Wp/rki/ပါဝါ
လူတစ်ယောက်တည်း ရက်ပေါင်းတိစွာ လုပ်ရသည့် အလုပ်တစ်ခုကို စက်ဖြင့် လုပ်စေပါက နာရီပိုင်းအတွင်း ပြီးမြောက်နိုင်သည့်အတိုင်း၊ ကျွန်ုပ်ရို့ရေ နီရာတကာ၌ စက်ကိုတွင်တွင်ကြီး အစားထိုး၍ အသုံးပြုလာကတ်ပြီ။ ယကေလည်းရေ စက်ရေ ဇာကြောင့် လူထက်လျင်မြန်စွာ လုပ်ပြီးမြောက် နိုင်သနည်း။ အဖြေမှာ စက်ကလူထက် 'လုပ်အား' သာရေ ကြောင့်ပင် ဖြစ်လီရေ။ ထို 'လုပ်အားကို သိပ္ပံဝေါဟာရ အားဖြင့် ပါဝါဟု ခေါ်ရေ။ ပါဝါဟူရေ ဝေါဟာရဧအဓိပ္ပာယ်ကို မစဉ်းစားမီ ကျွန်ုပ်ရို့ရေ 'အလုပ်'ဆိုရေမှာ မည်ရေကိုခေါ်၍၊ 'စွမ်းအင်'ဆိုရေမှာ မည်သည့်အရာဖြစ်ရေကို ရှေးဦးစွာ နားလည်ဖို့လိုပေမည်။ 'အလုပ်' 'စွမ်းအင်'၊ 'ပါဝါ'ဟူရေ ဝေါဟာရ ၃ မျိုးကို ကျွန်ုပ်ရို့ရေ များရေအားဖြင့် မရှင်းမလင်း ရေ အဓိပ္ပာယ် တိနန့် ပေါ့ပေါ့ဆဆ ပြောဆိုသုံးစွဲ လီ့ဟိကတ်ရေ။ အမှန်မှာ ထိုစကားသုံးလုံး၌ သီးခြား အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုးစီ အတိအကျ ဟိလီရေ။ 'အလုပ်'ဆိုရေမှာ အမှန်စင်စစ် အတိုက်အခံပြုနီရေ အားကို အောင်မြင်ခြင်းပင် ဖြစ်ရေ။ ပုံပမာ၊ အရာဝတ္ထု တစ်ခုကို မတင်ရေ ဆိုပါစို့။ ထိုအခါ အဆိုပါ အရာဝတ္ထု ကို ကျွန်ုပ်ရို့ဧ ကမ္ဘာမြေကြီးက ဆွဲထားရကား၊ ထိုအရာ ဝတ္ထုကို မတင်ရာတွင် ကျွန်ုပ်ရို့ရေ ကမ္ဘာမြေဧ ဆွဲအား ထက်သာ ရေ အားကို စိုက်ထုတ်ပြီး မရ၍၊ ကျွန်ုပ်ရို့ စိုက်ထုတ်ရေ အားရေ ကမ္ဘာမြေက အတိုက်အခံပြုနီ ရေ ဆွဲအားကို အောင်မြင်ကျော်နင်းမှသာကေ ကျွန်ုပ်ရို့ဧ အလုပ်ရေ ပြီးမြောက်လီရေ။ 'စွမ်းအင်'ဆိုရေ မှာမူ အချိန် မည်မျှ အတွင်း အလုပ်မည်မျှ လုပ်နိုင်ရေဟု ဆိုအပ်ရေ အလုပ်လုပ်နိုင်သည့်နှုန်းပင် ဖြစ်လီရေ။ တူးမြောင်း ရေကန်စရေ တူးဖောက်ရသည့် လုပ်ငန်း တစ်ခုကို လုပ်ကတ်ရေဆိုပါစို့။ ထိုအလုပ်ကို လူချည်း သက်သက်ဖြင့် လပေါင်းတိစွာ တူးဖောက်ရရေဖြစ်စေ၊ ရက်ပေါင်းအနည်းငယ်အတွင်း စက်ဖြင့် တူးဖောက်ရရေ ဖြစ်စေ အလုပ်ဧ ပမာဏနန့် အလုပ်လုပ်ရာတွင် စိုက်ထုတ် ရသည့် စွမ်းအင်ပမာဏရို့မှာ အတူတူပင် ဖြစ်ဧ။ ယကေလည်းရေ အလုပ်ပြီးမြောက်သည့် အချိန်ကို နှိုင်းရှည့်ကြည့် ပါက၊ စက် အလုပ်လုပ်သည့် နှုန်း (ဝါ) စက်ဧ ပါဝါ ရေ လူဧပါဝါ ထက် အဆပေါင်းတိစွာသာကြောင်း ထင်ရှားပေရေ။
ထိုသို့ အလုပ်လုပ်ရန် လိုအပ်သည့် ပါဝါကို ရှေးဦးစွာ
လူရို့ရေ မိမိရို့ဧ ခန္ဓာကိုယ်ဟိကြွက်သား တိမှရဟိခကတ်
ရေ။ တစ်နည်း၊ မိမိရို့ဧခြေလက်နန့် ကိုယ်ခန္ဓာကိုသာ
အသုံးပြုခကတ်ရရေဟု ဆိုလိုရေ။ ထိုနောက် ကျွဲ၊ နွား၊
မြင်းစရေ တိရစ္ဆာန်ရို့ကိုလည်း ခိုင်းစေ အကူအညီယူနိုင်
ကြောင်း သိလာကတ်ရေအခါ တိရစ္ဆာန်ရို့ဧ ပါဝါကို
အသုံးပြုခကတ်ပြန်ရေ။ ဒေပိုင် အသုံးပြုလာခရေမှာ
ယခုတိုင်အောင်ပင် ဖြစ်ဧ။
လွန်ခသည့် နှစ်ပေါင်း ၂ဝဝ ကျော်ကာလာမှ စတင်၍
နျူတန်နန့် နျူတန်ဧလမ်းစဉ်ကို လိုက်ခကတ်ရေ သိပ္ပံ
ကဝိကြီး တိဧ ကျေးဇူးရို့ကြောင့်၊ ကျွန်ုပ်ရို့ရေ
သက်မဲ့ပစ္စည်းတိမှ ပါဝါကို ထုတ်နုတ်အသုံးချနိုင်
လာခကတ်လီရေ။ ထိုကြောင့် ယခုအခါတွင် မြောက်မြား
စွာရေ လုပ်ငန်းရို့၌ စက်ဧ ပါဝါကို အသုံးချ ခြင်းဖြင့်
လူရို့၌ သက်သာမှုရေ ဖြစ်ထွန်း လာလီရေ။
ယခုခေတ် စက်တိ ပေါ်ပေါက်မီက လူရို့ရေ လှေတိ
တွင် ရွက်တပ်ပီးခြင်းဖြင့်၎င်း၊ အချို့စက်တိတွင် လီရ
ဟတ် တပ်ဆင်ပီးခြင်းဖြင့်၎င်း လီဧ သဘာဝပါဝါကို
စတင် အသုံးချခကတ်လီရေ။ ထိုနောက် ရေအားဖြင့်
လည်ရေ ဆန်စက်တိကို ကြံစည်ကတ်ရေ။ ယခုအခါ
နိုင်ငံကြီးတိစွာ၌ ဧရာမ ရေကာတာကြီးတိကို ပြု
လုပ်ကာ၊ စရိတ် အလွန် သက်သာစေသည့် လျှပ်စစ်
ဓာတ်အားပီးစက်တိတွင် ရေရဟတ်တိကို တပ်ဆင်
ပီးခြင်းဖြင့်၊ ရေဧပါဝါကို အသုံးချ နီလီပြီ။
ထိုမှ တစ်ဆင့် ရေနွေးငွေ့စက်အတွင်း၌ မီးပူဟိန်ကြောင့် ဖြစ်ထွန်းလာ ရေ ရေနွေးငွေ့ဧ တွန်းကန် အားကို ပါဝါအဖြစ် အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ခရီးလားယာဉ်တိနန့် လုပ်ငန်းစက်ရုံ ကြီးတိဟိ စက်တိကို လည်စေနိုင်ခကတ်ပေရေ။
လျှပ်စစ်ဓာတ်ဧ ပါဝါကို ယေဘုယျအားဖြင့် 'ဝပ်'ဖြင့် တိုင်းတာ၍၊ 'ဝပ်'တစ်ထောင်ကို 'ကီလိုဝပ်'ဟု ခေါ်ရ ရေ။ စက်ဧ ပါဝါကိုမူ မြင်းကောင်ရေအားဖြင့် တိုင်းတာကတ်၍၊ မြင်းတစ်ကောင်အားရေ ၇၄၆ ဝပ် နန့် ညီမျှရေ။ သို့မဟုတ် ကီလိုဝပ်တစ်ခုရေ ၁့၃၄ မြင်းကောင်ရေအားဖြင့် ညီမျှရေ။ [1]
ကိုးကား
[edit | edit source]
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ( )