መጅልስ አምን ወለዛልም ቀራራቱ ድድ ኤረትርየ (2ይ ክፋል)

እብ ዶ/ር አሕመድ ሐሰን ድሕሊ ሳልሳይ፦ ኸልፍየትለ ቀራር፦

ኸልፍየት ናይለ ቀራር ግንሐት ምህም ቱ። ሰበቡ እብ ኑዕየት አወላይ አው ፍንቱይ ቀራር ሰበት ገብአ እንዴ ኢገብእ፡ ዲበ ፋዬሕ ወምህም ታሪካይት ዐመልየት ሰበት ገብአት፡ እብ ክምሰል እሊ ህዬ እግል ልትከምከም ቀድር።

1. ቅደይ እብ ፋየሕ አው ቁሪነ ሐቆመ ረኤናሁ፡ እግል ጽበጥ ስያስያይ ኸይናት ለፈዴሕ የም አለቡ ታሪካይ ሐቃይቅ ቦም። ሰበት እሊቱ ህዬ እምበል አትራዛቅ፡ አሕዳስ ለናይ አማን መረበዮም እግል ልጽበጦ ቦም። ታሪክ ክምሰለ ለአክዱ፡ ሸዐብ ኤረትርየ ሐቆ መትፈላል ፋሽሽታይት ኢጣልየ ፈደሖት ካልኣይ ሐርብ እዲነ ክምሰል ክሉ ገባይል ዐለም ሐቅ ተቅሪር መሲሩ እግል ልርከብ ዐለ እሉ። ምናተ እዳረት ኣምሪከ እብ ገበይ መነዘመት ምጅልስ ቅራን፡ ታሪካይ፡ ስያስያይ ወቃኑናይ ሐቅ ሸዐብ ኤረትርየ እንዴ ኪድከ፡ እግል ሸዐብ ኤረትርየ ዲብ ሰነት 1950 እብ ሒለት፡ እብ ምስምሰ ፈደረሽን ምስል እምብፍራጦርያት አቶብየ ቀርነየ።

እዳረት ዋሽንግቶን እግል እሊ ገባይል እሊ ናይ ምስተቅበል በክቶም እግል ልቀርር ለሰሜሕ ሚሳቅ መነዘመት ምጅልስ ቅራን ለልትዐዳዌ መባጥሩ እብ ገበይ ናይለ ወቀት ለሀይ ወዚር ካርጅየተ ለዐለ ጆን ፎስተር ደላስ እንዴው ወደ “ እብ ገበይ ቃኑንየት ረአይ ሸዐብ ኤረትርየ ላብድ ዲብ ወግም እግል ልእቴ

ዐለ እሉ። ምናተ ጀላብ ስትራተጅያይ መናፍዕ አሜርከ ዲብ በሐር ቀየሕ ወእድንያይ ሰላም ወመስኩበት፡ እግል እለ ደውለት ( ኤረትርየ) ምስለ መስንየትነ ላተ አቶብየ ምን ትትቀረን ምህም ቱ” እት ልብል ሸርሐ። ለቀድየት ላኪን ዲብ ሌጠ ለተሐደደት ይዐለት። ሸዐብ ኤረትርየ፡ እምብራጦርያይት አቶብየ ዲብ ሰነት 1962 እግል ፈደረሽን ክምሰል ሸጥበቱ ወእግል ኤረትረይ ሐቴ ምን አቃሊም አቶብየ ክምሰል ወዴተ፡ ምን ቅያስ ወለዐል እኩይ ቴለል ሳደፈ። ምናተ ሸዐብ ኤረትርየ እግል ናይ አቶብየ ናይ መትሓባር ቀራር እዴሁ እንዴ ረበዐ ኢትጸበረ።

መቃወመቱ እንዴ ሀረሰ፡ ምን ሰልፍ ሕምሳታት እንዴ አምበተ ስያስያይ ወዲብሎማስያይ ንዳሉ አተላለ። ሸዐብ ኤረትርየ፡ እግል መነዘመት ምጅልስ ቅራን ፋእደት ኢረክበ ምኑ፡ ክሉ ለአቅረበዩ ሸካዊ፡ አሴራር ሰላም፡ ለደፍዐዩ እስትሽሃድ ዐውል ኢተሀየበዩ። እግለ ሐቆ አሴራር ሰላም ስያስያይ ንዳል ዲብ ሰብተምበር 1061 ዲብ ግድለ ስለሕ ተዐደ። እግል ሺመት ንጉስ ሀይለስላሴ ለሀንቀልቀለ ወእግል እዳረት አሜርከ ለዳየገ 2ይ ክፈል ኤረትርያይት መቃወመት እግል አብደዮት፡ ንዛም እስትዕማር አቶብየ ለአጅረዩ ጀራይም ወአከይ መዋዲት እህትማም ኢተሀየበዩ። ዲበ ሐልፈየ 30 ሰነት ንዳል ኩፈሕ ምስለሕ (1961- 1991) ሸዐብ ኤረትርየ እግል ሕርየቱ ወወጠንያይ ሕሽመቱ እስትሽሃድ ቃሊ ልደፈዕ ዲብ ህለ፡ መስተዕምረት አንዘመት አቶብየ እብ ክልኢቱ ናይ ምውዳቅ ወምፍጋር ሕየል ባህለት አሜርከ ወእትሓድ ሶቬት ለዐለት ዲብ ልሰዴ ዲብ ረአስ ሸዐብ ኤረትርየ መጅዘረት ጅማዕየት ወምድር ዲብ አባደሞት መዋዲት ወደው።

እብ ጀሀት መነዘመት ምጅልስ ቅራር፡ እድንያይ ምጅልስ አምን ወእተሓድ አፍሪቀ (መነዘመት ውሕደት አፍሪቀ ለዐለት) ህዬ ርኡይ ወስሞዕ ኢፋሉታይ መባጥር ነስአት። ዲብ እለ ቀድየት እለ ለለአትፈክር፡ ሸዐብ ኤረትርየ፡ እግል ቅዋት አቶብየ መስንየቶም አቶብየ እተሓድ ሶቬት ለዐለት ለለአከጅል ፈሸል ክምሰል ረፍዐው ኤረትርየ እስትቅላል ኤረትርየ ክምሰል ልትአከድ ክም ወደ፡ ፍሬ ንዳሉ ጀላብ እግል ኢለአዳውር፡ አሜሪከ እ ገበይ ርኢስ አሜርከ ለዐለ ጂሚ ካርተር ወዲብ ውዛረት ካርጅየት አሜርከ መስኡልይ ሽኡን አፍሪቀ ሄርማን ኮሀንን እንዴ ወዴት ትሉሉይ ስልብያይ ወራታት ወዴት። እዳረት አሜርከ ዲብ እሊ ካይን ወራታት እሊ እግል ሕርየት ወእስትቅላል ሐቅ ተቅሪር መሲር ሸዐብ ኤረትርየ እግል ዐንቀፎት ዶል ፈደረሽን ወዶል ህዬ ኮንፈደረሽን ምስል አቶብየ ለልብል መሻሬዕ ዲብ ለአቀርብ ትረአ።

ምናተ ለምን ታሪክ ብዙሕ ለደርሰ ሸዐብ ኤረትርየ፡ እግል አቶብዪን አሜሪከ ምን ሐዲስ ዋይዲባቶም እት መዓል እግል ለውዕሎ በክት ይሀበዮም። እብ ዐውል ቃሊ ውላዱ ወእብ ሒለቱ ዲብ ሰነት 1991 ሕርየቱ አምጸአ። ታሪካይ ወስያስያይ ሐቅ ሸዐብ ኤረትርየ እግል 44 ሰነት ንዞዕ ሐቆለ ሐቆለ ጸንሐ ዲብ ሰነት 1993 ክም እብ መራቀበት መነዘመት ምጅልስ ቅራን እበ ሰርገለዩ ረፈረንደም (እትፍተእ)፡ ሕርየቱ ደማን ክምሰል ረክብ ወደ። ኤረትርዪን ህዬ ምን 23 አስክ 25 ኣፕሪል 1993 ዲበ ገብአ ረፈረንደም 99.8 ማታይት አይወ እግል ሕርየት ታሪካይት ክርንቶም አስመዐው። እብሊ ህዬ እግለ እብ ሰበጣነት ለአከደወ ሕርየት እድንያይ ቃኑናይ ኽላሰት ወደው እሉ።

2. ሕኩመት አቶብየ እብ ሕዱድ እንዴ አምሰመሰት፡ ዲብ ሰነት 1998 ድድ ኤረትርየ ሐርብ ሀረሰት። ለደግሽ እበአማን ናይ ሕዱድ ምን ገብእ መደምራይ ሐርብ እግል ወለዖት ምስምሰ ወኢገብአ ዐለ። ሰበቡ እብ ገበይ ዕልምየት ሒለት ሕዱድ እግል ትቀይር - እግል አፍካር አንዝመአት አቶብየ ለለአስተዕምር ገብአ ምንገብእ - አኽተመ። እበአማን ናይ ሕዱድ አከይመቅርሕ ዐለ ምንገብእ፡ እብ ክልኢቱ አግቡይ አው እብ በዐል ምግብ - ሳልሳይት ጀሀት - እግል ልስከብ ቀድር ዐለ። ህቱ ኢትቀደረ ምንገብእመ እብ እድንያይት ቤት ፍርድ ወደበአ ዐለ። ምናተ ሰብ ሰልጠት አቶብየ፡ ሀደፎም ብዕድ ሰበት ዐለ፡ እብ ሕዱድ እንዴ አመስመሰው፡ መደምራይ ሐርብ ወለዐው።

ምናተ ሰብ ሰልተት አቶብየ እግል ሕኩመት ኤረትርየ እግል አውደቆት ዲብ አካኑ ጀዋሲስ ወገብር ለገብእ እሎም ንዛም ዲብ አስመረ እግል ትክለት እግል ኤረትርየ ምን ሐዲስ አስተዕመሮት ለሰተተወ እስትራተጅየት ክምሰል ፈሽለት እግል ሚነት ዐሰብ እግል ራቀቦት ለዐለ እሎም ሕልም ረመጽ እንዴ ትከዐ እቱ ክምሰል ክም ዐቦረገ ዲብ ሰነት 2000 እትፋቅየት አልጀዛእር እግል ልፈርሞ ትቀሰበው።

3. ዲብ ዮም 15 ኦክቶበር 2002 ፍንጌ ድወል እለ መንጠቀት “ስዳይት ረስምየት እግል ክልቀት” እበ ትብል ምስምሰ “ ገለድ ሰንዐ” ምንመ ተአሰሰ፡ አግደ ሀደፉ ላኪን ዲብ ረአስ ኤረትርየ ስያስያይ፡ ዲብሎማስያይ ወእቅትሳድያይ ከሪም እግል ክልቀትቱ ለዐለ። ዲበ ወደዉ ጀርቤታት ህዬ እብ ፍዕል እንዴ ፈሽለ ተርፈ። አንፋርለ ገለድ ላተን ድወል ሰረን አንሰሐበየ ወሰረን ህዬ ዲብ ናይ ኖሰን አዝመት ሰበት ትሸመመየ፡ ለቴለል እበ ፈይሐ ሸክለ ትቀየረ።

4. ወራት አሸሮት ሕዱድ ኤረትርየ ወኢቶብየ፡ እብ አሳስ ቀራር መፈወድየት ሕዱድ ዲብ ኖቨምበር 2003 እግል ልትመም ወጅብ ዐለ። ምናተ ሕኩመት አቶብየ እብ ሰዳይት አሜሪከ፡ ለኢህለ መታክል እንዴ ከለቅከ እግል አሸሮት

ሕዱድ ዘሆ ጸበጠዉ። ሕዱድ እሹር ምንገብእ፡ ለአከይመቅርሕ እንዴ ደበአ፡ ፍንጌ ክልኢተን ድወል ናይ ክልኢቱ ዕላቀት ምዕራፍ ሐዳስ ወከስተ። ዲብ ሰልፍ ቀራር መፈወድየት ሕዶድ ዲብ ዮም 13 ኣፕሪል 2002 ክምሰል ተሐበረት አቶብየ እብ ዕላል ከበተቱ። እንዴ አትሌት ህዬ ዲብ ዮም 13 ሰብተምበር 2003 መባጥረ እንዴ በደለት፡ “ ኢዓድል ወኢቃኑናይ ወመስኡልየት ለነቅሰት ምኑ ቀራር ቱ” ዲብ ትብል ረፍደቱ። ዲብ ዮም 24 ኖቨምበር 2004 ህዬ ሐዲስ ሐምስ ንቀጥ ለጸብጠ ስታት እንዴ አፍገረት፡ እግል ቀራር መፈወድየት ሕዱድ እብ መብደ ክምሰል ትትከበቲ ዲብ ሸሬሕ፡ እብ ናይ “እንከ ወሀበ” አግቡይ እት ፍዕል እግል ልውዐል ክምሰል ቡ ሐበረት።

ለቀድየት ህዬ፡ ክምሰል ፍንጌ ክልኤ ደውለት ክምሰልሁመ መነዘመት ምጅልስ ቅራን፡ እድንያይ ምጅልስ አምን፡ አሜርከ፡ እተሓድ አሮበ ወእተሓድ አፍሪቀ ዲበ ሻረከው እቱ፡ ናይ ደንጎበ ወመቀይዳይ እትፋቅየት እግል ልፍረመ እብ አሳስ ቀራር እድንያይት መፍወድየት ሕዱድ ሕዱደን እግል ለሐድደ ለትዋፈቀየ እት በአስ ለዐለየ ክልኤ ደውለት ለተምም እንዴ ኢገብእ፡ ክምሰል እግል ዝቤ ዲብ ዐዳገ ለትመደደ ዐፍሽ ተ እግል ተአተምስሉ ለጀረበት። መፈወድየት ሕዱድ፡ አቶብየ እብ አሳስ እትፋቅየት አልጀዛእር ቀራሩ እት ፍዕል እግል ለውዕል ምጅልስ አምን እግል ልቀስብ ለዐለት ሰእየት ክምሰል ፈሽለት፡ ሕዱድ ኤረትርየ ወአቶብየ እብ ገበይ ቃኑን ናይ ከሪጠት መትሐዳድ Virtual demarcation አትመመዩ። ሀለዮት አቶብየ ዲብለ ምድር ኤረትርየ ክምቱ ለተሐብር ከሪጠት፡ እግል ልትወርኬ ለቡ ኢቃኑናይ ቴለል ክምቱ ህዬ ሐበረ። ምናተ ድድ ኤረትርየ እብ ብዕድ ሸክል ሐርብ እግል ለአተላሌ ሰበት ተሐዘ፡ ንዛም አቶብየ እብ ሰዳይት እዳረት አምሪከ ናይ ኢሐርብ ወኢሰላም አይዋይን ከልቀ። ለበርናምጅ እቅትሳድያይ፡ መዕነውያይ፡ መሕበራይ፡ ዐስከርያይ ወስያስያይ መቅደረት ኤረትርየ እግል አትሐቀኖት ለአመመ ምንመ ዐለ፡ እምበል ፍሬ አቀለዐ። ኤረትርየ ዲብለ ለዳለ እለ ሸረክ ይአቴት።

መፈወድየት ሕዱድ ዲብ ሰነት 2007 ቀድየት ሕዱድ ኤረትርየ ወአቶብየ ቃኑናይ ክታመት ክምሰል ገአት እሉ ለለሐብር ራቴዕ ቀራር ነስአ። ሕዱድ ኤረትርየ ወአቶብየ እብ ጂኦግራፍያይ መርበይ ወቃኑናይ ከራይጥ ክምሰል ትከጠጠ እሊ ሰነድ እሊ ህዬ ምስል ውሕደት ከሪጠት መነዘመት ምጅልስ ቅራን ሕፉዝ ክምሰል አትአመረ። ወራር አቶብየ እግል ገሌ ምድር ኤረትርየ እብለ ገብአት ትግበእ እግል ልሸነክ ክምሰል ቡ እንዴ አሸረ ህዬ ለቀድየት ናይ አትራያም ወአትሓጫር ወቅት ሌጠ ክምቱ አክደ። ዲብ ዮም 7 ጃንዋሪ 2008 አስክ አሚን ዓም መነዘመት ምጅልስ ቅራን ዲብለ ከትበዩ 26ይ ናይ ደንጎበ ተቅሪሩ ህዬ ሽቅሉ ክምሰል አትመመ አትአመረ። ሐቆ እሊ ሕኩመት ኤረትርየ

እብ ዐሸም ትሩድ፡ ዐነዲ ዓም ስራተጅየት ዐማር እግል ከወኖት እግለ ቤዕ ወሽረ ለኢገብአ እቱ ክፋል ወጠኒያይ ሰኣሉ ናይ ከርስ ወካርጅ ስያሰቱ ላቱ ሕር ስያስያይ ወናይ ስያደት አስሉሉ እግል አደቀቦት፡ እብ ናይ ከርስ መቅደረተ ትበገሰት።

ሕኩመት ኤረትርየ ፍድል ዐቅለ ወተጃርበ ዲብለ ተሐሰበት ሸረክ ኢሰላም ወኢሐርብ ኢአቴት። እሊ ሲናርዮ እሊ ለተሐሰበ ሸረክ እብ ብሼሹ ፈሽለ። ዲብ ደንጎበ ክምሰል ረመጭ ዲብ ረአስለ ሐብከዩ ትከዐ። ንዛም አቶብየ እግል ለዐሎብጥ ወናይ ዐቅሉ ለሰሐተ ነፈር መዋዲት እግል ልትመም ክምሰል አስተብደ ለለአክድ እስባት እግል ልትረኤ አስተብደ። ምን መዳየገት እንዴ ትበገሰ ህዬ እብ ዎሮ እንክር ምስል ሜርሐት ኤረትርየ እግል ናቀሾት አስክ አስመረ እግል ልምጸእ ዱሉይ ክምሰል ሀለ እግል ልሽረሕ እበ ብዕድ እንክር ህዬ ዲብ ድዋራት ሕዱድ ምን ወቅት ዲብ ወቅት ናይ ሀሳይ ዐስከርያይ ህጁማት እግል ሊዴ ምድር ኤረትርየ እግል ልጽበጥ ወእግል ፈዓልየት ናይ ደንጎበ ወመቀይዳይ ቀራር መፈወድየት ሕዱድ እት ረፍድ ትረአ።

መጅልስ አምን ወለዛልም ቀራራቱ ድድ ኤረትርየ (3ይ ክፈል)

እብ ዶ/ር አሕመድ ሐሰን ድሕሊ

5. አንፋር አምን አሜሪከ እት ኣፕሪል 2004 እግል መርከዝ ዓዳት ኤረትርየ ዲብ ዋሽንግቶን እንዴ ወረው፡ ዲብ ረአስ ኤረትርያይ ዲፕሎምሲ ሒለት ዲብ ልትነፈዖ እምበል ገበይ ቃኑን ሐድ ዎሮ ሚልዮን ዶላር ገልመው ወናይ ሰፋረት ኤረትርየ ላቱ ወሳይቅ እንዴ ነዝዐው ዲብሎምስያይ ሸረፍ ለለዐቅብ መባድእ ቬነ ህዬ ኬደው። እለ ለተሀደገት ሰላዲ ኤረትርየ እግል ብልሰት ለገብአ ዲብሎማስያይ ጸገም አስክ እሊ ሃድል ኢተዐወተ። ሐቆ እሊ ክሉ እዳረት አሜሪከ “ኤረትርዪን እብ እድንያይ ቃኑን ወሚሳቅ እግል ልጥየዖ ምህሮ እግል ለሀቦም ቱ” ምንመ ቤለ፡ እብ ቃብል እሊ ላኪን እግል እድንያይ ቀዋኒን ወሚሳቁ ኖሱ እት ከይዱ ትረአ።

6. ርኢስ አሜሪከ ለዐለ ጆርድ ቡሽ፡ ዲብ ሰነት 2005 እግል ኤረትርየ “ዲኒያይ ጨቅጥ ክምሰል ትወዴ” እንዴ አተምሰለ ሽሬሕ ዐለ። ሀደፍ ናይ ክእነ ላቱ አትካፈእ፡ ትምሳል ኤረትርየ እግል አጽለሞት ምንመ ዐለ፡ ኤረትርዪን ዲኒያይ እምነቶም እበ ኢከስስ እግል ዝያድ አርበዕ ምእት ሰነት - ዲብ እዲነ ወአፍሪቀ እብ ግዲደ መትጃግራይ እበ አለበ ገበይ - እብ ሰላም፡ መቅሬሕ ወፍቲ ክምሰል ነብሮ ክሉ ዲብ ቅሩብ ወረዪም ለህለ ሸዐብ ለለአምረ ሐቂቀት ተ። ለጅግረ ሐዳራት ናይ ዲን ወዓዳት መሻክል ዲብ ከልቅ ለጸንሐት እዳረት አሜሪከ፡ እብ ሕሰይ እግል ኤረትርየ እግል ለትካፍእ ክሉ ረአሱ ለለአገርም እግለ ይዐለ። ሰበቡ ደርብ ሕድ ለመጽእ እዳራት አንዝመት አሜሪከ እት ረአስ አፍሪቅዪን ወላቲን አምሪኪዪን ለአስሎም ምዋጥኒኖም ልሰዕ ክሉ ኖዕ ፈናታይ ጅንስ እት ለአጀሩ’ቶም ለዐለው።

7. ዲብ ሰነት 2007 ቀድየት ሕዱድ ክታመት ክም ገብአት እሉ ክምሰል ተአወጀ፡ ኤረትርየ እግለ ዲብ መደምራይ ሐርብ ሕዱድ ለፈነ ወቅት እግል ከሲብ ክሉ መቅደረተ አስክ በራምጅ ብንየት እብ ድግማን ብንየት ትሕትየት ክምሰል ናይ አርድ በሐር ወዐስተር፡ ጽርግያታት ሸበካት እትሳላት ወከህረበት፡ መአሰሳት ተዕሊም፡ ዓፍየት፡ እቅትሳድ ወጀሀቱ። ክምሰልሁመ መአሰሳት ሕኩመት ክምሰል ለሐሶሴ ወዴት። ምነ ወክድ ለሀይ እንዴ አስተብዴት እዳረት አሜርከ እብ ጀዋሲስ “ኤረትርየ እግል እርሃብ ትሰዴ ህሌት” ለልብል ሕሰይ ነሽር ዐለት። እዳረት አሜሪከ እግል ኤረትርየ እግል ተአክፍእ ለዋሌ መሰምስ፡ ሐቆሀ አቶብየ ዲብ ሰነት 2006 ዲብ ሶማል ለወዴቱ ቅሎዕ ወራር፡ ርኢስ ፥ መትዐዳይት ፈደራልየት ሕኩመት ሶማል “ለዐለ ሼክ ሸሪፍ ሼክ አሕመድ ለብእቶም ገሌ ሜርሐት ሶማል እንዴ ለጀአው ክምሰል መጽአው፡ ኤረትርየ ሰበት ትከበተቶም ቱ። ክምሰልሁመ ኤረትርየ፡ እግለ ዲብ ዮም 6 ሰብተምበር 2007 ዲብ አስመረ ለገብአ “ሙእተመር ሐረሮት ሶማል እብ ድግማን” ናይ ስያሰት ወሎጂስቲክ ሰዳይት ሰበት ወዴት ቱ። እብሊ አሳስ እሊ ህዬ እዳረት አሜሪከ፡ እብ ገበይለ ዲብ ውዛረት ካርጅየት ሴድያይት ዲብ ቀድያት አፍሪቀ ለዐለት ጃንዳይ ፍሬዘር እንዴ ወዴት፡ ምን ሰብተምበር 2007 እንዴ አምበተት፡ ምን አዲስ-አበበ ወዋሽንግቶን ሸሬሕ ዲብ ተሀይብ እግል ኤረትርየ ዲብ ተአትፋርህ ወዲብ ረአሰ ተህዲድ አምበተት። ዲብ ተፋሲል አስማይ ናይለ እዳረት አሜሪከ ሴድየት “እርሃብ” ለትብለን ክምሰል ከረ ኩበ፡ ኢራን፡ ሱዳን፡ ሱርየ ወቅብለት ኩርያ ላተን ድወል ህዬ ኣቴተ። ክምሰለ ልትአመር፡ ለሕኩመት አሜሪከ እግል እርሃብ ሰድያ’ተን ለትብለን ድወል ለልትቀረር ጀዘ፡ ሰዳይት አሜሪከ አብጠሮት፡ አስለሕ እግል ኢልትዛበየ ወኢለአዝብየ መኔዕ፡ አስክ እለን ለተሀደገየ ድወል ለገይስ ተስዲር መራቀበት ዊደት፡ ናይ ማል መኔዕ አከዶት፡

እግለ ምስል እለን ድወል እለን መትባዳል ትጃረት ለወዱ አፍራድ ወድወል ጃዘዮት ሸምል። እዳረት አሜሪከ እብ ናይ ካሮት ወሞረ ስያሰት ለተለ ናይ ተህዲድ ወአትፋረሆት አፍካር ለትሰፍለለት እት መስል፡ እብ ገበይ ጃንዳይ ፍሬዘር እንዴ ወዴት ዲብ ዮም 10 ሰብተምበር 2007 ዲብ አዲስ አበበ እተ ሀበቱ ሸሬሕ፡ እርሃብ ለሰድየ ድወል ምነ ስጅል እርሃብ እግል ልፍገረ ገብአየ ምንገብእ፡ አንዘመት እግል ልትበደል አው ህዬ እግለ እዳረት አሜሪከ እብ ገበይ መአሰሳት ስለለ ለትረክበ ሐብሬ ለሸጥብ፡ እግል ስስ ወሬሕ ታምም ምስ ዐናስር እራሃብ ክምሰል ልትዓወነ ለለአክድ ደሊል አው እስባት እግል ለሀሌ እለን ክምሰል ወጅብ ሐበረት። ዎሮ ምነ ለአትፈክር፡ እዳረት አሜሪከ ሐቆ 11 ሰብተምበር 2001 ስያሰት ሐዳስ እንዴ ኤተነት፡ ደሊል ሳብት እንዴ ኢትጸብጥ እግል ድወል “መደምራይ ስለሕ ወብዕድ ህለ እግለን። እግል እርሃብዪን ‘ተንዚም አልቃዕደ’ ሰድየ” ወለመስሉ ዲብ ትብል ሸካዊ አቅረበት። ለእዳረት ሐሰትተ እንዴ ቤለየ እንዴ ኢረፍደ ወበክት እንዴ ኢለሀይበ ዲብ ረአሰን ናይ ጻብኢት ምስዳራት ሰበት ነስአየ ህዬ ለድወል መዳፈዐት ኖስ እግል ሊደየ ጠቢዒ ቱ። ገሌ ምነ ነስአዩ ሻፍግ ራዲካላይ ምስዳራት፡ ዲብ ረአስ ዒራቅ፡ አፍጋኒስታን፡ ሶማል ወብዕዳት ብዝሓት ድወል ለትነሰአ ምስዳራት እግል ልትሀደግ ቀድር። ውቁል ቃእድ ቅዋት ገለድ አትላንቲ (ኔቶ) አምሪካይ ጀነራል ዌልስ ክላርክ፡ አሜሪከ እግለ ዲብ ዮም 11 ሰብተምበር ዲብ ረአሰ ለጀረ ህጁም እንትሓር፡ እት ረአስ ዒራቅ ረድ ፍዕል እግል ተሀብ እቱ ቅርርት ክም ህሌት እብ አሳስለ ሐበረቱ፡ ዎሮ ዛብጥ ዐስከሪ ምን ፔንታጎን ትፈደሐ። ለዐስከሪ “እግልሚ ድድ ዒራቅ ሐርብ ነሀርስ?” እት ልብል ክምሰል ትሰአለዩ ህዬ፡ ክላርክ ለለአምሩ አስባብ ክምሰል አለቡ ሐበረዩ። “ፍንጌ ሰዳም ወአልቃዕደ ፍንቱይ መዋጀሀት ክምሰል ህሌት ለተአክድ ሐብሬ ህሌት ገብእ?” ሕነ ጄሽ ድቁብ ብነ። አንዝመት እግል ንፈንጥርመ እንቀድር። ምናተ ምስ መርዕደት (እርሃብዪን) ከፎ ክምሰል ንትዋጀህ አምር አለብነ” ቤለ። ለዐስከሪ ሸርሑ ዲብ ለአተላሌ፡ “እሊ ዲብ ዮም 20 ሰብተምበር ቱ ለዐለ። እተ ወክድ ለሀይ እትዋጀህ ምስሉ ዲብ ህሌኮ ጥያራትነ እግል አፍጋኒስታን ቀዝፈ ዐለየ። ‘እት ረአስ ዒራቅ ህዬ ሐርብ እግል ነሀርስቱ ገብእ?’ ክምሰል እቤሉ፡ ‘ለቴለል ምን እሊ ለትኬለማ ቱ። እግል እለ ወረቀት እለ ምን ለዓል ጣብቅ ( መክተብ ውዛረት ድፈዕ ሮናልድ ራምስፊልድ በህለቱ ቱ) አዜ ትሰለምኩወ። ዲብ ቀበት ሐምስ ሰነት ሰቦዕ ደውለት በህለት ምን ዒራቅ እንዴ አስተብዴከ ሱርየ፡ ልብናን፡ ሶማል፡ ሱዳን ዲብ ደንጎበ ህዬ ኢራን እግል ንውረር ክምሰል ሕነ ህዬ ተሐብር’ እት ልብል ሸርሐ እዬ” እት ልብል አፍሀመ። ዲብለ ጁንዳይ ፍሬዘር ድድ ኤረትርየ ለአቅረበቱ ናይ ሐሰት ወአትካፈእ ዶል ነአቀብል፡ ጃንዳይ ፍሬዘር ዲብ መባጥረ፡ ምን አማን ለሬመ እስባታት ለአለቡ አግቡይ እግል ኤረትርየ ዲብ

ሸኬ ወተአትፋርህ እብ አደብ ለአለቡ ተሀዲድ ዲብ ህሌት ህዬ፡ ብዕድ እንክርመ፡ ኤረትርየ፡ “እግል እርሃብ ትሰዴ” ክምተ ለለአክድ ደሊል ሳብት እግል ትርከበ ዲብ አከቦት ሐብሬ ክምሰል ህለው ሐበረው። ጃንዳይ ፍሬዘር አው እዳረት አሜሪከ ደሊል ዲብ አናደዮት ክስኣም ህለው ምንገብእ፡ ለድድ ኤረትርየ ለለአቀሩቡ ሸክዋት ሐቂቀቱ አስክ ልትአከድ እብ ቃኑን ዋድቅ ቱ። ምናተ እብ ገበይ ሐቂቀት ቃኑን ለኢትለቀየድ ጥዉይ መባጥር እዳረት አሜሪከ፡ ወለ እስባት ምንመ ኢለሀሌ እሉ ኖሱ ሕር እንተ አስክ ኢቤለ፡ ሽኩይ እንተ ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ ክምሰለ ዲብ ረአስ ዒራቅ ለሳደፈ፡ ነዲፍ ዲብ እንታመ ዐስከርያይ አስለሐት አሜሪከ እግል ልትደነክ ቀድር ቱ። ደውለት ክምሰል ደመረት፡ መጅተመዕ ክምሰል ትሸዕተረ፡ “ትጌጌነ” ምን ልብሎ ህዬ ፋእደት ለቡ ኢኮን። ለእብ ክሉ እንክር ለናይ ሐሲብ መቅደረት ለለአበዴ እዳረትለ፡ ዲብ ዐለምነ ናይ አዳም ወብንየት ትሕትየት ደማርቱ ለአጅረ። ሰበት እሊቱ ህዬ፡ ገሌ ስያስዪን መሐልለት፡ ሐረከት ታሪክ፡ ዲብ ዋሽንግቶንመ ምንገብእ ዲብ ሐቴ አካን ሳብተት ክምሰል ኢኮን ለሸረሖ። ዲብ ናይ በዲር አዝቡንመ ወድ ግሪክ ላቱ ፈይለሱፍ ሄሪግሊስ ለአግደ ሳብት፡ ተቅዪር ሌጠ ክምቱቱ ሕቡር ለዐለ። ለምን ክሉ ለትዐጅብ፡ ኤረትርየ እግል እርሃብ ክምሰል ኢትሰዴ ወመትሐድራይት መተጠርፊን እስላም ክምሰል ኢኮን፡ ክሎም እዳራት አሜሪከ ሰኒ ወአማን ለአምሮ። እብ ሰበት ፈሀም ናይለ ወከድ ለሀይ እዳረት አሜሪከ እበ ከስስ፡ ረዪም እንዴ ይእንገይስ፡ ወዚር ድፈዕ አሜሪከ ለዐለ ሮናልድ ራምስፊልድ ዲብ ዮም 10 ደሰምበር 2002 አስክ አስመረ ማጽእ እቱ ለዐለ ወክድ “አሜሪከ ዲብ መጋብሀት እርሃብ፡ ምን እለ ንኢሽ አፍሪቃይት ደውለት - ኤረትርየ - ብዙሕ እግል ትድረስ ትቀድር” እት ልብል ሸሬሕ ሀዪቡ ካፊ ደሊል ቱ። ክእነ እግል ሊበል ለትቀበሰ፡ ኤረትርየ ምን አምዕል ዲብ አምዕል ሕርየተ 1991 እንዴ አስተብዴት ድድ ወራታት መርዕደት አፍጋኒስታንዪን ወዐረብ ትወድዩ ለዐለ ስሙድ ሰበት ለአምር ቱ። ምስል እሊ ክሉ ላኪን፡ እዳረት አሜሪከ አማን እግል ትጨፍልቅ ሰበት ተሐዜ፡ አው ህዬ ለሐሰት እግል ሀደፍ ብዕድ እግል ትትነፈዕ እቡ ሰበት ቱ፡ እስባት ዲበ ተሐግል እቱመ ናይ ሐሰት ሸክወት እንዴ አሰሰት እብ ወሳእል እዕላም ለይሀለ ክምሰል አማን እንዴ ፈብረከት ዲብለ ተሐዝዩ ቀራር እግል ትብጸሕ ትቀድር። ሰበት እሊ ለእዳረት፡ “አግቡይከ ለቀርር ሀደፍ ቱ” ለልብል ናይ ሚኬቨሊ ፈልሰፈት ትበዐ።

8. ወዚር ካርጅየት አሜሪከ ለዐለት ኮንደሌሰ ራይስ ዲብ ዮም ሐቴ ማርስ 2008 አስክ ምጅልስ አምን ዲበ ነድአቱ ዲብ ዮም 30 ኦጎስት 2011 ሸበከት ዊኪሊክስ ለፈደሐየ ላኪን፡ ውዛረት ካርጅየት አሜሪከ እብ ረአይ አፍሪቅዪን አንፋር ምጅልስ አምን ክምሰል ልትሐሰር እሊ ለተሌ ሕርያናት ክምሰል ቡ ሻርሐት

ዐለት። - እግል ሰብ ሰልጠት ሕኩመት ኤረትርየ ምን ሰፈርያት ካርጅ ምንዐት። - ናይ ገሌ መስኡሊን ሰላዲ ወመምተለካት ክምሰልሁመ ብዕድ ናይ ኤረትርየ ሰላዲ ወመምተለካት ጀመዶት፡ - ዲብ ትጃረት፡ እስትስማር ተዕዲን ቀይድ ዊደት፡ - ዲብ ኤረትርየ ጽዋር ዐስከሪ እግል ኢልእቴ ምንዐት።

መጅልስ አምን ወለዛልም ቀራራቱ ድድ ኤረትርየ (4ይ ክፈል)

እብ ዶ/ር አሕመድ ሐሰን ድሕሊ

9. እብ ሰበትለ እዳረት አሜሪከ እብ ገበይ ዲብሎማስየት ወእዕላም ለትነሽሩ “ኤረትርየ እግል ናይ ሶማል ሐረከት አልሸባብ አልሙጃህዲን ዐስከርያይት ሰዳይት ተሀይብ” ለትብል ሸክወት እበ ከስስ ምንመ ገብእ፡ ወኪል ግብለት አፍሪቀ ዲብ መነዘመት ምጅልስ ቅራን ርኢስ ልጅነት መኔዕ ለዐለ ሰፊር ዴመሴኒ ኮማሎ እት ማዮ 2008 ዲብ አዳለዩ ተቅሪር፣ እብ ዋዴሕ አብረሀዩ ከሀለ። ዲብለ ዲብ ዮም 22 ማዮ 2008 ሮይተር ለነሽረዩ ተቅሪሩ፡ ኤረትርየ እግለ ምጅልስ አምን ለሓለፈዩ “መኔዕ ልኢክ ስለሕ አስክ ሶማል” ክምሰል ኢኬደት ወደሐ። ለተቅሪር ምንመ “አቶብየ እግል ፈተቸ ሐሽምት ሶማል ለልውዕል ስለሕ ለጸዐነየ ጥያራት እብ 25 ዶል እንዴ ሸሐነት አስክ ሶማል ንድአተ መራቅባይ ሐሽም ክምሰል አከደ አትአመረ” ልኡክ መነዘመት ምጅልስ ቅራን ዲብ ሶማል ለዐለ አሕመድ ወልድ ዐብደለ እብ ጀሀቱ ዲብ ዮም 29 ማዮ 2009 ዲበ ሀበዩ ሸሬሕ ሰሓፊ፡ “እብ ሰበትለ ኤረትርየ እግል ሐሽምት አልሸባብ አልሙጃህዲን ትስዴቱ ዲብ ልትበሀል ብዙሕ ልትሀደግ እበ ቀድየት ሐቂቀተ ይአምር” እት ልብል ወደሐ። ምስል እሊ ክሉ ላኪን እዳረት አሜሪከ፡ እግለ ለሐዝዩ በህለት ቀራር ኢዓድል መኔዕ ድድ ኤረትርየ እብ ገበይ ምጅልስ አምን ዲብ ዮም 23 ዲሰምበር 2009 አስክ ለሐልፍ እስባት እንዴ ኢለአቀርብ እግል ኤረትርየ እግል ልሽኬ ወለትካፍእ ጸንሐ። ወዚር ሽኡን ካርጅየት አሜሪከ ለዐለት ሂላሪ ክሊንቶን እብ ጀሀተ፡ ዲብ ብዝሓት ድወል አፍሬ ዝያረት ዲበ ወዴት እቱ ወክድ፡ እዳረት አሜሪከ እግል መትዐደዪት ፈደራልየት ሕኩመት ሶማል 10 ሚልዮን ዶላር ለለአተምም 40 ቶን ስለሕ ክምሰል ሀበት ዲብ ዮም 6 ኦጎስት 2009 ፈደሐት። እሊ ስለሕ እሊ አስክ አየ ክምሰል ጌሰ ህዬ ወለ ዎሮ ለለአምር ይዐለ። ለለአስፍ ዲብለ ወቀት ለሀይ ዲብ ሶማል ክሉ ሕጉል ዲብ እንቱ፡ ለደውለት እግል ዐስሮታት ስኒን እበ ተአከበት ስለሕ ርግሕት ክምሰል ዐለት ልትአመር። እለ ናይለ ወክድ ለሀይ አቶብየ ሶማል እግል ትትፈንጠር ምን ሕዲስ ዲብ ጂኦ ስያሰት ከሪጠት መንጠቀት አቀር አፍሪቀ ወጠኒያይ ወሕደተ እንዴ አድመነት እግል ኢተአቅብል፡ እብለትፈናተ ከፊፍ ወክቡድ ስለሕ ክምሰል ትትረገሕ ትወድየ ክምሰል ዐለት ልትአመር። ክምሰል እሊ ትወዴ እቡ ለዐለት ሰበብ ለዐለ ህዬ፡ ሀለዮት ውሕደተ ለአከደት ሶማል እግል ወጠንያይት አምነ ክምሰል ብቆት ሰበት ትርእዩ ዐለት ቱ። እሊ ክሉ ዲብ ወድየ ህዬ፡ (4ይ ክፈል) ለቀራራት ምጅልስ አምን እብ ትሉሉይ ለከይደ ወዲብ ረአስ ሶማልዪን ጀራይም ለለአጀርየ ለዐለየ ናይለ ወክድ ለሀይ ሕኩመት አቶብየ እዳረት አሜሪከ እብ ሐሰት አትካፈኦት ኤረትርየ ብጉሳት ዐለየ። እዳረ አሜሪከ

፡ አምኣት ሶማልዪን ክምሰል ሞተው፡ 500 አልፍ አስክ ግዋሬ ድወለ መዐደይ

አብሑር ክምሰል ለጅአው፡ ዎሮ ሚልዮን ወሰር ህዬ ዲብ ዐዶም ሽዕቱራም ክም ህለው ወብዕዳም ሰለስ ሚልዮን ወ200 አልፍ ህዬ እብ ሰበት ሰፍረ፡ ብቆት ሞት

ተሀጦጥል እቶም ክም ህለው አዕተረፈት። ኖሶም ክምሰለ አምነው እቡ ህዬ፡ ፍገሪት ስያሰት ናይለ ወቀት ለሀይ እዳረት አሜሪከ ወአቶብየ ዲብ ሶማል እሊቱ ለዐለ። 10. ርኢስ ባራክ ኦባመ ዲብ ጁን 2009 ዲብለ ፈርመ እቱ ቀራር ዕልብ 1349፡ ኤረትርየ “ሐቴ ምነ ትጃረት ወድ አዳም ለወድየ ድወል” ተ እንዴ ቤለ ሻሬሕ ዐለ። እሊ ህዬ ዎሮ ምንለ ቴልየት አንዘመት እዳረት አሜሪከ ደሊል ሳብት ወሐብሬ እንዴ ኢጸብጦ ለአቅረበወ ሐሰት ተ። እብሊ መጃል እሊ እተ ወክድ ለሀይ ሰልጠት ዋሽንግቶን ለጸብጠው አንዝመት አሜሪከ፡ እግል ሸባብ ኤረትርየ ለትፈናተ አግቡይ ዲብ ልትነፈዖ፡ ጀዛብ ገለድ ዲብ ለአቴ እምብለ ቃኑናይ አግቡይ ምን ዐዶም እግል ልልጀኦ ጅህድ ወደው። ክምሰለ ልትአመር ህዬ ዲበ ወቀት ለሀይ፡ ዲብ ውዛረት ካርጅየት አሜሪከ መክተብ ላጅኢን፡ ክድመት ወጠን ምነ ረፍዶ ኤረትርዪን ሸባብ፡ አስክ 10 አልፍ ለገበኦ አስክ አሜሪከ “ክትል ስያሰት” እግል ልትሀየቦም ክምሰል ቀረረት እት ኖቨምበር 2009 ሕቡር ዐለ። ለሀደፍ፡ እግል ኤረትርየ እምበል ሸባብ እግል አትረፎተ ዲብ አርወሐቱ ለልተንከብ ምዋጥን ዲብ ብንየት ዶር ዐቢ ለበ ስያሰት ክድመት ወጠን እግል አትዐናቀፎት ክምቱ እሙር ቱ።” 11. ናይለ ወክድ ለሀይ እዳረት አሜሪከ፡ መፈወድየት አሸሮት ሕዱድ እብ አሳስለ ዲብ ዮም 13 ኣፕሪል 2002 ለሓለፈቱ ቀራር ሄራር አሸሮት ሕዱድ ጀላብ እግል ኢልሰርገል እብ ሐቴ ጀሀት፡ ምጅልስ አምንመ ዲብ አሸሮት ሕዱድ ኤረትርየ ወአቶብየ ዶረ እግል ኢተአግዴ እግል ሕኩመት አቶብየ እብ አሳስ ምዕራፍ 7 ሚሳቅ መነዘመት ምጅልስ ቅራን ማደት 14 (ሀ) ናይለ ዲብ ዮም 18 ጁን 2000 ዲንጌ ክልኢተን ድወል ለትፈረመት እትፋቅየት “አትካራም ጻብኢት” ለትጃዜ ምስዳር እግል ኢልንሰኦ ህዬ እበ ብዕድ፡ ለትፈናተ መታክል ወዴት። ለልትሀየብ ለዐለ አስባብ ህዬ፡ አቶብየ ጀላብ መስኩበትለ መንጠቀት ለኢተአመሽሽ ምነ መስንየት ተ፡ ናይ ሕዱድ ኤረትርየ ወአቶብየ እበ ከስስ ህዬ ክምሰለ ሸበከት ሐብሬ እብ ዊኪሊክስ ዲብ ዮም 3 ፌብርዋሪ 2011 ለፈደሐዩ፡ ዲብ ዮም 18 ኖቨምበር 2009 መከለሲ እግል ኢልግበእ እቱ ክምሰል ትጀመ ናይ ሚስጢር ወሳይቅ አሜርከ ለትነሰኣ ቱ። ለናይለ ወክድ ለሀይ እዳረት አሜሪከ እግል አንፋር ምጅልስ አምን ለቀሰበ እተ ሊብየ እብ ተማም ለረፍደቱ ቀራር 1907፡ እበ ቀደም እለ ለትበሀለ 6 “ መድርካይ” ዓምል ለመጽአ እንዴ ኢገብእ፡ ምን ናይለ ወክድ ለሀይ ናይ አሜሪከ ስያሰት፡ ስታቲባተ ወጄንታተ ወእስትራተጅየተ እት ፍዕል ለለውዕለ ኬድመት ላተን ድወል ለልትበገስቱ ለዐለ። አሜሪከ ዲብለ ወክድ ለሀይ ድድ ኤረትርየ ለትተብዑ ለዐለት ስያሰት ህዬ እብ ክምሰል እሊ ለተሌ እንዴ ትጨመመ እግል ልቅረብ ቀድር።

1. እግል ትርድት ወሕደት ወጠን ኤረትርየ እብ ገበይ ጀዋሲሶም ወኬድመቶም እግል ፈንጠሮት፡ እብ ናይ ከርስ ናይ ዲን፡ አቅሊም፡ ቀቢለት ወአፍረዐት ፍንቲት እንዴ ከለቅከ ቄትላይት ምስዳር ንስአት እት ገብእ፡ ጀዋሲስ እብ ሰላዲ ዲብ ልዛበዎም ዲብ ክታብ ቅኢድ ወቅርኣን ለኢሀለ ናይ ዲን አፍተዮት ነሽሮ ዐለው።

2. ለዲብ ዐድነ ደመናተ ነብረ ሌጠ እንዴ ኢገብእ፡ ዲብ ክሉ መጃላት ወዐዋሚድ እቅትሳድ ላተ እስትራጅየት ዐቦት እቅትሳድ ለለአክድ ናይ እቅትሳድ ዐገል ኤረትርየ እግል አፍሸሎት እብ ትሉሉይ ልጻገሞ ዐለው። ሰበት እሊቱ ህዬ እንዴ ኢከጅሎ እግል መብደእ መተንካብ እት ኖስ እብ መትቃዋም፡ ክምሰል ጊጉይ ሕርያን እንዴ ወደው ሸርሑዎ ዐለው። ኤረትርየ እግለ እብ ሸርጥ እዴ ወእግር ሌጠ እንዴ ኢገብእ እብ ዐቅል ወደሚር እንዴ ኢተርፍ ለልትቀየድ ናይ ምስተቅበል ሰዳይ ኢትከበተት ምንገብእ፡ እግል ዐሸም ምዋጥን ለበልስ እቅትሳድ እግል ትብኔ መቅደረት አለበ ዲብ ልብሎ ህዬ ናይ ሸክ ደዓያት ዲብ ንሽረት ፍሩራም ዐለው። እብሊ መጃል እሊ ለመሻቀዪ ናይለ ወክድ ለሀይ እዳረት አሜሪከ ለዐለየ “ኢናይሕኩመት ወዳይ ስን መነዘማት” ለልትበሀለ፡ ኤረትርየ ምነ እግል ድወል ሳልሳይ ዐለም ዲብ ናይ ምስተቅበለ ሰዳይት ሌጠ ክምሰል ዐለ ለወዴ ናይ ምውዳቅ ጸሓይ ስያሳት እንዴ ፈግረት፡ ሕር ላቱ ናይ እቅትሳድ እግል ብንየት ለኢልትሐለል ጸገም ዲብ ሰርገሎት ሰበት ህሌት፡ ድደ ናይ እዕላም ደዓያት እት ለሀርሰ ጸንሐየ። እለን መሓብር እለን ለለሀይባሀ ሰዳይት ዲብ መብዘሐን ዲብ ገበይ መጠዋር ለህለየ ድወል፡ ምን ካልኣይ ሐርብ እዲነ እንዴ አስተብደ አስክ እለ ክሉቅ ለህለ መሻክር ህዬ ረአው ወስምዖ እግልዬ ለለትሐዝዩ ኢኮን። ኢፋሉታይ ዶር ዋሽንግቶን ድድ ኤረትርየ ላኪን ዲብ እሊ ለተሐደደ ይዐለ። እግል ከምሰል ከረ እድናይት ባንከት ወሰንዱቅ ሰለዲ ወብዕድ መነዘማት ማል ወመአሰሳትመ ዲብ ረአስ ኤረትርየ ናይ ማል ከርዶን እግል ሊደየ አትፈረረተን። “ ዲብ ኤረትርየ ወራታት እርሃብ ሰበት ትወዴ፡ እግል እስትማር ወጢት ኢኮን” ዲብ ትብል ትወድዩ ለዐለ ደዓያት ከብተኢ ጀላብ እግል ልርከብ ህዬ ኬድመተት ላቶም ጀዋሲስ መዋዲት እሃብ እግል ሊደው ትልእክ ዐለት። ክምሰለ ልትአመር ናይ ኢማራት እት ክል ምዕል ለትፈግር ጀሬት “አልኸሊድጅ” እዳረት አሜሪከ እብ ገበይ መአሰሰት ስለለ ( ሲኣይኤ) እንዴ ወደ ምስል ኤረትርዪን እስላምዪን መርዕደት ሐሽመት ለበ ዕላቀት እበ ከስስ መብቅያይት ሐብሬ ናሽረት ዐለት። አሀምየቱ እግል ትርኤ ህዬ ለጀሪደት ኢማራት ለአቅረበቱ ሐብሬ ክምሰል ህሌተ እግል ቄርአት ነአቀርብ።

ቀዳማይ፦ ልኡክ ምግባይ ስለለ አሜሪከ (ሲ ኣይ ኤ) ዲብ ሐቴ ምን ድወል “ተዓውን ሰንዐ”፡ ምስል ሜርሐት ሐረከት ጀሃድ እስላም ኤረትርየ ለዐለት፡ ክምሰልሁመ ምስል “ኤረትርያይ ሕዝብ እስላም እግል ዐዳለት ወዐማር” ለዐለው ትራከበ።

ካልኣይ፦ ልኡክ መአሰሰት ስለለ አሜሪከ ዲብ አምን ወጋብሆት እርሃብ ለከስስ ቅደይ ምስል ናይ ኤረትርየ ሐሽመት እስላም እንዴ ሀድገት ረአዮም ወመባጥሮም ወዶሮም ዲብ ሐርብ ድድ እርሃብ ትዋፈቀ።

ሳልሳይ፦ “ልኡክ መአሰሰት ስለለ አሜሪከ፡ ኤረትርዪን እስላምዪን ሐሽመት ዲብለ ህለው እቱ አካናት ዝያረት እንዴ ወደው ምስል ሜርሐቶም ወከዋድሮም ትራከበው ወእብ ሰበት እሎም ሐሽመት እሎም ለልተብዑዎ አግቡይ ወዕላቀቶም ምስ ሙተጠርፊን እስላምዪን ተናዚም ዲብ እድንየ እንዴ አሸረው ሰኣላት አቅረበው እቶም” እለ ሐብሬ እለ ኖሰ ለትትሃጌ ሰበት ገብአት፡ ተሕሊል ለለትሐዝየ ኢኮን። ምናተ እግል ነሐብሩ ለነሐዜ፡ ናይለ ወቀት ለሀይ እዳረት አሜሪከ ህቱ ሰኒ ወአማን ለለአምሩ አስባብ ሌጠ፡ እግል ኤረትርዪም መተጠርፊን እስላምዪን ሐረካት ዲብ ስጅል እድንያይ እርሃብ እግል ኢለኣቱዎም ዲብ ለአቡ ጸንሓም ዐለው። ላኪን እተ ዶሉ አጄንደ ወመዋጀሀት ልኡክ ሲ ኣይ ኤን ምስል እርሃብዪን ኤረትርዪን እስላምዪን ትፈደሐ። እሊ ህዬ ናይ መአንበት ወመከለስ ኢኮን። ምናተ እግል ሰልፍ እዋን ለትፈደሐት ምስዳር ተ። ግረ እሊ ህዬ ናይለ ወከድ ንዛም ኣቶብየ፡ እብ አምር ወእጃዘት እዳረት አሜሪከ፡ ዐለም ዲብ ትርእዩ ወዲብ ሰምዑ እግል ሐሽመት እርሃብ ሓቅፈት ዐለት።

ራብዓይ፦ ናይለ ወክድ ለሀይ እዳረት አሜሪከ ወኬድመተ፡ እግል ኤረትርዪን ሸባብ ምን ዐዶም እግል ልህረቦ እት አትናያት አረይ መንበረት መክረሀት መዐሳክር ላጅኢን ሞት ዲብ ሰሀረ ወበሐር ቀየሕ ወምግባይ በሐር እግል ሊደዎም፡ እብ ናይ ከርስ ገሮቦም እግል ልታጅሮ፡ ዲብ ኢቃኑናይ ወራታት እግል ልትነፈዖ እቦም እግል አዋልድ አንሳት ህዬ ዲብ ዐዳጋት ቅሕብ እግል ልትነፈዖ እበን ትረአው። እምበል እሊ ለእንዴ ትቀሸሸው ለገይሶ ሸቃለ ዲብ ድወል ምውዳቅ ጸሓይ፡ እብ ናይ ሀውየት ወቀበልየት ልትዐዘቦ ህለው። ሰበት እሊ መንገአት ዐለዮ እግል ኤረትርዪን ሸባብ አስክ አሜሪከ እግል ክስተት ናይለ ወክድ ለሀይ ውዛረት ካርጅየት አሜሪከ ለሓለፈዩ ቀራር ወቀራር ርኢስ በራክ ኦባመ ዕልብ 1349 እት ሕዱድ እሊ አሜሪከ እት ረአስ ኤረትርየ ለተበዐቱ ሽንኪት ወካይነት ስያሰተ እንዴ ኣቴከ ለልትረኤ ቱ።

ሓምሳይ፦ ናይለ ወቀይ ለሀይ እዳፍረት አሜሪከ ወኬድመተ፡ ዲብ ድወል ካርጅ ለነብር ጃልያት ኤረትርየ እግል ዐዶም ወሕኩመቶም ለለሀዩበ ሰዳይ ጀላብ እግል ለአብጥሮ ምስል ጀዋሲስ ኤረትርዪን ሐሽመት እግል ሓበረቶም አስክ ሽዑር ተሐት ወጠንየት እግል ልሽሞሞም፡ እብ ገበይ ኤርትርዪን ጀዋሲስ ወጤመት ትሩድ ተዕቢኣት ዲብ አተላላይ ጽሙዳም ዐለው። ለሀደፍ፡ እግል ሸባብነ ምን ዐዶም እግል ልትከረሞ፡ ናይ ዲን፡ አቅሊም፡ ቀቢለት ወብዕድ አከይመቅርሕ እንዴ ከልቀው ኖስኖሶም ውሕደቶም እግል ለሐንፍጮ ቱ ለዐለ።