Wp/sdh/ئەلفباێ کوردی

ئەلفباێ کوردی ، ئەلفباێگە ک ئەڕا نۊسانن وە زوان کوردی ئێستفادە بوون. تا ئێسە ئەڕا نۊسانن وە کوردی ئەلفبایل جۊراوجۊریگ وەکارهاتیە. ئمڕووژە دو ئەلفبا لە ئەلفبایل تر زوان کوردی گرنگترنː ١-ئەلفباێ لاتینی ٢- ئەلفباێ ئەرەبی.

ئەلفباێ ئەرەبی

لەی ئەلفبا فرەتر ئەڕا نۊسانن وە زاراوەێ کوردی ناوەڕاس لە خوەرھەڵات و باشوور کوردستان و ھەلەێوا ژێرزاراوەێ بادینی لە باشوور کوردستان ئێستفادە کەن. ئەی ئەلفبا ٣٣ پیت دێرێد. ئەی ئەلفبا، لەێواسە:

ئ	ا	ب	پ	ت	ج	چ	ح
خ	د	ر	ڕ	ز	ژ	س	ش
ع	غ	ف	ڤ	ق	ک	گ	ل
ڵ	م	ن	و	ۆ	وو	ھ	ە
ی	ێ

ئەڕا نۊسانن زاراوەیل کوردیی ھەورامی و کوردیی خوارینیش لە ئەلفباێ ئەرەبی ئێستفادە کەن؛ وەلی ئەی زاراوەیل دو پیت تر «ڏ» (تاویەت وە کوردیی ھەورامی) و «ۊ» (تاویەت وە کوردیی خوارین) وەی ئەلفبا زیاد کردنە.

ئەلفباێ لاتینی

تا ئێسە ئەڕا نۊسانن زوان کوردی وە ئەلفباێ لاتینی لە چەن جوور ئەلفباێ جیاواز ئێستفادە کەن:

ئەلفبای مارۆگولۆڤ-شەمۆ

یەکەمین ئەلفباێ لاتینی کوردی لە ساڵ ١٩٢٨ا وە دەس ئێسهاق مارۆگولۆڤ و ئەرەبێ شەمۆ لە وڵات ئەرمەنستانا ئامادە بیە. ئەی ئەلفبا بریتیە لە:

A a	B b	C c	Є є	Ç ç	D d	E e	Ә ә
F f	G g	Ƣ ƣ	H h	I i	Ь ь	J j	K k
Ⱪ ⱪ	Q q	L l	M m	N n	O o	P p	Ҏ ҏ
R r	S s	Ş ş	T t	Ţ ţ	U u	Y y	V v
W w	X x	Z z	Ƶ ƶ	Ħ ħ	Ә́ ә́

ئەلفبای ھاوار (بەدریخانی)

لە ساڵ ١٩٣٢ا جەلادەت ئەلی بەدرخان لە گۆڤار ھاوارا دەست پێ کرد ئەڕا درس کردن ئەلفباێ لاتینی ترەکێگ ئەڕا زوان کوردی ک وە ئەلفبای ھاوار یا بەدریخانی ئەو ناسیمن و ٣١ پیت دێرێد ک بریتین لە:

A a	B b	C c	Ç ç	D d	E e	Ê ê	F f
G g	H h	I i	Î î	J j	K k	L l	M m
N n	O o	P p	Q q	R r	S s	Ş ş	T t
U u	Û û	V v	W w	X x	Y y	Z z

لەی ئەلفبا فرەتر ئەڕا نۊسانن زاراوەی کرمانجی لە باکوور کوردستانا ئێستفادە کەن.

ئەلفباێ یەکگرتی

ئاکادێمی زوان کوردی (کال) ئەلفباێگ لاتینی وە ناو ئەلفباێ یەکگرتی وە ئامانج یەکبۊن نۊسانن کوردی ئامادە کردیە ک ٣٤ پیت دێرێد:

A a	B b	C c	D d	E e	É é	F f	G g
H h	I i	Í í	J j	Jh jh	K k	L l	ll
M m	N n	O o	P p	Q q	R r	rr	S s
Sh sh	T t	U u	Ú ú	Ù ù	V v	W w	X x
Y y	Z z

ئەلفباێ سیریلیک

ئەی ئەلفبا بریتیە لە:

А а	Б б	В в	Г г	Г' г'	Д д	Е е	Ә ә
Ә' ә'	Ж ж	З з	И и	Й й	К к	К' к'	Л л
М м	Н н	О о	Ö ö	П п	П' п'	Р р	Р' р'
С с	Т т	Т' т'	У у	Ф ф	Х х	Һ һ	Һ' һ'
Ч ч	Ч' ч'	Ш ш	Щ щ	Ь ь	Э э	Ԛ ԛ	Ԝ ԝ

ھەڵسەنگاندن ئەلفبایل کوردی

ھاوار (بەدرخانی)	یەکگرتی	سیریلیک	ئەرەبی				IPA
			تەنیا	ئێبتدا	ناوەڕاس	ئاخر
A,a	A,a	A,a	ا	ئا	—	ـا	a:
B,b	B,b	Б,б	ب	بـ	ـبـ	ـب	b
C,c	J,j	Щ,щ	ج	جـ	ـجـ	ـج	d͡ʒ
Ç,ç	C,c	Ч,ч	چ	چـ	ـچـ	ـچ	t͡ʃ
D,d	D,d	Д,д	ﺩ	—		ـد	d
E,e	E,e	Ә,ә	ە	ئە	—	ـە	æ
Ê,ê	É,é	E,e (Э э)	ێ	ئێـ	ـێـ	ـێ	e:
F,f	F,f	Ф,ф	ف	فـ	ـفـ	ـف	f
G,g	G,g	Г,г	گ	گـ	ـگـ	ـگ	ɡ
H,h	H,h	h,h	ھ‎	ھ	ـھ	ـھ	h
(Ḧ,ḧ)	(H',h')	h’,h’	ح	حـ	ـحـ	ـح	ħ
—	(E' e')	Ә’,ә’	ع	عـ	ـعـ	ـع	ʕ
I,i	I,i	Ь,ь	—				ɯ
Î,î	Í,í	И,и	ی	ئیـ	ـیـ	ـی	i:
J,j	Jh,jh	Ж,ж	ژ	—		ـژ	ʒ
K,k	K,k	K,k	ک	کـ	ـکـ	ـک	k
L,l	L,l	Л,л	ل	لـ	ـلـ	ـل	l
—	ll	Л’,л’	ڵ	ڵــ	ـڵـ	ـڵ	ɬ
M,m	M,m	M,m	م	مـ	ـمـ	ـم	m
N,n	N,n	Н,н	ﻥ	نـ	ـنـ	ـن	n
O,o	O,o	O,o	ۆ	ئۆ	–	ـۆ	o:
P,p	P,p	П,п	پ	پــ	ـپـ	ـپ	p
Q,q	Q,q	Ԛ,ԛ	ق	قـ	ـقـ	ـق	q
R,r	R,r	P,p	ر	—		ـر	ɾ
—	rr	Р’,р’	ڕ	—		ـڕ	r
S,s	S,s	C,c	س	سـ	ـسـ	ـس	s
Ş,ş	Sh,sh	Ш,ш	ش	شـ	ـشـ	ـش	ʃ
T,t	T,t	T,т	ت	تـ	ـتـ	ـت	t
U,u	U,u	Ö,ö	و	ئو	–	ـو	ʊ
Û,û	Ú,ú	У,у	وو	ئوو	–	ـوو	uː
—	Ù,ù	—	(ۊ)	(ئۊ)	–	(ـۊ)	ʉː
V,v	V,v	B,в	ڤ	ڤـ	ـڤـ	ـڤ	v
W,w	W,w	Ԝ,ԝ	و	—		ـو	w
X,x	X,x	X,x	خ	خـ	ـخـ	ـخ	x
(Ẍ,ẍ)	(X',x')	Ѓ,ѓ	غ	غـ	ـغـ	ـغ	ɣ
Y,y	Y,y	Й,й	ی	یـ	ـیـ	ـی	j
Z,z	Z,z	З,з	ز	—		ـز	z

ماڵپەڕەیل تر

• KAL - ئاکادێمیی کوردی بۆ زمان (سوورانی)
• کورتەیەک سەبارەت بە زمان و ئەلفوبێ و خوێندنەوەی کوردی (وە ئنگلیسی)