Wp/rki/ယို

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | rki
Wp > rki > ယို
တရုတ်ဇီးသီး ယို

ယို (အင်္ဂလိပ်: jam) ဆိုရေမှာ အသီးနန့်သကြား ရို့ကို ရေနွေးဖြင့်ဆူပွက်စေပနာသကြားပေါက် စေးပျစ်လာအောင်ကျိုခြင်းဟု အကြမ်းအားဖြင့် သိ ထားကတ်ရေ။ ယိုပြုလုပ်ရာတွင်လည်း အသီးရို့ကို လှီးဖြတ်ချေမွပြီး ယိုဖြစ်လာရန် ရေနန့် သကြားရို့ကို ရောပနာအပူပီးမွှေပီးခြင်း ပြုလုပ်ပြီးနောက် ခွက် ထဲသို့ပေါင်းထည့်ရရေ။ အသီးရနံ့ကောင်း ကောင်း၊ ပြောင်ရေအရောင်နန့် အရည်မထွက်ဘဲ နူးနူးညံ့ညံ့ယိုသုတ်နိုင်ခြင်းကို ယိုကောင်းဟု သတ် မှတ်ဧ။ ယိုပြုလုပ်ရာတွင်လည်း သစ်သီး(သို့) ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကို အသုံးပြုရရေအခါ အအေး ခံ၊ တာရှည်ခံဖို့ အရီးကြီးဧ။ ယိုတွင် ချိုရေ အရသာ၊ မွှေးရေရနံ့နန့် အချို့ငရုတ်ကောင်း ကြောင့် ပူစပ်အရသာဟူပနာအမျိုးအစားများစွာဟိဧ။ သစ်သီးတွင်လည်း အချဉ်ဓာတ်ပါရေအသီးတိ (Citrus Fruit) ဖြစ်ရေ လိမ္မော်၊ လီမွန်၊ သံပရာနန့် ဂရိတ်ဖရုသီးစရေရို့ဟိသကဲ့သို့ ဟင်းသီးဟင်းရွက် အသုံးအဖြစ် မုန်လာဥ၊ ကန်စွန်းဥ၊ သခွားသီး၊ ဖရုံသီး၊ ချဉ်ပေါင်သီးနန့် ခရမ်းချဉ်သီး စရေရို့ကို လည်း ယိုပြုလုပ်ရာတွင် သုံးခကတ်ရေ။

ယိုမျိုးစုံတွင် အနံ့ထွက်ရုံသာ သစ်သီးကို သကြားနန့်ပေါင်းရေယို (Conserve)၊ အပူပီးပြီး ရေနန့် အသီးတိကို မွှေနှောက်ပီး၊ ဇကာချပီး ပနာပန်းသီး၊ မက်မွန်သီး၊ စပျစ်သီးကဲ့သို့ အသီးလုံးကြီး တိကို ကျိုချက်ရရေယို (Fruit Butter)၊ အချိုပွဲ အချို့အပေါ်ဘက်တွင် သုတ်လိမ်းရရေယို (Fruit Curd)၊ သကြားမထည့်ရေယို (Fruit Spread) စရေရို့ကို ယိုပြုလုပ်နည်းနန့် အသီးအမျိုးအစား မတူညီပနာအမည်အမျိုးမျိုးပီးခကတ်ရေ။ ထို့ပြင် လုံးဝ မကျိုချက်ခြင်း (သို့) ၅ မိနစ်ထက်မပိုရေ ကျို ချက်ချင်းဖြင့်သာပြုလုပ်ရေ အအေးခံယို (Freezer Jam) ရေလည်း မြီာက်အမေရိကဟိ တချို့နီရာတိတွင် အလွန်လတ်ဆတ်ရေ အရသာပီးသည့်စားစရာအဖြစ် ရေပန်းစားခရေ။ လိမ္မော်ခွံယို (Marmalade)ရေ ဗြိတိသျှစတိုင် အဖြစ် အသီး၊ သကြားနန့် ခါးသည့် အရသာလေး ပါဝင်ဧ။ အမေရိကန်စတိုင်က မခါးဘဲချိုရေ အရသာဟိရေ (Marmalade) ယိုဖြစ်ရေ။

သစ်သီးဝလံအမျိုးစုံကိုစိုက်ပျိုးနိုင်ရေ မြန်မာနိုင်ငံတွင်သစ်သီးရို့ကို ယိုထိုးလေ့ဟိရေ။ ပျဉ်းမနားခရမ်းချဉ်သီးယို၊ ပြည်မြို့ထွက်ယိုစုံ၊ မော်လမြိုင်ဒူးရင်းယိုစရေဖြင့် မြို့အလိုက်သတင်းကြီးရေယိုမျိုးစုံရေ နိုင်ငံတစ်ဝန်းမှစားသုံးသူရို့ဧအကြိုက် မြို့ပြန်လက်ဆောင်အဖြစ်ရောင်းချနိုင်ကတ်ရေ။ ယင်းယိုစုံရို့ကို ကြာရှည်ခံစားသောက်နိုင်ရန်အတွက် ညောင်စေးကျအောင်ကျိုထားရေ သကြားရည်ရေ အရီးပါလှဧ။ ကျောက်ဖရုံသီးကဲ့သို့ အချို့သစ်သီးတိအတွက် အသီးသားတင်းမာ စားကောင်းရန်မှာ ထုံးရည်ကြည် ကိုသုံးရကေလည်း သကြားကိုမူလက်လွှတ်၍မရပေ။ သကြားရေသစ်သီးတွင်ပါဝင်ရေ ရေဓာတ်ကို လျှော့ကျစေရေ။ ရေပါဝင်မှုဟိကေ အသီးယိုတွင်မှိုတက်ခြင်း၊ ဘက်တီးရီးယားပိုးဝင်၍ပုပ်ခြင်းဖြစ်တတ်ရေ။ ယင့်ချင့်ကြောင့်ယိုတွင်သကြားပါဝင်မှုကို ရာခိုင်နှုန်းပြည့်နီးပါးဟိပါမှ မှိုမတက်ရေစားစရာအဖြစ် စိတ်ချလက်ချစားသုံးနိုင်ပါမည်။ သကြားထည့်သုံးမှုမှန်ကန်ကေ မည်သည့်ကြာရှည်ခံဓာတု ပစ္စည်းကိုမျှထည့်စရာမလိုပေ။ ယိုဧပြောင်လက်နီရေအရောင်ရေ သကြားကြောင့်ဖြစ်ပနာဆွဲဆောင်မှုဖြစ်စေရေ။ ထို့နောက်သကြားကို အပူပီးပနာလောင်ကျွမ်းမှုကြောင့် အနီရောင်သမ်းလာကေ ယိုဧအရောင်ကို လှပစေရေ။ သကြားအစားဈေးသက်သာရေဆီးသကြား (ဆက်ခရင် Saccharin)ကိုသုံးပါက သကြားကဲ့သို့ ကြာရှည်မခံရေကြောင့် မှိုတက်လွယ်ဧ။ ဒေသို့ဖြင့် ဓာတုကြာရှည်ခံပစ္စည်းတိကို အလွန်အကျွံသုံးပါက ကျန်းမာရီး ကိုထိခိုက်စေပြီး အရသာလည်းမကောင်းလှရေကြောင့် သကြားအစစ်ကိုသာ ယိုလုပ်ငန်းတွင် သုံးသင့်ရရေ။[1]

ကိုးကား[edit | edit source]