Wp/rki/တယ်လီဖုန်း
တယ်လီဖုန်းရေ ကမ္ဘာပေါ်ဟိ တစ်နီရာမှ တစ်နီရာသို့ ဆက်သွယ် စကားပြောရန် နည်းပညာနည်းအရ ပြုလုပ်ထားရေ အရာဖြစ်ရေ။ တယ်လီဖုန်းကို စကားပြောကြေးနန်း ၊ စကားပြောခွက် ဟူ၍ မြန်မာမှုပြုကတ်ကေလည်း အသုံးတွင်ကျယ်ခြင်းမဟိပေ။[1]
အခြီခံသဘောတရား[edit | edit source]
တယ်လီဖုန်း ခေါ် စကားပြောကြေးနန်းတွင် (၁) စကားပြောခွက်၊ (၂) လျှပ်စစ်ဓာတ်နန့် (၃) နားထောင်ခွက်ဟူ၍ ပစ္စည်းသုံးမျိုး အဓိက ပါဝင်ရေ။ စကားပြောခွက်ထဲသို့ စကားပြောလိုက်ရေအခါ ပါးစပ်မှ အသံလှိုင်းရို့ရေ စကားပြောခွက်တွင် တပ်ဆင် ထားရေ ဒိုင်အာဖရမ်ခေါ်ပါးလွှာသည့် သတ္တုချပ်ပြားကို တုန်ခါစေရေ။ ထိုတုန်ခါမှုတိက ကြေးနန်းကြိုးတစ်လျှောက်တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးကြောင်းကို အသံနန့်လိုက်၍ မညီညာရေ ပြောင်းလဲမှုတိ ဖြစ်ပေါ်စေရေ။ ထိုမှအခြားတစ်ဖက်ဟိ နားထောင်ခွက်တွင်ဟိရေ လျှပ်စစ်သံလိုက်၌ အလားတူ မညီညာသည့် အားတိကို ဖြစ်ပေါ်စေရေ။ ထိုသံလိုက်က အနီးဟိ သတ္တုချပ်ပြားကို ဆွဲငင်သဖြင့် စကားပြောခွက်တွင်ဟိရေ သတ္တုချပ်ပြားအတိုင်း တုန်ခါစေပြန်ရေ။ ထိုကဲ့သို့ တုန်ခါမှုကြောင့် စကားပြောသူဧ စကားသံအတိုင်း နားထောင်ခွက်ထဲမှ ပြန်လည်ကြားရခြင်းဖြစ်ပေရေ။[2]
သမိုင်း[edit | edit source]
၁၈၇၆-ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ အလက်ဇန္ဒား ဂရေဟမ် ဘဲလ် ဆိုသူက တီထွင်ခရေ။ ထိုနှစ်မတိုင်မီ ၁၈၇၅-ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ဒုတိယပတ်အတွင်းမှာ ဝါယာကြိုးတစ်ခုတည်းနန့် တစ်ချိန်တည်း တယ်လီဂရပ် သတင်းတိကို ပီးပို့နီရင်း ပေါ်လာရေ စိတ်ကူးနန့် ဘော့စတွန်မြို့၌ လက်တွိ့စမ်းသပ်ပြုလုပ်ခရေ။ သံမဏိချောင်းတိ ခွေထားရေ စပရင်တစ်စုံကို အသုံးပြုခရေ။ အသံဖမ်းစက် ဆင်ထားသည့် အခန်းမှာ သူက လုပ်ဆောင်နီရေ။ သူဧ လက်ထောက် ရေမတ်စ်ဝပ်ဆင်က အသံပို့စက်ဟိရေ နောက်အခန်းတစ်ခုမှာ လုပ်ဆောင်နီရေ။ သံလိုက်ပေါ်မှ အသံတိ တုန်ခါနီစဉ် သံမဏိချောင်းတိက ဝိုင်ယာကြိုးကို ဖြတ်စီးနီရေ စီးကြောင်းအား ပြောင်းလဲနီပုံကို လိလာစူးစမ်းကတ်ပြီး တယ်လီဖုန်းကို စတင် တီထွင်ခလီရေ။ [3]
ကိုးကား[edit | edit source]