ወድ-ከመንዶስ ለእግለ ወዴ እንዴ ትቀዌት ዲቡ ለመንደላይ እንዴ ሐድገዩ እግል ሊጊስ ነወ። ኤማን እንዴ ወደ መንደላይ እግል ልግነሕ ኢቀድረ። እብ ረሕመት ሐቆለ አቅመተዩ፡ ከለጥ ለወደ ትሰምዐዩ። “መዐሰላመ” እንዴ ቤለዩ እምበል ህግየ ክባባይ ገብአ። እለ ለተአትሐዝን ጋሪት እተ ድዋራት ለረአየ ነፈር ይዐለ።

ተስፈኣለም (ወድ ሸሪጠ) እግለ እብ ሰለስ ታኪ መስሬዕ እንዴ ገብአው ምን ማርሰ-ተክላይ አስክ እምሀሚሜ ለአሴሮ ለዐለው ጸሩ፡ ቅዋት ብርጌድ-23 እንዴ ዐረዮም ምስሎም ተሓብረ። መጦር መስኡሊኑ እግል ልግበእ ላዝም ዐለ። ለራፍዐ ለዐለ ሬድዮ ሀለው ምን መስኡሊኑ እግል ልትፈንቴ ኢትሰሜሕ እግሉ። እግል ልትፈንቴ እበ ለቀድር ፍንቲት ምስመሰ ይዐለት እግሉ። እብሊቱ፡ እግል ለዐርዮም ለአሳድር ለዐለ።

ሐቆ እለ ውዲት እለ ወድ ከመንዶስ እት ትዕስ ወሀመት ትሸመመ። “ሚ ገብአኮ አክል እሊ ሸፈግኮ? ክሎም ቀድያት እት ወቅቶም እግል ልትአመሮ ቱ ማሚ? ለጋር እግለ ከስሶም መስኡሊን አፎ ይአዘምነ ምኑ?” እት ልብል እብ በኑ ጀርተም እንዴ ልብል እት በሐር ሀመት ትቀመሸ። ለከሊማት ምን አፉሁ እንዴ ኢፈግረ። አፉሁ እግል ልትለገም ወሐረ። እት ሀመት እት እንቱ ወለት መስርዑ ላተ- ወለት አርሕዶ ምነ ሀመቱ በል ክም ልብል ወዴቱ። እት ሀመት ቅሙሽ ዲብ እንቱ ክምሰል ርኤቱ እብ በስከዊት አምሐረ ሸወጠቱ። እለ ዶል እለ ውልብ ወደ።

“ዐለም አስክ ተዐሬ እብከ እግል ትህመም አለብከ--ወድ-ከመንዶስ። ኢትሕሰብ ወኢትህመም። እሊ በስከዊት እንዴ ትበሌዕ አልሓይከ ሐርኩ።” ቴለቱ። ምን አትዐረፎት ጾር ለተአከረ እንዴ መስለዩ ኬን ወእንሰር ትዋለበ። እት ዕንታት

ናይለ መስሬዕ ክምሰል አተ እንዴ ትፈሀመዩ፡ ምን ወድ ነጋሽ(በዐል ብሬን)፡ እግለ ብሬን እንዴ ትከበተ እት ቀደምለ መስሬዕ እብ ተረቅቡ ገብአ።

ተስፈኣለም ተስፈጽዮን( ወድ ሸሪጠ) እት ሰነት 1966 ምን ሐረስቶት ላቶም። አቡሁ ተስፈጼን ወለዴማርያም ወእሙ ለቴብርሃን መስመር ዲብ ደቀምሓሬ ደምበዛን ትወለደ። አቡሁ ተስፈጼን ምን ሐርስ እንዴ አዝመ ዎሮት ምነ ምስል ወድ ከመንዶስ ለተዐስከረው ሸባባት ዐለ። ተስፈኣለም ወድ አርበዕ ሰነት እት ሀለ ምን ሕቅፍ ወረሕመት ዋልዳይቱ እንዴ ኢጸግብ፡ ዋልዳይቱ ቤት አማነ አቴት። ሐቆ ሞት ለቴብርሃን ተስፈጼን ሐያት ምን ዐንደል መረት ዲቡ። ዐስከሪ ሰበት ዐለ ለዐልቀት ወልዱ ምስል መን ወዲብ አየ ክምሰል ለዓብዩ ትቀወ ዲቡ። ገሌ እግል ልባስር ሰበት ዐለ እግሉ። ሰኒ ኣቢሀ እት እንቱ አቡሁ ወልዴማርያም እበ ሀበዩቱ 300 ብር ዲብ ከረን እት “ኮለጅ ዓበዮት የታይም ሚስተርዮ” ኣተዩ። እብሊ ህዬ ተስፈኣለም ምን ወድ አርበዕ ስነት እንዴ አንበተ እምበል ዋልዴን እት አካን የታይም እግል ልዕቤ አንበተ።

ተስፈኣለም ወድ 10 ሰነት ክምሰል ገብአ፡ አባይ እግል ዖነ እንዴ አንደደ ለልትቀተል ቀትለ ወማል ናይለ ድጌ ዘምተዩ። ለሸዐብ ምን መንበረቱ ትሸዕተረ። እተ ወቅት ለሀይ ሑ አቡሁ እግል ተስፈኣለም፡ አስይድ ብርሃኔ ወልዴ ማርያም ምን መዓልዲ እት በቀል እንዴ ትጸዐነ እት ቁኒዕ ባካት ሐሊብመንተል መጽአ። አስክ ከረን እብ እገሩ እንዴ ጌሰ። ተስፈኣለም ሀድፍ አባይ እግል ኢልግበእ፡ ምን መስከብ የታይም እብ መስኡልየቱ እንዴ አፍገረዩ ዲብ ዐዱ ደቀምሐሬ ደምበዛን ጌሰ እቡ። ተስፈኣለም ወድ ሰማን ሰነት ክምሰል ገብአ። አቅራቡ እንዴ መጽአው ክምሰል ነስአዉ ፈቅድ። ለአቅራቡ ነስእዉ እት ህለው እሙ ማይተት ክምሰል ተ ወአቡሁ ናድል ክምሰል ሀለ እንዴ ልትሃገው ሰምዖም ዐለ።

ተስፈኣለም ዕምር አክለ እት ወስክ ጌሰ፡ ሰውረትመ እት ትትቀደም ወትጠወር ጌሰት። ዮም ሰማን ወሬሕ ሰቦዕ ሰነት 1977 መድዲነት ከረን ጀብሀት ሸዕብየት ሐረረተ። ሐቆ ሰነት ህዬ ደርግ ምስል እትሓድ ሶቬት ሰበት ትመሳነ ሜዛን ቅወት ዐስከርየት ዲብ ደርግ ትበደለት። ሰውረት ዲብ ሐንቴሀ ለዐለ መዳይን እንዴ ሐድገት እግል ተንሰሕብ ትቀሰበት። እሊ ቴለል እሊ ባብ ፈቴሕ እግሉ ሰበት ዐለ፡ ተስፈጼን ወልዱ እት መድረሰት ሰውረት እግል ልድረስ እግለ እት ከረን ለዐለው ጀማሂር ሰለመዩ። ተስፈኣለም ወብዕዳም እሉ ለመስሎ አጀኒት ዲብ ተንዚሞም ጀብሀት ሸዕብየት እንዴ ተሓብረው እግል ልድረሶ አስክ ሳሕል ሰበከው። ከእብሊ፡ ተስፈኣለም ( ወድ ሸሪጠ) ዎሮት ምነ እት መድረሰት ሰውረት ለደርሰው ወለ ዐበው አጀኒት ዐለ። እት መድረሰት ሰውረት ተርጀመቱ አክልሕድ ለኢፈሀመዉ “መልሀይ ወመልህየት” ለልብል ሰውርያይ

ከሊማት መታሊቶም ጋብእ ዐለ። ተስፈኣለም ምነ እት መድረሰት ሰውረት ለርአዩ ፍቲ አድሕድ ወመሳደየት ወለዐል እት ሐያቱ ርኢ ኢልአምር። እብ ዓመት ሳሕል እግል ተስፈኣለም ዐለሙ፡ ወጠኑ፡ ሕኩመቱ ወለዐበ እተ አፌቱ ተ። ለምስሉ ለዐበው፡ ፈራሰት ክምሰል ዓዳት ሕሹም ልርእዉ ሰበት ዐለው። አስክ ድፈዕ እንዴ ሀርበው፡ መጦር አበዎም ወሐዎም እግል ለአስተሽህዶ ልትባደሮ ዐለው። ተስፈኣለምመ ክምሰልሆም ዎሮት ምነ አጊድ ሕማም ተውዜዕ ለጸብጠዮም (እት ድፈዕ እንዴ ግስከ ምሔርባይ ግብአት) ውላድ መድረሰት ሰውረት ገብአ። ምራዱ እንዴ ተመ እግሉ ህዬ እት ሰነት 1980 እት ከቲበት 23 ትወዝዐ። መንበረት ሙናድሊን ምን በዲሩ ለአምረ ሰበት ዐለ፡ ዲበ ለትወዝዐ እተ ብርጌድ ምን መጽእ ቴለል ሐዲስ ኢሳደፈዩ።

ተስፈኣለም እብ ጠቢዐቱ ሕፉን ዐለ። ህቱ ኖሱ ሕፉን ክምሰል ቱ ለአምን ዐለ። እብ ክሱስ ጠባዬዕ አዳሙ ብዞሕ ለልአምሩ ጋር ምንመ ይዐለ፡ ልትደአል እት ሀለ “ሐፋነት ጠቢዐት ዐድና ተ” ልብል ዐለ። ምናተ፡ ለሐፋነቱ አክለ ሀነነት ለትትፈቴ እት ኢኮን ለአብየ አለቡ። ንኡሽ እት ህሌከ ወእብ ፍንቱይ ዲብ ሰውረት ህዬ በራደት ትትፈቴ ይዐለት።

ምን እንሽ ምንእሹ እግል ተስፋጼን፡ ሙናድል በረኸት ወልዴ ማርያም ሑሁ አቡሁ እግል ተስፈኣለም ቱ። ህቱመ እበ “ወድ ሸሪጠ” ለትብል ናይ ዐዱ ክናየት ልትአመር። ሐቆ ሳድስ ወራር እበ ገብአ ተውዜዕ ምስል ወድ- ከመንዶስ ዲብ ሐቴ ፈሲለት ትየመመው። ወድ ከመንዶስ ሜርሓይ ናይለ ብሬን ለትጸብጥ መስሬዕ፡ በረኸት ሜርሓይ መስሬዕ ናይለ አርፒጂ ለትትዐንደቅ መስሬዕ፡ አብርሃጼን ህዬ ሜርሓይት ኮለይ(ቀነብል ለትትዐንደቅ) እንዴ ገብአው ምስል እግል ልሽቀው አንበትው። ሐመልሚል፡ ብትከት ብጥረቱ በረኸት ውድ ሸሪጠ፡ ቀደም ሰውረት ለሓለፈየ ሐያት ዲብ ሽቅል ወምህሮ ለትካፈለት ዐለት። ዲብ አዲስ አበበ ሰዋግ ታክሲ ዐለ። ሰዋግ ክምሰል ዐለ ለልአሽር ክል ዶል ከሊማት ናይ እንግሊዝ ለሓብር። “ዌር ኣርዩ? ኣዘር ዋይስ” ለልብለ ከሊማት ክል አምዕል ለደጋግመን ከሊማት እት ገብአ፡ እግለ ኢትትመሸግ ህጅኩ ህዬ ለዘት ትወስከ ዲበ። ሐቴ ክሉ ረአሱ ለኢልትረስዐ “ተዋበሽ” ለትትበሀል ፈታይቱ ትግበእ ወእሲቱ ከንዶእ ገድም፡ ዐለት። እብ ስሜተ ሐቆ መሐለ ግረ ክምሰል ኢልአቀብል ክልነ ጸሩ ወፈተቹ ነአምር ዐለነ።

በረኸት እት ሰነት 1974፡ እሰልፍ ዲብ ጀብሀት ተሕሪር ናደለ፡ ሐቆ እሊ ምስል ፋሉል ለልትበሀል ቅዋት ምን ጀብሀት ተሕሪር እንዴ ሀርበ እት ጀብሀት ሸዕብየት መጽአ። ጀብሀት ሸዕብየት ህዬ እት ሐርብ ሰምሀር ተኣመረ ምስለ። ዲበ እሰልፍ ለሻረከ ዲቡ ሐርብ ህዬ ትጀርሐ። እተ መደት ለሀ እት ዕያደት ያንጉስ ለሳደፈዩ ቴለል ክልዶል ፈቅዱ። ዎሮት ምነ ምስሉ ለዐለው ናይ ብዕድ

ቅዋት ጅሮሕ ጅንዲ፡ ስሜት ተስፈጼየን ሑሁ እት ልትላኬ ክምሰል ሰምዐ፡ እንዴ ኢነቅም እግል ሰኒ ልግበእ ወእኩይ ትም እንዴ ቤለ እግል ልስመዕ ሐረ።

ለድማናይት ሐርብ እግሩ ጅርሕት ለዐለት ሙናድል መጺጸቱ እንዴ ከሀለ “ተስፈጼየን ወድ ሸሪጠ እብ ጋድም በራር እንዴ አተ ሀድፍ ደባባት ወረሻሻት ሕኔት ወዴነ፡ አካን እንዴ ሐረ እግል ለኣቴነ ዐለት እግሉ።” እንዴ ልብል በረኸት ሰምዐዩ። ረአሱ እንዴ ሀረሰ፡ እዘኑ እት ለአተናክል ከበር ናይለ እግል ሰኖታት ብዞሕ ለትፈንተ ምኑ ሑሁ እግል ልስመዕ አትዋየነ። ብዕድ ጅሮሕ እግል ህግየ ናይለ ቀዳም ትቃወመየ። ምነ ካርር ዲቡ ለዐለ ንእዲ እንዴ ቀንጽ፡ እብ ሐሩቀት ክርንቱ እንዴ ኢራቅብ። “ተስፈጼየን እግል አርወሐቱ ምን ፈቴ ወእግል አርወሐቱ ምን ለሐስብ እግልከ እንዴ መርሐ፡ እትሊ ጋድሞታት ምዱድ እንዴ አተ ወይአስተሽሀደ። ብዕድ በስር ሰበት ይዐለ ወአማውር ክቡድ ሰበት ተሀየበዩቱ።” እት ልብል እግለ ለአትማርር ለዐለ መልሀዩ ዐገበ። ለመልሀዩ እበ ለሀበዩቱ በሊስ ለአግኔዕ ወኢልአግኔዕ ብላዩ እንዴ ትገልበበ አክረረ።

በረኸት ወድ ሸሪጠ ምን ህጅክ ናይለ ክልኦት ለጅርሓም አንፋር እስትሽሃድ ሑሁ ክምሰል ሰምዐ ብላዩ እንዴ ትገልበበ እብ ብካይ ጀመም አበለ እት ኢኮን እለ ወዴ ይዐለት እግሉ። ምሽክለቱ እንዴ ኣመረ ለልአትኣዝሙ ነፈር ሰበት ይዐለ፡ ክርንቱ እንዴ ሰትረ። ዲብ ሐያቱ ለርአዮም ለልአሸዐልሎ ጋራት እንዴ ፈትሽ ወአርወሐቱ እንዴ ለአትኣዝም። “ናዬ ለሐይስ!” እንዴ ቤለ አርወሐቱ ሰበት አትጋንዐ እግል ልህደእ አንበተ፡ እሲት ወብእሰ፡ አብ ወወልዱ እት ዎሮት ሐርብ ለልአስተሽህዶ እተ ሓለት ልርኤ ዐለ። ለሰምዐዩ ከበር ክምሰል ሞት ሕጹይ ክርንቱ እንዴ ወቀለ እንዴ ኢበኬ እግል ልክሀሉ ባሰረ። እግል ሐድ 12 ሰነት ለኢርአዩ፡ እት ሰነት 1974 ለናደለ ምኑ ለልዐቤ ሑሁ ተስፈጼየን እግል ልርኤ ዐሸሙ እንዴ ኢተምም እግል ዲመ ዳይም ለፈናትዮም እስትሽሃድ ሳደፈ።

ወራር ስቱር እንዴ ፈሸለ ክለን ቅዋት ብርጌድ 23፡ ምህሮ ስያሰት ወአካዳምየት፡ ዓዳት ወፋግዖት ክምሰል ሽቅለ ርቱብ ናስአቱ ዐለት። እብ ደረጀት ከታይብ ወስርያት ገብእ ለዐለ ናይ ዓዳት ወፋግዖት በራምጅ ምን አድሕድ ተጃርብ ለልአደርስ ዐለ። ወራታትከ እብ ገበይ ፈን ቀደሞት ወቀየሞት ለዘት ሐያት ለልአተርድ ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ “ጌምያይ አለቡ ጌምያዩ ሼጣን ቱ” ለትብል መሰል ለልአትፋቅድ ቱ። ለመናሰባት ለሀ ሰብ ተጃርብ ወሐዳይስ ሙስኡሊን ወመስኡልየት ለአለቦም ምስል ዲብ ዎሮት ዕዛል እንዴ አምሐበረው ምን አድሕድ ተጃርብ ለረክቦ ምነ መናሰበት ዔማት አምር ዐለት። እትሊ ወቅት እሊ ተስፈኣለም ምስል ዎሮት ምነ ምስሉ ለዐበው ሓለቱ እብ ዋጅብ ለታቤዕ

ዐብዱ ማንጁስ ለልትበሀል መልሀዩ ልትሃጅክ ወዐለ። ዐብዱ ማንጁስ ጅሮሕ እንዴ ዐለ፡ እተ ዶል ለሀይ ቱ ምን ሕክምነ ቃብል ለዐለ። ለህጅኮም እብ ክሱስ ሐያቶም ዲብ ቤት ምህሮ ሰውረት፡ እብ ክሱስ ለአስተሽሀደው ወለ ህለው ጸሮም። ቴለል ዴሾም ወእብ ክሱስለ ለአቀሙቱ ለአምሰው ፍረቅ ዓዳት ዐለት።

እት ፍንጌ ህጅኮም ዐብዱ እብ ሀመሌ፡ “ከበር አቡከ ህዬ ረከብከ ማሚ?” ቤለዩ እግል ተስፈኣለም።

ተስፈኣለም “ከበር አለብዬ” ሐቆለ ቤለ እብ ሸፋግ እት ሐዘን ክቡድ ትሸመመ። ዐብዱ ምስሉ ክምሰል ሀለ እንዴ ትረስዐዩ። እብ ሀመት ምን ክሉ ለምድር ሳፈረ። አክልሕድ ለኢልአምሩ አቡሁ እት ገጹ ትዋሰፈ እግሉ። ምስል አቡሁ እት ሸዋሬዕ አስመረ ወከረን እንዴ ልትዛወር ፓስቴ ኢበልዐ ወጀላቴ ኢልሐሰ። እት ሲነማት ይአተ ወእብ ዐረበያት ኢትመሸ። ዲብ ደሚሩ ኖሱ ለከልቀዩ ተምሳል አቡሁ እንዴ ልትርአዩ፡ ሻም ዋልዳዩ አትዋየነ ወትሰፍለለ። ሐቆ መደት ህዬ ምነ ናይ ሀማት ሰፈሩ አቅበለ።

እት መጦሩ ምን ለዐል ክሉ ለልአምኑ ወለ ፈትዩ ናይ ንዳል መልሀዩ ሀለ። እብ ሀደፍ ለታለዉ ወለ ፈትዉ አብ፡ ሑ ወሕት ህለው እግሉ። ክምሰል እሎም ክሉ ረአሱ ለኢልትረስዕዉ፡ እብ ኤማን፡ ወቀይ፡ ነባሪ ሰኒ ወአደብ ለበነዉ ወመስል ሰኔት ለገብአው እግሉ ፊናሆም እግል ለአትምም ወአስሮም እግል ልግበእ ገለድ ለኣተዉ ሹሀደእ ህለው። እሊ ክምሰል ፈቅደ ኤማን ዐሽለ ዲቡ። ምሔርባይ ቴለል ልምረር ወልጥዐም ዲብ ሀደፉ ሳብትቱ። ናይ አቡሁ ላተ እግል ልከሀለ ኢቀድረ። አምዒቱ እግል ለሐጥጥ ትደቀበት ዲቡ። ሐቴ አምዕል አቡሁ እግል ልርኤ ተምነ ወተዐሸመ።

መስኡሊን ወአንፋር ብርጌድ 23 እት ፍንጌሆም ለዐለት ፍቲ ወሕውትነት፡ ትልህየ ወደአል መንበረቶም ክምሰል ሐቴ ዐይለት እንዴ ገብአው ነበሮ ዐለው። እሊ ህዬ እብ ፈድል መልህዮት ወሰዳይት አድሕድ ለመጽኣ ቱ። እተ ብርጌድ ብዝሓም እት ቤት ምህሮ ሰውረት ለዐበው ሸባባት ዐለው። ተስፈኣለም ሸሪጠ፡ ሀብቶም የማኔ፡ ዐብዱ፡ ዳንኤል አባርንጋዕ፡ እድሪስ ገዕ----የም አለቦም ቶም።

ተስፈኣለም ምስሉ ለዐበው ወለደርሰው፡ ሰበት ረክበ ፋሬሕ ዲብ እንቱ ወዐለ፡ እግል ሓለት ደሚሩ ለሸሬሕ እት ገጹ ለልትርኤ ጋር ይዐለ። ናይ ደአል ወትልህየ መቅደረት ሰበት ዐለት እግሉ፡ ክል-ዶል ፋሬሕ ቱ። አስክለ ወቅት ለሀይ ምስል ሑ-አቡሁ በረኸት እት ዎሮት ቅዋት ምንመ ዐለው ሐት ሐቴ ዶል ለትሰረረተ፡ ልትዋጅሆ ይዐለው። ዲበ አምዕል ለሀ ክልኢቶም ዲብ መሓዝ ወድጋን ውዕላም እት እንቶም አድሕድ እግል ልግንሖ ምስዳር ለነስአ ይዐለ። እሊ ህዬ እት ጅኑድ ለልአትዐጅብ ጋር ኢኮን። ዲብ ሰውረት መብዝሑ

ዶል ሐው ልግብኦ ወአቅራብ ዲብ ዎሮት ዴሽ አው ቅዋት እግል ልግብኦ ኢልሐዙ። እሊ እንዴ ኣመረው ቀይሩነ እንዴ ቤለው ሐል ለገብእ እግሎም ሑዳም ኢኮን። ተስፈኣለም ወበረኸት ላተ ዲብ ሐቴ ብርጌድ ምንመ ዐለው፡ ዲብለ ትፈናተየ ስርያት ሰበት ትወዝዐው ቀይሩነ እግል ሊበሎ ምስምሰ ይዐለት እግሎም። እብ ከበር አድሕድ ኢመትሰኣሎም ህዬ እት ሰውረት ሑከ በህለት ምስልከ ለሀለ መልሀይከ ሰበት ቱ፡ እብ ሕድ ልትአየሶ ይዐለው። እት ክእነ ቴለል ከበር ሕድ እግል ልድለው ውጁህ ሰበት ኢመስለ ዲቦም ክል-ዎሮት ከየም ሽቅሉ ገብአ።

እት ዮም 22 ናይ ወሬሕ ክልኤ 1984፡ እት ጀብሀት ቅብለት ምፍጋር ጸሓይ ሳሕል እት ረአስ ውቃው እዝ ለገብአት አወላይ ለኢትሰርገለት ዐመልየት ህጁም፡ ለናይ እንትልፋፍ ህጁም ለኢልትረሰዕ ዐውል ቃሊ ድፎዕ ዲቡ ቱ።

“ጠባዬዕ ሐርብ ሰበት ልትባደል ተአኪደት አለቡ። ምናተ፡ ምሔርባይ ጀብሀት ሸዕብየት እብ ሒለት ሕድት እግል አገሙደ ዴሽ አባይ እንዴ ሀጅመ፡ እበ ለአፍገረዩ ስታት እግል ዕልም ሐርብ፡ እብ በሰሩ ወፈራሰቱ ፈለዩ። ክምሰለ ልትሐዜ ምንመ ኢልትዐወት ዐጃይብ ወደ።” ቤለ በረኸት ወድ ሸሪጠ እንዴ ነዌ። “ለሳደፌነ ፈሸል እብ ቀሊል ለልትርኤ ኢኮን” እት ልብል እብ ሐሩቀት አስተንተ። በረኸት ለዐለ ዲቡ ቅዋት ምነ ሑድ እስትሽሃድ ለደፍዐው ምንመ ዐለው ለዐመልየት ሰበት ኢትዕወተት መረ ሐርቀ።

ሀለቀ ለልትበሀል፡ ወድ 30 ሰነት ለገብእ ሜርሓይ መጅሙዐት፡ ጋራት እብ ዕምቅ ለገኔሕ ወተሐሊል ራቴዕ ለወዴ፡ እብ መልህያሙ ክቡት ላቱ ምሔርባይ ዐለ። እግል ህግየ ወሐሩቀት ወድ ሸሪጠ ለልአትሃድእ እት መስል “

ስምዐኒ በረኸት፡ ለሐልፈት ሐልፈት፡ እብ አማን ለልትረሰዕ ኢኮን። አዜ ለሀይ እንዴ አዘምነ ምኑ እብ ክሱስ መስተቅበል እግል ንፈክር ሀለ እግልነ። እት ወቅት ወአካን እብ አማን ከሰርነ። ለሳደፌነ እስትሽሃድ ላኪን ምስል ስርየት ሐቴ ወሰለስ ዶል እንቃርኑ ለሔሰ ናይነ ቱ። ከእብሊ፡ ወቅት ንትጸበር እግሉ እት ኢኮን። አክል እሊ እግል ንሕረቅ ኢወጅበነ።” እንዴ ቤለ ህግያሁ አትመመ።

ሐቆ እሊ በረኸት እብ ሐሩቀት “አነ ሑ ተዋበሽ! ዲብ እሊ ተንዚም አዳም ለትወልድ ኢንክዩቤተር ህሌት እግልነ? ሐሬ ህዬ ደሐንቱ፡ ወደሐን ኢኮን እግል ቲበል አለብከ። ልውሐድ ወለብዘሕ ለደፍዐናሁ እስትሽሃድ ኢልአትሐዝነከ? ስርየትነ ደሐን ሐቆ ህሌት ናይለ ብዕዳት ኢልሀመነ? እግል ዎሮት ሀደፍ ወአማነት ንትሓረብ። እት መሮት መባጥር እንሰብት። ክልነ ዎሮት ገሮብ ሕነ ማሚ? ሐቆለ ቤለ፡ “ሀለቀ ክእነ ለትመስል ህግየ እንዴ አዘምከ ምነ እብ ከአፎ

መርባትነ ክምሰል እንፈዴ ሌጠ እግል ንፈክር ሀለ እግልነ” እት ልብል ድሙል ዲብ እንቱ ገንሐዩ። ሀለቀ ትም ቤለ። ሐሩቀት በረከት ላተ እብለ ኢበጥረት። እግል ክሎም ምስሉ ለሐፍዞ ለዐለው መልህያሙ አከይ-ግንሐት ገንሐዮም።

“እንዴ ስምዖ፡ ከረ መን ሓድጋም ክምሰል ህሌነ ኢትፈቁዶም ማሚ? ከረ ወድ ጊሌ፡ ወድ ክፍሌ፡ ሰለሙን፡ ዬሴፍ ህዬ ምን ወቀዩ ለጀላሉ ወለግርመቱ፡ ምን ግርመቱ ህዬ ለወቀዩ! ከረ ቀጢን ቀላይ፡ ትርሓስ፡ ወለት ስላስ፡ ዳዊት ሉቃስ፡ አብርሀት፡ ወድ የማኔ፡ ክርቢት፡ ተሾሜ፡ ሽዕብ፡ መምህር ብጻኣምላኽ፡ ማህደሬ፡ ጅምዕ፡ ለምለም----እንዴ ትፋቆዶም፡ ወለት ጎይታነ፡ ገዕ፡ ማንጁስ----

-ዲበ በራር ጋድም አውጌት ሓድጋሞም ህሌነ። ከአፎ እግል እሎም ንትረሰዕ? እብ እደዩ እንዴ ለኣሽር ህግያሁ አተላለ። ከረ ወድ ኮማንድስ ወሀለቀ መንቀሞ እንዴ በትከው አቅመተዉ። ክምሰል ዎሮት እግል ደረሳሁ ምህም ድሩስ እግል ለአፍህም ለሸሬሕ እት መስል ክርንቱ አስክ ትትሐድድ ወገጹ አስክ ልትቀጥረን ተሃገ። ህቶም እንዴ ለአቀሙቱ፡ ሓርቅ ዲብ እንቱ እንዴ ሐድገዮም አስከለ ሰክብ ዲቡ ለዐለ ዕዛል ናይ ሐቴ ቅስለት ጌሰ። ወድ ከመንዶስ ወሀለቀ እብ እንክሮም እግል ሕድ እንዴ ኢነቅሞ ዎሮት ከአስክ ምስካቡ ጌሰ።

ብርጌድ 23 ምን ነቅፈ እብ ወጃበ እንዴ አበለ ቅብለት ምፍጋር ጸሓይ ሳሕል አቴት። እለ ምስዳር እለ እግል በረኸት መዕነውየት ውቅል ሀበቱ። ሰኒ ፋሬሕ እት እንቱ ህዬ እግል ወድ ኮማንድስ “አሰናይ ሽዑርነ ለልፍህሞ መስኡሊን ወተንዚም ረከብነ። ሹሀዳእነ ኢትረስዐናሆም። አድማዮም እንዴ ኢየብስ ወስጋሆም እንዴ ኢመሽምሽ ተንዚምነ መርባቶም እግል ለአቅስን ህጁም ህሩስ ሀለ። ገድም መስሬዕ አርፒጂ ቅሰኖ። ለክምሰል ምራደን ልትሻወረ ዐለየ ደባባት አባይ አርፒጂታትነ ጨበል ረምቦ እግል ልውደየን ቱ” እት ልብል ፈርሐቱ ሸርሐ።

ወድ-ከመንዶስ ስሕቅ እንዴ ወዴ፡ ምን እንክርነ ላቱ ሸክ አለብነ። እሙራም ሕጉራም መድፈዐጅታት ከረ ወድ ነጋሽ ወለቴብርሃን( ወለት ጸሃዬ) ህለው እግልነ፡” ክምሰል ቤለዩ በረኸት ፋሬሕ እት እንቱ አቅመተዩ። ወድ- ከመንዶስ ህግያሁ እንዴ ለአተላሌ “ወድ ሑከ ተስፈኣለም ወአነ ውጅሃም ዐለነ። “እንተ ህዬ ገንሐክሁ ማሚ?” ትሰአለዩ እግል በረኸት።

“እት ነቅፈ እት ኢኮን እንሰር ላቱ ርኢሁ ይአነ።”

“ሚ ጋብእ እንተ? አምዕል እብ ግዲደ ክለ እለ አዳም እት ትመክር፡ ትሰሐቅ ወትደአል እንዴ ትውዕል እግል እሊ ጅነ ከአፎ ወቅት ትስእን እግሉ?” እት ልብል እግል በረኸት ክምሰል ዐገበ እንዴ ልትሃገዩ ሜርሓይ ናይለ ፈሲለት

ማቴዎስ ደበሳይ እግል ክሎም ሜርሐት መሳሬዕ እንዴ ትላከ እጅትመዕ ናይ ክሉ ዴሽ ክምሰል ሀለ አስአለዮም።

በረኸት ልሰዕ ለኢበልሰዩ ሰኣል ክምሰል ሀለ እግሉ ምስል ደሚሩ እግል ልትሃጌ አንበተ። ተስፈኣለም ለረሕመት እሙ ወአቡሁ ለኢጸግበ ወአዜ እስትሽሃድ ልትጸበሩ ለሀለ ጅነ። እብ ክሱስ አቡሁ እግል ኢልትሰአሉ ፈርህ ዐለ። እብሊቱ ህዬ ሀለዮቱ እንዴ ደለ ወምን ረዪም እንዴ አቅመተዩ ትም እግል ሊበል ለሐረ።

ክምሰል ክለን መሳሬዕ ብርጌድ 23 መስሬዕ በረኸት ወድ ከመንዶስ እንዴ ትከምከመት አካነ ጸብጠት። እት ነቅፈ እግል ልትረአው ለኢቀድረው መልህያም አድሕድ ልትሳለሞ ወልስዕሞ ዐለው። ለወድግ ለዲቡ ጅሙዓም ዐለው ህዬ ድላለት ህዳይ ማስል ዐለ። ዝናር ግሩም(ክፉፍ) እንዴ ተዐንደቀው ለልትደአሎ፡ ክርንቶም እንዴ ወቀለው አድሕድ ለልትላክከው፡ እብ ክትር ቅንእ “ግረ ዐውቴነ ክምሰል እለ ናይከ ክፉፍ ስፌ እግልዬ” ለልብሎ። “ቅሰን ምነ ሌጠ፡ እንሻለ ግረ ዐውቴ ንትዋጀህ” እንዴ ልትበሀሎ እግል አድሕድ ቆል ለልአቱ ሰኒ ብዝሓም ዐለው። እት ክእነ ሓለት እት ሀለው እግለ ሰሓቅ ወለትልህየ ለልአበጥር ቴለል ትከለቀ። ክሉ አዳም አስክለ ክልኦት ሜርሐት ብርጌድ ብሬራይ ወድ ልብሱ አቅመተ። ወድ ልብሱ ሰላም ሐቆለ ቤለ ዲበ ክሉ ሙናድል ልትጸብረ ለዐለ አግደ ልእከቱ ሐልፈ።

“እብ ድግማን መርባትነ እግል ንፍዴ፡ “ውቃው እዝ” እግል ንደውሽሽ በክት ምን ተሀየቤነ አሰናይነ እብል፡” ሐቆለ ቤለ፡ ለወድግ እብ ጣቅዒት እት ሕድ ቃሎት ወደ፡ “ዮመቴ ክምሰለ ሐልፈ ወቅት እንዴ ኢገብእ፡ አባይ ገጽ እብ ገጽ እግል ንህጀሙቱ። ደባባትነ ምስል ደባባት አባይ ገጽ እብ ገጽ እግል ልትሓረባቱ። እትሊ ህጁም እሊ እምበል ሸክ ተእሪክ እግል ልሽቀያቱ።”

እንዴ አትለ ወድ ልብሱ አግቡይ መኣቲት ወህጁም ዴሽነ ሐቆለ ሸርሐ፡ “ገድም ኢንሕመቅ! እት ዐውቴ ንትርኤ እንሻለ!” እንዴ ቤለ ህግያሁ አትመመ። ክል ምሔርባይ እብ ኤማን ወዕለት ሹሀዳሁ እንዴ ልትዘከር ዕንቤዕ ሐበን ነቤዕ ዐለ። ሰሮም ገሌ ህዬ እብ ነወየ ረአሶም እንዴ ነቅንቆ እግል አድሕድ ሰላም ልብሎ ዐለው። “ዐውቴ እግል ገቢል!” እንዴ ልብሎ ለልአትሳቅሮመ ኢትሐገለው። በረኸት ወድ ሽሪጠ ህዬ እንዴ ትረይሐ ገጹ እብ ፈርሐት ባነ ወሌዕ ዐለ። “ዝክረት ሹሀዳእ” ክምሰል ትበሀለ፡ በርኸት ዲበ ወቄታይ ለሐጪር እግል ክሎም እት ጋድሞታት አውጌት ለአስተሸሀደው እብ ደሚሩ ፈቅደዮም። እት ፍንጌ ፊቃዶሁ ተስፋጼየን ሑሁ እት ገጹ ትካየለ። “አስቶሬሕ”(ዕረፍ) ለትብል ክርን ምን ሄራር ፎቃዶሁ ሀረሰቱ።

ለሓርያይ ሐርብ እት ዮም 19/03/1984 ሳዐት 15፡00 እብለ ትነዘመት

ገበይ እግል ልትአንበት ቅሩር ዐለ። አስልሐት ለክቡድ እንዴ ትዳለ ክል መድፌዕ አስክ ሀደፉ ዲበ ጋኔሕ እቱ ለዐለ ወቅት። ለዴሽ አስክለ እግል ልጽበጡ ለትየመመ ሰዋትር ልሄርር ዐለ። እተ ሳዐት ለሀ ጋድሞታት ሳሕል ጊም ትገልበበዩ። እሊ በክት እሊ ለናይ እምቡተት ሳዐት ምን ሳዐት 15፡00 ዲብ ሳዐት 13፡00 እግል ልሽፈግ መንግአት ፈትሐ። አባይ እተ ወቅት ለሀይ ህጁም እግል ልጅሬ ዲቡ ክሉ ረአሱ ሸክ ዐለ እግሉ። “ደመርክዎም” ልብል ለዐለ ውላድ ሸዕብየት እት ቀበት ዎሮት ወሬሕ ምን ሐዲስ እንዴ ትነዘመው እግል ልህጆሙ እግል ልሕሰብ ኢቀድር። ዋርድየት ለፈግረው ዐስከር አባይ ለልትሀመሎ ዲቡ ወቅት እት ኢኮን፡ እንዴ ትደገገው ለልአቅቦ ዲቡ ወቅት ይዐለ። ለበዝሐ ዴሽ አባይ እት መዓላቱ ዑርፍ ዲብ እንቱ እብ አመተ ኢትአመረት ህጁም ሳሬዕ ትለከፈ ዲቡ። ዋርድየት መንዱቁ እንዴ ሀረሰ እግል ልልከፍ ወቅት ኢረክበ።

በርኸት፡ ወድ ከመንዶስ፡ አብርሀጽዮን ወማትዎስ ደበሳይ ለመርሕወን መጃሜዕ ሳልሳይት ፈሲለት ዲበ እብ እበን ለትበነ ሰዋትር ወአክረት አባይ ክማም እንዴ ገብአው እብ ጥለግ ወቀናብል ደፍነዉ። እተ ወቅት ለሀይ ለልሀርብ እት ኢኮን እንዴ ሰብተ ለልሐርብ ዐስከሪ ተሐገለ። ምድር እት እሳት ትበደለ።

ለአወላይ ሳትር ክምሰል ትሰበረ፡ መስኡል ከቲበት ረሻይደ- ምሔርበት አሰር አባይ እንዴ ለአሳድሮ ዲበ እት ቀበትለ ጋድም ለዐለየ ዐነክል እግል ልትጸግዖ አማውር ሀበ። ክለን ለቅዋት እብ ዎሮት መምሬሕ ገይሰ ለህለየ እት መስለ እብ ሸፋግ እንዴ ልትፌተተ እት ባካት አውጌት በጽሐየ። በረኸት ድገለባይት እዴሁ መስኪነት ተ ለዐለት። ሸክለ ዕጽ ማሳር ምሰል። ዲብ ወቅት ሐረከት ወስለሕ እግል ልጽበጥ ዶል ለሐዜ ምሽክለት ትወዴ ዲቡ ዐለት። ክሉ ሽቅል እብ እዴ ማኑ ሸቅዩ። ምን ከላሺን ዝያደት ቅንብለት እግል ልትነፈዕ ቀልል እግሉ። እብ ድማናይት እዴሁ ለጸብጠየ ቅንብለት እብ አንያቡ እንዴ ፈርቀቀ እግል ልልከፈ ወቅት ነስእ ምኑ ይዐለ። አስክለ ወቅት ለሀይ ላተ መስርዑ እግል ልነዝም ወለምረሕ ልትጻገም ዐለ እት ኢኮን ቅንብለት ለክፍ ይዐለ። እት ክእነ ሓለት ዲብ እንቶም ምድር ሰበት መሰ ክል ዎሮት ከዲበ ዐለ ዲቡ አካናት እግል ልትመዬ ትየመመ። አባይ ለአንደደዩ መክዘን ቀናብሉ ወጥለጉ እት ሕድ ጠጠዕ ልብል ዐለ እት ኢኮን፡ ምን ብዕድ ለክፍ ላተ ምድር ሃድእ ዐለ። ለምሴት ለሀ ክሉ ሙናድል አባይ ለቀዳሚት ዐውቴሁ እብ ፈሸል እግል ተአክትም ናይ ደንጎበ ሐርብ ስርጉል እግል ልግበእ ልትጸበር ዐል።

ዮም 20/03/1984፡ ሳዐት አርበዕ ናይ አስቦሕ ምሔርበት እብ ክሉ እንክራት ለትነዘመ ህጁም አንበተው። ሃድእ ለትመየ ምድር እብ አክራናት መዳፌዕ፡ ቀናብል ወቀዝፍ ደባባት ትመንከለ። አባይ ምነ ጻብጡ ለዐለ ስጋይድ እግል

ልትደርገግ ሐርብ ድቁብ ገብአ። አባይ ሒለት ወኤማን ምሔርበት እግል ልጋብህ ሰበት ኢቀድረ ኤማኑ ትሰለበ። ናይ ሐርብ ቅድረቱ ሐወነት ወመዕነውየቱ ወድቀት። ዐስክሩ እብ ብካይ መውዒታይ እት ወዱ ምድር መንከለው። ናይ አባይ መቅደረት ክምሰል ሐወነት ወክሳር ክብድት ክምሰል ጀሬት ዲቡ። ምድር ቅሎዕ ወደ። እት ወቅት ሐጪር አስክ ቅብለት ለልትለከፍ አስልሐት ምሔርበት እት በዜሕ ወአስክ ግብለት ለልትለከፍ ህዬ እንዴ ልውሕድ ጌሰ። ምድር አክልሕድ ቅሎዕ ክምሰል ወደ ፈሲለት ማቴዎስ ዲበ ረሃበት ናይለ ጋድሞታት ምስል ደባባት አባይ ትዋጅሀት። ዴሽ እት ሕድ ተሓበረ። እት ፍንጌለ ሐርብ በረኸት ሰለስ ሙናድሊን ምን መስርዑ ዲብ ደባበት አባይ እንዴ ትጸዐነው ምስል መድፈዕጂ ወሰዋግ እግል ልትሃገው እንዴ ጀርቦ፡ በረኸት እብ ሸፋግ እንዴ ቀርበ ዲቦም “አብርሃም እግል ግዛዘት ናይለ ሰዋግ እብ ብላይከ ገልብበ” ቤለዮም። ለዴሽ ሰበት ተሓብረ ለሰዋግ ለቴለል እግል ልፈርግ ኢቀድረ። ኤማኑ ሰበት ትሰለበ፡ አባዩ ወፈታዩ እግል ልፈርግ ኢቀድረ። ሐቆ መደት ላተ ሰኒ ለኢቀድረ ህግየ ለልትሃገው አንፋር ክርዱናሙ ክምሰል ህለው ፈረገ። ደምቀት ደባበቱ 180 ድግሪ እንዴ ቀየረየ ሸንከት ክራይ እንዴ ትጠወ ትበገሰ። ለዲብ ረአሱ ለዐለው ጅኑድ ህዬ እንዴ ልተራተው ትከረው።

በረኸት እግል ሚኪኤል መድፈዐጂ አርፒጂ፡ “ሚኪኤል----እግል ኢልህረብ ምኒነ ዝበጡ፡ ዝበጡ” ቤለለዮም። ሚኪኤል ወድ (እምሩ) ሸክል ገሮቡ እግል ሰዐይ ወስረት ለትበነ መስል። ሐብሬ በረኸት ክምሰል ሰምዐ ወቅት እንዴ ኢነስእ ቅንብለት አርፒጂ ጠለቀ። እት ቀበት ደቂቀት ለኢተምም ወቅት ለደባበት እንዴ ትዘብጠት ትም ወዴት።

ሜርሐት መሳሬዕ--በረኸት፡ ወድ-ከመንዶስ ወአብርሃጽየን ሰኒ እንዴ ትነዘአምው እንዴ ለክፎ ወልአሳድሮ፡ አምማውር እንዴ ኢልትጸበሮ፡ ኖሶም ዲብ ልትፋሀሞ ገጽ ቀደም ሄረረው። አባይ እብ ዘብጥ ወመትፌታት ምሔርበት ልቡ እንዴ ትሰለበ ምን አውጌት እንዴ ትከምከመ እት ፈግር ናይ በቲክ ሰአየት ናይ ቅሩብ ወረዪም ለክፍ ለአተላሌ ዐለ። ዎሮት ምነ ምን ሞት ልግበእ ወመትጸባትጥ እግል ልንገፍ ለኢቀድረ ዐስከሪ አባይ ለጠለቀየ ጠልገት እግል በረኸት እብ አፍ-ልቡ እንዴ አቴት እብ ዔጻቱ ፈግረት ወዲብ ምድር አውደቀቱ። በረኸት እግል ለአተንፍስ ልግበእ ወዐውቴ እግል ገቢል እግል ሊበል በክት ኢረክበ። እሻረት መጺጸትመ እት ገጹ ኢትርኤት። እስትሽሁድ ዲብ እንቱ ስሔቃዩ እተ አካኑ ዐለ።

ሐቆ ሐርብ አውጌት፡ ዮም 21/03/1984 ክራይ ወማርሰ ተኽላይ ተሐረረየ። ወድ ከምንዶስ እብ እስትሽሃድ በረኸት ምን ዐደድ ወለዐል ተአሰፈ። ሄራር አስክ ማርሰ-ተክላይ ወእምሀሚሜ ህዬ ኢትፈሀመዩ። እት ሀመት እት ሀለ

እብ አመተ ኢትአመረት ወድ-ሑሁ እግል በረኸት ተስፈኣለም ወድ ሸሪጠ ተነካር ገብአ እቱ። ተስፈኣለም ዲበ ለልአምረ ፈሲለት ሑ አቡሁ ኢጸንሐዩ። ወድ ከምንዶስ እግለ ለሀበ ለቀድር ምስምሰ ናይ ዶሉ ሌጠ ዐለት። ቱእ እንዴ በጥረ። “ግረ እለ ለትትሰአሉ አለቡ። አቡከ ወሑ አቡከ አናቱ። አቡከ ወሑሁ አቡከ ይህለው----አስተሽሀደው” ቤለዩ። ለመስእል ለሀይ መስእል ኤማን፡ መስእል ሰባተት፡ መስእል አሰር አበውከ ዐሬ ዐለ። ተስፈኣለም ማንጁስ ወድ ሸሪጠመ ዲበ ሐሬ ለተለ ሐርብ ጀላብ ሕርየት እብ ፈራሰት ወኤማን አስር አበዉ ዐረ። አስተሽሀደ።

ተስፈጼየን ወልዴማርያም

ተስፈኣለም ተፈጼየን በረኸት ወልዴ ማርያ