Wp/rki/အဂျိုင်း(လ်) နည်းဖြင့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း
အဂျိုင်း(လ်) နည်းဖြင့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း (အင်္ဂလိပ်: Agile software development) ဆိုစွာမှာ ဆော့ဖ်ဝဲရ် တစ်ခုကို ဖန်တီးရာတွင် ချဉ်းကပ် အဖြေရှာပုံ နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ရေ။ ထိုနည်းလမ်းတွင် ကိုယ်တိုင် ခေါင်းဆောင်တာဝန်ယူနိုင်ပနာ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကဏ္ဍစုံတွင် ကျွမ်းကျင်သူတိပါဝင်ရေအဖွဲ့တိ နန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို အသုံးပြုမည့်သူတိ အတူတကွ ညှိနှိုင်း အားထုတ်လုပ်ဆောင်ပနာ ဆော့ဖ်ဝဲရ် အတွက် လိုအပ်ချက်တိ နန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ်အဖြေတိကို အဆင့်ဆင့် ဖော်ထုတ် ရယူရေ။[1]အဂျိုင်း(လ်) နည်းတွင် ပြောင်းလဲရန် လွယ်ကူရေစီစဉ်မှု၊ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲ ဖန်တီးခြင်း၊ ဆော့ဖ်ဝဲရ် တစ်ခုကို စောစီးစွာ ပီးအပ်ခြင်း နန့် အစဉ်မပြတ် တိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် လုပ်ဆောင်ခြင်းတိကို အလေးထား၊ ဦးစားပီးပနာ အပြောင်းအလဲ ကို ကေမြန်စွာ တုံ့ပြန်ပနာ ပြောင်းလဲရန် ပျော့ပြောင်း လွယ်ကူခြင်းကို အားပီးရေ။[2]
(အင်္ဂလိပ်: a) အသိမ်းဖြင့် အဂျိုင်း(လ်) (အင်္ဂလိပ်: agile) ဟုသုံးကေ ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်းတွင် ပြောင်းလဲရန် လွယ်ကူခြင်းနန့် အပြောင်းအလဲ ကို ကေမြန်စွာ တုံ့ပြန်နိုင်ခြင်းရို့ကို ယေဘုယျသဘောဖြင့် ရည်ညွန်းရေ။ (အင်္ဂလိပ်: A)အကြီးဖြင့် အဂျိုင်း(လ်) (အင်္ဂလိပ်: Agile) ဟုသုံးကေ အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးမှု ကြေညာစာတန်း [3] နန့်အညီ (သို့)အနည်းစပ်ဆုံး ကိုက်ညီရေ နည်းလမ်းတိဖြင့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း ဟုအဓိပ္ပာယ်ရရေ။ စကရမ်း နန့် ကန်ဘမ် ရို့အပါအဝင် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းဘောင် အများအပြားမှာ ဒေ ကြေညာစာတန်းမှ ပေါ်ထွန်းလာရေ တန်ဖိုးတိနန့် နိယာမတိ ကို အခြီခံကတ်ရေ။[4][5]
အဂျိုင်း(လ်) နည်းလမ်း တိ နန့် အဂျိုင်း(လ်) တန်ဖိုးတိ ကို လိုက်နာခြင်း ကြောင့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ပညာသျှင်တိ နန့် ဆော့ဖ်ဝဲရ် အသင်း၊ အဖွဲ့ တိဧ အပြောင်းအလဲကို ကေမြန်စွာ တုံ့ပြန်နိုင်မှုတိတိုးတက်ပနာ အကျိုးတိကြောင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပြောဆိုရီးသားကတ်ရေ။ ယကေလည်းရေ အချို့ သုတေသနတိတွင် အဂျိုင်း(လ်)နည်းကြောင့် အကျိုးတိကြောင်းကို သိပ္ပံနည်းကျ သက်သေအထောက်အထား မဟိဟု တွိ့ဟိခကတ်ရေ။[6][7]
နောက်ခံသမိုင်း
[edit | edit source]အဆင့်ဆင့်နန့် အနည်းငယ်မျှသာ ပြောင်းလဲမှုပြုရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း (အင်္ဂလိပ်: Iterative and incremental development) နည်းလမ်းတိကို ၁၉၅၇ခုနှစ် ကတဲက စတင်အသုံးပြုခကတ်ရေ။ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲ စီမံကိန်းခံ့ခွဲမှု (အင်္ဂလိပ်: Evolutionary project management) နန့် ပြောင်းလဲလွယ်မှုကို အထူးပြုရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်း (အင်္ဂလိပ်: Adaptive software development) နည်းရို့မှာ ၁၉၇၀ ခုနှစ်တိတွင် ပေါ်ထွန်းလာခရေ။
ဝေဖန်သူတိက အလွန် စည်းမျဉ်းမျျားရေ၊ စီမံမှုလွန်ကဲပနာ အသိမ်းစိတ်လွန်းရေ ဟု ဖော်ပြခံရရေ နှေးကွေး လေးလံရေဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိကို တုံ့ပြန်ချက်အဖြစ် သွက်လက်ပေါ့ပါးရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိ ၁၉၉၀ ခုနှစ်တိတွင် ပြောင်းလဲပေါ်ထွန်းလာခရေ။ ပေါ်ထွန်းလာရေ နည်းလမ်းတိမှာ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ဆော့ဝဲ(ရ်) အမြန် ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Rapid Application Development)[8][9]၊ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် ပေါင်းစည်း နည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Unified process) နန့် ပြောင်းလဲရေ စနစ်တိကို ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Dynamic systems development method)၊ ၁၉၉၅ တွင် စကရမ်း (အင်္ဂလိပ်: Scrum) ၊ ၁၉၉၆ တွင် ခရစ္စရေ ကလီးယား (အင်္ဂလိပ်: Crystal clear) နန့် အစွမ်းရောက် ဆော့ဝဲ(ရ်)ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Extreme programming) နန့် ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် စွမ်းဆောင်နိုင်ချက် တွန်းအားပီး ဖန်တီးခြင်းနည်းလမ်း (အင်္ဂလိပ်: Feature-driven development) ရို့ ဖြစ်ရေ။ ထိုနည်းလမ်းတိ ရေ အဂျိုင်း(လ်) ကြေညာစာတန်း မထုတ်ပြန်မီ အချိန်က စတင်ခကေလည်း ယခုအခါတွင် ထိုနည်းလမ်းတိအားလုံးကို အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးနည်းလမ်းတိ ဟု ရည်ညွန်းလေ့ဟိရေ။[5] ထိုနည်းလမ်းတိ ပေါ်ထွန်းလာရေ၁၉၉၀ ခုနှစ်တိတွင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှု[10]၊ လေကြောင်း နန့် အာကာသကဏ္ဍ[11] တိ တွင်လည်း အလားတူ အပြောင်းအလဲတိ ဖြစ်လီါ်နေခရေ။
၂၀ဝ၁ ခုနှစ်တွင် ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးသူ ၁၇ ယောက် ရေ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ ယူတားပြည်နယ်၊ စနိုးဘာဒ် (အင်္ဂလိပ်: Snowbird) ဟိ အပန်းဖြေဟိုရေ တစ်ခုတွင် သွက်လက်ပေါ့ပါးရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိ အကြောင်းကို ဆွေးနွေးရန် တွိ့ဆုံခကတ်ရေ။ တွိ့ဆုံဆွေးနွေးခကတ်သူတိတွင် ကင့် ဘက်ခ် (အင်္ဂလိပ်: Kent Beck) ၊ ဝါ့ဒ် ကန်နင်ဟမ် (အင်္ဂလိပ်: Ward Cunningham) ၊ ဒေ့ဖ် ရေမတ်စ် (အင်္ဂလိပ်: Dave Thomas) ၊ ဂျက်ဖ် ဆတ်သာလန့်ဒ် (အင်္ဂလိပ်: Jeff Sutherland) ၊ ကန် ရွှာဘား (အင်္ဂလိပ်: Ken Schwaber) ၊ ဂျင်မ် ဟိုင်းစမစ်သ် (အင်္ဂလိပ်: Jim Highsmith) ၊ အလစ်စ်တဲရ် ကော့ခ်ဘန်း (အင်္ဂလိပ်: Alistair Cockburn) နန့် ရောဘတ် စီ မာတင် (အင်္ဂလိပ်: Robert C. Martin) ရို့ ပါဝင်ခကတ်ရေ။ ထိုသူတိအားလုံး စုပေါင်းပနာ အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးမှု ကြေညာစာတန်း (အင်္ဂလိပ်: Manifesto for Agile Software Development) ကိုရီးသားထုတ်ပြန်ခကတ်ရေ။[3]
၂၀ဝ၅ ခုနှစ်တွင် ကော့ခ်ဘန်း နန့် ဟိုင်းစမစ်သ်ရို့ ခေါင်းဆောင်ရေအဖွဲ့မှ ဆော့ဖ်ဝဲရ်စီမံကိန်း ခန့်ခွဲမှုကို ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နည်းလမ်းတိနန့်အညီ လမ်းညွှန်မှုပြုနိုင်ရန် အတွက် စီမံကိန်း ခန့်ခွဲမှု နိယာမတိ နောက်ဆက်တွဲ အဖြစ် စီမံကိန်း ခန့်ခွဲမှု လွတ်လပ်ရီးကြေညာစာတန်း(အင်္ဂလိပ်: PM Declaration of Interdependence)[12] ကို ရီးသားထုတ်ဝီခကတ်ရေ။
၂၀ဝ၉ ခုနှစ်တွင် မာတင် ခေါင်းဆောင်ရေအဖွဲ့မှ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးခြင်း နိယာမတိကို တိုးချဲ့ပနာ အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်းကို ပညာသျှင်ကျင့်ဝတ် နန့် သမားစဉ်အများုင်း လမ်းညွှန်မှုပြုနိုင်ရန်အတွက် ဆော့ဖ်ဝဲရ် လက်မှုပညာ ကြေညာစာတန်း (အင်္ဂလိပ်: Software Craftsmanship Manifesto) ကို ရီးသားထုတ်ဝီခကတ်ရေ။
၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် အဂျိုင်းလ်မဟာမိတ် (အင်္ဂလိပ်: Agile Alliance) မှ ပေါ့ပါး သွက်လက်ရေ လက်တွိ့နည်းလမ်းတိ၊ ဝေါဟာရတိ၊ အခြီခံတိ နန့် ထိုအချက်တိကို ကမ္ဘာတဝှမ်းမှ ပေါ့ပါးသွက်လက်နည်း ကျင့်သုံးသူတိဧ အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ဆိုချက်တိနန့်တကွ အတွိ့အကြုံလမ်းညွှန်တိကို အဆင့်ဆင့် ပြောင်းလဲထွက်ပေါ်လာဖို့ပွင့်လင်းရင်းမြစ် (အင်္ဂလိပ်: Open-source) လက်စွဲအဖြစ် အဂျိုင်းလ် လက်တွိ့လမ်းညွှန် (အင်္ဂလိပ်: Guide to Agile Practices) ကိုဖန်တီးခရေ။ ထိုလမ်းညွှန်ကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အဂျိုင်းလ် ဝေါဟာရတိ (အင်္ဂလိပ်: Agile Glossary)ဟုနာဖို့ ပြောင်းခရေ။[13]
အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှု အတွက် ကြေညာစာတန်း
[edit | edit source]အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှု တန်ဖိုးထားချက်တိ
[edit | edit source]အဂျိုင်း(လ်) ကြေညာစာတန်းကို ထောက်ခံ လက်မှတ်ရီးထိုးသူ တစ်ဆယ့်ခုနှစ်ဦးရေ သူရို့ဧ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို ကိုယ်တိုင်ဖန်တီးခြင်း နန့် အခြားသူတိအား ဆော့ဖ်ဝဲရ် ဖန်တီးခြင်းတွင် ကူညီအားပီးခရေ စုပေါင်း အတွိ့အကြုံတိ ကို အခြီခံပနာ သူရို့ဧ တန်ဖိုးထားပုံကို - [3]
ဟု ထုတ်ပြန်ကြေညာ ခကတ်ရေ။ အချုပ်သဘောမှာ လက်ဝဲဘက်တွင် ဖော်ပြထားရေ အချက်မျျားရေ လက်ယာဘက်တွင်ဟိရေ အချက်တိထက် ပိုပနာတန်ဖိုးဟိရေဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ရေ။
စကော့တ် အမ်ဘလာ ဧ ဖွင့်ဆိုသျှင်ပြချက်မှာ -[14]
- အထောက်အကူကရိယာတိနန့် နည်းစဉ်မျျားရေ အရီးကြီးရေ။ ယကေလည်းရေ ပိုပနာအရီးကြီးရေအချက်မှာ အရည်အချင်းဟိရေပုဂ္ဂိုလ်တိ ထိရောက်ပေါက်မြောက်စွာ အတူတကွ အလုပ်လုပ်ကိုင်ပြီးကေ ဟိခြင်း ဖြစ်ရေ။
- ပြည့်စုံကောင်းမွန်ရေ စာရွက်စာတန်းရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို တည်ဆောက်ထားပုံ နန့် ဖို့ပိုင်အသုံးပြုရဖို့ကို လူအများနားလည်အောင် သျှင်လင်းသင်ပြရာတွင် အထောက်အကူပြုရေ။ ယကေလည်းရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှုဧ အဓိကအချက်မှာ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို ဖန်တီးရန်ဖြစ်ရေ။ စာရွက်စာတန်း ရီးရန်မဟုတ်။
- စာချုပ်ရေ အရီးကြီးရေ။ ယကေလည်းရေ ဆော့ဖ်ဝဲရ်ကို အသုံးပြုမည့်သူတိနန့် အနီးကပ်အလုပ်လုပ်ပနာ သူရို့ဧလိုအပ်ချက်ကို ရှာဖွေခြင်းကို စာချုပ်တစ်စောင်နန့် အစားမထိုးနိုင်ပါ။
- စီမံကိန်းတစ်ခုအတွက် အစီအစဉ်ရေ အရီးကြီးရေ။ ယကေလည်းရေ ထိုအစီအစဉ်ရေ နည်းပညာနန့် ပတ်ဝန်းကျင်အပြောင်းအလဲ၊ စီမံကိန်း အကျိုးလိုလားသူတိဧ ဦးစားပီးအဆင့် အပြောင်းအလဲ၊ လူအများဧ ပြဿနာကို နားလည်ပုံနန့် ဖြေသျှင်နည်း အပြောင်းအလဲရို့ကို နီရာမပီးနိုင်လောက်အောင် တင်းကြပ်ပနာ ပုံသေကားချမဟိစေရပါ။
အဂျိုင်း(လ်) ဆော့ဖ်ဝဲရ်ဖန်တီးမှု ဥပဒေသတိ
[edit | edit source]အဂျိုင်း(လ်)ကြေညာစာတန်းရေ အဂျိုင်း(လ်)ဥပဒေသ တစ်ဆယ့်နှစ်ချက် ပေါ်တွင် အခြီခံရေ။[15]
- တန်ဖိုးဟိရေ ဆော့ဖ်ဝဲကို ဆောကေစွာ နန့် အဆက်မပြတ် ပီးအပ်ခြင်းဖြင့် အသုံးပြုသူတိ စိတ်ကြေနပ်မှုရရေ။
- ဖန်တီးမှုအတွက် အချိန်နှောင်းနီရေ တိုင်အောင် လိုအပ်ချက်တိ ပြောင်းလဲခြင်းကို လက်ခံကြိုဆိုရေ။
- အလုပ်လုပ်ရေ ဆော့ဖ်ဝဲကို မကြာခဏပီးအပ်ရေ။ လပေါင်းများစွာ အစား ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်မျှသာ စောင့်ရရေ။
- လုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်သူတိနန့် ဖန်တီးသူတိ နေ့စဉ် နီးကပ်စွာ ပူးတွဲ အလုပ်လုပ် ကိုင်ကတ်ရေ။
- စိတ်ချရရေ စိတ်အားတက်ကြွ သူတိကို ဗဟိုပြုပနာ စီမံကိန်းတိကို ရီးဆွဲ တည်ဆောက်ရေ။
- မျက်နှာချင်းဆိုင် တွိ့ဆုံပနာ စကားပြောရခြင်းရေ အကောင်းဆုံး ဆက်သွယ်နည်းဖြစ်ရေ။ နီရာတစ်ခုထဲတွင် တတူတူ အလုပ်လုပ်ကတ်ခြင်းကို ဆိုလိုရေ။
- အလုပ်ပေါက်မြောက်မှုဧ အဓိက အများုင်းအတာ ရေ အလုပ်လုပ်ရေ ဆော့ဖ်ဝဲ ဖြစ်ရေ။
- ရေရှည်အလုပ်ဖြစ်ရေ ဖန်တီးမှုဆိုစွာမှာ အလုပ်လုပ်မှုနှုံးကို တသမတ်တည်း ထိန်းထားနိုင်ခြင်း ဖြစ်ရေ။
- နည်းပညာသာလွန်မှုနန့် ဒီဇိုင်းကောင်းမွန်မှုကို အစဉ်အမြဲ ဂရုပြုရေ။
- ရိုးသျှင်မှု (သို့)အလုပ်မရှုပ်အောင် သျှင်နိုင်ရေ ပညာရေ မဟိမဖြစ် အရီးပါရေ။
- အကောင်းဆုံး တည်ဆောက်ပုံစံတိ၊ လိုအပ်သည့်အချက်တိနန့် ဒီဇိုင်းမျျားရေ မိမိရို့ကိုယ်တိုင် စီမံဖွဲ့စည်းရေ အဖွဲ့တိမှ ပေါ်ထွက်ရေ။
- အလုပ် ပိုမိုထိရောက်စီရန် ဖို့ပိုင် လုပ်ဆောင်ဖို့ကို အဖွဲ့ရေ အချိန်တခုရောက်တိုင်း ပုံမှန်ပြန်လှန်ပနာ သုံးသပ်ရေ။ ယပြီးကေ သုံးသပ်ချက်နန့်အညီ ပြုပြင်ရေ။
ကိုးကား
[edit | edit source]- ↑ Collier, Ken W. (2011). Agile Analytics: A Value-Driven Approach to Business Intelligence and Data Warehousing. Pearson Education. pp. 121 ff. ISBN 9780321669544.
What is a self-organizing team?
- ↑ "What is Agile Software Development?". Agile Alliance. 8 June 2013. Retrieved 4 April 2015.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Kent Beck; James Grenning; Robert C. Martin; Mike Beedle; Jim Highsmith; Steve Mellor; Arie van Bennekum; Andrew Hunt; Ken Schwaber; Alistair Cockburn; Ron Jeffries; Jeff Sutherland; Ward Cunningham; Jon Kern; Dave Thomas; Martin Fowler; Brian Marick (2001). "Manifesto for Agile Software Development". Agile Alliance. Retrieved 14 June 2010.
- ↑ Template:Wp/rki/Cite
- ↑ 5.0 5.1 Larman, Craig (2004). Agile and Iterative Development: A Manager's Guide. Addison-Wesley. p. 27. ISBN 978-0-13-111155-4.
- ↑ "Empirical studies of agile software development: A systematic review" (in en) (1 August 2008). Information and Software Technology 50 (9–10): 833–859. doi:. ISSN 0950-5849.
- ↑ Lee (2010). "Toward Agile: An Integrated Analysis of Quantitative and Qualitative Field Data on Software Development Agility". MIS Quarterly 34 (1): 87–114. doi:.
- ↑ Martin, James (1991). Rapid Application Development. Macmillan. ISBN 978-0-02-376775-3.
- ↑ Kerr, James M.; Hunter, Richard (1993). Inside RAD: How to Build a Fully Functional System in 90 Days or Less. McGraw-Hill. p. 3. ISBN 978-0-07-034223-1.
- ↑ Iacocca Institute (1991). "21st Century Manufacturing Enterprise Strategy: An Industry Led View". Iacocca Institute, Lehigh University, Bethlehem, PA.
- ↑ Presley, A., J. Mills and D. Liles (1995). "Agile Aerospace Manufacturing". Nepcon East 1995, Boston.
- ↑ Anderson, David (2005). "Declaration of Interdependence". Archived from the original on 27 January 2018. Retrieved 4 October 2018.
{{cite web}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (help); More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help); Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ McDonald၊ Kent။ "How You Can Help Agile Alliance Help You"၊ Agile Alliance Blog၊ 1 November 2016။
- ↑ "Examining the Agile Manifesto". Ambysoft Inc. Retrieved 6 April 2011.
- ↑
Kent Beck; James Grenning; Robert C. Martin; Mike Beedle; Jim Highsmith; Steve Mellor; Arie van Bennekum; Andrew Hunt; Ken Schwaber; Alistair Cockburn; Ron Jeffries; Jeff Sutherland; Ward Cunningham; Jon Kern; Dave Thomas; Martin Fowler; Brian Marick (2001). "Principles behind the Agile Manifesto". Agile Alliance. Archived from the original on 14 June 2010. Retrieved 6 June 2010.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help)