Wp/rsk/Квинтни и квартни круг
Квинтни и квартни круг
[edit | edit source]Квинтни и квартни кругу музики то назва за розпоредзованє-шорованє скалох з помоцу чистих квинтох, односно квартох по хторих ше шорую початни мена шицких музичних скалох зоз повисшовачками (по квинтним кругу) и зоз знїжовачками (по квартним кругу), починаюци од Це-дура, односно а-мола хтори нє маю пред'знаки.
Пре правила у скали о розпорядку цалих и полутонох, скалом додаваме пред'знаки ткв. повисшовачки (#), лєбо знїжовчки (b). По истим принципe (основи) доставаме и дурски и молски скали.
Знаки за повисшованє и знїжованє нотох- пред'знаки
[edit | edit source]- Повисшовачка (#) то знак у музики зоз хторим повисшуєме ноту (тон-звучно) за пол тона на висше. Повисшовачки ше пишу вше точно опрез ноти у цеку композициї, лєбо на початку линийовей системи такой после ключа на одредзене место (линию и пражнїну зависно од скали-тоналитета у хторей мелодия записана).
- Знїжовачка (b) то знак зоз хторим ше знїжує нота (тон) за пол тона на нїжей. Tиж так исте правило применєне як и за ,, # " же ше знїжовачку пише опрез ноти, лєбо после одредзеного ключа на початку линийовей системи.
- Розришовачка то знак зоз хторим врацаме повисшени и знїжени ноти (на нормалу) яки були скорей пременкох. За записованє розришовачкох важи исте правило як и за повисшовачки и знїжовачки, з тим же ше розришовачки у линийовей системи пишу у цеку композициї и на початку новей часци композициї кед вивершена модулация до нового тоналитета (до другей скали).
Прегляд скалох
[edit | edit source]Кед пошоровани квинти од тона ,,це” вше на висше по квинтним кругу, достанєме скали зоз повисшовачками (#). (квинта то интервал хтори ма розстоянє 5 тонох-нотох)
Скали по квинтним кругу
Пред'знаки | — | 1♯ | 2♯ | 3♯ | 4♯ | 5♯ | 6♯ | 7♯ |
Дур | C | G | D | A | Е | H | Fis | Cis |
Мол | a | e | h | fis | cis | gis | dis | ais |
Кед рушиме формовац скали по квинтним кругу на нїжей, доставаме скали зоз знїжовачками (b). Исти скали доставаме и кед их рушиме формовац по квартним кругу на висше. (кварта то интервал хтори ма розстоянє 4 тонох.)
Скали по квартним кругу
Пред'знаки | — | 1♭ | 2♭ | 3♭ | 4♭ | 5♭ | 6♭ | 7♭ |
Дур | C | F | B | Es | As | Des | Ges | Ces |
Мол | a | d | g | c | f | b | es | as |
Примена квинтного и квартного круга у музичней литератури
[edit | edit source]Й. С. Бах: Кантата ч. 51
[edit | edit source]Литература
[edit | edit source]- Основна теорија музике, Марко Тајчевић, 1997, pp. 83 — 84