Wp/rki/ရခိုင်တန်ဆောင်ဘုရား

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | rki
Wp > rki > ရခိုင်တန်ဆောင်ဘုရား

ရခိုင်တန်ဆောင်ဘုရား[edit | edit source]

ကောဇာသက္ကရာဇ် ( ၈၄၂ - ၈၆၃ ) အင်းဝရွှေမြို့တော်ကို ဒုတိယ-မင်းခေါင်မင်း အုပ်စိုးနီချိန်တွင် အင်းဝမြို့မှ သျှင်မဟာရဋ္ဌသာရနန့် သျှင်တေဇောသာရတိရေ ရခိုင်နိုင်ငံတော် မြောက်ဦးမြို့သို့ ရောက်ဟိလာသော အချိန်မှာ သက္ကရာဇ် ( ၈၄၈ )ခန့်တွင် ရခိုင်ဘုရင်မင်းဒေါလျာ အုပ်စိုးနီသောအချိန် ဖြစ်ပြီး ထိုအသျှင်နှစ်ပါးတိရေ မြောက်ဦးမြို့ရွှေနန်းတော်ဧ့ တောင်ဘက် မိုင်ဝက်ခန့်အကွာ ဘုရင်မင်းစောမွန်လက်ထက်က သာသနာပိုင် ဆရာတော်ကြီး သျှင်မဟာဝိဇယဧ့ သီတင်းသုံးနီထိုင်တော်မူရာ မဟာဝိဇယရံသီကျောက်တိုက်၌ သီတင်းသုံးဝါဆိုခကတ်ရေ။ ဝါဆိုနီစဉ် သျှင်မဟာရဋ္ဌသာရရေ။ နှစ်ကူးလည်၍ တစ်ကျူးမြည်၍ ရှစ်ဦးတည်၍ အစချီ ရတုသုံးပိုဒ်ကို ရွီးစပ်ခရေ။

တစ်နိန့်တွင် အသျှင်နှစ်ပါးတိရေ မြောက်ဦးမြို့၌ ရာသီဥတု ကြည်လင်သာယာသဖြင့် ဘုရားဖူးထွက်ခကတ်ရေ။ ဘုရားဖူးပြီး၍ ညနီဆည်းဆာ အချိန်တွင် မိမိတိသီတင်းသုံးနီထိုင်ရာကျောင်းတော်သို့ ပြန်ကြွလာခရာ ရခိုင်ဘုရင်မင်းဒေါလျာဧ့သမီးတော် စောနန်းမင်းဖြူရေလည်း ဘုရားဖူး၍ နန်းတော်သို့ ပြန်လာလမ်းခရီး၌ ရဟန်းတော်နှစ်ပါးနန့် မမျှော်လင့်ဘဲ တွိဆုံခကတ်သဖြင့် မင်းသမီစောနန်းဖြူရေ ဝေါယာဉ်မှဆင်းပနာ ရဟန်းတော်နှစ်ပါးကို ဂါရဝပြုဖို့ လမ်းဘေးတွင် ဒူးတုပ်၍ အရိုအသေပြုနီခရေ။

အသျှင်နှစ်ပါးမှာ မင်းသမီးကို အပါးချေမြင်တွိခရပြီး ရဟန်းတော်များနန့်ဝီးလားမှ မင်းသမီးရေ ဝေါယာဉ်ကိုပြန်စီးလျက် နန်းတော်သို့ဝင်ခရေ။ သျှင်တေဇောသာရရေ ကျောင်းတော်သို့ ရောက်လာရေအခါမှာ ညနီတွင် မြင်တွိခရရေ မင်းသမီးဧ့ရုပ်ပုံလွှာက နှလုံးသားမှာ ပြန်လို့စွဲထင်လာရေ။ မျက်စိထဲ တဝဲဝဲလည်လည် ပေါ်လာလို့ ဆည်းဆာနီရောင်အောက်တွင် ရွှေပိုင် ဝင်းဝါစိုပြေနီရေ မင်းသမီးဧ့ အသားအရောင်နန့် တလက်လက် လက်နီရေဆံပင်နုတိကို မြင်ယောင်နီခရေ။ ဝင်းဝါသောအသားအရောင်နန့်လိုက်ဖက်ရေ အဖြူရောင်ပိုးဝတ်ရုံကို ဆင်ယင်ထားပုံမှာ မျက်စိထဲ၌မထွက်နိုင်အောင် ဟိနီခရေ မင်းသမီးဧ့ အလှပသာဒ အဆင်အပြင်တိကား မိမူးလောက်ပါရေ။ ရဟန်းဘဝနန့်လူဘဝ ကုသိုလ်ကြမ္မာမတူသဖြင့် လက်လျှော့ခရရေ။ ဤသို့လျှင် သျှင်တေဇောသာရဧ့ မင်းသမီးအပေါ် စွဲလမ်းမှု နှလုံးသားမှခံစားရသောပုံရိပ်ကို အောက်ပါ ရတုပိုဒ်ဖြင့် ဖွဲ့နွဲ့ရွီးခရေ။

ဌာနီတည်၍ ရွှေပြည်ကဲ့သို့
ရခိုင်မြို့ကို ဆန်းတိပေစွ
မျှော်ပါရသား သိင်္ဂရောင်ရွှန်း
ရွှေပုံသွင်သို့ လန်းလန်းလက်လက်
လိုက်ဖက်တင့်မော မချောစရာ
ချောစရာလျှင် ကေသာဆံလွ
ထုံးနောက်စနှင့် ချုပ်ညရီတွင်
ဖြုတ်ချည်းမြင်ရေ 
သျှင်သာရခိုင်တန်ဆောင်လော။
သာလှစည်၍ ရွှေပြည်ရပ်သူ
ထိုမျှလူငယ် ပြိုင်သူမထင်
ရေသခင်မူ ရုပ်သွင်ပျိုချော
တင့်မောပေစွာ သဘောတည်ကတ်ည်
မျိုးမြတ်မည်နှင့် ရွှေရည်ရုပ်တု
ပုံသွင်းပြုသို့ ပျိုနုလတ်လတ်
ဝင်းဟိန်မတ်မူ သွယ်ပတ်ပေဝေ
ထုံးနောက်ခွေနှင့် တင့်နီစလှ
ဆည်းရီညဝယ် လွလွဖြူစင်
ပေါ်ရုံတင်၍ ထမ်းစင်ယာဉ်သာ
စီးစကာတည် သူဇာပေပင်
ရှင့်ဆင်ပြင်မူ မြင်လျှင်လွန်ကျူး
အံ့မိန့်မူရေ 
သောက်ရှူးသောတာအရောင်လော။
ဝါလလည်၍ ရွှေပြည်ရောက်စ
ရှေးသော်ကမူ မမျှဆင်းပြင်
ရေသခင်ကို မြင်လျှင်လွန်ကျူး
သောက်ရှူးသော်တာ လအဝါသို့
ပြင်လျာဆုံးဆည်း ရွှေပြင်မည်းဝယ်
စုံလည်းမဆင် နောက်ထုံးသျှင်နှင့်
မြင်လျှင်ပင်ကိုယ် ကြိုးပါလိုလည်း
ကုသိုလ်ကတ်မ္မာ မမှီပါခ
သည်းချာမချွတ် နောင်မင်းမှတ်ရေ
မိုးနတ်သူဇာအယောင်လော။   ။

ဒေရတုသုံးပိုဒ်ကို ရွီးစပ်ပြီးလျှင် သျှင်တေဇောသာရ ရေ မင်းသမီးစောနန်းမင်းဖြူဘားကို ပို့ဆက်စီခရေ။ မင်းသမီးရေ နရတ်စားဘုရားကို ဖူးမြော်နီရစဉ်တွင် ဤရတုများကို ဖတ်ရှုခရရေ။ ထိုရတု မင်းသမီးအား ရခိုင်တန်ဆောင်ဟူ၍ ဖွဲ့ဆိုထားစာကို မင်းသမီးက သဘောကျကာ မင်းသမီးဖူးမြော်နီရေ နရတ်စားဘုရားကို ရခိုင်တန်ဆောင်ဘုရားဟူ၍ အမည်ပြောင်းလဲတွင်စီခရေ။ ထိုအချိန်မှစ၍ နရတ်စားဘုရားကို ယနိန့်ထိတိုင် ရခိုင်တန်ဆောင်ဘုရားဟူ၍ တွင်နီကတ်ရေ။ စောနန်းမင်းဖြူ မင်းသမီးဧ့ နာမည်ကိုလည်း ရခိုင်တန်ဆောင်မင်းသမီးဟူ၍ တွင်စီခရေ။ ဤရေကား သျှင်တေဇောသာရဧ့ သင်ရေ ရခိုင်တန်ဆောင်လောဟူသော ရတု ဖြစ်ရေ။

ကိုးကား[edit | edit source]

1. ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ (၅) 2. ↑ ရွှေဟင်္သာမင်းပျို့ 3. ↑ စာဆိုတော်တိ ရတုပေါင်းချုပ် 4. ↑ ထွန်းသခင်၊ ရခိုင်ဘုရားတိသမိုင်း