Wp/rki/ရခိုင်လျှောက်ထုံး(၁၃)

ရာဇသူ(ဝရဓမ္မရာဇာ)မင်းလက်ထက်တောင်နန်းမိဖုရားမြှောက်ရန် လျှောက်ထုံး

မင်းထီးလွန်ပြီးနီာက် သက္ကရာဇ် ၇၅၆ ရောက်ရေအခါသက်တော် (၃၅)နှစ်ရှိ ရာဇသူရေ ခမည်းတော်နန်းကျငယ် သိဉ္စည်းမင်းဧထီးနန်းရိုက်ရာကို ဆက်ခံစိုးစံ တော်မူရရေ။ မင်းြုပရေအခါ ဝရဓမ္မရာဇာဟူရေအမည်ကို ခံယူတော်မူရေ။ တိုင်းပြည်အုပ်ချုပ်ရန် အမိန့်တော်ပြဌာန်းထားရှိတော်မူရေကား-

ရှေးဘီတော်၊ ဘေးတော်၊ ဘိုးတော်၊ခမည်းတော်ရို့ ပီးသနားတော်မူခရေ့ အဆောင်အရွက် စားကျေးမြို့ရွာ၊ သူကြီးကလန် အစို့၊ အငန်းသားရို့မှာ သားမြေးစဉ် ဆက် စားသုံးဆောင်ရွက်ကြီးစိုမြဲရှိရေ့အတိုင်း ကြီးစိုးထမ်းရွက်ကြစေ။ တုတ်ခွန် ဘဏ္ဍာခံယူသုံးဆောင် ဆက်သွင်းရေတိမှာလည်း - အရေသားရို့မှာ တစ်နှစ်လျှင် အိမ်ကြီး ငါးသပြာ၊ အိမ်ငယ် နှစ်သပြာခွဲ။ အစို့အခွန်သားရို့မှာ အိမ်ကြီး ဆယ်သပြာ၊ အိမ်ဝယ်ငါးသပြာ၊ အရိုင်းရို့မှာ ဓါးတစ်စင်း၊ ယာတစ်ခင်းလျှင် သုံးသပြာစီသာ တောင်း ခံမြဲထုံးစံရှိရေ့အတိုင်း အစဉ်အလာ ခံယူသုံးစားဆက်သွင်းစေ။ အမှုထမ်းသင်း ကိုယ်ရံမှစ၍ ဝင်းသား၊ ဒိုင်းသား၊ ဟရာစီရီရို့ကို အခွန်အတုတ် မတောင်းမခံစေနန့်။ အစို့ရင်းမှာသာ ထမ်းရွက်နီထိုင်စေ။ မင်း၊ မိဖုရား မင်းသား၊ မူးမတ်ရို့မှာလည်း ရှေးအသီးသီးပီးဖွဲ့တားခ၍ ရှိရေ့လူကို သာသုံးစေ။ အခြားသူ ရို့ကို ကပ်ခိုမထမ်းစေနန့်။

တရားတပေါင်လက်ရောက်နှုတ်လွန်၊ မြေမှု၊ ရေမှု၊ အိမ်မှု၊ငွေမှုတိမှာလည်း တရားဆွေလေးယောက်။ ပြည်စိုးလေးယောက်ရို့ ြုမို့လေးမျက်နှာက တရားမဏ္ဍပ်နန့်၃၆ စီရင်မြဲကို စီရင်စေ။ ပြီးပြေလျှင် အမှုကြီးငယ်ကိုထောက်၍ ငါးသပြာတန်ရေ၊ နှစ်သ ပြာတန်ရေကို စီရင်သူက ခံယူစားသုံးစေ။ မင်းရာဇာစိုးထူးဆို၍ မကုန်မကျစေနန့်။ တရားဆွေပြည်စိုးရို့ စီရင်၍မပြီးကေ အမတ်လေးယောက် စုံညီစီရင်ဆုံးဖြတ်စေ။ မ ပြီးမူ အမှုရေနှစ်ဦးကို အတွင်းသို့ဝင်စေ။

ခိုးမှု၊ရိုးမှုတိမှာလည်း ရိုက်ပုတ်ထောင်းသတ်၍ မစစ်မမေးစေနန့်။ ပညာဖြင့် သာပေါ်အောင်စစ်။ ခိုးရေမှန်လျှင် စာထိုး၍ ဟရီအစို့မှာဖြည့်။ အသက်သေဆုံးလျှင် မည်သူမဆို သေစားသေစေ။ မှူးမတ်မယားကို ပြစ်မှားသူ ရို့မှာ မျက်နှာတွင်ဆေးရေး၍ မောင်းလည်ပြီးလျှင် မိန်းမယောကျာ်းနှစ်ယောက်ကို ရေ ခပ်စီရီအစို့မှာဖြည့်။ ဘိသိက်ဆက်မင်္ဂလာပုဏ္ဏား၊ မရောစေနန့်။ ရဟန်းသံဃာရို့မှာလည်း မြတ်စွာဘုရား ဟောတော်မူရင်းစကားကို ရှည်ကြာ၊ ထွန်းလင်းအောင် ဝဋ်ဂါမဏိမင်းလက်ထက် သီဟဌဘာသာအက္ခရာ တင်ထားခရေ့ ပိဋကတ်သုံးပုံကိုသာ သင်ကြားလေ့လာရမည်။ ပုထုဇဉ်ရို့ ြုပုလုပ်ရေကျမ်းဂန်တိကို မလေ့လာသင့်။ နီာက်ကိုလည်း ကျမ်းဂန်မလုပ်စေနန့်၊ ဝိနည်းဓိုရ်ဆရာတော်က နိုင် အောင်တားမြစ်။ ထိုသို့ အာဏာတော် ပိုင်းဖြတ်ထားတော်မူရေ။

ထိုမင်းရေ နန်းတက်ပြီးတစ်နီ့ရေအခါ မြတ်နိုးတော်မူရေ အမတ်ကြီး မနုဟာသမီး မြတ်ကုံးကို တောင်ညာနှင်း၍ ဘိက်သိက်ခံတော်မူရန် ပညာရှိအမတ်မျိုး စစ်တကောင်းစား ဝိမလကို မေးတော်မူလီရေ။ အမတ်ကြီး လျှောက်ထုံးမူကား- ]အရှင်မင်းမြတ်။ မိန်းမကောင်းလက္ခဏာကို ရှေးပညာရှိရို့ဆိုလီခရေကား ဣတ္တိဘရိယာ၊ အင်္ဂါညီညွတ်၊ မိန်းမမြတ်ရို့၊ လင်ဝတ်လင်မှု၊ အနုအရင့်၊ အခွင့်လိမ္မာ၊ သဒ္ဒါရက်ရက်၊ ရမ္မက်နည်းပါး၊ စကားတည်ကြည်၊ ဆိုရေအချက်၊ ထွက်လည်းနာဖွယ်၊ ပြစ်ခြောက်သွယ်မှု၊ ယူဖွယ်မရှိ၊ ဟီရိဩတပ်၊ စောင့်ကြပ်ကိုဝယ်၊ ပျက်ရည်သွမ်းမှု၊ မြုပ ဖြောင့်ဖြောင့်၊ အမျိုးစောင့်ဧ၊ မထောင့်လိမ့်လက်၊ အိပ်စက်ဝတ်စား၊ အလားအနီ၊ အ စေအသုံး၊ ရှေးထုံးနှိုင်းညှိ၊ ဂတိမလိုက်၊ စရိုက်ရုန့်ကြမ်း၊ မိန်းမသွမ်းနန့်၊ မြွပမ်းရောနှော၊ သဘောတည့်မတ်၊ သူ့ထက်မြတ်ရေ၊ မန္ဓတ်မင်းနန့်ထိုက်ရာကေဝ်။ ထိုသို့ရေ မိန်းမ ကို စကြာမန္ဓတ်မင်းရို့ကေလည်း ဘိက်သိက်ခံအပ်ကြောင်းကို ထုံးကောင်းရှိပါရေ။

လောကီလက္ခဏာကျမ်းတွင်လည်း ရာဇဒေဝီမိဖုရားကြီးရေ သီလစာဂံ၊ အ ကျင့်သီလမြဲခြင်းလည်းကောင်း၊ ကေသမသျှံဆံပင်နက်၍ ကောင်းခြင်းလည်းကောင်း၊ လက္ခဏာဝါဒီ ခြေလက်သေးသွယ်နူးညံ့ခြင်းလည်းကောင်း၊ အရေးအကြောင်း နက်ခြင်း လည်းကောင်း၊ သဒ္ဒီ-အသံသာယာဖွယ်ရှိခြင်း လည်းကောင်း၊ မံသံအသားနူးညံ့ခြင်း၃၇ လည်းကောင်း၊ ဗဟုတာ- တိရေ မောင်းမအပေါင်းရို့အား ရိပ်ခြေသိစွာလိမ္မာခြင်း လည်းကောင်း၊ ထိုအင်္ဂါခုနှစ်ပါး မိဖုရားကြီး၌ဟိအပ်ကြောင်းကိုလည်း ရှေးထုံးကောင်း လာပါရေ။ အရှင် မိဖုရားမြတ်ကုံးရေ ထိုသို့အင်္ဂါရို့နန့်ပြည့်စုံလျှင် တောင်ညှာထား မိဖုရားကြီး မြှောက်ထိုက်ပါရေ။ ဒေသို့လျှောက်လီကေ ပြည့်ရှင်မင်းက အမတ်ဝိ မလသို့ သပြာတစ်ထောင် ဆုပီးတော်မူရေ။