Wp/tig/አልፍ ላሊ ወላሊ - 1ይ ክፈል

1ይ ክፈል
እሊ ቅሰስ እብ ሕካያት አልፍ ላሊ ወላሊሀ ሓሪት ለትብል ስሜት ቱ ክቱብ ለሀለ። ሕካያት ህዬ፡ እት ትግራይት፡ እብ ሐካኪቶ ወተርጀመ ወእቤ አናዲ። ሰበቡ ህዬ፡ ለክልኤ ስሜት አድሕድ ሰበት ቀርባ ቱ። እግላመ ሐካኪቶ ትቀርኡ እት ህሌከ መብዝሑ ናይ ፍጥርቱ ወትቤ። ምን ዋቅዕ ለሬመ ክምሰል ቱ ልትአከድ እግልከ። ከቅራአት በኪተት።
እት ዘበን ሰኒ ቅዱም፡፡ ዎሮት መልክ ሰኒ ጽኖዕ ወፋርስ እት ጀዛይር ህንድ ወሲን ነብር ዐለ ልትበሀል። እሊ መልክ እሊ ክልኦት ውላድ ምሉክ ዐለው እግሉ ልትበሀል። ለዐቢ ወድለ መልክ ሸሀሪባር እት ልትበሀል። እት መምለከቱ ህዬ፡ ሓክም ሰኒ ዓድል ወሐቅ ለነስፍ፡ ገቢሉ ለልትሐበን እቡ ወፍቱይ፡ ወስምዐት ሰኔት ለዐለት እግሉ ዐለ ልትበሀል። ክምሰሌሁመ ቅያስ ለአለቡ ጄሽ ወከደም ዐለው እግሉ።
ላንኡሽ ህዬ ሻህ ዘማን ልትብሀል። ሻህ ዘማን ስምዐቱ ወፍሩስየቱ ክምሰል ሑሁ ሻህርባር የዐለት። ላኪን እበ ዐለት እግሎም ስምዐት ሰኔት ሕክሞም እት ዘመኖም ገቢሎም ሰኒ ቱ ፈቲዮም ለዐለ። ክል ምኖምተ ከናዩ መምለከት ዐለት እግሉ። መምለካቶም ህዬ ዐደደን ምን አሕድ ሰኒ ንቱላት ወረይም አድሕድ ዐለየ። እብ አስባብ ሪም ምን አድሕድ እግል አሕድ ትሰፍለለው፡፡ መልክ ሻህ ዘማን አስክ ሑሁ ሸህሪ ባር ልኡክ እንዴ ለአከአ እግል አሕድ ልጋንሖ ወልትረአው አስአለዩ፡ ለወዚር ቱ ላልኡክ ለዐለ። ሻህር ባርመ እብ ጀሀቱ እግል ሑሁ እግል ልምጽኡ ወህቱ እግል ከብቴሁ መዳሊቱ እግል ልዴ ክምሰል ቱ አሰአለዩ። እብለ ህዬ ሻሀ ማን ምምለከቱ እግል አትበገሶቱ እት ትሩድ መዳሊት ገብአት ወትበገሰ። ላሊ እለ እት ገበይ ምዩያም እት እንቶም ለእግል ሑሁ ሸሀሪ ባር እግል ለሀበ ቃስደ ለዐለ ህያብ (ቅረዲት) ፍንቲት እተ ናዩ ቀስር (ሮሻን) ሰበት ትረሰዐየ ፡ ወአዜ ትቅብ እብ ፈቁደት ሰበት ትቤ እት ልቡ ረአሱ ሐር እግል ለአቅብል ትቀሰበ።
እብለ እቅባለት እለ ህዬ ሸህ ዘማን እብ ፍንቱይ እብ ክልኤ ዕንቱ ለርአየ ጥልም ወከይነት እሲቱ እት ረአስ ሕሽመት ዐቅደ ሰኒ ኒየቱ አኬት እተ። ለመልከት እሲትለ ምልክ ምስል ዎሮት ገብር ኬድማዬ እተ ንጻፍለ መልክ እት ትሰክብ ጸንሐቱ። እበ ውዳየ እት ልትፈከር ወእብ ፍንቱይ ክልኤ እግሩ ምን ቤቱ እንዴ ኢፈግረ እብ ግብአተን ድሙል እት እንቱ ወእሉም ሰይፉ እንዴ ሐርጠ ስጋድለ መልከት ወለምስለ እት ትሰክብ ለጸንሐዩ ገብር ምስል ናተፈዮም፡፡ እብለ ህዬ መልክ ሸሀ ዘማን ሰብ ኢረክበ ራክብ እት እንቱ ሄራሩ አስክ ሑሁ ሸህሪ ባር አተላለ። ሐቆ ሰፈር ንቱል ወስዱድ እት መምለከት ሑሁ ሻህሪ ባር ተለው ወደ። ሻህሪ ባርመ እበ እግል ከብቴ ሑሁ ዋድሁ ለዐለ

መዳሊት ሰኒ አስተቅበለዩ። ምስሉ እተ ቀስርለ መምለከት አትገሰዩ። ሸሀ ዘማን ላኪን ፈርሐት ገጽ ኢኮን ወለውቀት ደሚር። ክምሰል እንጉሊ ጽምት ትም ሌጠ ገብአ። ላመ እግል ዝያረት ሉኩዩ ለዐለ ሑሁ ምነ ሸቀላቱ ወለዐል ትሻቀለ። እት ደሚሩ ህዬ ገሌ ለኢለአቀስን ሽእ ክምሰል ሀለ እግሉ ትየቀነ ወአመረ። ሰፈላል መምለከቱ እግል ኢትግበእ ህዬ ትሸከከ። ደሚሩ ክምሰል ኢትረይሐ ህዬ ምን ብልዕ ወሲቶ ናይ ዲመ ጾም ናዊ ለሀለ መስለ እቱ።

እግል መዋዲቱ ልብ ለከረ ሻህሪ ባር እብ ክእኒ ነሲሐት አስመዐዩ፡ “ስመዕ ሻህ ዘማን፡ ለእግልከ አክል እሊ ለአትሻቅል ለሀለ ጋር አናመ ሰኒ ስካብ ወቅሳን ካልእዬ ክምሰል ህለ አምር ህሌከ። አዜ ህዬ ሐቆ ኢደገምካሁ እግልዬ አነ እግል ዓሰ ወንዕየ እግል እትፈረር ቱ እንታመ ሀምከ ወፈረጅከ ምስልዬ ምንዲ ትገይስ”? እት ልብል ወሾረቱ አስመዐዩ። ሸሀ ዘማን ላኪን ለምን እሲቱ ረክበየ ድመል እት ደሚሩ ሓብዐ ሰበት ዐለ የም ነሲሐት ሑሁ ኢወደ። እብለ ህዬ ሻህሪ ባር እግል ንዕየ ምስል ጅኑዱ ትፈረረ ወሽህ ዘማን እተ ቀሲረ ሑሁ ተርፈ።

ሐቆ ምግያስ ሻህሪ ባር ለእተ ቀስር ታርፈት ለዐለት እሲት ሻህሪ ባር ምስለ እተ ቀስር ከድመ ለዐለየ ኣሙት ወአግብር እት ትፈግር አቅመተየ። እተ ጃርዲነ ቀስር ምስል እንዴ ትከረው ህዬ ለመልከት እሲት እብ ጀላለ ወግርመተ ለትትሌሌ ምስለ ኬድማየ ገብር ጸሊም አክይ አፍዓል እት ትፍዕል እብ ክልኤ ዕንቱ ረአየ። መዋዲት እሲት ሑሁ ህዬ ምን መዋዲት እሲቱ አከ እቱ።

እብለ ህዬ ወሪዱ ሐኑክ እግል ልደሬ እግሉ ቀድረ። ከበልዐ ወሰተ ወእኪትመ ትአኪየ ክምሰል ህሌት አመረ። ሻህሪ ባር ምነ ንዕያሁ ክምሰል አቅበለ እሊ ኢኮን ለእት አከይ ሓል ሓድጉ ለዐለ መልክ ሻህ ዘማን ነፍሱ እንዴ አቅበለት ወእት በልዕ ወሰቴ ጸንሐዩ። ለመስጢር ላኪን የአመረዩ። እበ ሓለቱ እት ፈርሕ ህዬ እግል ለአስእሉ ትሐሰበዩ። ሻህ ዘማን ላኪን ክሉ ክሉ እግል ኢለአስእሉ አበ። እብ ክእኒ ህዬ ትሐሰበዩ፡፥ “ሚቱ ብዲር ክሳር ይዐለ እግልከ ወሐኑክ ወገሮብካመ ሰኒ ሰቂም ዐልከ። አዜ ህዬ፡ እለ እንተ ገኖበትከ ትፈሰሰት ወወሪድከ ሐኑክ ደረ እበ አስእለኒተ? ሚ ህሌት? እግልዬ ለኢትደግመ ወኢተአስእለ” ? እት ልብል ትሰአለዩ ወተሐሰበዩ።

ሻህ ዘማንመ እብ ጀሀቱ ክእኒ ደግመ እግሉ።

“በዲር ለእግልዬ ስካብ ላሊ ወክስራ ካልእዬ ለዐለ እግል እድገሙ እግልካቱ፡ በስ ለአዜ እብ አስባቡ ብለዕ ወስታይ ወእቡሩይ ምን ሀማት ወሸቀላት ጋብእ እቡ ለህለኮ ላኪን ኢትትሰአለኒ ምኑ እንታመ” ቤለዩ። ከእግለ ቅሰት ዲብ አምዕል ተብጊሰቱ እግለ እግል ለሀቡተ እዱሉየ ለዐለ ህድየት ሰበት ትረሰዐየ እግለ ክምሰል አቅበለ እሲቱ እብ ከያነት ምስል ዎሮት ገብር ምን ከደመ ምስሉ እት ንጣፉ ትሰክብ ክምስል ጸንሐቱ እግለ ወእግለ ገብር አስግደቶም እብ ሰይፍ ክምሰል ነስአ፡ ዳገመ እግሉ። እለ ውዲት እለ ህዬ እግል ኢልድገመ ድቦ ወምንዲ ሰትረየ መሐምረጋዪት ደሚር እት እንተ ትነብር ምስሉ ሰበት ዐለቱ” እት ልብል ለሓከ እግሉ።

እብ መስጢር ፈያገቱ ላኪን እግል ኢልትሰአሉ ትሐሰበዩ። ሻህሪ ባርመ እብ ረቢ አምሐለዩ እግል ልድገመ እግሉ። እብለ ህዬ ክለ ለእት ግራሁ ሓስለት ለዐለት ዳገመየ እግሉ። ላኪን ለአማን እብ ክልኤ ዕንቱ እግል ልርአየ ክእኒ ቤለዩ። “ክምሰለ በዲር ወዴካሀ እግል ንዕየ እግል እጊስቱ እንዴ ትቤ ጄሽከ ወከደምከ አትበግስ ወእንዴ ትሐብዐከ እትለ ምስልዬ እንዴ ገብአከ መዋዲት እሲትከ እብ ከልኤ ዐንከ ረአዩ” ቤለዩ። ህቱመ ክምሰለ ሑሁ ቤለዩተ ወደ ወለ ምስርሒየት ለቅዳሚት እባሀ ትደገመት እት ቀደም ክልኤ ዕንቱ።

እግል እሊ አሕዋል እሊ ለርአ ሸህሪ ባር ምን ጥልም እሲቱ እት ዐሎሎበት ወመሻቀለት ትካረ፡፡ ልቡ ቃፍል እት እንቱ “እብ ክእኒ ሾረቱ እግል ሑሁ ደግመ፥ “ሓለትነ ሐቆ ክምሰል እለ ገብአት፡ ሀለዮትነ ክምሰል ምሉክ መዐነት አለብነ ወተርጀመት። በስ እግል ንብዴ ህሌት እግልነ ትበሀለው። ገሌ ክምሰል እሊ መሻክልነ ለሳደፈዮም ምንዲ እንርኤ ንጊስ” ትበሀለው ወሄራሮም አተላለው። “እበ እግርነ ለመርሔነ እበ” እት ልብል ፍክረቱ እግል ሑሁ ደግመ። ለክልኦት መልክ ሄራሮም አተላለው እብ ላሊ ወአምዕል። ሐቆ ብዞሕ ሄራር ሰኒ ስዱድ ወንቱል፡ ትዕባም እት እንቶም ወድዩራም እት ሐቴ ዒን ማይ እት ሐንቴ ዕጨት ጋምለት እት ግንራሪብ በሐር እንዴ ሰተው ትገሰው። እተ ምግሳዮም እት እንቶም ሰረፍሪፈት ቀንጸት እቱ ለሞዳይ። ምነ ቀበተ ሰረፍሪፈት ሽዪአት ረአየተ ለኢትትወሰፍ ወኢትትረዴ ህተ አብሀዘት። ነሐር ፋይሕ ወሐረትም ገዛይፍ ወሰንዱቅ እተ ረአሰ ህተ አብሀዘት እግሎም። እለ ሽዪአት እለ አስክለ ዕጨት እት ገይስ ክምሰል ረአወ ፋርሃም እት እንቶም እተ ዕጨት ዐርገው ምነ። አልባቦም እብ ፈርሀት እት ለሀጥል ለገዚፍ ጅን- ዕፍሪት ህቱመ እተ ሐንቴለ እተ ዓርጋም ለዐለው ዕጨት እንዴ ትገሰ ምነ እተ ረአሱ ካሪሁ ለዐለ ሰንዱቅ ዕልበት እግለ አፍገረ። ምነ ዕልበት ወለት ሰኒ ስይስት ወህታመ ረአየተ ለኢትትወሰፍ እብ ግርመት የስረት ለትመስል እግለ አፍገረ ወእተ ሕቅፈ ረአሱ እንዴ ከረ ገብ እብ ስካብ ቤለ።

ለግርም ሉለት ለትመስል ወለት ምነ ምግሳየ ረአሰ ለዐል ክምሰል አትቃመት፡ እግለ ክልኦት መልክ ሐው ረኤት። እግል ልትከረው አሸረት እግሎም። ወለ ኢገብአተ፡ እግለ እት ሕቅፈ ሰክብ ለዐለ ጅን እግል ትሀርስ እቶም ክምሰልተ አሰአለቶም። ህቶምመ አድሕድ እት ልትሐዋረሮ ትም ቤለው ምነ። እግለ ረአሰ ጅን ምነ ሕቅፈ እንዴ ከሬቱ፡ እንዴ ቀርበቶም “ትከረው ወለ ኢገብአተ እግል እሊ ጅን እግሉ እግል ሀርስ እትኩምቱ አናመ ላሊ ምን ህዳዬ እንዴ ገሌኒ ናስእዬቱ፡ አዜ አምዕል እትለ መጽእ እብዬ ወላሊ ወካልእ አውቃት እት ትሓት በሐር ለአበጸሐኒ፡፡ እብ ሻፍግ ቀደም ቅንጸቱ አነ ወእንትም እግል ንትራከብ ቱ፡ ሓሪትክም እግል ትገርም ሐዜክም ምንዲ ገብእ ክእነ ክምሰለ ብህላትክም ለህሌኮ ወደው ወለ ኢትሰረረተ ክፍእተ እግል ትርአውቱ”

ቴሎም። ህቶመ ክልኤ ግብእ ወሕሳረ ራክባም እት እንቶም፡ ፡ “እሰልፍ እንተ ርከበ እንተ ርከበ’ ትበሀለው። ሐር ህዬ እብ ፈርሀት አሰር አድሕድ ትላበሰወ። ሐቆ መላበሰተ ምስሎም እብ ክእኒ ትባለሰት ምስሎም፥ እሰልፍ ምነ ጂበ ዎሮት ምዕቅር እግሉ አፍገረት እግሎም፡ “እግል እሊ ተአሙሩ? እት ትብል ትሰአለቶም። “ኢኮን”እት ልብሎ በልሰው እተ። “አነ ላሊ ህዳይዬ እሊ እግሉ ትርኡ ጅን ህቱ ከትፌኒ። እሊ ከዋትም እሊ ህቱ ክእኒ ክምሰል አዜ ቃፍል እት እንቱ ምስልዬ ለትራከበው ምሉክ ናዮም ቱ። ሕነ አዋልድ ህዬ አንሳት ለእግለ እግል ኒዴ ሐዜነ እግለ እንወዴ። ለዐቅበነ አለቡ ወልትዐወት እብነ፡ ኖስነ ሐቆ ኢትጀመልነ ወአርወሐትነ የሐሸምነ”ቴሎም። እብለ ህዬ ካትሞታቶም እት እዴሀ እንዴ ካረው ግራሆም ሀበው።

ምን እለ ክል ዎሮት አስክ ምምለከቱ አቅበለ። መልክ ሸሀሪ ባር ላኪን እብ እቅባለቱ እግለ እግለ ፈቴ ወለአምን ለዐለ ወሐሬ ለጠልመቱ እሲቱ ወለ ለእት ሐንቴሆም ነብሮ ለዐለው አሙት ወአግብር አስግደቶም እብ ሰዬፍ ባቅዕ ነስአ ምኖም። ክምሰለ ሑሁ ሻህ ማን ወደየ። እሊ መትደማል እሊ ህዬ እት ረአስ አዋልድ አንሳት፡ ሕክም ዕዉር እግል ለአትሐክሙ ደረከዩ። እብ አከይ ፍርዱ ወአባሁ እግል አዋልድ አንሳት ህዬ መዳገሚት አግማም እግል ልግብእ ቀድረ። ለእት ረአስ እሲቱ ትደመለ መልክ ሸህሪባር ህዬ እግል አዋልድ አንሳት ክምሰል ዖፍ ዖፋይ እት ረአሰን ሀንጦጠለ እግለን፡፡ ክል ፈጅር ሐቴ ለአመጽእ ምነ ወሕሽመት ብክር አንሳይት እንዴ ነስአ ምነ፡ ደም ሕሽመተ እት ልትቃጠር ስጋደ ወግር ምነ ዐለ ልትበሀል። እብሊ ውዳይ እሊ ህዬ ሐድ ሰላሰ ሖል አተላለ። ክለን አዋልድ አንሳት እተ እቱ ነብር ለዐለ ጅዛይር ህንድ ወሲን ክምሰል ቄብዳይ መልክ አልሞት እት ረአሰን ሀንጦጠለ እግለን። ገቢሉ፡ ክል ዎሮት እብ ውላዱ እት ለሀሪብ አስክ ካልእ ድዋራት ወሐዘ ። ትተላሌ