Wp/rki/ရခိုင်လျှောက်ထုံး(၅၂)
မင်းနန့်စပ်ရေအဆောင်အရွက်နန့်ပတ်သက်၍ လျှောက်ထုံး
[edit | edit source]တစ်ရံရောအခါ ပြည့်သျှင်မင်းကြီးက ထီးငါးစင်းကို မေးတော်မူလီရေ။ ထိုအခါ အမတ်ကြီး မဟာပညာကျော် လျှောက်ထုံးကေကား- အသျှင်မင်းမြတ်။ ရှေးပညာဟိရို့ဆိုရေစကားမူကား-
- ၁။ မင်းရို့ဧထီးငါးစင်းရေ မင်းစံတော်မူရေသလွန်ထက်ဝယ်ဖွင့်လျက် အမြဲစိုက်
ထားရေထီး၊ ထိုထီး၌ ရတနာခုနှစ်ပါးဖြင့် စီခြယ်ထားရာရေ။ ထိုထီးကိုမူကား ကြငှန်း ထီးဖြူဟူရေ။
- ၂။ တစ်နှစ်တစ်ကြိမ် သဘင်ခံရာ ဖွင့်ဆောင်းရေထီး၌ နဝရတ်ကိုးပါး စီခြယ်ရာရေ။
ထိုထီးကေကား ဥရုထီးဖြူဟူရေ။
- ၃။ ထွက်ဝင်မပြတ် ဆောင်းရေထီးဖြူကား ရွှေရိုး၊ ငွေရိုးထွတ်နန့် တမွတ် ထီးဖြူဟူရေ။
- ၄။ တစ်တိုင်းတစ်ပြည်က သံကြီး တမန်ကြီး ရောက်လတ်ကေ ဆောင်းရေ ထီးဖြူမူ
ကား အရိုးအလွတ် ရွှေခြယ်ရာရေ။ အရွက်ရို့၌ ရတနာကိုးပါးစီခြယ်၍ ထိုထီး ကိုကေကား ကနက္ကဒန်ထီးဖြူဟူရေ။
- ၅။ ဆင်ယဉ်မြင်းယဉ်ရို့၌ ဆောင်းရေထီးဖြူကိုမူကား အရိုးအလွတ် ရွှေခြယ်ရာရေ။
ထိုထီးဖြူမူကား ဘမ္မုတိထီးဖြူဟူရေ။ ဒေချင့်ပိုင်ကေ ထီးဖြူငါးစင်းရေ ရှေးထုံးစံ အတိုင်းဖြစ်ပါရေ။ ဒေချင့်ပိုင်လျှောက်ထားပြီး အမတ်ကြီးက မင်းကောင်း၊ မင်းမြတ်၊ ဘုရားလောင်းရို့ တတ်ရာရေအကြောင်း ကျမ်းဂန်အလာနန့် လျှောက်ထားပြန်ပါရေ။
အသျှင်မင်းမြတ်။
သုတိသမ္ဗုတိသင်္ချာစ၊ ယောဂါနီတိဝိသေသကာ၊
ဂန္ဓဗ္ဗာဂဏိကာစီဝ၊ မနူဗေဒါစ ပေါရာဏာ၊
တိကိစ ္ဆာ ဣတိဟာသဉ္စ၊ ဇောတိမာယာစဆန္ဒတိ၊
ကေတုမန္တ စသဒ္ဒါစ၊ သိပ္ပါဌာရသကာဣမေ။
ထိုသို့ကျမ်းဂန်လာဟိပါရေ။ မင်းမြောက်တန်ဆာငါးပါးကို ကျမ်းဂန် လာရေကား-
စဂ္ဂေါစ ဆတ္တဥဏှိဿံ၊ ဖါဒုကာဠဗီဇနိ
ဣမေက ကုမဗန္ဓာနိ၊ ဘဝန္တိပဉ္စရာဇူနံ။
ဒေချင့်ပိုင်အရ အနက်မူကား-
- ၁။ သန်လျက်လည်း တစ်ပါး
- ၂။ ထီးဖြူလည်း တစ်ပါး
- ၃။ သင်းကျစ်လည်း တစ်ပါး
- ၄။ ခြေနင်းလည်း တစ်ပါး
- ၅။ သားမြီး ယပ်လည်း တစ်ပါး။ ယင်းမှတစ်ဖန် ဟိပြန်သိမ်းရေ။
ပဉ္စဒူရိယာ-ငါးပါးဟူရေကား-
အာတတီ ဝိတတဉ္စေဝ၊ အာတတဝိတတိဃနံ။
သူတိရဉ္စေဝတူရိယံ၊ ပဉ္စဂီက၊ မုဒီရိတံ။
ဟူ၍ကျမ်းဝယ်ပြရေ။ အဓိပ္ပါယ်ကား-
- ၁။ တစ်ဖက်ပိတ်ရေစည်။
- ၂။ နှစ်ဖက်ပိတ်ရေစည်။
- ၃။ အလုံပိတ်ရေစည်။
- ၄။ တစ်ခဲနက်အသံဟိရေစည်။
- ၅။ အခေါင်းဟိရေစည်။
တစ်ခဲနက်ရေအသံဟိရေမှာ မောင်း၊ကြေးနင်း၊လင်းကွင်း၊ ကြေးစည်။ အခေါင်း ဟိရေကား- ခရာ၊ ဒုံမင်း၊ ခရုသင်း၊ နှဲ၊ ေြွပ၊ တံပိုး ဟူရာရေ။ ဘုရားလောင်းရို့ဖြည့်အပ်ရေ ပါရမီဆယ်ပါးကိုကျမ်းဂန် ပြပြန်ရေကား-
ဒါနံသီလဉ္စနိက္ခမံ၊ ပညာဝီရိယပဉ္စမံ။
ခန္တီသစ္စာအဓိဌာနံ၊ မေတ္တုပေက္ခာစိမေဒသ။
ဒေချင့်ပိုင် ပါရမီဆယ်ပါးတရားတော်ကို ကျမ်းဂန်အလာနန့်လျှောက်လီကေ မင်းကြီးလည်း ြုကိုက်တော်မူလီရေ။[1]
ကိုးကား
[edit | edit source]- ↑ ရခိုင်လျှောက်ထုံးများ၊ နန္ဒာထွန်း၊ ရခိုင်သားကြီးစာပေ၊ ရန်ကုန်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ၊ ၂၀၀၃
ကျမ်းကိုးစာရင်း
[edit source]- ၁။ ဓညဝတီအရေးတော်ပုံ အသျှင်ကဝီသာရမထေရ်၊ သံတွဲမြို့ နန်းမြင့်စာပေ၊ ၂၂၅-ပန်းဆိုးတန်း၊ရန်ကုန်
- ၂။ မဟာပညာကျော်လျှောက်ထုံး အသျှင်ကတိသာရမထေရ်၊ သံတွဲမြို့။ ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက်၊ အမှတ်(၅၃) နတ်မောက်လမ်းသွယ်၊ ရန်ကုန်မြို့။
- ၃။ ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း ဦးစန္ဒာမာလာမင်္ကာရ၊ ရမ်းဗြဲမြို့တောင်(ပထမအုပ်) ကျောင်းဆရာတော်၊ ဟံသာဝတီပုံနှိပ်တိုက် မန္တလေး
- ၄။ ၎င်း-(ဒုတိယအုပ်) -၎င်း-
- ၅။ ဓညဝတီရာဇဝင်သစ်ကျမ်း အထက်ကျောင်းတော်ဆရာတော် ဦးဉာဏ (ပထမတွဲ) ရသေ့တောင်မြို့။
- ၆။ င/မည်ရာဇဝင် ပေမူမှတဆင့်ကူးလျက် ရေးမူ တက္ကသိုလ်များစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၇။ မင်းရာဇာကြီးအရေးတော်ပုံ -၎င်း-
- ၈။ မဟာရာဇဝင်တော်ကြီး ဦးသာထွန်းအောင် ရခိုင်ပြည်သတင်းစာပုံနှိပ်တိုက်၊ စစ်တွေ
- ၉။ ဝိမလလျှောက်ထုံးများ ပေမူ၊ စာရေးသူထံတွင်ရှိ
- ၁၀။ ဦးဦးသာထွန်း၏ မှတ်စုများ လက်ရေးမူ
- ၁၁။ ဖားပြုတ်ကေရာဇဝင် ပေမူ၊ ဦးပညာစာရ၊
- ၁၂။ င/စည်ရာဇဝင် မဟာမုနိဗုဒ္ဓဝိဟာရကျောင်း၊ စစ်တွေ
- ၁၃။ ရခိုင်ကျမ်းနတ်ဓမ္မသတ် ဦးပညာစာရ၊ မဟာမုနိဗုဒ္ဓဝိဟာရ၊ စစ်တွေ၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၁၄။ သစ္စနိဒါန်းကျမ်း ပေမူ၊ အမျိုးသားစာကြည့်တိုက်၊ ရန်ကုန်
- ၁၅။ ဦးဒိုးဝေရာဇဝင် ပေမူ၊ မြို့မကျောင်းတိုက်၊ တောင်ကုတ်
- ၁၆။ မောင်ပုံရာဇဝင် ပေမူ
- ၁၇။ ကျောက်ရိုးရာဇဝင် လက်ရေးမူ၊ စာရေးသူထံရှိ