Wp/rki/အရီပြားကင်ဆာ
အရီပြားကင်ဆာရေ အရီပြားဆဲလ်တိ ပုံမှန်မဟုတ်ရေ ကြီးထွားမှုကြောင့် အရီပြားကင်ဆာဖြစ်ရေ။ အရီပြားကင်ဆာ အမျိုးအစားတိစွာ ပါဝင်နိုင်ရေ-
Basal cell carcinoma အရီပြားကင်ဆာ ပြင်းထန်မှုနည်းပြီး မျက်နှာပြင်အနီးတွင် ဖြစ်ပေါ်ရေ။
Squamous cell carcinoma တွင် basal cell carcinoma နန့် ဆင်တူရေ လက္ခဏာတိ ပါဝင်ကေလည်း ၎င်းရေ ကြီးထွားပြီး လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့ရေ။ အတိအားဖြင့် ကင်ဆာရေ အရီပြားဧ နက်ရှိုင်းရေ အလွှာသို့ ပျံ့နှံ့လားပြီး မကြာမကြာ အဖုတိ ဖြစ်ပေါ်တတ်ရေ။
Malignant Melanoma ဒေကင်ဆာရေ melanocytes ဧ neoplasm သို့မဟုတ် melanocytes မှဖွံ့ဖြိုးရေဆဲလ်တိဧ neoplasm ဖြစ်ရေ။ ပုံမှန်မဟုတ်ကေလည်း သွီးကြောထဲသို့ ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေ မြင့်မားရေကြောင့် ပြင်းထန်နိုင်ရေ။
အရီပြားကင်ဆာရေ အရွယ်အစားဆက်လက်ကြီးထွားနိုင်ပြီး lymphatic glands ပိုင်ရေ အခြားအရီကြီးအင်္ဂါတိသို့ ပျံ့နှံ့လားနိုင်ရေ။ အသက် ၄၀ ကျော်သူတိမှာ အဖြစ်တိပြီး အမျိုးသားတိမှာ အမျိုးသမီးတိထက် ပိုအဖြစ်များပါရေ။
အန္တရာယ်အချက်တိ
[edit | edit source]- ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် (UVA၊ UVB) နန့် ထိတွိ့ခြင်း။ နေရောင်အောက်မှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ လူတိဟာ နေပူထဲ ရေချိုးတာလိုမျိုး အပြင်မှာ အားကစားလုပ်ရတာ အရီပြားကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများပါရေ။
- မျိုးနွယ်စု/နိုင်ငံသား- ဆံပင်ရွှေရောင် ကော့ကေးဆပ် တိရေ အရီပြား ရောင်ခြယ်မှု နည်းပါးရေကြောင့် (အရီပြား ရောင်ခြယ်မှု နည်းပါးခြင်းကြောင့်) အရီပြား ညိုဖို့းသူတိထက် အရီပြား ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုတိကြောင်း တွိ့ဟိရပါရေ။
- အရီပြားကင်ဆာဧ မိသားစုရာဇဝင်
- HIV ပိုင်ရေ ကိုယ်ခံအား ချို့ယွင်းမှု သို့မဟုတ် ကိုယ်ခံအား ထိန်းဆီးတိ သောက်သုံးခြင်း။
- အရီပြား ဧရိယာရေ ယခင်က ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံးကို ခံယူခခြင်း။
ရောဂါလက္ခဏာတိ
[edit | edit source]- မှဲ့တစ်ခုတွင် ပုံမှန်ထက် အဖုတိပေါက်ခြင်း သို့မဟုတ် အဖုတိပေါက်ခြင်းဟိမဟိ သတိပြုပါ။ အရောင်ပြောင်းခြင်း၊ မညီမညာရေ အစွန်းတိနန့် သွီးထွက်ခြင်းရို့ကိုလည်း အာရုံစိုက်ပါ။
- နာတာရှည်အနာမပျောက်ဘူး။
- နာတာရှည်အဖု
စောစီးစွာသိဟိခြင်းရေ အရီပြားကင်ဆာကို ကုသရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းဖြစ်ရေ။ ၎င်းတွင် သံသယဖြစ်စရာအကြောင်းဟိသည့်အခါတွင် အကျိတ်တိယှာဖွီရန် မှန်တစ်ချပ်နန့် သင့်လက်တိကို အသုံးပြုပနာ မိမိကိုယ်ကိုစစ်ဆီးခြင်း၊ ရောဂါယှာဖွီခြင်း (ရောဂါဗေဒ/အသားစဉ်စစ်ဆီးခြင်း) အတွက် အရီပြားကင်ဆာအထူးကုဆရာဝန်နန့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးပြီး အချိန်မီကုသရန်လည်း အရီကြီးပါရေ။
ကာကွယ်ရီး
[edit | edit source]- နေရောင်ခြည်ကို ရှောင်ပါ၊ SPF > 15 ပါတဲ့ နေရောင်ကာခရင်မ်ကို သုံးပါ။
- အရီပြားယားယံခြင်းတိကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။
ကုသမှု
[edit | edit source]ခွဲစိတ်ကုသမှုရေ အရီပြားကင်ဆာကို ကုသရာတွင် ထိရောက်မှုဟိကေလည်း ကင်ဆာပြန့်ပွားခြင်း သို့မဟုတ် Malignant Melanoma ဖြစ်နီသည့်ကိစ္စတိတွင် ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူရန် လိုအပ်ပါရေ။[1]