Wp/rki/အင်ဒိုခရိုင်း စနစ်

ဇီဝကမ္မဗေဒပညာ (Physiology) အရ အင်ဒိုခရိုင်း စနစ် (Endocrine system) ရေ ဂလင်းခေါ် အချွဲအိပ်တိ (အကျိတ်) ဧ လုပ်ငန်းတာဝန်စနစ်တစ်ခုဖြစ်ရေ။ ခန္ဓာကိုယ်တွင် gland (ဂလင်း) ခေါ် အိပ် နှစ်မျိုးဟိရေ။

Exocrine Glands (အိတ်ဆိုခရိုင်း-ဂလင်း) တိ။ ။ ချွေးထွက်ရေ Sebaceous ဂလင်းတိ၊ မင်မရီ-ဂလင်း(Mammary glands) နို့ထွက်ရေ ဂလင်းတိ၊ အစာခြီရည်ထွက်ရေ ဂလင်းတိ(Digestive enzymes)၊

အင်ဒိုခရိုင်း-ဂလင်း(Endocrine Glands) တိ။ ။ ဟော်မုန်းတိ ထုတ်ပီးရေ။ အာရုံကြောစနစ်နန့် တွဲလျက် ခန္ဓာကိုယ်ဧ အလုပ်တိကို မျှတနေအောင်လုပ်ပီးရေ။

ပစ်ကျူထရီ (Pituitary Glands)။ ။ Anterior pituitary မှ ACTH, TSH, PRL, GH, Endorphins, FSH နန့် LH ဟော်မုန်းတိ၊ Posterior pituitary မှ Oxytocin နန့် ADH ဟော်မုန်းတိ ထုတ်ပီးရေ။
ပိုင်နီရယ်(Pineal Gland)ဂလင်းတိ။ ။ မျိုးပွားခြင်းနန့် ဇီဝအလုပ်တိနန့်ဆိုင်သည့် ဟော်မုန်းတိ ထုတ်ပီး ရေ။
သိုင်းရွိုက်(Thyroid Glands) ဂလင်းတိ။ ။ လည်ပင်းဧ ရှေ့တွင်ဟိပနာ သွီးရွှင်သည့် အင်္ဂါတခုဖြစ်ရေ။ ဘယ်-ညာ နှစ်ခုဟိရေ။ Thyroxine သိုင်ရောက်ဆင်း၊ Triiodothyronine ထွိုင်အိုင်အိုဒို-သိုင်ရိုနင် ခေါ် (အိုင်အိုဒင်း) ပါသည့် ဟော်မုန်းတိ ထုတ်ပီးရေ။ (အိုင်အိုဒင်း) နည်းသည့်အခါ Goitre ခေါ် လည်ပင်းကြီးရောဂါ ရစီရေ။
ပါရာ-သိုင်းရွိုက်ဂလင်း(Parathyroid Gland)။ ။ သိုင်းရွိုက်ဂလင်းပေါ်၌ ပေါင်း(၄)ခုဟိရေ။ သွီးထဲမှ (ကယ်လ်စီယန်) အား ထိန်းပီးရေ။
အဒီနယ် (Adrenal Glands)ဂလင်းတိ။ ။ ကျောက်ကပ်နှစ်ခုဧအပေါ်၌ဟိရေ။ Steroid စတီရွိုက်တိ ထုတ်ပီးရေ။
ပန်ကရိယပ်စ်(Pancreas )ဂလင်းတိ။ ။ သရက်ရွက်ဟုလည်းခေါ်ရေ။ အစာအိမ်ဧနောက်ဘက်တွင်ဟိပြီး Duodenum အူသိမ်ဧ အစပိုင်း(စီ)ပုံအကွေးထဲမှစကာ Spleen ဘေလုံးအထိ ရှည်လျားရေ။ Insulin ခေါ် ဆီးချိုကို ထိန်းသည့် ဟော်မုန်း ထုတ်ပီးရေ။
တက်စ်တေ့စ် (Testes ) (ကျားအစေ့)။ ။Male sex hormones ကျားဟော်မုန်း Androgen (Testosterone) တိ ထုတ်ပီးရေ။
အိုဗရီ(Ovaries) (မမျိုးဥအိမ်)။ ။ Estrogens (အီစထိုဂျင်) နန့် Progesterone (ပရိုဂျက်စတီရုန်း) ခေါ် မ-ဟော်မုန်းတိ ထုတ်ပီးရေ။

အခြားဂလင်းတိ (Other Endocrine Glands ။ ။ Thymus သိုင်းမတ်စ်။ Stomach အစာအိမ်၊ Small intestines အူသိမ်။ Placenta အချင်း၊ Heart နှလုံး။