Wp/rki/ဖလော်ရင့်စ် နိုက်တင်ဂေးလ်
| ဖလော်ရင့်စ် နိုက်တင်ဂေးလ် | |
|---|---|
.jpg) ဖလော်ရင့်စ် နိုက်တင်ဂေးလ် (၁၈၆၀ ခုနှစ်ခန့်) | |
| မွီးဖွား | ၁၂ မေ၊ ၁၈၂၀ ဖလောရန့်စ်မြို့ |
| ဆုံးပါး | ၁၃ ဩဂုတ်၊ ၁၉၁၀ (အသက် ၉၀) မေဖဲ၊ လန်ဒန်မြို့၊ အင်္ဂလန် |
| နိုင်ငံလူမျိုး | ဗြိတိသျှ |
| နယ်ပယ် | ဆီးရုံ သန့်သျှင်းရီး၊ စာရင်းအချက်အလက်တိ |
| အဖွဲ့အစည်းဌာန | Selimiye Barracks, Scutari King's College London[1] |
| ကျော်ကြားမှုအရင်းခံ | ခေတ်ပေါ်သူနာပြုရှေ့ဆောင် |
| ထင်ပေါ်ကျော်ကြား ဆုတံဆိပ်တိ | တော်ဝင်ကြက်ခြီနီ (၁၈၈၃) Lady of Grace of the Order of St John (LGStJ) (1904) Order of Merit (1907) |
လက်မှတ်  | |
မှတ်စု Template:Wp/rki/Listen | |
ဖလော်ရင့်စ် နိုက်တင်ဂေးလ်(Florence Nightingale)(၁၈၂၀-၁၉၁၀) ကို အီတလီပြည်၊ ဖလော်ရင့်(စ)မြို့၌ ၁၈၂၀ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၂ ရက်နိတွင် မွေးဖွားခရေ။ ထိုခေတ်က ဗြိတိန်နိုင်ငံသားတိရေ သား သမီးမွေးဖွားကေ မိမိရို့ဧ့ မြို့ရွာဒေသဧ့နာမည်ဖြင့် မှည့် ခေါ်သည့် စိတ်အစွဲဟိကြသူတိ ဖြစ်ရေကြောင့် သမီးဖြစ်သူ ကို သူ့မိဘတိမှ ဖလော်ရင့်(စ)နိုက်တင်ဂေးလ်ဟု နာမည်ပီး ခရေဟူဧ့။
ဖလော့ရင့်(စ)ဧ့ မိဘတိရေ ချမ်းသာကြဧ့။ အထက်တန်းလွှာ အသိုက်အဝန်း၌ ဝင်ဆံ့ကြဧ့။ နိုင်ငံရီးနန့် လူမှုရီးလောကတွင် ဦးဆောင်ဦးရွက် ပြုနေကြသည့် ပုဂ္ဂိုလ် ကြီးတိအထိ ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ကြဧ့။ မတောင့်မတ မကြောင့် မကြ လိုတရ ဘဝတိနန့် ကြီးပြင်းခရရေ။ ဖလော်ရင့်(စ) ရေ ကျောင်းပညာအရာ၌လည်း သူ့ခေတ်က ပညာတတ် အမျိုးသမီးလောကတွင် ထိပ်တန်းမှ ဟိခရေဆိုဧ့။ မိတ်ဆွေလည်း ပေါဧ့။ ခရီးလားခြင်းကို ဝါသနာပါ အနိန်နန့် မိမိတိုင်းပြည်သာမက နိုင်ငံရပ်ခြား တိုင်းပြည်တိသို့ ပင် အလည်အပတ်လားခဧ့။ စူးစမ်းဆင်ခြင်နိုင်သည့်သဘော ဟိပိုင် လူအတိအကျိုးကို သယ်ပိုးဆောင်ရွက်ချင်သည့်ဆန္ဒ မှာ ပို၍ပိုပနာကြီးမားလာခရေဆိုဧ့။ ယကေလည်း သူမရေ သူမဘဝကို ကျေနပ်အားရနိုင်ခြင်းမဟိ။ မိမိရို့မှာ ဟိသမျှရေ အရာရို့ရေ အချည်းအနှီးနန့် အဓိပ္ပာယ်မဲ့ရေ အဆောင် အယောင် ပကာသနတိရာ ဖြစ်ရေဆိုရေ အတွေးသစ် ရို့ ပေါ်ပေါက်ခရေဆိုဧ့။ ယင်းချင့်ကြောင့် အသက် ၃ဝ ကျော်အရွယ်တွင် လူသား အတိရို့အား အကျိုးကျေးဇူးပြုသည့် လုပ်ငန်းတစ်စုံတစ်ရာ ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်နိုင်မှသာကေ မိမိဘဝရေ တန်ဖိုးဟိရေ၊ အဓိပ္ပာယ် စစ်မှန်ပြည့်ဝရေ ဘဝဖြစ်မည်ဟူပနာသူမစိတ်ထဲတွင် ဖြစ်ပေါ်လျက်ဟိခရေဟူဧ့။ မိဘတိမှာလည်း မပြော သာပနာကြည့်နေခပြီး သမီးစိတ်ချမ်းသာစီရန်သာ ခွင့်ပြုခကြ ရရေဆိုဧ့။
မိဘတိမှ သမီးကို ချစ်ခင်မြတ်နိုးလှကေလည်း သမီး ဝါသနာပါနေသည့် လူမှုရီးလုပ်ငန်းဖြစ်ရေ သူနာပြု လုပ်ငန်းကို မလုပ်ရန် တားမြစ်ကြည့်ကြဧ့။ စိတ်အပြောင်း အလဲဖြစ်စီရန် နိုင်ငံရပ်ခြား တိုင်းပြည်တိသို့ စေလွှတ်ခဧ့။ ယကေလည်း မပြောင်းလဲခ။ သမီးဖလော်ရင့်(စ)မှာ ထိုဝါသနာကို သာ စွဲမြဲခလေပြီ။ မိမိ စိတ်ဝင်စားခရေ ထိုလုပ်ငန်းတာဝန်ကြီးကို မထမ်းဆောင်သေးမီ ဖလော်ရင့်(စ)ရေ သူဝင်ရောက်လုပ် ကိုင်မည့် ဆီးရုံတိ၊ သူနာပြုစုနေသည့် သူနာပြုတိဧ့ဘဝ များစွာကို လေ့လာခလေဧ့။ ထိုခေတ်က သူနာပြုတိဧ့ဘဝ ရေ လူနာတိပေါ်တွင် စေတနာမပါခပိုင် ဝတ္တရားကျေ လုပ်သည့်အပြင် ထိုလုပ်ငန်းရေ အောက်ဆုံးအလွှာသူဆင်းရဲ တိရာ လုပ်သည့်အချိန် ဖြစ်ရေဆိုဧ့။ လူတကာရွံရှာပနာရှောင်ရှားသည့်လုပ်ငန်း။ ထိုလုပ်ငန်းကိုမှ ဖလော်ရင့်(စ) စိတ်ဝင်စားခခြင်း။ ယင်းချင့်ကြောင့် ကုသပြုစုခြင်းတိ မစတင်မီ မိတ်ဆွေတိနန့် ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ရောမမြို့သို့ စတင်လားရောက်ခရေ။ ထိုရောမမြို့ကြီးတွင် ကမ္ဘာ့သမိုင်းဝင် အဆောက်အဦတိကို စိတ်မဝင်စား။ ဖလော်ရင့်(စ) စိတ်ဝင်စားသောက ရိုမန်ကက် သလစ် ဘာသာဝင် သီလသျှင်စစ္စတာတိဧ့ ကုသိုလ်ဖြစ်လုပ် ငန်းတိ။ ထိုရောမမြို့ ဆီးခရက်ဟတ်ကွန်ဗင့်ကျောင်း၌ ဆယ် ရက်မျှ နီထိုင်ခပြီး သီလသျှင်ရို့ဧ့ လူမှုရီးဆိုင်ရာ စေတနာ့ ဝန်ထမ်း လုပ်ငန်းတိတွင် အဖွဲ့အစည်း ပုံသဏ္ဌာန်ဖြင့် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်နေကြပုံကို ကိုယ်တွေ့လေ့လာခရေ။ ထိုမှ ဂျာမနီပြည် ကိုင်ဇာစဝပ်မြို့။ ထိုမြို့၌ ဖလိဒ်နာ နာမည်ဟိ ပရိုတက်စတင့် ခရစ်ယာန်ဓမ္မဆရာတစ်ဦး ဦးဆောင် လျက် ဆီးရုံသူနာပြုတိအတွင်း သင်တန်းကျောင်းတစ်ခု ဖွင့်လှစ်ထားကြောင်း သူကြားသိခရရေဆိုဧ့။ ယင့်ခါတွင် သူမရို့ အင်္ဂလန်တွင်လည်း ယင့်ချင့်ပိုင်သူနာပြုလုပ်ငန်းတိ စနစ် တကျ ဖြစ်ပေါ်လာရီးအတွက် ဆောင်ရွက်မည်။ ယကေလည်း အီတလီ၊ ဂျာမနီရို့မှာကဲ့သို့ ဘာသာရီး အဖွဲ့အစည်း ဘောင် ထဲမှ မဟုတ်ဘဲ ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်တိမှ ဦးဆောင်လုပ်ကိုင်သည့် လူမှုဝန်ထမ်းသက်သက် ဖြစ်စေရဖို့ဟူပနာသူမ ဆုံးဖြတ်ခ ရေဆိုဧ့။
ထိုကာလမှာပင် ဖလော်ရင့်(စ)ရေ စေတနာ့ဝန် ထမ်းလုပ်ငန်းတွင် ဘဝတစ်လျှောက်လုံး ခင်မင်လေးစားစွာ ဆက်ဆံရမည့် မိတ်ဆွေကောင်း ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတစ်ဦးနန့် တွေ့ဆုံ ခရလေဧ့။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကြီးကား ဆစ်ဒနီဟားဗတ်။ ဟားဗတ် ရေ အင်္ဂလိပ်နယ်စား မျိုးရိုး။ ဝန်ကြီးဟောင်း တစ်ဦး။ ဟားဗတ်ရို့ဇနီးမောင်နှံနန့် ဖလော်ရင့်(စ)ရို့ ဆုံတွေ့မိရာမှ စိတ်သဘောထားနန့် အယူအဆတိကို သိဟိလားပြီး လေးစား ခင်မင်မိခကတ်ရေဆိုဧ့။
ဖလော်ရင့်(စ)အနေနန့် သူဝါသနာပါပနာပြုလုပ်တော့ မည်ဖြစ်ရေ လုပ်ငန်းကြီးရေ သူကြီးပြင်းကျင်လည်ခရာ ဘဝနန့် မိုးနန့်မြေဖြစ်နီရေကြောင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချရန် စတင် လုပ်ကိုင်ရန် နှောင့်နှေးပနာနေမိရေဆိုဧ့။ သို့နန့် ပြင်သစ်ပြည် ပါရီမြို့သို့ ခရီးထွက်ခပြန်ဧ့။ ၁၈၄၉။
ပါရီမြို့တွင်လည်း စိန့်ဗင်ဆင့်ဒပေါအသင်းမှ သီလ သျှင် စစ္စတာနှစ်ယောက်နန့် မိတ်ဆွေဖြစ် ဆုံတွေ့ခရေ။ စစ္စတာတိမှ သူမအား အီဂျစ်ပြည် အလက်ဇန္ဒီးယားမြို့တွင် အခြီစိုက်သည့် ၎င်းရို့အသင်းအကြောင်း ပြောကြားအနိန်နန့် စိတ်ဝင်စားကာ ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ဥရောပတိုက်ကို ဖြတ် သန်းပနာအီဂျစ်ပြည်သို့ လားခရေ။
အီဂျစ်ပြည် အလက်ဇ`န္ဒီးယားမြို့သို့ ရောက်ရေ အခါ စိန့်ဗင်းဆင့်ဒပေါအသင်းမှ ထူထောင်ထားသည့် စာသင် ကျောင်းတိ၊ ဆီးရုံတိကို လိုက်လံကြည့်ရှုလေ့လာခရေ။ ထိုမြို့မှ ရဟိခသည့် အကျိုးကျေးဇူးတိကား ဆီးရုံလုပ်ငန်း တွင် တိကျရေစည်းကမ်းနန့် စနစ်တကျ အုပ်ချုပ်နိုင်ရီး ရေ အလွန်အရီးကြီးကြောင်း သိမြင်ခရခြင်းဖြစ်ရေ။
ထိုမှအပြန် ဂျာမနီသို့ လားရောက်ကာ ဖလိဒ်နာဧ့ ပရိုတက်စတင့် ခရစ်ယာန် အမျိုးသမီးသင်းထောက်သင်တန်း ကျောင်းသို့ဝင်ပြီး လေ့လာခသိမ်းရေ။ ထိုသူနာပြုသင်တန်း ကိုလည်း အထူးနှစ်သက် သဘောကျခပြန်ဧ့။
ထိုခရီးစဉ်အားလုံးတွင် ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ဆင်းရဲ ဒုက္ခရောက်နေသူတိ၊ ရောဂါဝေဒနာသျှင်တိအတွက် မည်သို့ ရေ စေတနာ့ဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတိ ဟိလေသနည်းဟု မေးမြန်း စူးစမ်းကာ တကူးတက လားရောက်လေ့လာရေဟုဆိုဧ့။
ယင့်ချင့်ပိုင်ကြည့်ရှုလေ့လာခရင်းမှ မိမိရို့တိုင်းပြည်တွင် ထိုကဲ့သို့လုပ်ငန်းမျိုးရေ အခြီခံမျှပင် မဟိကြောင်း သူတွေးမိ လာဆိုဧ့။ မွမ်းမံရုံနန့်မရ၊ အသစ်တည်ထွင်ရဖို့ကိုလည်း သဘောပေါက်ခရေဆိုဧ့။ သို့နန့် မိဘတိနန့် အသိုက် အဝန်းကို ဖလော်ရင့်(စ)မှ ဖွင့်ဟတိုင်ပင်ရာ မိဘတိမှသဘော မတူခပေ။ ယကေလည်း ဖလော်ရင့်(စ)မိတ်ဆွေကြီး ဆစ်ဒနီဟား ဗတ်မှ သူမအတွက် မိဘတိကို တဖြည်းဖြည်း စည်းရုံး ဖျောင်းဖျပီးခရေ။ မိဘတိမှာ နောက်ဆုံးတွင် ခွင့်ပြု သဘောတူခရရေ။
ယင်းချင့်ကြောင့် ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ညီမတစ်ဦးကို အဖော် အဖြစ် ခေါ်ဆောင်ကာ ဥရောပခရီး နောက်တစ်ကြိမ်ထွက်ခ ပြန်လေဧ့။ ဂျာမနီတွင် ဖလိဒ်နာဧ့သင်တန်း၌ ဖလော်ရင့်(စ) ရေ သင်တန်းသူအဖြစ် စာရင်းသွင်းရင်း သင်တန်းတက်ခ လေဧ့။ ထိုသင်တန်းမှ သူတစ်ပါးရို့ အကျိုးအတွက် မိမိမှ အနစ်နာခံ၊ အပင်ပန်းခံရသည့် စေတနာသျှင်ရို့ဧ့ဘဝကို ကိုယ်တွေ့သိဟိခရရေဆိုဧ့။ သူနာပြုဆိုင်ရာ ဗဟုသုတတိ နန့် သူမရာသက်ပန် လုပ်ကိုင်လားမည့် လုပ်ငန်းကြီးအတွက် စိတ်ဓာတ်စွမ်းအားတိ ရဟိခရေဆိုဧ့။ ထိုမှ အင်္ဂလန်သို့ပြန်လာကာ လန်ဒန်နန့် အီဒင်ဘာ ရာမြို့တိဟိ ဆီးရုံတိဟိ သူနာပြုလုပ်ငန်းနန့် လိုအပ်ချက် တိ၊ ပြင်သစ်ပြည်ပါရီမှ ပြင်သစ်သူနာပြု အဖွဲ့အစည်းတိ အကြောင်းတိကို အသေးစိတ် လေ့လာမှတ်သားခရေ။
၁၈၅၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ဖလော်ရင့်(စ)နိုက်တင် ဂေးလ်ရေ လန်ဒန်မြို့ကြီးမှာပင် ဆင်းရဲချို့တဲ့ပနာဆွေမျိုး ဉာတိနည်းပါးရေ ဂိလာန အမျိုးသမီးကြီးတိအတွက် ပထမ ဦးဆုံး ရည်ရွယ်ကာ ဂိလာန အမျိုးသမီးကြီးတိ စောင့်ရှောက် ရီးဌာနကို ဖွင့်လှစ်ခလီရေ။ ဟာလေလမ်း အမှတ်(၁)။
ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ကိုယ်တိုင်ဦးစီးသည့် ထိုသူနာပြု စောင့်ရှောက်ရီးလုပ်ငန်းကို သိမြင်လေ့လာခရေ ကောင်းမွန် ရေစည်းကမ်း အသိပညာ ဗဟုသုတတိဖြင့် သန့်သျှင်းစင် ကြယ်စွာ ထားဟိမှုတိနန့် စတင်ခလေဧ့။
ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ဆီးပညာသျှင်တစ်ဦး မဟုတ် ကေလည်း သူ့ဆီးရုံ၌ လူနာတိအား သူ့ခေတ်ကာလ ဆီးပညာအဆင့်အတန်း ဟိသမျှ အပြည့်အဝ ခံစားစေပြီး ဆီးရုံလုပ်ငန်း တာဝန်တိကို အကောင်းဆုံး၊ အချောမွေ့ဆုံး၊ တိကျရေ စည်းမျဉ်းတိဖြင့် ပြည်သူရို့ဧ့ အဆင့်အတန်းကို မြှင့်တင်ပီးနေသူ တစ်ဦးအဖြစ် အသိအမှတ် ပြုလာခကြရ ရေဆိုဧ့။
သူမဧ့စွမ်းဆောင်အောင်မြင်မှုတိကို ဆီးဘက်ဆိုင် ရာမှ အထူးပင် လေးစားခကတ်ရေ။ ထိုကာလနှစ်တိမှာပင် ကရိုင်းမီးယားစစ်ပွဲကြီး ဖြစ်ပေါ်ခလေဧ့။ ရုရှားနန့် တူရကီ၊ ပြင်သစ်၊ အင်္ဂလိပ်ရို့ စစ်ပွဲကြီး။ ၁၈၅၄ ခုနှစ်။
ထိုတိုက်ပွဲကြီးဧ့ သတင်းတိမှာ ဖလော်ရင့်(စ)ကို စစ်မြေပြင်သို့ လားရောက်ရန် သတိပီးပိုင် ဖြစ်ခလေဧ့။ စစ်မြေပြင်တွင် သေဆုံးသူတိ၊ ဒဏ်ရာရသူတိအတွက် ဆရာဝန် မလုံလောက်၊ ဆီးဝါး မလုံလောက်၊ တာဝန်ယူ မည့်သူမဟိ ဆိုရေသတင်းတိ။ ထိုအချိန်မှာပင် စစ်ဝန်ကြီး ဖြစ်နီရေ ဆစ်ဒနီဟားဗတ်မှ ဖလော်ရင့်(စ)ထံသို့ စာရီးပနာအကူအညီ တောင်းခံခလေဧ့။ ထူးခြားရေ တိုက်ဆိုင်မှု။ သူမက ထိုကိစ္စကို လက်ခံခပနာသူနာပြုဆရာမချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ခရေ။
ခန့်စာရဟိပြီး ၁၈၅၄ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက်နိမှာပင် စကူတာရီမြို့ (အစ္စတန်ဘူလ်)သို့ ဖလော်ရင့်(စ) ရေ အရည်အချင်းပြည့်ဝရေ သူနာပြုစေတနာ့ဝန်ထမ်း ၃၈ ဦးရို့နန့် ထွက်ခွာလားခရေ။ ထိုသတင်းကြောင့် ဖလော်ရင့်(စ) နိုက်တင်ဂေးလ်ကို တိုင်းပြည်မှ အထူးပင် ချီးကျူး ဂုဏ်ပြုကတ်ရေ။
စကူတာရီသို့ နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်နိတွင် ရောက်ဟိ ခကတ်ပြီး ခရီးရောက်မဆိုက်မှာပင် တိုက်ပွဲမှ ဒဏ်ရာရသူတိ ကို လက်ခံကုသခရာ လူပေါင်းထောင်ချီခရေဆိုဧ့။ ဖလော် ရင့်(စ)အတွက် ရန်ပုံငွေတိ၊ အထောက်အကူပစ္စည်းတိ ပီးပို့ကူညီခရေဆိုကေလည်း ကြန့်ကြာမှုဟိခအနိန်နန့် ထို အရာအားလုံးကို မိမိဉာဏ်ဖြင့် အလုပ်ဖြစ်အောင် လုပ်ခရေ၊ ညွှန်ကြားရေ ဆိုဧ့။
သန့်သျှင်းရီးပစ္စည်းနန့်ဆီးဝါးတိ အဝတ်အစားတိ စွာအတွက် ပင်မင်းလုပ်ငန်းတိ၊ ဝတ်စုံတိ၊ လူနာတိထားရန်၊ အဆောက်အဦတိရဟိရန် အကြောင်းများစွာကို ရုံးပုံစံနန့် မဆုံးဖြတ်ဘဲ ကိုယ်ပိုင်အသိနန့် အဆောတလျင် ပြီးဆုံးအောင် ဆောင်ရွက်ခရေ။ မည်သူကြိုက်ကြိုက် မကြိုက်ကြိုက် အတိနန့်လုပ်ရေ လုပ်ငန်းကြီးပင် ဖြစ်လင့်ကစား စည်းကမ်း နန့်သာ သတ်မှတ်ရေ။ လူနာပြုစုရီးနန့် သန့်သျှင်းစင်ကြယ် ရီးရေသာ အဓိကဆိုရေမူနန့် ကုသခရေကြောင့် လူနာ အသေအကျေပျောက်နှုန်းမှာ သိသိသာသာကြီး ကွာဟခရေ ဟူဧ့။ ၄၀% မှ ၂%သို့။ ဆီးပညာနန့် ကုသရီး၊ စောင့်ရှောက်ရီး၊ အုပ်ချုပ် ရီး၊ စီမံခန့်ခွဲမှုရို့ဧ့ ယှက်နွယ်မှုကို သိမြင်လာခကြခြင်း။ ဆီးရုံ၊ ဆီးဝါး၊ ပရိဘောဂတိကို သန့်သျှင်းအောင်ထားခြင်း၊ လူနာတိကို ဆီးကုသမှု မှန်ကန်ပိုင် အစာအာဟာရနန့် နီထိုင်မှု၊ ပြုစုမှုရို့ရေလည်း ညီညွတ်မျှတမှသာ အောင် မြင်နိုင်ရေဆိုရေ အသိကို ဖလော်ရင့်(စ)မှ အားလုံးသို့ သိဟိစေခရေဆိုဧ့။
ဖလော်ရင့်ရေ ထိုကာလတိ၌ စတင်ပနာနေ့စဉ်နာရီ ၂၀ နှုန်း အလုပ်လုပ်ခရေဆိုဧ့။ ညဆိုကေလည်း မီးအိမ် တစ်လုံးနန့် ကိုင်ဆောင်လှည့်လည်ပနာလူနာတိဧ့ အခြီအနေ ကို စစ်ဆီးကြည့်ရှုခပြီး လိုအပ်ပိုင် ပြုစုဆောင်ရွက်ပီးလေ့ ဟိရေဆိုဧ့။ ထိုအခြင်းအရာကို အကြောင်းပြုပနာမီးအိမ်သျှင်မ အဖြစ် တဖြည်းဖြည်း ပြောစမှတ်ပြုခံခကတ်ရေဆိုဧ့။ နောင် ရေအခါ ဆီးရုံပြင်ပလောကသို့ပါ ပျံ့နှံ့ခရာ ဖလော်ရင့်(စ) အား မီးအိမ်သျှင်မ နိုက်တင်ဂေးလ်အဖြစ် ကမ္ဘာမှပင် အသိ အမှတ် ပြုခကြရရေ။
ဖလော်ရင့်(စ)ရေ ဒဏ်ရာရစစ်ရေတိရာမဟုတ်၊ စစ်မြေပြင်သို့ပင် လားရောက်ကာ ဒဏ်ရာရသူတိအား ပိုပြီးကေ ထိရောက်မြန်ဆန်မည့်နည်းတိ၊ အစီအစဉ်သစ်တိ ချမှတ် ပီးခရေ။ နာလန်ထလူမတိအတွက်လည်း စာအုပ်စာတမ်း တိ၊ ဖျော်ဖြေမှုတိ၊ ကာယလေ့ကျင့်ခန်းတိ တီထွင်ပီးခ ရေ။ ထိုကာလတွင် ဖလော်ရင့်(စ)ရေ အပင်ပန်းခံလွန်း အနိန်နန့် ရောဂါကြီးစွာနန့် ဖျားခလေဧ့။ နေကောင်းခကေ လည်း ယခင်ကလောက် ပင်ပင်ပန်းပန်း မလုပ်နိုင်တော့ပေ။ ယင့်ချင့်ပိုင်နန့် ၁၈၅၆ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ ဆက်လက်လုပ်ကိုင် နေခရေ။ တူရကီမှ ပြန်လာခရေ ဖလော်ရင့်(စ)ကို အင်္ဂလန်မှ အထူးပင် လေးစားကြည်ညိုခကတ်ရေ။ ကရိုင်း မီးယားစစ်မြေပြန် သူမအတွက် တိုင်းပြည်မှ စုဆောင်းကောက် ခံ ချီးမြှင့်သည့်ငွေတိကို ကိုယ်တိုင်မယူဘဲ စိန့်ရေမတ် ဆီးရုံတွင် သူနာပြုသင်တန်းသူတိအတွက် နိုက်တင်ဂေးလ် သင်တန်းကျောင်းနန့် အဆောင်တစ်ခု ဆောက်လုပ်ရန် မတည် ပီးခရေ။ သူမဧ့ နည်းစနစ်သစ်တိကို အင်္ဂလန်ပြည်မှ ခေတ် သစ်သူနာပြုစနစ်ကို စတင်ပုံဖော်ခသူအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခ ကြရရေ။
ဖလော်ရင့်(စ)ရေ သူ့ဘဝ တစ်လျှောက်လုံးတွင် သူနာပြု အတတ်ပညာနန့် ဆီးရုံစီမံ အုပ်ချုပ်မှုပညာဆိုင်ရာ စာအုပ်စာတမ်းတိ ရီးသားပြုစုခြင်း၊ နိုင်ငံတကာဟိ သူနာပြု အသင်းအဖွဲ့တိနန့် အဆက်အသွယ်ပြုခြင်း၊ လုပ်ပုံကိုင်ပုံ နည်းနာတိ ဝေငှပီးခြင်း၊ နည်းနာယူခြင်း၊ အကြံဉာဏ်တိ ပီးခြင်းရို့ကို အသက်အရွယ် ကြီးမြင့်ရေအထိ ဆောင်ရွက် ခလီရေ။
ယင့်ချင့်ပိုင်နန့် မီးအိမ်သျှင် ဖလော်ရင့်(စ)နိုက်တင်ဂေးလ် ရေ ၁၉၁၀ ပြည့်နှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်နိတွင် ကွယ်လွန်ခလီရေ။
[2]
ကိုးကား
[edit | edit source]- ↑ "Florence Nightingale". King's College London. Archived from the original on 8 December 2015. Retrieved 30 November 2015.
- ↑ သုတေသီ ရီး ထင်ယှားကျော်ကြား ပုဂ္ဂိုလ်တိ