Wp/tig/ነቅፈ

ነቅፈ ስሙድ ወጽላል ሳምዳም ከልሹም መሐመድ ምን 23-3-1977 ወሐር እላተ ገጽ እስትዕማር እንዴ ኢትርኤ 41 ሰነተ አዶረት። ሸዐበ ምስል ክለ ወጠኑ ዒድ እስትቅላል ለዐይድ ወናይ ኖሱ ተሕሪር መዲነት ስሙድ ወእም ብሩድ ለዐይድ። ሰንበት ንኢሽ 24 ማርስ 2018 ዒድ 41ይት ሰነት ተሕሪር ነቅፈ ዐለ። ለምዕል 23 ማርስ ምንመ ትገብእ ሰብ ነቅፈ እት ሰነብት እግል ሊደወ ሐረው። እግልሚ ለክልዶል ምስሎም ለዐይዶ አንፋር ጀማሂር ሳሕል ለምዕል ለሀ አስኮም ዲብ ደግድጎ ዲብ ገበይ ለወዐለዋተ።

ምዕል ሰንበት ንኢሽ አንፋር መሕበር ጀማሂር ሳሕል እበ አስብሖም አስክ አቅብር ወትምሳል ሹሀደ ለሀሌት እቱ ድፈዕ ነቅፈ ፊደል ‘ፐ’ እንዴ ገስገሰው እብ ስሜት መሕበር እት ሐንቴለ ትምሳል ሹሀደ ናይ ዝክረት እሻረት እብ ማርሞ ተክለው። ሰነት ቀዳሚት ሻትላሙ ለዐለው ዕጨይ ከስከሰው ወአትሳነው፡ እብ ልቦም ምስል ሹሀዳሆም ተሃጀከው ወአመሕበረው።

እግለ እሻረት ዝክረት ለደሐረየ ገዲም ሙናድል መስዑድ እድሪስ አዜ ሙዲር ሙዴርየት መንሱረ ለሀለ፡ ለዲብ እዲነ ሀሌነ እብ ፈድሎም ሀወ ሕርየት ነአተንፍስ ሰበት ሀሌነ፡ ዲመ እት ንዘከሮም እግል ንንበር ወእት እማነቶም እግል ንሕጠጥ ገለድነ ነአትሐድስ ሀሌነ እት ልብል ሸርሐ። ሙናድለት ለተኪዳን ከሕሳይመ መሕበር ጀማሂር ሳሕል እግል እሊ ዕጨይ ወመራዐየቱ እበ ሕድት ቅድረቱ 10 አልፍ ነቅፈ ክም አፍገረ እዳረት ምዴርየት ነቅፈ ሀዬ እት ራዐዮትለ ዕጨይ ትወድየ ለሀሌት፡ ንዋይ እግል ኢልብልዖ ዋርድየት ወደው እሉ፡ እግል ኢሊበስ ማይ ለአሰትዎ ሀለው፡ ክምሰልሁመ ለመሕበር ምን አስመረ እት ማርሞ እንዴ አክተበየ ለመጽአ ማርሞ ዝክረት ሹሀደ እት አካን ሹሀደ እግል ትትከል እት አዳለዮትለ ብነ ትምሳል ሹሀደ ምን ተዓወነው ሐመደት።

ለመሕበር እተ መደትለ ንዳል መሪር ምን እግር ሙናድሊን ለኢተርፈ፡ እት አፍዝዖት፡ ነዘሞት ወዐንደቆት ገቢል ተረቱ ወዴ ምስሎም ለዐለ መነዘማት ጀማሂር ወምሊሸ ሸዕቢ ለከምክም ሰበት ገብአ፡ ዮም ሐቆ ሕርየት እብ ሽቅል ሕኩመት እት ክል አካን ይሙም ለሀለ፡ እብ ምዔሸቱ እት ክል ቀርየት ወመዲነት እንዴ ትፈንጠረ ነብር ለሀለ ኦሮከ ምነ እተ እለ ሀለ ዲብ ነቅፈ እተ ምዕል ተሕሪረ ሰበት ለአትራክብ ክል ዎሮ ዕዱ መሕበር እብ ሰፈላል ወአኖካይ ለልትጸበሮቱ። እግለ ዒድ ሀዬ ዝያድ ለዘት ወገማል ለለሀይቦ።

እሎም ገዳይም ሙናድሊን ወመነዘማት ሸዐብ አንፋር ጀማሂር ዲብለ አትሳናይ ትምሳል ወዕጨይ ሹሀደ ዲብ ሀለው ድቪዛት ሕብር ሰመ ለላብሳም ነጸላታት ሕብር ሰዐር ለልውሉያም ሸባብ ደረሰ መድረሰት ጸብረ፡ እግለ ባካትለ አቅብር ሹሀደ ወትምሳሎም ሐቴ ዶል ልብስ አበለዎ። መጋሲቶም ክም ጸብጠው ሙዲር ሙዴርየት ነቅፈ ሻብ የዕቆብ እድሪስ እት ቀደሞም እንዴ በጥረ “ሕነ እት አካን ሹሀደ ሀሌነ ወእለ በርሀት እብ ትንፋሶም ረከብናሀ። ሕዳጎቶም ሀዬ ሀለው ሐድ ስር ዘበን ምን ዕምሮም ዲብ ንዳል ለሓለፈዎ ወአስክ እለ እንዴ ኢልትሐለሎ ናድሎ ለሀለው። ሕነ እት እግሮም ቀነጽነ ወእንቱም እት እግርነ ወአስክ እለ አክልነ ወዐረድነ ናድሎ ሀለው ጀላብ ስን እለ ደውለት። ከእሊ በክት እሊ እንዴ ትነፈዕነ ሚ እግል ሊበሉነ ክም ለሐዙ ንስመዕ” እንዴ ቤለ እግለ ሙናድሊን እግል ልብለሶ በከት ሀበ።

ሰልፍ ለቀንጸ ሙናድል ዐብደልከሪም እድሪስ ሙዲር ሙዴርየት ከርከበትወናይ ዶሉ መስኡል መሕበር ጀማሂር ሳሕል ቱ። ከቤለዮም ”እንቱም ዮም በክትኩም እንዴ ሰነ ሀረብ ምን ፈዋሊል ወጥያራት ለአለቡ፡ አንስሕብ ወህጀም ለአለቡ እንዴ አስተረሕኩም ትደርሶ ሀሌኩም። ላኪን እለ እንቱም ተዐይሾ ዲበ ሀሌኩም ሓለት ዕልም ዛይድ ለተሐዜ፡ ቴክኖሎጂ ሐብሬ እንዴ ትጠወረ ዲበ እኩዩ ወሰኒሁ እግል ትሜሜ በሰር፡ ተዕሊም፡ ፈሀም፡ ብስር ረቂቅ ወመርበይ እሙር እግል ለሀሌ እከ ላዝምቱ። እለ ኢወዴከ ምንገብእ እት ቀበት እለ ዐለም ጅግረ ወቴክኖሎጂ እግል ትብዴ ለሀለ በክት ፋዬሕቱ። ለዘበን ለሕነ ዒሽናሁ ክምለ ህሮዳቱ፡ ትደርግጉ አው ደርግገከ፡ እለ ናይኩም ላኪን በሰር ረቂቅ ተሐዜ ከምስለ እግል ቲጊሶ ተዐለሞ ወታሪኩም እንዴ ኣመርኩም ወጠንኩም ሕፈዞ ወዐምሮ” ነሲሐቱ ሓለፈ። ሙናድለት መርየም እኩድመ፡ “ውላድነ፡ ዐድ እግል ልብረድ እኩም ወእት ሰላም እግል ትዒሾ እማትኩም ወአበውኩም እኪት ሓለፈ። ለአስተሽሀደ ሐን አርድ ሀለ፡ ለዐል ምድር ለሀላመ ገሌ ሰርሰሮ ዲብ እንቱ ወገሌመ ክም ሓለት ፈርደተ ነብር ሀለ። እትሊ ዕምርኩም ለዐለው እምበል ወጠን ሐርር ወኤረትርየ ወቅል ሕሳብ ብዕድ የዐለ እሉ። ዮም ላኪን ምን ወጠን ለለአረይም ናይ ጸርከ እግል ትሰፍለል ለወዴ ብዙሕ ዲብ ጌገ ወበደ ለዋሌ ወሳዊስ ሀለ። እንቱም ላኪን እንዴ አስበርኩም ተዐለሞ ወዋጅብ ወጠንኩም ውደው። ፈጅር እሊ ካርጅ ለእቡ ለአትራቅቡኩም ሀለው እብ ሸረፍ ወእንዴ ተሐዜኩም እግል ቲግስዎቱ። ሐር ሀዬ ለተዐለመ ወዋጅቡ ለአትመመ እለ ፈተ እግል ልብጸሕ ክም ቀድር ሸክ ብተኮ። አዜ ለለትሐዜኩም ተዕሊም ወምህነትቱ፡ ምን እለ ገበይ እለ እግል ልሸንኬኩም ለልትነሸር ሕሰይ ልብኩም ኢተሆቡ። መስኒመ ለአበዴ ወለአበቅል እንቱም መስኒ ሰኒ ታለው ወገበይ ራትዐት ሕረው። ሕርያንኩም አስኔኩም ከከደምኩመ ምን ገብእ እግልኩም ትስኔቱ ወሐደግኩመ ከገበይ በደ ነስአኩም ምንገብእ ህተ ኢትሰኔ ወእንቱም” እት ትብል ዎሮከ ርሑ እግል ልወቅል፡ ወህቱ ሐቆ ትወቀለ ወጠን ክም ትወቀል ሸርሐት እሎም።

ገዲም ሙናድል እኩድ ሓምድ እኩድመ፡ “እማነት ትጠልመ መዲብ አካነ ተአበጸሐ?” እንዴ ቤለ ክም ትሰአለዮም እብ ሐቴ ክርን “ተአበጸሐ!” በልሰው እቱ። ህቱመ “ከሕነ እማነት ከሬነ ዲብኩም ወአብጽሖተ ዲብኩም ሀሌት ለእተ ግስኩም ምን ትገይሶ ኤረትርዪን እንቱም ወእማነት ጻውራም ሀሌኩም። ለልጁእ ለእቱ ዳርኩኩም ሀለው ምን ገዩሶመ ናይኩም ኢኮን። ኢዐድኩም እንቱም ኢትመሱሉ ወህቱ ኢመስለኩም። ዲመ ርሕኩም እንዴ መሰልኩም እብ ሐበን እግል ትንበሮ ዲብ ተዕሊምኩም ተረዶ ወወጠንኩም ዲመ ዲብ ልብኩም ለሀሌ” ዲብ ልብል ትፋነዮም። አሰይድ የዕቆብመ “ጋንኩም ልስከብ ሹሀደ ወጋንኩም ልስከብ እንቱምመ ለአማነት ሰለምኩነ፡ እማነት ራፍዓመ ምንኩም ሀሌነ” እንዴ ቤለ ሳረሐዮም። ወለሸባብ ዲብ ድፈዓት አበዎም ወእማቶም ዝያረት ወደው ወታሪክ ምነ ዒኑ ተዐለመዉ።

ሐፍለት 41ይ ዒድ ተሕሪር ነቅፈ ምን ገጽ ምሴ ሐቆ ሰላት አልዐስር ገብአ። ነቅፈ ክም በዲረ ግየም እብሩደ የዐለ ወላውል ወዕሳስ ለዓምም ዲበ ሓለት ጀው ምንመ ዐለት፡ ስታድዩመ እንዴ ትረሽረሸ ጋሾታተ መጋሲቱ ጸብጠ። ለመዲነት እናስ ወእሲት፡ ጅነ ወድግለል ክሉ እተ ሜዳን በጽሐ ተተብል እበ ዕን ረኤተ። ለአድብር ክሉ ለትፈናተ ዓማር ዲቡ ለሀለ ወለትፈናተ ሓብር ለለብሰ አዳም እንዴ ትጋሰ እቱ ዕንቦበ መሳቅል መስለ።

መስኡል ጀብሀት ሸዕብየት እግል ዲሞቅራጥየት ወዐዳለት ወመስኡል ለጅነት ዓያድ ናይለ ምዴርየት እስታዝ ሳሌሕ ዑስማን ጥሉቅ እተ ቀደመየ ከሊመት ጋሻሁ ሐቆለ ትሳለመ ለምዴርየት ማይ ጥዑም እግል ትስቴ፡ ወክዳማተ እግል ልስኔ ማየ ወትርበተ እግል ልትሐፈዝ ለኢልትሐለል ጅህድ ገብእ ክም ሀለ ሐቆለ ሸርሐ፡ እግል ገማልለ ሐፍለት ለገብአ ጅህድ ፈሰረ። ሙዲር ሙዴርየት ነቅፈ አሰይድ ያዕቆብ እድሪስመ ኤረትርየ ቀበት ታርሃም ትሰክብ ለሀሌት ማሌ ቀበት ሳክባም እንዴ ተርሀት እለ ሕርየት እለ ክም ረክበት ወአዜመ ፈድል ውሕደተ ወመዕጸመ መጦር ወዐረድ ስናተ እግል ትግበእ ለጅህድ ልተላሌ ክም ሀለ ወዐውቴ መለሀዩ ክምቱ አከደ።

ለዒድ ለአግመለው ፍርቀት ቀይሒት ዕንቦበ ነቅፈ ለቀደመዎ ሐልየት ወተማሲል ወመደርሲኖም ለቀደመዎ አሽዓር ሀዬ ሐማስ ቀስቀሰ ወፈረሕ ወሰከ። ምነ እሉ ቀደመው ተማሲል ዲብ ዋልዴን ለትወጀሀት ልእከት ዐለት። ዋልዴን ታእሪክ እግል ለሓኩ ወለአውርሶ፡ እት ድራሰት ወቅራኣት እግል ለአትናይቶ ወህግየ አጀኒቶም ልብ እንዴ ከረው እለ እግል ልስምዑ፡ ምን ልባስ ወነብረ ለለዐቤ ነብረ ሐንገል ወፍክር ወሕስር ወእህትማም ዋልዴን ክምቱ ለተሐብር ዐለት። እት ደንጎበ ናይለ ገብእ ወረሐ ጅግራታት ርያደት ካሳት ወጀዋእዝ ተሀየበ። ወለናይር 41ይ ዒድ ተሕሪር ነቅፈ እብ ዝክረት ሹሀደ ተመ። “ነቅፈ ስሙድ ወ ጽላል ሳምዳም” ለትብል፡ ዲብለ ጂረ ፍዮሪሀ ተአንበልብል ለዐለት ስቅራተ እብ ዐመል ዲብለ ዒድ ተሕሪረ ትረኤት። ለነአይሽ ስሙድ ወርሰው ወእግለ እብ ስሙድ አስክ እለ ልትዛዮረ ለሀለው ጽላል ሰእየት ሙስተቅበል ገአት እሎም።