Wp/rki/အန်နီမဲ
အန်နီမဲ (အင်္ဂလိပ်ဘာသာ- Anime)(ဂျပန်ဘာသာ- アニメ ) မှာ Animation ဆိုရေ စကားစု မှဆင်းသက်လာပြီးကေ ဂျပန်နိုင်ငံတွင်စတင်တွင်ကျယ်ခရေ။ ယင့်ချင့်ကြောင့်ယေဘူယျအားဖြင့် Anime ကို ဂျပန်ရိုးရာကာတွန်းတိအဖြစ်လူသိတိခရေ။ ကမ္ဘာပေါ်ဟိ အစောဆုံး Anime ကာတွန်းကို ၁၉၁၇ တွင်စတင်ပေါ်ပေါက်ခပြီးကေ ၁၉၆၀ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ဂျပန် Anime ကာတွန်းဆရာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကြောင့် တဖြည်းဖြည်းရို့းတက်လာကာ ဂျပန်နိုင်ငံပြင်ပရို့င်အောင် ထင်ယှားကျော်ကြားလာခပါရေ။ Howl' moving castle, millionaire detective, Black Butler, the light of firefly forest, wolf children,Naruto,One Piece and Conan တိကနာဖို့ကြီးရေကားတိပါ Anime နန့်အလားတူ Manga စွာလည်း Anime နည်းတူ ဂျပန်နိုင်ငံတွင်းသာ မက တကမ္ဘာလုံးရို့င်အောင် ကျော်ကြားခပါရေ။ ထုတ်လုပ်သူတိ တဆင့်ပြန်လွင့်သူတိကနေတစ်ဆင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးဟိ ရေလီဗေရှင်းရှပ်သံလွင့်အစီအစဉ်တိ တွင်လည်းကောင်း ဗီဒီယိုတိတွင်လည်းကောင်း အွန်လိုင်းပေါ်တွင်ပါ ထင်ယှားလာခပါရေ။ Anime တိတွင် လက်နန့်ဆွဲရေ Anime တိသာမက ကွန်ပျုတာဖြင့်ဆွဲရေ Anime တိပါဟိကတ်ရေ။ အဆိုပါ Anime တိကို ရေလီဗေးရှင်းအစီအစဉ်ဇာတ်လမ်းတွဲတိအဖြစ်ကေလည်းကောင်း၊ ရုပ်ရှင်ဇာတ်လမ်းတွဲတိအဖြစ်ကေလည်းကောင်း ၊ ဗီဒီယိုဂိမ်းတိအဖြစ်ကေလည်းကောင်း စီးပွားရီးအရပါ အင်တာနက်ပေါ်တွင် ကြည့်ရှုလာကတ်ရေ။ တနားချေ အချိန်ကာလအတွင်းတွင် Anime တိ ကမ္ဘာအရှေ့ပိုင်းနန့်အရှေ့တောင်အာရှ တိတွင် အထူးကျော်ကြားလာခရေ။
Anime ဖြစ်ပေါ်လာပုံသမိုင်း
[edit | edit source]
Anime တိ နှစ်ဆယ်ရာစုအစပိုင်းတွင်စတင်ပေါ်ပေါက်လာခရေ။ ဂျပန်ရိုးရာ ရုပ်ပြနည်းပညာတိစွာ ပြင်သစ် ၊ ဂျာမနီ၊ အမေရိကန် နန့်ရုရှားနိုင်ငံတိမှ ဆင်းသက်လာရေ။ ရှေးအကျဆုံး Anime မှာ ၁၉၁၇ ခုနှစ်ကပေါ်ပေါက်ခရေ ဆာမူရိုင်းသူရဲကောင်းတစ်ယောက်ရေ သူပစ်မှတ်ကို သူရဲ့ဓားဖြင့်စမ်းသပ် ရေ နှစ်မိနစ်ခန့် ဇာတ်လမ်းရို့ တစ်ခုဖြစ်ရေ။ Anime လောကတွင် ရှေ့ဆောင်လမ်းပြသူတိမှာ ရှီမိုကာဝါ အိုတန် ၊ ဂျုနီချီ ကူရိုချီ နန့်ဆာတီယို ကီတာယာမာ ရို့ဖြစ်ကတ်ရေ။
၁၉၃၀ ခုနှစ်တိခန့်တွင်မူ Anime တိ ဇာတ်လမ်းအကြောင်း နောက်ကြောင်းပြန်ရေကို ပုံစံအမျိုးမျိုးနန့်ရိုက်ကူးလာကတ်ရေ။ ပထမဆုံးအသံထွက် ဂျပန် anime မှာ ၁၉၃၃ခုနှစ်တွင်ထုတ်လုပ်ခရေ မီဆာအိုကာမှထုတ်လုပ်ခရေ Chikara to Onna no Yo no Naka ဖြစ်ရေ။ ရုပ်ပြနည်းပညာရို့းတက်လာရေနင်အမျှ ဂျပန်အစိုးရကိုယ်ရို့င်ကလည်း ပညာရီးနန့်ဝါဒဖြန့်ချိရီးလုပ်ငန်းတိတွင်အသုံးပြုလာကတ်ရေ။ ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင်မူ ပထမဆုံး ဇာတ်လမ်းရှည် ဂျပန်ရုပ်ပြကာတွန်းဖြစ်ရေ မိုမိုရို့ရိုဧနတ်စစ်ရေတိ ကို Seo မှရိုက်ကူးခပြီးကေ ဂျပန်ရေတပ်မတော်က ပံပိုးကူညီခရေ။ ၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင်ရိုက်ကူးခရေ ဝဲဒစ်စနေ ကုမ္ပဏီမှ ထုတ်လုပ်ရိုက်ကူးခရေ မယ်နှင်းဖြူလေးနင့်လူပုလေးခုနှစ်ယောက် ကာတွန်းဇာတ်လမ်းတွဲမှာလည်း ဂျပန်ကာတွန်းဆရာတိဧ အငွေ့အသက်တိပါဝင်နီရေကိုတိ့ရရေ။ ၁၉၆၀ ခုနှစ်တိတွင်မူ ဂျပန်ရုပ်ပြကာတွန်းဆရာ အိုဆာမူ တီဇူကာ ရေ ဒစ်စနေမှ နည်းပညာတိကို အတုယူခြင်းနန့် ကုန်ကျစရိတ်တိနန့်ထုတ်လုပ်မှုအဆင့်တိကိုလျှော့ချနိုင်ခရေ။
၁၉၇၀ ခုနှစ်တိတွင်မှု ဂျပန်ရုပ်ပြကာတွန်းတိ ကျော်ကြားလာခပြီးကေ နောက်ပိုင်းတွင် ကာတွန်းရုပ်ရှင်အဖြစ်အသွင်ပြောင်းလဲလာခနိုင်ကတ်ရေ။ ယင်းပိုင်ပြောင်းလည်းလာခြင်းရေမှာ ဂျပန်ရုပ်ပြကာတွန်းတိ ဧနတ်ဘုရား ဆိုကေလည်ကောင်း ရုပ်ပြတိ ဧဒဏ္ဍာရီ ဆိုရေလည်ကောင်း တင်စားခေါ်ဝေါ်ခြင်းခံရရေ အိုဆာမူ တီဇူကာ အပါအဝင် အခြားရေ ရှေဆောင်လမ်းပြ ကာတွန်းဆရာတိ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုဧတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပင်ဖြစ်ရေ။
အရည်အသွေး
[edit | edit source]alt=အန်နီမဲတွင် ဖော်ပြပါဥပမာ မျက်နှာခံစားချက်တိကို တွိ့နိုင်ရေ။ |thumb|မျက်နှာခံစားချက်တိ အန်နီမဲရေ တခြားရေရုပ်ပြလှုပ်ယှားမှုတိ (animation) (ဉပမာအားဖြင့်အင်္ဂလိပ်ကာတွန်းတိ၊ အစဟှိရေ)ရို့ နန့်ဇာတ်ကောင်ဒီဇိုင်း၊ ရုပ်ပြလှုပ်ယှားမှုနည်းလမ်းတိ၊ ထုတ်လုပ်မှုအဆင့်ဆင့် ရို့နန့်ကွဲပြားမှုဟိရေ။ အန်နီမဲအမျိုးအစားထဲမှာတင် ရီးဆွဲသူ၊ ထုတ်လုပ်သူ၊ စတူဒီယို အစဟိရေရို့ပေါ်မူတည်ပနာ အမျိုးမျိုးကျယ်ပြန့်ရေ ရီးဆွဲနည်း (Art Style)ရို့ဟိနိုင်ရေ။ ခြုံငုံပနာကြည့်ပါက အန်နီမဲရေ animation ဖြစ်ရေအလျောက် ကန့်သတ်ထားော frames, မျက်နှာခံစားချက်ရို့ဖော်ပြမှု၊ ရုပ်အရာဝတ္ထုရို့ဧအရှည်အကှယ်အရွယ်အစားစရေရို့နန့်ကြီးရေမျက်လုံးနန့်ောက်ပထင်ယှားော အရောင်၊ လိုင်းတိ၊နန့်နှုတ်ခမ်းရို့ဧလှုပ်ယှားမှု ရို့ကို ခြယ်လှယ်ရိုက်ကူးထားော သက်ဝင်လှုပ်ယှားရုပ်ရှင်ဖြစ်ရေ။
Anime သီချင်းတိ
[edit | edit source]အန်နီမဲရုပ်သံဇာတ်လမ်းတိတွင် အဖွင့်သီချင်းတိနန့်အပိတ်သီချင်းတိကို ပုံမှန်အားဖြင့်နာဖို့ကြီးဂျပန်သံစုံတီးဝိုင်းရို့က Popသီချင်း၊Rockသီချင်းရို့နန့်တင်ဆက်ပြသလေ့ဟိရေ။ သူရို့ရေ သီချင်းတိကို ဇာတ်လမ်းတွဲတိနန့်လိုက်ဖက်သင့်လျော်စွာ ရီးကတ်ကေလည်း သီချင်းဈေးကွက်အတွက်ကိုလည်း စဉ်းစားပီးထားရေကြောင့် သူရို့ဧသီချင်းတိ အန်နီမဲဇာတ်လမ်းတွဲဧဇာတ်အိမ်ကို အနည်းငယ်အားဖြင့်သွယ်ဝိုက်ပြောဆိုခြင်းဟိစေကာမူ တစ်ခါတစ်ရံလုံးဝသက်ဆိုင်ခြင်းမဟိပေ။ တစ်ခါတစ်ရီPopသီချင်းနန့်Rockသီချင်းရို့ကို ဇာတ်လမ်းတွဲတွင်ဖြစ်ပွားရေ သီးသန့်ဖြစ်ရပ်တိတွင်လည်း ထိုအဓိကအရီးကြီးရေဖြစ်ရပ်ရို့ကို မီးမောင်းထိုးရန်အတွက်လည်း စက္ကန့်ပိုင်းလေးမျှနန့် ဖွင့်ပြလေရေ။