Wp/rki/မီဆို စွပ်ပြုတ်

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | rki
Wp > rki > မီဆို စွပ်ပြုတ်
တိုဖူးဝါကာမီနန့် ကြက်သွန်မြိတ် ခတ်ထားရေ မီဆို စွပ်ပြုတ်

မီဆို စွပ်ပြုတ် (味噌汁 မီဆိုရှီရူ?){{#ifeq:|ရေ ရိုးရာဂျပန် ချက်ပြုတ်နည်းဖြင့် ပြုလုပ်ထားရေ စွပ်ပြုတ်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး "ဒါရှီ"ဟုခေါ်ရေ ဟင်းရည်တစ်မျိုးထဲသို့ မီဆိုအနှစ်ထည့်မွေထားခြင်းဖြစ်ရေ။ လူတစ်ယောက်ချင်းစီ အကြိုက်ကိုလိုက်၍ကေလည်းကောင်း၊ ရာသီဒေသကိုလိုက်၍ကေလည်းကောင်း အခြားပါဝင်ပစ္စည်းတိကို ထည့်လေ့ဟိရေ။

မီဆို အနှစ်[edit | edit source]

အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - မီဆို

မီဆို စွပ်ပြုတ် တစ်ခုဧ ဝိသေသနန့် အရသာရေ မီဆိုအနှစ် ရွီးချယ်မှုအပေါ်တွင် အကြီးအကျယ်မူတည်ပါရေ။ မီဆိုအနှစ်(ဂျပန်လို ခိုးဂျိကင်(麹菌?)ဟုခေါ်ရေ Aspergillus oryzae မှိုနန့် ဆား၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဆန်၊ ဘာလီ သို့မဟုတ် အခြားပစ္စည်းတစ်ခုခုကိုသုံးပနာပဲပိစပ်ကို အချဉ်ဖောက်ထားရေ ဂျပန်ရိုးရာ ဟင်းခတ်အနှစ်တစ်မျိုး) ကို အနှစ်နီ(အကာမီဆို)၊ အနှစ်ဖြူ(ရှီရိုမီဆို)နန့် အရောအနှစ်(အဝါဆီ)ဟူပနာအမျိုးအစားခွဲနိုင်ရေ။ သျှင်ရှူမီဆို၊ဆန်ဒိုင်မီဆို စအနိန်နန့် ဒေသကိုလိုက်ပနာအမျိုးမျိုးကွဲပြားရေလည်းဟိဧ။

အနှစ်နီ မီဆိုကဲ့သို့ အချိန်အကြာကြီး အချဉ်ဖောက်ထားရေ မီဆိုအနှစ်မျိုးရေ မီဆို စွပ်ပြုတ်တစ်ခွက်ကို ပိုပြီးကေပြင်းပြနက်ဟိူင်းရေ အရသာမျိုးကို ပီးစွမ်းနိုင်ရေ။ အနှစ်ဖြူ မီဆိုကဲ့သို့ အချိန်ခဏလေးသာ အချဉ်ဖောက်ထားရေ မီဆိုအနှစ်ရေ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး ချိုမြရေ မီဆိုစွပ်ပြုတ်အရသာဖြစ်စေရေ။

ဂျပန်နိုင်ငံ မီဆိုထုတ်လုပ်မှုဧ ၈၀%ရေ မီဆို စွပ်ပြုတ်တိပြုလုပ်ရာတွင် သုံးပြီး ဂျပန်နိုင်ငံဧ လူဦးရေမှ ၇၅%ရေ တစ်နေ့လျင် အနည်းဆုံး မီဆို စွပ်ပြုတ်တစ်ခွက်သောက်ကတ်ရေ။[1]

ဟင်းရည်[edit | edit source]

အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - ဒါရှီ

မီဆိုစွပ်ပြုတ်ပြုလုပ်ရာတွင် အတိဆုံးအသုံးပြုရေ ဒါရှီဟင်းရည်မှာ နီဘိုရှီခေါ် ဆာဒင်းငါးအခြောက်ကလေးတိ၊ ကတ်ဆူအိုဘူရှီခေါ် ကြတ်တိုက်ထားရေ တူနာငါးလေးတိ သို့မဟုတ် ဟိုရှီ-ရှီတာကီ ခေါ် ရှီတာကီမှိုခြောက်တိဖြင့် ပြုလုပ်ထားရေ ဟင်းရည်ဖြစ်ရေ။ ရေညှိနန့် ရှီတာကီ ဒါရှီဟင်းရည်မှာ သတ်သတ်လွတ်သမားတိအတွက် ဖြစ်ရေ။

အဓိက ပါဝင်ပစ္စည်းတိ[edit | edit source]

ဂျပန်ဓလေ့ထုံးတမ်းအရ ဟင်းချက်ရာတွင် အဓိက ပါဝင်ပစ္စည်းတိဧ အရောင်၊အနံ့၊အရသာကို ရာသီကိုလိုက်ပနာရွီးချယ်လေ့ဟိရေ။ ထို့အတွက် အခြားအနံ့၊အရသာရို့နန့် အလွယ်တကူရောစပ်နိုင်ရေ ကြက်သွန်နီ နန့် တိုဖူးရို့မှာ မပါမဖြစ် အဓိက ပါဝင်ပစ္စည်းတိဖြစ်ရေ။ ဟင်းရည်တွင် ပေါလောပေါ်နေနိုင်ရေ ဝါကာမီကဲ့သို့ ပစ္စည်းတိနန့် ဟင်းရည်တွင်မြုပ်ရေ အာလူးကဲ့သို့ ပစ္စည်းတိကို ပေါင်းစပ်လေ့ဟိရေ။ အခြားပါဝင်နိုင်ရေပစ္စည်းတိမှာ မှိုအမျိုးမျိုး၊ အာလူး၊ ရေညှိ၊ ကြက်သွန်နီ၊ ပုစွန်ငါး၊ ခုံး၊ မုန်လာဥဖြူရို့ဖြစ်ရေ။ ဂျပန်ဟင်းခတ်ပစ္စည်း အားလုံးနီးပါးလောက်ကို မီဆိုရှီရူတွင်ထည့်ရေ။

အကယ်ပနာဝက်သားကို မီဆို စွပ်ပြုတ်တွင်ထည့်ပါက တန်ဂျီရူဟု ခေါ်ပြီး"ဝက်သား စွပ်ပြုတ်"ဟု အဓိပ္ပာယ်ရရေ။

ပြင်ဆင်တည်ခင်းခြင်း[edit | edit source]

စွပ်ပြုတ်ဟန်အမျိုးအစားနန့် စားဖိုမှူးပေါ်မူတည်ပနာပြင်ဆင်တည်ခင်းပုံအမျိုးမျိုး ကွဲပြားနိုင်ရေ။ ဂျပန်ချက်ပြုတ်နည်းတွင် အသီးအရွက်အတိအပြားကို အသားနန့် အရည်စပ်စပ်ရောလေ့ဟိရာ အထူးအနိန်နန့် မှိုအမျိုးမျိုး၊ မုန်လာဥဖြူ၊ မုန်လာဥနီ၊ အာလူး၊ တိုဖူးနန့် ငါးရို့ဖြစ်ရေ။ အသီးအရွက်နန့်အသားတိကို အရင်ချက်ပနာအအေးခံပြီးမှ မီဆိုအနှစ်ကိုထည့်ရေ။

ဂျပန်တွင် ရိုးရာမနက်စာရေ ထမင်းဖြူနန့် မီဆို စွပ်ပြုတ်ဖြစ်ရေ။ မီဆိုစွပ်ပြုတ်ကို လူတန်းစားမရွေးနှစ်ချိုက် သောက်သုံးကတ်ရေမှာ ရာစုနှစ်နန့်ချီပြီဖြစ်ရေ။ စွပ်ပြုတ်ကို ပုံမှန်အားဖြင့် အဖုံးပါရေ ယွန်းပန်းကန်လုံးဖြင့် တည်ခင်းလေ့ဟိပြီး ပန်းကန်လုံးလိုက် မ ကာ မော့သောက်လေ့ဟိရေ။ အဖတ်တိကိုတော့ တူဖြင့်စားကတ်ရေ။

ကျန်းမာရီးအတွက် ကောင်းကျိုးတိ[edit | edit source]

၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် ဂျပန် နိုင်ငံတော် ကင်ဆာဌာနမှ သုတေသနပညာသျှင်တိက တစ်နေ့လျင် မီဆို သုံးခွက်နန့်အထက် သောက်သုံးခြင်းရေ အမျိုးသမီးတိကို ရင်သားကင်ဆာဖြစ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပီးနိုင်ရေဟု အကြံပြုခကတ်ရေ။[2]


ကိုးကား[edit | edit source]

  1. Shurtleff, William; Aoyagi, Akiko (2001). The Book of Tofu & Miso. Speed Press. ISBN 1580083587.
  2. BBC News - June 2003 - Miso soup 'cuts breast cancer risk'