Wp/rki/အဂျိုင်း(လ်) နည်းနန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း
အဂျိုင်း(လ်) နည်းနန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း (အင်္ဂလိပ်: Agile software development) ဆိုစွာမှာ ဆော့ဖ်ဝဲရ် တစ်ခုကို ဖန်တီးရာမှာ ချဉ်းကပ် အဖြေရှာပုံ နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်ရေ။ ယင်းနည်းလမ်းတွင် ကိုယ်တိုင် ခေါင်းဆောင်တာဝန်ယူနိုင်ပနာ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကဏ္ဍစုံမှာ ကျွမ်းကျင်သူတိ ပါဝင်ရေအဖွဲ့တိနန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို အသုံးပြုဖို့သူတိ အတူတကွ ညှိနှိုင်း အားထုတ် လုပ်ဆောင်ပနာ ဆော့ဖ်ဝဲရ် အတွက် လိုအပ်ချက်တိနန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ်အဖြေတိကို အဆင့်ဆင့် ဖော်ထုတ် ရယူရေ။[1]အဂျိုင်း(လ်) နည်းတွင် ပြောင်းလဲဖို့ လွယ်ကူရေ စီစဉ်မှု၊ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲ ဖန်တီးခြင်း၊ ဆော့ဖ်ဝဲရ် တစ်ခုကို စောစောစီးစီး ပီးအပ်ခြင်း နန့် အစဉ်မပြတ် တိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင်ခြင်းတိကို အလေးထား၊ ဦးစားပီးပြီးကေ အပြောင်းအလဲ ကို မြန်မြန်ဆဆန် တုံ့ပြန်ပနာ ပြောင်းလဲဖို့ ပျော့ပြောင်း လွယ်ကူခြင်းကို အားပီးရေ။[2]
(အင်္ဂလိပ်: a) အများစုက အဂျိုင်း(လ်) (အင်္ဂလိပ်: agile) လို့ သုံးကေ ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးစွာမှာ ပြောင်းလဲဖို့ လွယ်ကူခြင်းနန့် အပြောင်းအလဲ ကို မြန်မြန်ဆဆန် တုံ့ပြန်နိုင်ခြင်းရို့ကို ယေဘုယျသဘောနန့် ရည်ညွန်းရေ။ (အင်္ဂလိပ်: A)အကြီးဧ့ အဂျိုင်း(လ်) (အင်္ဂလိပ်: Agile) ဟုသုံးကေ အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးမှု ကြေညာစာတန်း [3] နန့် အညီ (သို့)အနည်းစပ်ဆုံး ကိုက်ညီရေ နည်းလမ်းတိနန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း လို့အဓိပ္ပာယ်ရရေ။ စကရမ်း နန့် ကန်ဘမ် ရို့အပါအဝင် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းဘောင် အများကြီးတိစွာ ဒေ ကြေညာစာတန်းက ပေါ်ထွန်းလာရေ တန်ဖိုးတိနန့် နိယာမတိ ကို အခြီခံ ကတ်ရေ။[4][5]
အဂျိုင်း(လ်) နည်းလမ်း တိ နန့် အဂျိုင်း(လ်) တန်ဖိုးတိ ကို လိုက်နာခြင်း ကြောင့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ပညာသျှင်တိ နန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် အသင်း၊ အဖွဲ့ တိဧ အပြောင်းအလဲကို မြန်မြန်ဆဆန် တုံ့ပြန်နိုင်မှုတိ တိုးတက်ပနာ အကျိုးဟိကြောင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပြောဆိုရီးသား ကတ်ရေ။ ယကေလည်း အချို့ သုတေသနတိမှာ အဂျိုင်း(လ်)နည်းကြောင့် အကျိုးဟိကြောင်းကို သိပ္ပံနည်းကျ သက်သီအထောက်အထား မဟိဟု တွိ့ဟိခ ကတ်ရေ။[6][7]
အဆင့်ဆင့်နန့် စကေ့ချေလောက်ရာ ပြောင်းလဲမှုပြုရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း (အင်္ဂလိပ်: Iterative and incremental development) နည်းလမ်းတိကို ၁၉၅၇ခုနှစ် ကပင် စတင်အသုံးပြုခ ကတ်ရေ။ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲ စီမံကိန်းခံ့ခွဲမှု (အင်္ဂလိပ်: Evolutionary project management) နန့် ပြောင်းလဲလွယ်မှုကို အထူးပြုရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း (အင်္ဂလိပ်: Adaptive software development) နည်းရို့မှာ ၁၉၇၀ ခုနှစ်တိမှာ ပေါ်ထွန်းလာ ခရေ။
ဝေဖန်သူတိက အလွန် စည်းမျဉ်းများရေ၊ စီမံမှုလွန်ကဲပနာ အသေးစိတ်ကျရေလို့ ဖော်ပြခံရရေ၊ နှေးကွေး လီးလံရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိကို တုံ့ပြန်ချက်အဖြစ်နန့် သွက်လက်ပေါ့ပါးရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိ ၁၉၉၀ ခုနှစ်တိမှာ ပြောင်းလဲပေါ်ထွန်း လာခရေ။ ပေါ်ထွန်းလာရေ နည်းလမ်းတိမှာ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ဆော့ဝဲ(ရ်) အမြန် ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Rapid Application Development)[8][9]၊ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်း နည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Unified process) နန့် ပြောင်းလဲရေ စနစ်တိကို ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Dynamic systems development method)၊ ၁၉၉၅ တွင် စကရမ်း (အင်္ဂလိပ်: Scrum) ၊ ၁၉၉၆ တွင် ခရစ္စရေ ကလီးယား (အင်္ဂလိပ်: Crystal clear) နန့် အစွမ်းရောက် ဆော့ဝဲ(ရ်)ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Extreme programming) နန့် ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် စွမ်းဆောင်နိုင်ချက် တွန်းအားပီး ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Feature-driven development) ရို့ ဖြစ်ရေ။ ယင်းနည်းလမ်းတိ ရေ အဂျိုင်း(လ်) ကြေညာစာတန်း မထုတ်ပြန်ခင် အချိန်က စတင်ခကေလည်း အဂုအခါတွင် ယင်းနည်းလမ်းတိ အားလုံးကို အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးနည်းလမ်းတိ ဟု ရည်ညွန်းလိ့ဟိရေ။[5] ယင်းနည်းလမ်းတိ ပေါ်ထွန်းလာရေ ၁၉၉၀ ခုနှစ်တိမှာ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု[10]၊ လီကြောင်း နန့် အာကာသကဏ္ဍ[11] တိ တွင်လည်း တတူတူ အပြောင်းအလဲတိ ဖြစ်နီလီ ခရေ။
၂၀ဝ၁ ခုနှစ်မှာ ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးသူ ၁၇ ယောက် ရေ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ ယူတားပြည်နယ်၊ စနိုးဘာဒ် (အင်္ဂလိပ်: Snowbird) ဟိ အပန်းဖြေဟိုတည် တစ်ခုမှာ သွက်လက်ပေါ့ပါးရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိ အကြောင်းကို ဆွီးနွီးဖို့ တွိ့ဆုံခ ကတ်ရေ။ တွိ့ဆုံ ဆွီးနွီးခကတ် သူတိမှာ ကင့် ဘက်ခ် (အင်္ဂလိပ်: Kent Beck) ၊ ဝါ့ဒ် ကန်နင်ဟမ် (အင်္ဂလိပ်: Ward Cunningham) ၊ ဒေ့ဖ် ရေမတ်စ် (အင်္ဂလိပ်: Dave Thomas) ၊ ဂျက်ဖ် ဆတ်သာလန့်ဒ် (အင်္ဂလိပ်: Jeff Sutherland) ၊ ကန် ရွှာဘား (အင်္ဂလိပ်: Ken Schwaber) ၊ ဂျင်မ် ဟိုင်းစမစ်သ် (အင်္ဂလိပ်: Jim Highsmith) ၊ အလစ်စ်တဲရ် ကော့ခ်ဘန်း (အင်္ဂလိပ်: Alistair Cockburn) နန့် ရောဘတ် စီ မာတင် (အင်္ဂလိပ်: Robert C. Martin) ရို့ ပါဝင်ခ ကတ်ရေ။ ယင်းသူတိအားလုံး စုပေါင်းပနာ အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးမှု ကြေညာစာတန်း (အင်္ဂလိပ်: Manifesto for Agile Software Development) ကို ရီးသားထုတ်ပြန်ခ ကတ်ရေ။[3]
၂၀ဝ၅ ခုနှစ်တွင် ကော့ခ်ဘန်း နန့် ဟိုင်းစမစ်သ်ရို့ ခေါင်းဆောင်ရေ အဖွဲ့က ဆော့ဖ်ဝဲရ်စီမံကိန်း ခန့်ခွဲမှုကို ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိနန့်အညီ လမ်းညွှန်မှုပြုနိုင်ဖို့ အတွက် စီမံကိန်း ခန့်ခွဲမှု နိယာမတိ နောက်ဆက်တွဲ အဖြစ် စီမံကိန်း ခန့်ခွဲမှု လွတ်လပ်ရီးကြေညာစာတန်း(အင်္ဂလိပ်: PM Declaration of Interdependence)[12] ကို ရီးသားထုတ်ဝီခ ကတ်ရေ။
၂၀ဝ၉ ခုနှစ်တွင် မာတင် ခေါင်းဆောင်ရေ အဖွဲ့က ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နိယာမတိကို တိုးချဲ့ပနာ အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်းကို ပညာသျှင်ကျင့်ဝတ် နန့် သမားစဉ် အတိုင်း လမ်းညွှန်မှုပြုနိုင်ဖို့အတွက် ဆော့ဖ်ဝဲရ် လက်မှုပညာ ကြေညာစာတန်း (အင်္ဂလိပ်: Software Craftsmanship Manifesto) ကို ရီးသား ထုတ်ဝီခ ကတ်ရေ။
၂၀၁၁ ခုနှစ်မှာ အဂျိုင်းလ်မဟာမိတ် (အင်္ဂလိပ်: Agile Alliance)က ပေါ့ပါး သွက်လက်ရေ လက်တွိ့နည်းလမ်းတိ၊ ဝေါဟာရတိ၊ အခြီခံတိ နန့် ယင်းအချက်တိကို ကမ္ဘာတဝှမ်းက ပေါ့ပါးသွက်လက်နည်း ကျင့်သုံးသူတိဧ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုချက်တိနန့်တကွ အတွိ့အကြုံလမ်းညွှန်တိကို အဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲ ထွက်ပေါ်လာဖို့ ပွင့်လင်းရင်းမြစ် (အင်္ဂလိပ်: Open-source) လက်စွဲအဖြစ် အဂျိုင်းလ် လက်တွိ့လမ်းညွှန် (အင်္ဂလိပ်: Guide to Agile Practices) ကိုဖန်တီး ခရေ။ ယင်းလမ်းညွှန်ကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အဂျိုင်းလ် ဝေါဟာရတိ (အင်္ဂလိပ်: Agile Glossary)ဟုနာဖို့ ပြောင်းခရေ။[13]
အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှု တန်ဖိုးထားချက်တိ
[edit | edit source]အဂျိုင်း(လ်) ကြေညာစာတန်းကို ထောက်ခံ လက်မှတ်ရီးရေ၊ ယင်းတစ်ဆယ့်ခုနှစ်ဦးစွာ သူရို့ဧ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို ကိုယ်တိုင်ဖန်တီးခြင်း နန့် အခြားသူတိအား ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးစွာမှာ ကူညီအားပီးခရေ စုပေါင်း အတွိ့အကြုံတိ ကို အခြီခံပနာ သူရို့ဧ တန်ဖိုးထားပုံကို - [3]
ဟု ထုတ်ပြန်ကြေညာ ခ ကတ်ရေ။ အချုပ်သဘောမှာ လက်ဝဲဘက်တွင် ဖော်ပြထားရေ အချက်တိစွာ လက်ယာဘက်တွင်ဟိရေ အချက်တိထက် ပိုပြီးကေ တန်ဖိုးဟိရေလို့ ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ရေ။
စကော့တ် အမ်ဘလာ ဧ ဖွင့်ဆိုရှင်းပြချက်မှာ -[14]
- အထောက်အကူ ကရိယာတိနန့် နည်းစဉ်တိစွာ အရီးကြီးရေ။ ယကေလည်း ပိုပြီးကေ အရီးကြီးရေအချက်မှာ အရည်အချင်းဟိရေ ပုဂ္ဂိုလ်တိ ထိရောက်ပေါက်မြောက်စွာ အတူတကွ အလုပ်လုပ်ကိုင်ပြီးကေ ဟိခြင်း ဖြစ်ရေ။
- ပြည့်စုံကောင်းမွန်ရေ စာရွက်စာတန်းစွာ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို တည်ဆောက်ထားပုံ နန့် အများဆိုင်အသုံးပြုရဖို့ကို လူအများနားလည်အောင် သျှင်းလင်းသင်ပြရာမှာ အထောက်အကူပြုရေ။ ယကေလည်း ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှုဧ အဓိကအချက်မှာ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို ဖန်တီးဖို့ ဖြစ်ရေ။ စာရွက်စာတန်း ရီးဖို့ မဟုတ်။
- စာချုပ်စွာ အရီးကြီးရေ။ ယကေလည်း ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို အသုံးပြုဖို့ သူတိနန့် အနီးကပ်အလုပ်လုပ်ပနာ သူရို့ဧ လိုအပ်ချက်ကို ရှာဖွီခြင်းကို စာချုပ်တစ်စောင်နန့် အစား မယင်းနိုင်ပါ။
- စီမံကိန်းတစ်ခုအတွက် အစီအစဉ်စွာ အရီးကြီးရေ။ ယကေလည်း ယင်းအစီအစဉ်စွာ နည်းပညာနန့် ပတ်ဝန်းကျင် အပြောင်းအလဲ၊ စီမံကိန်း အကျိုးလိုလားသူတိဧ ဦးစားပီးအဆင့် အပြောင်းအလဲ၊ လူအများဧ ပြဿနာကို နားလည်ပုံနန့် ဖြေသျှင်းနည်း အပြောင်းအလဲရို့ကို နီရာမပီးနိုင်လောက်အောင် တင်းကြပ်ပနာ ပုံသေကားချ မဟိစီရပါ။
အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှု ဥပဒေသတိ
[edit | edit source]အဂျိုင်း(လ်)ကြေညာစာတန်းစွာ အဂျိုင်း(လ်)ဥပဒေသ တစ်ဆယ့်နှစ်ချက် ပေါ်တွင် အခြီခံရေ။[15]
- တန်ဖိုးဟိရေ ဆော့ဖ်ဝဲကို ဆွဲစွုနန့် အဆက်မပြတ် ပီးအပ်ခြင်းနန့် အသုံးပြုသူတိ စိတ်ကြေနပ်မှု ရစီရေ။
- ဖန်တီးမှုအတွက် အချိန်နှောင်းနီရေ တိုင်အောင် လိုအပ်ချက်တိ ပြောင်းလဲခြင်းကို လက်ခံကြိုဆိုရေ။
- အလုပ်လုပ်ရေ ဆော့ဖ်ဝဲကို တနားတခါ ပီးအပ်ရေ။ လပေါင်းများစွာ အစား ရက်သတ္တပတ် စကေ့ချေလောက်ရာ စောင့်ရရေ။
- လုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်သူတိနန့် ဖန်တီးသူတိ နိစဉ် နီးကပ်စွာ ပူးတွဲ အလုပ်လုပ် ကိုင် ကတ်ရေ။
- စိတ်ချရရေ စိတ်အားတက်ကြွ သူတိကို ဗဟိုပြုပနာ စီမံကိန်းတိကို ရီးဆွဲ တည်ဆောက်ရေ။
- မျက်နှာချင်းဆိုင် တွိ့ဆုံပနာ စကားပြောရခြင်းစွာ အကောင်းဆုံး ဆက်သွယ်နည်း ဖြစ်ရေ။ နီရာတစ်ခုထဲတွင် တတူတူ အလုပ်လုပ်ကတ်ခြင်းကို ဆိုလိုရေ။
- အလုပ်ပေါက်မြောက်မှုဧ အဓိက အတိုင်းအတာစွာ အလုပ်လုပ်ရေ ဆော့ဖ်ဝဲ ဖြစ်ရေ။
- ရေရှည်အလုပ်ဖြစ်ရေ ဖန်တီးမှုဆိုစွာမှာ အလုပ်လုပ်မှုနှုံးကို တသမတ်တည်း ထိန်းထားနိုင်ခြင်း ဖြစ်ရေ။
- နည်းပညာသာလွန်မှုနန့် ဒီဇိုင်းကောင်းမွန်မှုကို အစဉ်အမြဲ ဂရုပြုရေ။
- ရိုးသျှင်းမှု (သို့)အလုပ်မရှုပ်အောင် သျှင်းနိုင်ရေ ပညာစွာ မဟိမဖြစ် အရီးပါရေ။
- အကောင်းဆုံး တည်ဆောက်ပုံစံတိ၊ လိုအပ်ရေ အချက်တိနန့် ဒီဇိုင်းတိစွာ မိမိရို့ကိုယ်တိုင် စီမံဖွဲ့စည်းရေ အဖွဲ့တိမှ ပေါ်ထွက်ရေ။
- အလုပ် ပိုပြီးကေ ထိရောက်စီဖို့ပိုင် လုပ်ဆောင်ဖို့ကို အဖွဲ့စွာ အချိန်တခုရောက်တိုင်း ပုံမှန်ပြန်လှန်ပနာ သုံးသပ်ရေ။ ယပြီးကေ သုံးသပ်ချက်နန့်အညီ ပြုပြင်ရေ။
- ↑ Collier, Ken W. (2011). Agile Analytics: A Value-Driven Approach to Business Intelligence and Data Warehousing. Pearson Education. pp. 121 ff. ISBN 9780321669544.
What is a self-organizing team?
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- 1 2 3 Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ Template:Wp/rki/Cite
- 1 2 Larman, Craig (2004). Agile and Iterative Development: A Manager's Guide. Addison-Wesley. p. 27. ISBN 978-0-13-111155-4.
- ↑ "Empirical studies of agile software development: A systematic review" (in en) (1 August 2008). Information and Software Technology 50 (9–10): 833–859. doi:. ISSN 0950-5849.
- ↑ Lee (2010). "Toward Agile: An Integrated Analysis of Quantitative and Qualitative Field Data on Software Development Agility". MIS Quarterly 34 (1): 87–114. doi:.
- ↑ Martin, James (1991). Rapid Application Development. Macmillan. ISBN 978-0-02-376775-3.
- ↑ Kerr, James M.; Hunter, Richard (1993). Inside RAD: How to Build a Fully Functional System in 90 Days or Less. McGraw-Hill. p. 3. ISBN 978-0-07-034223-1.
- ↑ Iacocca Institute (1991). "21st Century Manufacturing Enterprise Strategy: An Industry Led View". Iacocca Institute, Lehigh University, Bethlehem, PA.
- ↑ Presley, A., J. Mills and D. Liles (1995). "Agile Aerospace Manufacturing". Nepcon East 1995, Boston.
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ McDonald၊ Kent။ "How You Can Help Agile Alliance Help You"၊ Agile Alliance Blog၊ 1 November 2016။
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).