Wp/rki/ပါပူအာနယူးဂီနီနိုင်ငံ

လွတ်လပ်ရေ ပါပူအာနယူးဂီနီ နိုင်ငံ
လွတ်လပ်ရေ ပါပူအာနယူးဂီနီ နိုင်ငံ; Independen Stet bilong Papua Niugini (Tok Pisin); Independen Stet bilong Papua Niu Gini (Hiri Motu);
	ဆောင်ပုဒ်: ‘ကွဲပြားမှုကြားမှ ညီညွတ်ခြင်း’ "Unity in diversity"
	နိုင်ငံတော် သီချင်း: "ငါ့သားရို့ ထကြလော့" တော်ဝင်သာချင်း: "God Save the Queen"
မြို့တော်; နန့် အကြီးဆုံးမြို့	မော့စဘီဆိပ်ကမ်းမြို့
ရုံးသုံးဘာသာစကားတိ	အင်္ဂလိပ်; Hiri Motu; သင်္ကေတဘာသစကား; Tok Pisin;
ဒေသခံလူမျိုးဘာသာစကားတိ	၈၅၁ ခု
လူမျိုးစု	ပါပူအာ လူမျိုးတိ;
ကိုးကွယ်မှု	၉၅.၅% ခရစ်ယာန်ဘာသာ; —၆၄.၃% ပရိုတက်စတင့်; —၂၆.ဝ% ကက်သလစ်; —၅.၂% အခြားခရစ်ယာန်တိ; ၃.၁% မသတ်မှတ်နိုင်ခ; ၁.၄% အခြား / မဟိ;
Demonym	Papua New Guinean
အစိုးရ	ပြည်ထောင်စု ပါလီမန်; စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စနစ်
• ဧကရာဇ်	ချားလ်စ် ဝေလမင်းသား
• ဘုရင်ခံချုပ်	Bob Dadae
• ဝန်ကြီးချုပ်	James Marape
ဥပဒေပြုလွှတ်တော်	အမျိုးသားပါလီမန်
လွတ်လပ်ရီးရဟိခြင်း ဩစတေးလျနိုင်ငံမှ
• ပါပူနန့် နယူးဂီနီ ဥပဒေ (၁၉၄၉ ခုနှစ်)	၁၉၄၉ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်
• ကြေညာခခြင်းနန့် အသိအမှတ်ပြုခံရခြင်း	၁၉၇၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်
ဧရိယာ
• စုစုပေါင်း	၄၆၂,၈၄၀ စတုရန်း ကီလိုမီတာ (၁၇၈,၇၀၀ စတုရန်းမိုင်) (အဆင့်: ၅၄)
• ရေထု (%)	၂
လူဦးရေ
• ၂၀၂၀ ခန့်မှန်း	၈,၉၃၅,၀၀၀ (အဆင့် - ၉၈)
• ၂၀၁၁ သန်းခေါင်စာရင်း	၇,၂၇၅,၃၂၄
• သိပ်သည်းမှု	၁၅/km2 (၃၈.၈/sq mi) (အဆင့် - ၂၀၁)
GDP (PPP)	၂၀၁၉ ခန့်မှန်း
• စုစုပေါင်း	$၃၂.၃၈၂ ဘီလီယံ (အဆင့် - ၁၂၄)
• Per capita	$၃,၇၆၄
GDP (nominal)	၂၀၁၉ ခန့်မှန်း
• စုစုပေါင်း	$၂၁.၅၄၃ ဘီလီယံ (အဆင့် - ၁၁၀)
• Per capita	$၂,၅၀၄
Gini (၂၀၀၉)	၄၁.၉; အလယ်
HDI (၂၀၁၉)	ဝ.၅၅၅; အမှား။ မရီရာရေ HDI တန်ဖိုး · ၁၅၅
ငွေကြေး	Kina (PGK)
အချိန်ဇုန်	AEST (UTC+10, +11)
ယာဉ်ကြောစနစ်	ဘယ်
တယ်လီဖုန်းကုဒ်	+၆၇၅
Internet TLD	.pg

ပါပူအာနယူးဂီနီနိုင်ငံ (Papua New Guinea; အများုကောက် PNG; /ˈpæpə njuː ˈɡɪniː/ PAP-pə-new-GHIN-ee; Lua error in Module:Lang at line 15: attempt to index field 'lang_name_table' (a nil value).; ဟီရီမိုတူ: Papua Niu Gini) ဧ တရားဝင်နာမည်မှာ လွတ်လပ်ရေ ပါပူအာနယူးဂီနီနိုင်ငံ (Independent State of Papua New Guinea) ဖြစ်ပြီး အိုရှန်းနီးယား တွင် ဟိရေ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ကာ နယူးဂီနီကျွန်းဧ အရှေ့ပိုင်းတစ်ခြမ်းကို နီရာယူထားပြီး ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာအတွင်းဟိ ကျွန်းပေါင်းများစွာလည်း ပါဝင်ရေ။ (ကျွန်းဧ အနောက်ပိုင်း အခြမ်းမှာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံပိုင် ပါပူအာဒေသ နန့် အနောက်ပါပူအာ ဒေသရို့ဖြစ်ရေ။) ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာဧ အနောက်တောင်ခြမ်းတွင် တည်ဟိပြီး ၁၉ ရာစု အစောပိုင်းက ထိုဒေသကို မီလန်နီးရှားဟု ခေါ်ကတ်ရေ။ မြို့တော်မှာ ပို့တ်မော့စဘီမြို့ ဖြစ်ရေ။

ပါပူအာနယူးဂီနီရေ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ယဉ်ကျေးမှု အမျိုးအစား ကွဲပြားမှု အများဆုံးဟိရေ နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဒေသသုံး ဘာသာစကား ၈၄၈ မျိုးဟိပြီး ယင်းရို့အနက် ၁၁ မျိုးကို သက်ဟိထင်ရှားပြောဆိုသူ မဟိတော့ပေ။^[6] လူဦးရေ ၇ သန်းတွင် ရိုးရာ အဖွဲ့အစည်းတိလည်း အများအပြား ဟိရေ။^[11] ယင့်ချင့်အပြင် ကျေးလက်ဒေသ အများပြားဆုံးရေ နိုင်ငံတိတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပြီး လူဦးရေဧ ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းသာ မြို့ပြတွင် နီထိုင်ကတ်ရေ။^[12] ယင့်ချင့်အပြင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ယဉ်ကျေးမှု နန့် ပထဝီအနေအထားအားဖြင့် အနည်းဆုံး စူးစမ်းယှာဖွီရေ ဒေသဖြစ်ပြီး မတွိ့ဟိသေးရေ အပင်တိ တိရစ္ဆာန်တိ ပါပူအာနယူးဂီနီဧ အတွင်းပိုင်းတွင် အများအပြား ဟိလိမ့်မည်ဟု ယူဆရရေ။^[13]

လူဦးရေဧ ရာခိုင်နှုန်း အတော်တိတိမှာ ရိုးရာ အဖွဲ့အစည်းတိဖြင့်သာ နီထိုင်ကတ်ပြီး တစ်ဦးချင်း တစ်မိသားစုချင်း လုံလောက်ရုံမျှ စိုက်ပျိုးရေ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရီးစနစ်ပေါ်တွင် အခြီခံ နီထိုင်ကတ်ရေ။ ထိုအဖွဲ့အစည်းတိမှာ နိုင်ငံဧ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြီခံဥပဒေ အတွင်းတွင် တသီးတသန့် နီရာရထားကတ်ရေ။

၁၈၈၄ ခုနှစ်မှစ၍ ပြင်ပနိုင်ငံကြီး ၃ နိုင်ငံမှ လွှမ်းမိုးအုပ်ချုပ်ခပြီးနောက် ပါပူအာ နယူးဂီနီရေ ၁၉၇၅ ခုနှစ်တွင် ဩစတေးလျမှ လွတ်လပ်ရီး ရခရေ။ ယကေလည်း ပါပူအာနယူးဂီနီရေ အဲလိဇဘက် ၂ ဘုရင်မဧ ဓနသဟာယနယ်ပယ် အတွင်းတွင် ပါဝင်လျက် ဟိကတ်ရေ။ ပြည်သူအများစုမှာ အလွန်ပင် ဆင်းရဲကတ်ပြီး သုံးပုံတစ်ပုံမျှရေ လူဦးရေမှာ တစ်နေ့ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၂၅ ထက် မပိုရေ ငွေဖြင့် နီထိုင်ကတ်ရေ။

ကိုးကား[edit | edit source]

↑ Sir Michael Somare (2004-12-06). "Stable Government, Investment Initiatives, and Economic Growth". Keynote address to the 8th Papua New Guinea Mining and Petroleum Conference (Google cache). Archived from the original on 28 June 2006. Retrieved 2007-08-09.
↑ "Never more to rise". The National. 6 February 2006. Archived from the original on 13 July 2007. Retrieved 19 January 2005. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help); More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
↑ Webb, Michael (1993). Lokal Musik: Lingua Franca Song and Identity in Papua New Guinea. Cultural Studies Division, National Research Institute. p. 37. ISBN 978-9980-68-019-8.
↑ "Papua New Guinea". The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. 2012. Retrieved 5 October 2012.
↑ "Sign language becomes an official language in PNG"၊ Radio New Zealand၊ 21 May 2015။
↑ ^6.0 ^6.1 Papua New Guinea, Ethnologue
↑ "Archived copy". Archived from the original on 6 September 2015. Retrieved 16 December 2019. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help); More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)CS1 maint: archived copy as title (link)
↑ ^8.0 ^8.1 ^8.2 ^8.3 "World Economic Outlook Database, October 2018". IMF.org. အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့. Retrieved 23 February 2019.
↑ "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. ကမ္ဘာ့ဘဏ်. Retrieved 23 February 2019.
↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Retrieved 16 December 2020.
↑ James, Paul; Nadarajah, Yaso; Haive, Karen; Stead, Victoria (2012). pdf download Sustainable Communities, Sustainable Development: Other Paths for Papua New Guinea. Honolulu: University of Hawaii Press. {{cite book}}: Check |url= value (help)
↑ "World Bank data on urbanisation". World Development Indicators. World Bank. 2005. Archived from the original on 3 February 2009. Retrieved 15 July 2005.
↑ Gelineau, Kristen။ "Spiders and frogs identified among 50 new species"၊ The Independent၊ 26 March 2009။ 26 March 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[1] Sir Michael Somare (2004-12-06). "Stable Government, Investment Initiatives, and Economic Growth". Keynote address to the 8th Papua New Guinea Mining and Petroleum Conference (Google cache). Archived from the original on 28 June 2006. Retrieved 2007-08-09.

[2] "Never more to rise". The National. 6 February 2006. Archived from the original on 13 July 2007. Retrieved 19 January 2005. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help); More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)

[3] Webb, Michael (1993). Lokal Musik: Lingua Franca Song and Identity in Papua New Guinea. Cultural Studies Division, National Research Institute. p. 37. ISBN 978-9980-68-019-8.

[cia-4] "Papua New Guinea". The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. 2012. Retrieved 5 October 2012.

[sign-5] "Sign language becomes an official language in PNG"၊ Radio New Zealand၊ 21 May 2015။

[ethnologue-6] 6.0 ^6.1 Papua New Guinea, Ethnologue

[7] "Archived copy". Archived from the original on 6 September 2015. Retrieved 16 December 2019. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (help); More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)CS1 maint: archived copy as title (link)

[imf2-8] 8.0 ^8.1 ^8.2 ^8.3 "World Economic Outlook Database, October 2018". IMF.org. အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့. Retrieved 23 February 2019.

[gini-9] "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. ကမ္ဘာ့ဘဏ်. Retrieved 23 February 2019.

[HDI-10] Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Retrieved 16 December 2020.

[University_of_Hawaii_Press-11] James, Paul; Nadarajah, Yaso; Haive, Karen; Stead, Victoria (2012). pdf download Sustainable Communities, Sustainable Development: Other Paths for Papua New Guinea. Honolulu: University of Hawaii Press. {{cite book}}: Check |url= value (help)

[12] "World Bank data on urbanisation". World Development Indicators. World Bank. 2005. Archived from the original on 3 February 2009. Retrieved 15 July 2005.

[13] Gelineau, Kristen။ "Spiders and frogs identified among 50 new species"၊ The Independent၊ 26 March 2009။ 26 March 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]