Wp/rki/ဟာရှီမိုက် ဂျော်ဒန် ဘုရင့်နိုင်ငံ
| ဟာရှီမိုက် ဂျော်ဒန် ဘုရင့်နိုင်ငံ | |
|---|---|
နိုင်ငံတော် သီချင်း: ဂျော်ဒန် တော်ဝင်နိုင်ငံတော်သီချင်း السلام الملكي الأردني As-Salām Al-Malakī Al-ʾUrdunī | |
| မြို့တော် နန့် အကြီးဆုံးမြို့ | အမ်မန်မြို့ |
| ရုံးသုံး ဘာသာစကားတိ | အာရပ်[2] |
| လူမျိုးစု |
|
| ကိုးကွယ်မှု | |
| Demonym | Jordanian |
| အစိုးရ | ပြည်ထောင်စု ပါလီမန် စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ် |
• ဧကရာဇ် | ဒုတိယ အဗ္ဗဒူလာ |
| ဘစ်ရှီယာ ခါဆာနက်ရှ် | |
| ဥပဒေပြုလွှတ်တော် | ပါလီမန် |
| ဆီးနိတ် | |
| အောက်လွှတ်တော် | |
| လွတ်လပ်ရီးရဟိခြင်း ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်းမှ | |
• စော်ဘွား | ၁၉၂၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၁ ရက် |
| ၁၉၄၆ ခုနှစ် မေလ ၂၅ ရက် | |
| ၁၉၅၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက် | |
| ဧရိယာ | |
• စုစုပေါင်း | ၈၉,၃၄၂ km2 (၃၄,၄၉၅ sq mi) (အဆင့်: ၁၁၀) |
• ရေထု (%) | ဝ.၆ |
| လူဦးရေ | |
• ၂၀၂၀ ခန့်မှန်း | ၁၀,၆၅၈,၁၂၃[3] (အဆင့် - ၈၇) |
• ၂၀၁၅ သန်းခေါင်စာရင်း | ၉,၅၃၁,၇၁၂[4] |
• သိပ်သည်းမှု | ၁၁၄/km2 (၂၉၅.၃/sq mi) (အဆင့် - ၇၀) |
| GDP (PPP) | ၂၀၂၀ ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | $၁၀၂.၁၅၈ ဘီလီယံ[5] (အဆင့် - ၈၄) |
• Per capita | $၁၀,၀၀၇[5] (အဆင့် - ၁၁၀) |
| GDP (nominal) | ၂၀၂၀ ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | $၄၂.၆၀၉ ဘီလီယံ[5] (အဆင့် - ၈၉) |
• Per capita | $၄,၁၇၄[5] (အဆင့် - ၁၀၂) |
| Gini (၂၀၁၁) | ၃၅.၄[6] အလယ် · ၇၉ |
| HDI (၂၀၁၉) |  ဝ.၇၂၉[7]အမှား။ မရီရာရေ HDI တန်ဖိုး · ၁၀၂ |
| ငွေကြေး | ဂျော်ဒန် ဒိုင်နာ (JOD) |
| အချိန်ဇုန် | EET (UTC+2) |
| EEST (UTC+3) | |
| ယာဉ်ကြောစနစ် | ညာ |
| တယ်လီဖုန်းကုဒ် | +၉၆၂ |
| Internet TLD | .jo [[[Wp/rki/.الاردن|.الاردن]]] Error: {{Lang}}: unrecognized language code: ar (help) |
ဝက်ဘ်ဆိုဒ် jordan.gov.jo | |
ဂျော်ဒန်နိုင်ငံကို ယခင်က ထရန်စဂျော်ဒန်ဟု ခေါ်ရေ။ သို့ရာတွင် အမီအဗ္ဗဒူလာဘုရင်လက်ထက်၌ ၁၉၄၆ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၇ ရက်နိတွင် အတည်ပြုရေ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စာချုပ်အရ ထရန်စဂျော်ဒန်နာမည်ကို ဂျော်ဒန်ဟု ပြောင်းလိုက် ဧ။ ယကေလည်း ထိုနာမည်ကို ၁၉၄၉ ခုနှစ်ရောက်မှပင် အများက အသုံးပြုလာကြလီရေ။
ထရန်စဂျော်ဒန်ဟု ခေါ်ဝေါ်ရခြင်းမှာ ထိုပြည်ငယ်ရေ မြေထဲပင်လယ်ဧ အရှေ့ဘက်ကမ်းခြေဒေသဟိ ဂျော်ဒန်မြစ်ကို ဖြတ်လျက် တည်ဟိရေကြောင့် ဖြစ်လီရေ။ ထိုပြည်ဧ အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင် ၃၄၇၅ဝ ဟိရေ။ လူဦးရေမှာ မူလက ၃၅ဝဝဝဝ ခန့် ဟိရေဟု ဆိုရေ။ ယကေလည်းဂုအခါ လူဦးရေ ၁၃၃၂၉၈၉ ခန့်ဟိရေဟု ခန့်မှန်းရရေ။ အစ္စလမ် အယူဝါဒီ အာရပ်လူမျိုးရို့ နီထိုင်ရာ အာရပ်တိုင်းပြည်ဖြစ်၍ သူရို့ဧနေအိမ်ပုံစံမှာ အလွန်ရှေးရိုးကျသေးဧ။ ရှေးရောမအင်ပိုင်ယာခေတ်က လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေ တိုင်းပြည်ဖြစ်ခ ကေလည်း နောင်အခါနှစ် ရာပေါင်းများစွာ လယ်မြေရို့ကို ပစ်ထားခရေကြောင့်၎င်း၊ မိုးနည်းပါးလားရေကြောင့်၎င်း လယ်မြေရို့မှာ စိုက်ပျိုး၍ မဖြစ်ထွန်းတော့ဘဲ ကျဉ်းမြောင်း ရေ မြေကွက် တဖဲ့ချေတွင်သာ ဂျုံ၊ မုယောစပါးနန့် သစ်သီးတိကို စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ကြဧ။ ကုန်းမြင့်ဒေသတိတွင် စပျစ်ခြံတိကို လုပ်ကိုင်ကတ်ရေ။ များစွာရေအာရပ်ရို့မှာကား သိုး၊ ဆိတ်တိကို တစ်နီရာမှ တစ်နီရာသို့ လှည့်လည်ထိန်းကျောင်းကြလီရေ။ ထိုပြည်တွင်ဟိရေ ဓာတ်သတ္တုတိမှာ ဖော့စဖိတ်နန့် ပိုတက်ရို့ ဖြစ်ရေ။ မြို့တော်မှာ အမ္မန်ဖြစ်ဧ။ ထိုပြည်ဧဒေသအများရေ သဲကန္တာ ရဖြစ်၍ ရာသီဥတုမှာ ခြောက်သွေ့ပြီးကေ နေ့အခါပူ၍ ညဖက်တွင် ချမ်းအေးလှလီရေ။
ရှေးအခါက ထရန်စဂျော်ဒန်နန့် ပါလက်စတိုင်းရို့မှာတစ်ပြည်တည်းဖြစ်၍ ပထမကမ္ဘာစစ်ပြီးရေအခါ ထရန် စဂျော်ဒန်ကို တပြည်သတ်သတ် ခွဲထုတ်ပီးခရေ။ ယကေလည်း ဗြိတိသျှဩဇာခံပြည်တစ်ခု ဖြစ်ရေ။ ပထမနန့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး အကြားတွင် ထိုပြည်နယ်၌ ယဟူဒီနန့် အာရပ်ရို့ဧ အဓိကရုဏ်းတိ မကြာမကြာဖြစ်ပွားရေ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး အတွင်းကမူ ယဟူဒီရော အာရပ်ရို့ပါ ဂရိတ်ဗြိတိန်ဖက်မှ ကူညီ တိုက်ခိုက်ပီးကတ်ရေ။
၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် ထရန်စဂျော်ဒန်မှာ ဘုရင်အုပ်စိုးသည့် လွတ်လပ်ရေ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံဟူ၍ ဖြစ်လာဧ။ ဂရိတ်ဗြိတိန်နန့် အနှစ် ၂ဝ မဟာမိတ်စာချုပ် ချုပ်ဆိုထားကေလည်း အကြောင်းဟိလာပါက ဂျော်ဒန်က အာရပ်နိုင်ငံအဖွဲ့ကိုသာ ပထမ ဦးစားပီးကာ ကူညီမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ကျေညာထားလီရေ။ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံမှာ အိန္ဒိယနန့် ဥရောပရို့ ဆက်သွယ်သည့် ကုန်းလမ်းခရီးကြောင်းတွင် အရီးပါရေ နိုင်ငံ တစ်နိုင်ငံအဖြစ်ဖြင့် ထင်ရှားသိဟိကြလီရေ။ [8]
ကိုးကား
[edit | edit source]- ↑ Temperman, Jeroen (2010). State-Religion Relationships and Human Rights Law: Towards a Right to Religiously Neutral Governance. Brill. p. 87. ISBN 978-90-04-18148-9. Archived from the original on 12 October 2017. Retrieved 12 June 2018.
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- 1 2 3 4 Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ Lua error in Module:Wp/rki/Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
- ↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Retrieved 16 December 2020.
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)