Wp/tig/ለናይ ሰልፍ መዓርክ 60ታት-2

ለናይ ሰልፍ መዓርክ 60ታት - 2ይ ክፈል
መሐመድ እድሪስ

ሓምድ ምን ከታይ ኦን ረአሱ ተሐት እበ መድሮረይ ትከረ። እግል ኢለአሪምመ ምን 150 መትር ዲብለ ኢትረይም አካን መድሮረይ፡ ዲብ ቅባልለ ሖርመት ዲብ ተሐት፡ እምበል ኦሮ ክልኦት ብዝሓም እግል ልሕለፎ እበ ለኢቀድሮ ገበይ ጸባብ ዲበ ሸ’ፈ። ዎሮት ረአሱ ለዐል ወዎሮ ረአሱ ተሐት ለገይሶ ሰብ መጽዕን እተ አካን ትከባበተው ምንገብእ፡ ሕድ እንዴ ታከው እብ ተርተረት እግል ልሕለፎ ሀሌት እሎም። እብ ጀሀት አልገዴን ዲብ እለ እግል አሳስ መብነ ዐቢ ለተሐፈረ ካናል ለትመስል፡ ምን ብጥረት እናስ ለትረይም ናይ ጠቢዐት ላተ ገበይ ጸባብ አስከ ትገይስ ዲብ ሀሌከ ስጋደት ሰበት ገብአት እብ ሸክል ሽን ብዕራይ(ዚግዛግ)ቱ ለትፈግረ። ምነ ክም ሐለፍከ ሀዬ ዲብ ትትለዋሌ ከታይ- ኦን ትበጼሕ።

ሓምድ ለዲቡ ሕፉሽ ዐለ ልቅብ ሕጌ ነፍስ ለገብእ እሉ ምን ቀደሙ ወግራሁ ቅራር ዐለ። ክምሰልሁመ ዲብ ከታይ ኦን ዲብለ ተአርእዩ አካን ክልኤ ክብድ ለብህላት እመነት ምን ሕድ እንዴ ፈናተተየን መጥ-መጦር ሕድ ከረየን። እት ረአሰን ሐቴ እመነት ረያም ወትርድት እንዴ ከረ ኦሮ ሻባክ ለቡ ሳትር ሰኒ ሸቀ። ሐቆ እለ መንዱቁ እበ ሽባክ እንዴ አፍገረዩ እግል ከታይ ኦን እግል ልራቅብ ወምጽአት ሲኪንጂ እግል ልታቤዕ አንበተ። ለአካን ሀዶማይት እንዴ ትነፈዕከ አባይ እግል ተአትሀምል እተ ሰኒ ውጢትተ። ፈሲለት እንዴ ከስአ ዲብ ለሐስስ ለገይስ ለኢልትሀመል አባይ ሳደፌከ ሰውረት ኤረትርየ እትለ ናይ ሰልፍ መትኣምባት ግድለ ስለሕ ዲብ 60ታት ፍንጌ ምናድሊን

ሰውረት ወጄሽ አባይ ገብእ ለዐለ መዓርክ ምነ ምናድል ሀይለስላሴ ወልዱ ለከትበዩ ክታብ ዐዋቴ ለትነሰኣቱ። ከእግል ዮም 2ይ ክፈል፦ ምንገብእ ላኪን እንትሓርቱ። እሊ ድፈዕ እሊ ለኢለአምር ወድለ ደዋሒ ኢሀለ። ሰብ ንዋይ ልግቡእ ወብዕድ አቅራድ እቡ ዲብ ለሐልፎ ሰበት ከባኩቡ፡ ዲመ ትምሳል ሕያይቱ። ክም ሽንኪ ብህል ጸንሐ ምንገብእ እንዴ አትሳነ ዲብለ አካን በዲሩ ለኢበልሱ፡ እግለ ታሪክ ለኢለአምር ሑድ ሌጣቱ። እብ አስዕር ትደፈነ ምንገብእ ጋልህዉ ምኑ፡ ዲመ ድፈዕ ሓምድ ዲብ ልብሎ ፈቁዱ። አነ ወክቡብ ሐጃጅ ዲብ ሓምድ ዲብለ ከሬ እትጀህ ለዐለ ዑስማን ሰኒ ዐብደለ ለልትበሀል ናራይ እብ ኦሮ እትጀህ ዐልነ።

ዎሮ ሓምድ ለልትበሀል ለልትረከብ እቶም(ሓምድ ፈረጀለ ቱ ለገብእ) ወብዕዳም አርበዕ ሀዬ ዲብ መዐደይነ ዐለው። አነ ወክቡብ ሐጃጅ ቀናብል ጥልያን ዐለ እነ። ሐቆሀ ለዐሳክር ዲብለ ሖርመት ክም በጥረው፡ ቅምብለት እንዴ አፍገርኮ ወስ ዶል እቤ ክቡብ ሐጃጅ ሰልፍ ሓምድ ልልከፍ ክም ሀሌት እሉ ለተሐብር እሻረት እብ እዴሁ ለሀይበኒ። እንዴ ደጋገምኮ ነዐ ትገሴ እትለ ዲብ እንቶም እብ ቅምብለት እግል አርብዶም እብሉ። ዶልከ እተ እለ ጻብጥ ዐልኮ ቅምብለት ዲብ አሽር ሽዑርዬ አርእዩ። እበ እዴዬ ወስ ዲብ እብልቱ ለአስእሉ። እግል ኢልስምዑነ ሂገ አለብነ። ህቱመ ትገሴ ሓምድ እግል ልልከፍቱ ልብለኒ፡ እብ እሻረት ቱ። ለቀናብልዬ ምን እለክፉ ላተ ሑዶም ወተርፈ፡ እብ እሻረት አወዐ! ክም አብዘሐ እቼ ላኪን ለመቃወመቱ እግል ሒለፈ ኢሐዜኮ። አነ እንዴ ይእለክፍ ኢትልከፎ ለልብል አዋምር ሓምድመ ሔለ እቼ። ሐቆ እለ ዐሊ ሲኪንጂ ሰለስ ነፈር እንዴ አምረሐ ትበገሰ። ክሎም ሀዬ ረአሶም ተሐት አበለው። ሓምድ ዲብለ ሖርመት ምን ኢጸንሐ ሄራር አስክ አልገዴን ገብአ።

ለሰለስ ገቤራይ ምን ከረ ሲኪንጂ 30 መትር ለኢትገብእ ነሳፈት ዲበ ዐለው፡ ንኢሽቶ ፍንትት ብህላም ዐለው። ለሖርመት ክም ሐልፈወ ነፍሶም ፉስስት ምንመ ዐለት ቀሱነት ላቱ የዐለት እሎም። ስኪንጂ ሀዬ ረቢ ልትሓሰቦ ‘ጊሶ ገድም ከፌኩም’ ኢቤለዮም። ጭገረቶም ዲብ ትረበብ ረአሶም ተሐት ደነው። ሓምድ አስክ ልሽኡጎ ኣዝም እንዴ ጸንሐ፡ ክም ቀርበዉ ወህድፍ ክም ቤለው ዲቡ እብ እዴሁ ጀሀት ገለብ እግል ለአብሎ አሸረ እሎም። ኪሲንጂ እግለ ለአፈርህ ከታይ-ኦን እንዴ ሐሰዩ ሰበት ትከረ እምበል ሐቴ አሰፍ ተልዮም ዐለ። ለገባር ክምለ ሓምድ ቤለዮምተ፡ ድማኖም እንዴ ሐድገው እበ እለ መጽአው ዲብ ወደግ ዎሮ እንዴ ደነው አርወሐቶም አፍገረው። ህቶም ክም ትነወከው ሓምድ ሀደፉ ዲብ ከረ ሲኪንጂ እንዴ ወደ ዲብለ ለሐዝየ ክም አተው እሉ ዘብጥ አንበተ። ጠልገት ሰልፍ ዲብ ምንክብ ገለብ ናይ ሲኪንጂ

ዲብ ባክ ህብጡ ትከሬት። ካልአይት ዲብ ነሐር ሻውሽ። ክልኢቶም ምን አብቁሎም እንዴ ትጠናቀለው ምድር ሽወጠው። ላመ አብቁሎም እግል ልፍረር ክም ቤለ ረሳስ አትከበተዩ። ግራሁ እግለ ዐለ ዐስከሪ ከብዱ ዘብጠ እቱ ከእበ ጸደፍ ዲብ ለዐርግ አርወሐቱ ጠልመቱ። እግል ዎሮ ብዕድመ ሊሙት ወኢሊሙት ኢትደለ ዲብ ለሀርብ ዔጻቱ ክም ዔሸነ እቱ እብ ነሐሩ ዋድቅ ዐለ። ሓምድ ክም ቀርበዉ ደግ-ደግ እንዴ አበለ ሰለስ አውደቀ። ክልኤ ረሳሰት ዲብ ሲኪንጂ ወደየን። ሕናመ ምነ ዲቡ ዐልነ ደብር እብ ክሉ እትጃሃት ክም ለከፍነ፡ ለተርፈው ዐሳክር ጅሩሓሞም ወማይታሞም እንዴ ሐድገው፡ ረአሶም ሐር እበ እለ መጽአው ሀርበው።

ሲኪንጂ ሀዬ ዲብ ሐቴ ሸሌዕ ለልዉሉይ እተ ዕጨት ሸዋኪት ዲበ እንዴ አተ ተሐበዐ። ሲኪንጂ ራቤዕ ረአሱ ክም ወድቀ፡ እንዴ ሰብተ ለልትሓረብ ወለረድእ ዐስከሪ ኢትረከበ። ለእብ አርወሐቶም ተርፈው ሐቴ ዶል ረሓቶም ክም አርአው ልቦም እንዴ ትዘበጠ እትጅሆም እንዴ በደ ምኖም አስክ ሀይኮተ ወጎኜ ክም ሀርበው፡ ግራሆም እንዴ ኢልትወለቦ ማይታሞም ሐድገው ከገርበው። ወእብለ፡ ለፍንጌ ሓምድ ወሲኪንጂ ለዐለት ትርኢኒ እብ ሀረቦም አክተመት። ሐቆሀ ሓምድ ረአሶም ሐር ለሀርቦ ክም ረአ፡ “ወሬሕ እብ ግዲዱ እንዴ ትትነዐዉኒ ዐልኩም አዜ ተሀርቦ? ከጊሶ ደሐን እግል አዋልድ ስነይ ሚ እግል ቲቦለንቱ?” እት ልብል ትሰሐቀ። ሲኪንጂ ምነ በቀል ክም ተንቀለ እበ እባሁ ኢሞተ። ምነ ሕጌ እግል ትግበእ እሉ ዲብ ልሽሕግ ለአተየ ሸልዐት እበ ድበዕ እንዴ ፈግረ፡ ዲብ ኬቶ ለልትበሀል ግንዳይ ዋድቅ ትለሐገ። መንዱቁ ምን እዴሁመ ምን ኢፈንትዩ እግል ልዝበጥ ልግበእ ወልህረብ ኢቀድረ። ምስል ክሉ እሊ ላኪን ሰእየት ኢበትከ።

ወአስክ ጀማዐቱ መጽእዉ ልግበእ ወአዳም እንዴ ለከመ እግል ሊሙት ረቢ ዐሊሙ ዲብለ እተ ዐለ አስቀበ። ሓምድ እግል ሲኪንጂ ክም ዘብጠዩ ወምነ አካን ምዝባጡ ክም ትነወከ ሰበት ኣመረ፡ እግል ኢልተልሄ እቶም በሰር ኦሮ ባሰረ። ‘አሸፋተ አልማት ማት፡ ወአጀረ ጀረ!’ (ሸፈቲት ለሞተ ሞተ ወለ ሀርበ ሀርበ) እት ልብል ተሀራሀረ። ለስያሰት እግል ሲኪንጂ ኢተአመረት እሉ። ዎሮ ምነ ጸሩ ልትሃጌ ለሀለ አምሰለ ከድዋሩ እግል ልታይን ዲብ ልትሀናደል ምነ ምሕብዑ ክም ቀንጸ ረሳስ ትከዐ ዲቡ ከእብ ሐዲስ ትዘበጠ። ሓምድ እብ እማሚብቱ እግል ሲኪንጂ ምነ ምሕብዑ እግል ልፍገር ለአቅወዩ። ሲኪንጂ ምነ እተ ዐለ እንዴ ፈግረ እት እዴሆም እግል ልብረድ ለወዴቱ ብዕደት ጋሪትመ ዐለት። ሐቴሀን አው ክልኢተን ለአስባብ ገብአ ለአቅወያሁ።