Wp/rki/ဦးချန်ထွန်း

ဦးချန်ထွန်း
ကိုယ်ရီးအကျဉ်းချုပ်
မွီးသက္ကရာဇ်	၁၈၅၉-၁၈၉၄
နာမည်ရင်း
မိဘနာမည်	ဦးရဲကျော် သူ၊ ဒေါ်သံဒါဖြူ
မွီးဖွားရာနီရာ	ရခိုင်ပြည်နယ်၊စစ်တွေမြို့
နိုင်ငံသား	မြန်မာနိုင်ငံ
လူမျိုး	ရခိုင်
ကိုးကွယ်ရေဘာသာ	ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ
ပညာအရည်အချင်း	ဥပဒေဘွဲ့ (Barrister at Law)
အလုပ်အကိုင်	စာရီးဆရာ၊ဆရာဝန်
အိမ်ထောင်ဖက်	ဒေါ်ရီရီဇံ
သားသမီး
ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု	စာရီးဆရာ
ထင်ယှားရေလက်ရာတိ	[The King of Arakan]
ရယှိခရေဆုတိ	ဝိတိုရိယ ရွှေတံဆိပ်ဆု
လက်မှတ်
ကွန်ယက်

စစ်တွေမြို့မှ ရွှေစလွယ်ရ သူဌေးကြီးဦးရဲကျော်သူ ဆိုကေ ရခိုင်သားတိ လောကတွင်မသိသူမဟိသလောက် ပင် ထင်ပေါ်ကျော်ဇောရေ။ သူ့သားဦးချန်ထွန်း အဖေခြေရာကိုနင်းပမာထိုခောတ်ထိုချိန်က မြန်မာနိုင်ငံမက ဥရောပနိူင်ငံတိ အထိပင် သူ့အဟိန်အဝါ လွှမ်းမိုးခသော နာမည်ကြီး ဥပဒေ ပါရဂူတစ်ဦးဖြစ်ရေ။ဦးရဲကျော် သူ၊ ဒေါ်သံဒါဖြူတို့ မိဘနှစ်ပါးတွင် သားသမီး(၁၀)ဦး ထွန်းကားခရာ သားယောကျ်ားတိမှာ ဦးကျော်ဦး၊ ဦး ချန်ထွန်း၊ ဦးစံကျော်၊ ဦးရွှေဘန်း၊ ဦးသာဇံ၊ ဦးရွှေသာတို့ ဖြစ်ကတ်ပြီး သမီးတိမှာ ဒေါ်စံဝင်း၊ ဒေါ်စံမြခိုင်၊ ဒေါ်ရွှေခိုင်၊ ဒေါ်သျှင်ထွီးမတို့ ဖြစ်ကတ်ရေ။ ဦးချန်ထွန်း အပါအဝင် သား(၆)ယောက်စလုံးရေ ထိုခောတ်က အင်္ဂလန် ကျောင်းတွင် ကျောင်းနီခကတ်ပမာ စာတတ်ပေတတ် ပုဂ္ဂိုလ်တိ ဖြစ်ကတ်ရေ။ ညီအစ်ကို လေး ယောက် ဖြစ်သော ဦးချန်ထွန်း အပါအဝင် ဦးရွှေဘန်း၊ ဦးရွှေသာ၊ ဦးသာဇံတို့ရေ ဘိလပ်မှ ဥပဒေဘွဲ့ Barrister at Law) ကို ရဟိခကတ်သူတိ ဖြစ်ရေ။ ဦးချန်ထွန်းရေ ဥပဒေဘွဲ့ နောက်ဆုံးနှစ် ဖြစ်သော ၁၈၈၁ခုနှစ်တွင် ရောမ ဥပဒေဘာသာရပ်၊ ဥပဒေ အတတ်ပညာ ဘာသာရပ်၊ အင်္ဂလိပ် လူမျိုးတို့ဧ့ ရှေ့ ဟောင်းထုံးတမ်းစဉ်လာ ဘာသာရပ် အားလုံးကို အမှတ်အတိဆုံး ဂုဏ်ထူးနှင့် အောင်မြင်ပမာ ဝိတိုရိယဘုရင် မကြီး ကိုယ်တိုင် ဝိတိုရိယ ရွှေတံဆိပ်ဆုကို ချီးမြှင့်ခရေ။ ဘာသာရပ်တိုင်းတွင် ထူးချွန်ဆု ရဟိခပမာ ဘာသာ ရပ်တခုကေ ထိုခောတ်က စတာလင်ပေါင် (၁၀၀)စီ ချီးမြှင့်ခံခသူဖြစ်ရေ။

ဦးချန်ထွန်းရဟိခသော ဂုဏ်ထူးဆောင် အမှတ်မျိုးကို ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ဖြစ်သော အချိန်အထိ နောက်ထပ် ထို ဆုမျိုးရဟိသူ လုံးဝမဟိကြောင်း သိဟိရရေ။ ရန်ကုန်ပြန်လာပမာ ဝိတိုရိယ ဘုရင်မဆုကို ဆွဲပမာသွားကေ ဦးချန် ထွန်းနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆုံမိသော လူတိုင်းသူ့ကို အလေးပြုရရေ။ စက်ဘီးစီးလာသူ ဖြစ်နီကေ စက် ဘီးမှ ဆင်းရပ်ပမာ အလေးပြုရရေဟု ရှေ့နီဦးမောင်ကျော်ဇံဇနီး ဒေါ်ရီရီဇံ (အမှတ်-၂၈၊စမ်းချောင်း၊အောင် မင်္ဂလာလမ်း)တွင် ဦးချန်ထွန်း ဆောင်းပါးရေးရန် Interview သွားလုပ်စဉ်က ပြောပြလိုက်ရေကို အမှတ်ရ မိပါရေ။

ဝိတိုရိယ ဘုရင်မကြီးက သူပိုင်စိုးသော ကိုလိုနီနိူင်ငံတိထဲမှ ဤမျှလောက် ပညာတော်သော ကလေးမျိုး ဟိရေကို တအံတသြ ဖြစ်ခရရေဟု သိဟိရရေ။တွေ့ချင်လွန်းပမာ အခေါ်ခံရသောအခါ တောသားလေးက ရခိုင်ရိုးရာဝတ်စုံဖြစ်ရေ့ တောင်ရှည်ပုဆိုး၊ ရင်ဖုံးအင်္ကျီဝတ်ဆင်ပမာ ရခိုင်ရိုးရာ ဖော့လုံးခေါင်းပေါင်း ဝတ်ပြီး သွားရောက်ခရေ။ ဘုရင်မကြီးက လက်ဆွဲ နှုတ်ဆက်ပြီး လက်ဖက်ရည်ပွဲနှင့် မောင်ချန်ထွန်းကို ဧည့်ခံခ ရေ။ ဝိတိုရိယ ဘုရင်မကြီးဆုကို သူကိုယ်တိုင် ချီးမြှင့်ပြီး ဘုရင်မကြီး၊ သားတော်နှင့် တော်ဝင် မြင်းရထား ကိုစီးခွင့်ရသော ဆုလည်းပါဝင်ရေ့အပြင် နန်းတော်ထဲသို့ အချိန်မရွေး သွားလာနိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးကိုပင် ဘုရင်မကြီးက ပီးအပ်ခရေ။

ဦးချန်ထွန်းရေ အင်္ဂလန်တွင်နီစဉ် သူမိတ်ဆွေတိအနက် ကမ္ဘာကျော် စာရေးဆရာကြီး အော်စကာဝိုင်း (Mr.Oscar Wild) တစ်ယောက်လည်း အလွန်ရင်းနှီးသော မိတ်ဆွေတစ်ဦး ဖြစ်ခရေ။ အော်စတာဝိုင်းနှင့် အတူသွား အနီတိခပမာ ဦးချန်ထွန်းက ရခိုင်လူမျိုး၊ ရခိုင်ယဉ်ကျေးမှု၊ ရခိုင်သမိုင်းတိကို ပြောပြခဟန် ဟိ ရေ။ အော်စကာဝိုင်းရေ ရခိုင်သမိုင်းကြောင်းတိကို စိတ်ဝင်စားလာပမာ ရခိုင်သမိုင်းနှင့် ပတ်သတ်သော စာအုပ်စာတမ်းတိ၊ ပေစာတိကို စုဆောင်းရှာဖွေပီးရာ The King of Arakan (ရခိုင်မင်းတရားကြီး) ဆို သော စာအုပ်ကို အင်္ဂလန်တွင် ထုတ်ဝေခရေ။

ဦးချန်ထွန်းလည်း အင်္ဂလန်တွင် နီစဉ် The Nature and Value of Jurisprudence စာအုပ်ကို Messrs Sweet And Maswell စာအုပ်တိုက်မှ ထုပ်ဝေခရေ။ ယင်းစာအုပ်ရေ အင်္ဂလန်တွင် အလွန်လူကြိုက် တိပမာ တတိယအကြိမ်ပင် ထုတ်ဝေခရေ။

ဦးချန်ထွန်း ရန်ကုန်သို့ ပြန်ရောက်လာသောအခါ Leading Cases in BurmeseLaw စာအုပ်နှင့် Burmese Buddhist law စာအုပ်နှစ်အုပ်ကို ရေးသားခရေ။ ယင်းစာအုပ်(၂)အုပ်ရေ ဂနိ့ထက်တိုင် မြန်မာတရား ရေးရာ ဌာနတွင် လက်သုံး (Manual)အဖြစ် အသုံးပြုနီဆဲဟု သိရရေ။

Burmese Buddhist Law စာအုပ်ရေ စာရေးသူဧ့ ဖခင်ဦးမောင်သာဇံ (စက်သျှင်တရားသူကြီး -ငြိမ်း) ဗဟို တရားရုံးချုပ် ရှေ့နီက သူဧ့ စာကြည့်တိုက်တွင် တရိုတသေ သိမ်းဆည်းထားခရာ ယခု ယင်းစာအုပ်ရေ စာရေးသူဧ့ စာကြည်တိုက်တွင် ဟိနီပါရေ။ ယင်းစာအုပ်ဧ့ မျက်နှာဖုံးကို ယခု ဦးချန်ထွန်းဧ့ အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးနှင့်အတူ ဖော်ပြထားပါရေ။၁၈၅၄ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှ အစိုးရရေ စီမံကိန်းချပမာ ရန်ကုန်မြို့ကို ခောတ်မီမြို့တော် ပြုလုပ်ခရာ အကွက်ရိုက်ပြီး အိမ်ရာတိုက်တာတိ ဆောက်လုပ်ခရေ။ ထိုစဉ်ကယခုသိမ် ကြီးဈေး နီရာတွင် ဆူးလေစေတီလောက် ကြီးသော `ကျိုက်မြတ်သံချို` စေတီတစ်ဆူ ဟိခရေကို လမ်း နှင့် မလွတ်ပမာ ဖြိုဖျက်ပစ်ခရေ။ ရန်ကုန်မြို့ဟိ ဘုန်းကြီးကျောင်းတိ အားလုံးနီးပါးကို အကွက်တိချရာတွင် မလွတ်ဆိုပြီး လမ်းမတော်မြို့နယ် သရက်တောဥယျာဉ် အတွင်း စုပေါင်းပမာ ရွှေ့ပြောင်းခရေ။ (ဂနိ့တိုင် သရက်တော ကျောင်းဝင်းအတွင်း ထိုစဉ်ကအမည်အတိုင်း ဘုန်းကြီးကျောင်း မြောက်တိစွာ ဟိနီပါသေး ရေ။

ဒုတိယအကြိမ် လမ်းတိ တိုးချဲ့ရာတွင် လမ်းမလွတ်ဟု ဆိုပြီး ဆူးလေဘရားကို ယခုနီရာမှအခြားတနီရာ သို့ ရွှေ့ပြောင်းရန် ဆွေးနွေးခကတ်ရေ။ ထိုစဉ်က ဗြိတိသျှ အရာဟိတိ တင်ပြချက်တွင် နောက်အနှစ် ၅၀- ၁၀၀ အတွင်း ရန်ကုန်မြို့ရေ ကမ္ဘာ့အဆင့်မှီ မြို့တော်ကြီး တမြို့ ဖြစ်လာမည်ဖြစ်ရာ ပတ်ချာလည် ဝိုင်းရံ လျက်ဟိသော မိုးထိအောင် မြင့်မားရေ့ အဆောက် အအုံတိအောက် ရောက်နီမည်ဖြစ်ပမာ မသင့်တော်ဟု အကြောင်း ပြခပါရေ။ မြန်မာလူမျိုးတိ စိတ်ကြိုက် သင့်တော်ရေ့ နီရာ ရွှေ့ပမာ ပုံတူဆောက်ပီးရန် အ ကြောင်းပြခရေ။

ယင်းကိစ္စကို အင်္ဂလိပ် အရာဟိတိ အပါအဝင် မြန်မာအရာဟိတိက ကန့်ကွက်သူမဟိ သဘောတူကတ်ရေ။ ဦး ချန်ထွန်းတယောက်သာ အကြီးအကျယ် ကန့်ကွက်ခရေ။ အင်္ဂလိပ်ခောတ်တွင် အထက်မှ ချက်မှတ်ထား သော အမိန့်တခုကို လုပ်သင့်ရေ ဖြစ်စေ မလုပ်သင့်ရေ ဖြစ်စေ မပြောရဲသော ခောတ်။ အလုပ်ပြုတ်မှာ ကြောက်ရေက တကြောင်းကြောင့် မည်သူမျှ ဦးချန်ထွန်းဘက်မှ မားမားရပ်တည်ပမာ ပြောဝံ့သူမဟိပါ။မြန်မာ လူမျိုးတိဧ့ ထုံးတမ်းစဉ်လာတွင် ဘုရားတည်ပြီးကေ ရွှေ့ပြောင်းခြင်း၊ ဖျက်ခြင်း ပြုလုပ်ရိုး ထုံးစဉ်မဟိဟု တင်ပြခရေ။ အလားတူ လန်ဒန်ကို ခောတ်မီမြို့တော် ဆောက်လုပ်စဉ်က Square Building အဝိုင်းကို ရှေ့ဟောင်း အဆောက်အအုံတစ်ခုအဖြစ် အနီဖြင့် ဘာကြောင့် ချန်ထားခသလဲဟု အရေးဆိုခရေ။ဦးချန် ထွန်းဧ့ ကန့်ကွက်ချက်တိ လုံး၀ အရာမရောက်ခပမာ စနီဒေါင့်မှစပမာ ဆူးလေဘုရားကို ဖျက်ပါတော့ရေ။ ဦးချန်ထွန်းရေ အာဂသတ္တိသျှင်တစ်ဦး ဖြစ်ရေ။ လုပ်ရဲရေ။ လုပ်ရဲသောသတ္တိ ဟိရေ။ အလုပ်ပြုတ်ချင် ပြုတ်ပါစေ လုံး၀ နောက်မဆုတ်ခပါ။ သူ့ကိုရွှေတံဆိပ်ဆု ပီးထားသောဝိတိုရိယ ဘုရင်မကို ချက်ချင်း သတိ ရလာခရေ။ ကြေးနန်းရိုက်ပြီး စာတစ်စောင်ကိုလည်း ဘုရင်မကြီးထံ အကျိုးအကြောင်း ရေးးသားပီးပို့ လိုက်ရေ။ ဦးချန်ထွန်ဧ့ ကျေးဇူး၊ ဝိတိုရိယ ဘုရင်မကြီးဧ့အမိန့်ကြောင့် ဂနိ့မြန်မာလူမျိုးတို့ ဆူးလေစေ တီကို ရန်ကုန်မြို့လည်တွင် တွေ့နီရခြင်း ဖြစ်ရေ။ ဦးချန်ထွန်းကျေးဇူးကား အလွန် ကြီးမားပါရေ။ ဆပ် ပမာ ကုန်နိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ ဆူးလေစေတီကို ဖူးတွေ့ရတိုင်း ဦးချန်ထွန်းကို သတိရသင့်ပေရေ။

ဒေါက်တာတင်အောင်နှင့် တရားလွှတ်တော် တရားဝန်ကြီး မစ္စတာဒတ်(ခ်)တို့က အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံ တိတွင် ဦးချန်ထွန်းလောက် ဥပဒေရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူမပေါ်သေး။ အိန္ဒိယတိုက်တွင် အတော်ဆုံး(၃)ဦးကို ရွေးထုတ်ပမာ ပြောရကေ (၁)ဦးချန်ထွန်း၊ (၂)ဦးမဲအောင်၊ (၃)ဦးသိန်းမောင်တို့ ဖြစ်ရေဟု သိဟိရရေ။

ဦးချန်ထွန်းရေ အင်္ဂလန်မှ ပြန်လာစဉ် အိုင်ယာလန်သူ Miss Cosgroves ကိုလက်ထပ်ပမာ ခေါ်လာခရေ။ ဦးချန်ထွန်းအား မြန်မာ ယဉ်ကျေးမှု ရှုထောင့်မှ ကြည့်ကေ အမှားတစ်ခုကို ပြုလုပ်ခရေဟု ဆိုပမာရပါမည်။ (ပြစ်မှုတစ်ခုကို ကျူးလွန်ခြင်းတော့မဟုတ်ပါ) ဦးချန်ထွန်းဧ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ကိစ္စဖြစ်ပမာ စာရေးသူအနီ နှင့် ဝေဖန်ပိုင်ခွင့် မဟိပါ။ သို့သော်`ငါမှားလေခြင်း` ဆိုသော နောင်တ တစ်ခုကိုတော့ သူဧ့ အသဲနှလုံးကြား ထဲတွင် ရင်နောင့်အောင် သေရေအထိ ခံစားသွားရရေဟု စာရေးသူ ကောက်ချက်ဆွဲယူပါရေ။

ထိုခောတ် ထိုအခါရေ ဗြိတိသျှအင်ပါယာကြီး နီမဝင်နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံ ဖြစ်လျက်ဟိသောအခြေအနီ အချိန် အခါ။ သူတို့ သွေးနားထင် ရောက်နီသောအချိန်။ အာရှတိုက်သားတိကို လူညံ့၊ လူဖျင်း၊ လူအဟု ယူဆပြီး မတူမတန် ဆက်ဆံနီသော အချိန်။ လူမျိုးတစ်မျိုးဧ့ ယဉ်ကျေးမှုကို တန်ဖိုးထားရမှန်းပင် မသိပမာ ဘုရား ကျောင်းကန်တိကို ဖိနပ်စီးပမာ တက်ခကတ်ရေ။ (Shoe's Question) ပေါ်ပေါက်ခရေ။

ဦးချန်ထွန်းရေ သူဧ့ရှုမငြီး ချစ်ဇနီး အသားဖြူဖြူ ဘိုမလေး Miss Cosgrovesကို သူဧ့မွေးရာ ဇာတိရပ် မိ သားစု နီထိုင်သော စစ်တွေမြို့သို့ ခေါ်လာခပါရေ။ မိသားစုအားလုံးက ကြမ်းမှာထိုင်ပြီး ဂါဝန်ဝတ်ထား သောဘိုမကို ကုလားထိုင်နှင့် အပေါ်မှာ ထိုင်ခိုင်းခရရေ။ ရခိုင်တိ စားပွဲအဝိုင်းတွင် ဝိုင်းထိုင်ပြီးထမင်းတိ ကို လက်နှင့်နယ်ပမာ စားပြရေ။ ဘောင်းဘီမဝတ်ဘဲ စားပွဲခြင်းအစ (လုံချည်ကိုဆိုလိုရေ)ကို ချုပ်ပမာ ဝတ် သောလူမျိုး၊ ကွမ်းစားသောလူမျိုး၊ ဘိုကေမထားဘဲ ဆံပင်မဖြတ် သျှောင်ထုံးထားရေ။ ဆံပင်ကိုအဝတ်နှင့် ပတ်ထားရေ (ခေါင်းပေါင်းကို ဆိုလိုရေ) စရေဖြင့် အင်မတန်မှ အထင်သေး အမြင်သေးနှင့် ဝေဖန်ခံခ ရရေကို ဦးချန်ထွန်း အလူးအလဲ ခံခရရေ။ မိဘလက်ထက်မှ သ့ူဘ၀ တလျှောက်လုံး အပွဲပွဲ နိူင်လာခ သမျှ ဇနီးရေ Miss Cosgroves နှင့်ကျမှ ဒူးထောက်အရှုံးပီးခရသော စစ်သူကြီး။

ဦးချန်ထွန်းနှင့် Miss Cosgroves တို့ဧ့ အိမ်ထောင်ရေးရေ မည်ရွေ့မည်မျှအထိအဆင်ပြေ မပြေ ဆိုရေ့ အတိုင်းအတာ ဒီဂရီကို စာရေးသူမသိပါ။ ဦးချန်ထွန်းနှင့် ရခသော Miss Marie Chan Tun ကိုခေါ်ပြီး အင်္ဂ လန်သို့ ပြန်သွားပါရေ။ သူရေ မြန်မာလူမျိုး ယဉ်ကျေးမှုကို အထင်သေး အမြင်သေး တိစွာဖြင့် ရှုမြင် သုံးသပ်ပြီး နောက်ပိုင်း`The Marriage in Burma` ဟူသော စာအုပ်တအုပ်ကို ရေးသားခပါရေ။

မကြာသေးမီက ကမာရွတ်၊ လှည်းတန်းဟိ အတ္တိယလမ်းတွင် နီထိုင်သော ဦးချန်ထွန်းညီ၊ ဦးရွှေသာဧ့မြေး ဘဏ်မန်နီဂျာ ဦးရွှေဖြူနှင့် တွိ့ဆုံစဉ် မေးမြန်းကြည့်ရာ ထိုစာအုပ်က လွန်ခသော(၃၀)ကျော်က ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် စာကြည့်တိုက်မှ ငှားရမ်းပမာ သူကိုယ်တိုင် ဖတ်ဖူးကြောင်း ပြောပြပါရေ။ စာရေးသူရေ Miss Cosgroves ရေးသားသော စာအုပ်ကို ပြန်လည်ချေပ ရေးသားရန် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် စာကြည်တိုက်တွင် သွားရှာပါရေ။ လုံးဝမတွေ့ဘဲ ပြန်လာခရရေ။ ယခုဤ စာအုပ်ရေးသားသော အချိန်ထိ လမ်းသွား လမ်း လာအခွင့်ရတိုင်း လိုက်ရှာနီဆဲ ဖြစ်ပါရေ။ လူမျိုးမတူ၊ ဘာသာမတူ၊ ယဉ်ကျေးမှုမတူကေ ယောင်္ကျားဖြစ် စေ၊ မိန်းမဖြစ်စေ မိမိဘဝအတွက် တစ်သက်တာ အိမ်ထောင်ဖက် ရွေးချယ်သောအခါ အထူးသတိထားရန် အချက်တချက် ဖြစ်ရေကို ဦးချန်ထွန်းဧ့ ကိုယ်တွေ့ တစ်သက်တာက သင်ခန်းစာယူစရာ ကျန်ရစ်ခပါ ရေ။

ဦးမောင်ကျော်ဇံ (BA.BL) ရှေ့နီကြီးဧ့ဇနီး ဒေါ်ရီရီဇံ ပြောပြချက်အရ Miss Cosgroves ရေ ဦးချန်ထွန်း နီသော မြန်မာနိုင်ငံ ရန်ကုန်မြို့သို့ လုံး၀ ပြန်မလာတော့ပါဟု သိဟိရပါရေ။ ဦးချန်ထွန်းလည်း နောက်အိမ် ထောင် မပြုခပါ။ သူဧ့ဇနီးနှင့် သူအလွန်ချစ်သော သမီးငယ် ပြန်မလာတော့ပြီဟု သိသောအခါ ဦးချန်ထွန်း တစ်ယောက် မည်သို့သော ဝေဒနာမျိုးကို ခံစားရပါမည်နည်း။ မိမိဘဝတွင် ဟာလာဟင်းလင်းနှင့် မည်သူကို မျှ ရင်ဖွင့်ပြောကြားပမာ မဖြစ်။ ပြောလည်းမပြောချင်။ သူတိနှင့်လည်း မဆိုင်။ ဘယ်သူမပြုမိမိမှု။ ဦးချန်ထွန်း မှလွဲပမာ မည်သူမျှ သိနိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ နောက်ပိုင်းတွင် တယောက်တည်း ဦးတည်ရာမဟိ စိတ်သောက ဖိစီး ပြီး စက်ဘီးတစ်စီးနှင့် လျှောက်သွားနီခရေ။

• ဝိတိုရိယ ဘုရင်မကြီးကိုယ်တိုင် နန်းတွင်းခေါ်ပမာ လက်ဖက်ရည်ပွဲနှင့် ဧည်ခံပြီး ဝိတိုရိယ ရွှေတံဆိပ်ဘွဲ့ကို ပီးခရေ။ နန်းတွင်းတွင် အချိန်မရွေး ဝင်ထွက်ခွင့် အမိန့်ရသူတဦး။

• ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မဖြစ်မီအထိ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ ဥပဒေဘာသာရပ်တွင် သူ့လို ဒီဂရီအမြင့်ဆုံး အမှတ်မျိုး မည် သူမျှ မရဟိခ။

• သူရေးခသော ဥပဒေစာအုပ်တိရေ မြန်မာနိုင်ငံ တရားရုံးချုပ်တွင် ယခုထိ အသုံးပြုနီဆဲ ရည်ညွှန်းကိုး ကား နီဆဲဖြစ်ရေ။

• ဆူးလေဘုရားကို မဖျက်ရန် အရေးဆိုခရာတွင် နီမဝင်ဝိတိုရိယ ဘုရင်မကြီးထံ ကြေးနန်းနှင့်တစ်မျိုး၊ စာ ရေးပမာ တစ်ဖုံ သတ္တိဟိဟိ ရဲရဲတောက်တင်ပြခသူ။

ဤမျှလောက် နိုင်ငံအတွက် အဖိုးတန် ရတနာသားကောင်း တစ်ဦးရေ အသဲကျွမ်းဝေဒနာ(ဝါ)စိတ်ထိခိုက် သော ဝေဒနာဖြင့် အသက်(၃၅)နှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခရရေ။ ရေတိမ်နစ်ခရရေ။ နိူင်ငံအတွက်ဆုံးရှုံးမှု တ ရပ်အဖြစ် စာရေးသူဝမ်းနည်းစွာဖြင့် မှတ်တမ်းတင်ပါရေ။ တချို့သောရခိုင်အချို့က မိမိကိုယ်ကို သတ်သေ သွားရေဟု ပြောကြရေ။ ဟုတ်မဟုတ်တော့ စာရေးသူ အတိအကျ စုံစမ်းပမာမရပါ။ ဒေါ်ရီရီဇံကို မေးကြည့် သောအခါ `မဟုတ်ပါဘူး`ဟုဆိုရေ။

ဦးချန်ထွန်းဧ့ဖခင် သူဌေးကြီးဦးရဲကျော်သူရေ ကွယ်လွန်ခါနီးတွင် သားသမီး(၁၀)ယောက်ကိုတစ်ယောက် ကေ ရူပီး(၁၀)သိန်းကျစီ အမွေပီးခရာ ဦးချန်ထွန်းဧ့သမီး Miss Marie Chan Tun ရေ စစ်တွေမြို့သို့ လာပမာ အဘိုးပီးသော ရူပီ(၁၀)သိန်းကို လာယူပြီး အင်္ဂလန်သို့ ပြန်သွားပါရေ။