Wp/rki/ဆူမာချီယန်

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | rki
Wp > rki > ဆူမာချီယန်
ဆူမာချီယန်။

ဆူမာချီယန်ရေ လွန်ခရေနှစ်ပေါင်း ၂ဝဝဝ ကျော်က စပနာဂနိတိုင်အောင် ထင်ယှားလျက်ဟိရေ တရုတ်နိုင်ငံသမိုင်း သုတေသီပုဂ္ဂိုလ်ကြီးဖြစ်ရေ။ တရုတ်နိုင်ငံသမိုင်းကို မော်ကွန်း တင်ရာဖြစ်ရေ ဆူမာချီယန်စီရင်ရီးသားသည့် 'ရှီချီ'ခေါ် ကျမ်းမှာ ဂနိတိုင် သမိုင်းပညာသျှင်ရို့ မှီငြမ်း ပြုရာကျမ်းကြီး ဖြစ်လီရေ။

ဆူမာချီယန်ရေ ဝူးဧကရာဇ်မင်းလက်ထက် ဘီစီ ၁၄ဝ နန့် ၁၃၅ ခုနှစ်ရို့တွင် ထင်ယှားခရေ နန်းတွင်းမော်ကွန်း ထိန်း သမိုင်းပညာသျှင် ဆူမာတ်ဧ့ သားဖြစ်ရေ။ ဘီစီ ၁၄၅ ခုနှစ်တွင် ဖွားမြင်ရေ။ ဖွားရာဒေသမှာ ယန်စီ (မြစ်ဝါ) မြစ်အနောက်ဘက်ကမ်းခြီဟိ လွန်းမင်းတောင်ဧ့ တောင်ဘက် တွင်ဟိရေ ရွာကလေးဖြစ်ရေ။ ဂုခေတ်၌ ထိုရွာကလေး မှာ ချီချွန်ရွာဟု နာမည်တွင်၍၊ သျှင်စီခရိုင်၊ ဟန်ချင်မြို့နယ် အပိုင်၌ တည်ဟိရေ။

ဘုရင့်အမှုတော်ကို ထမ်းရွက်စဉ်၊ ဆူမာတန်ရေ ဗေဒင် နက္ခတ်ရို့ကိုလေ့လာခြင်း၊ ပြက္ခဒိန်တော် ပြုစုခြင်းနန့် ရာဇဝင် ရီးရာ မှတ်တမ်းတိကို စုဆောင်းသိမ်းဆည်းခြင်းရို့ကို ဆောင်ရွက်ရရေ။ ထိုစဉ်တွင် သူရေရာဇဝင်ကျမ်းတစ်စောင် ရီးသားပြုစုခရန်ကြံစည်မိဧ့။ ယကေလည်း မအောင်မြင်ခလီ။ ဘီစီ ၁ဝ၁ ခုနှစ် သေဆုံးခါနီးအချိန်တွင်မှ သူဧ့သား ဆူမာ ချီယန်အား သူဧ့ဆန္ဒဖြစ်ရေ ရာဇဝင်ကျမ်းပြုစုရီးကို ကြိုးစားပြီးမြောက်စီလိုကြောင်းဖြင့် မှာကြားလားလီရေ။ ဒေတွင် ဆူမာချီယန်လည်း သူဧ့ ဖခင် စုဆောင်းမှတ်သား ယှာဖွီထားခရေ ရာဇဝင်ရီးရာအချက်အလက်တိကို အမွေအနှစ်အဖြစ်ရဟိလိုက်လီရေ။


ဆူမာချီယန်ရေ ငယ်ရွယ်စဉ်အခါကပင် သူဧ့ ဇာတိ ဖြစ်ရေ ရွာကလေးကိုစွန့်ကာ၊ ချန်ဂန်(ဂုစီအန်း)မြို့တော်သို့ စာပေသင်ကြားရန်ထွက်လာခဧ့။ သူဧ့ သင်ဆရာတိကား တုံချုံရှူးနန့် ကွန်အန်ကူအိုရို့ဖြစ်ကြလီရေ။ အသက် ၂ဝ အရွယ်အထိ ဆူမာချီယန်ရေ ကွန်ဖူးဇီးဧ့ ဂန္ထဝင်စာပေကြီး တိကို လေ့လာခဧ့။ ယပြီးကေနောက် ရှေးဟောင်းနန့် ခေတ်သစ် ရာဇဝင်ရီးရာ မှတ်တမ်းတိကို စနစ်တကျ လေ့လာရေ။ ယင့်ခါမှစပနာသူရေ တရုတ်နိုင်ငံကြီးကို အနှံ့အပြား လားလာလှည့်လည်ကာ၊ ရာဇဝင် ရီးရာဗဟုသုတတိကို ရှာမှီးဧ့။ သုတေသနအမှုတိပြုဧ့။ တိမ်မြုပ်နေရေ ရှေးဟောင်းဒဏ္ဍာရီနန့် ပုံပြင်တိကို ဖော်ထုတ်မှတ်သားဧ့။ ယပြီးကေနောက် သူ့ဖခင်ဧ့ နန်းတွင်းမင်းမှုထမ်းရာထူးကို ဆက် လက်ထမ်း ဆောင်ရလီရေ။

ဘီစီ ၉၈ ခုနှစ် အသက် ၄၈ နှစ်အရွယ်တွင် ဆူမာ ချီယန်ရေ မတရားပြုမူခြင်းခံရရေဟု သူထင်မြင်ခသည့် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖက်မှ ဝင်ရောက် ပြောဆိုမိရေကြောင့် ဧကရာဇ် ဝူးက အမျက်တော်ရှကာ၊ သင်းကွပ်ဆုံးမခြင်းကိုခံခရလီရေ။ ယင့်ချိန်ခါ သူရေ ရှီချီခေါ် ရာဇဝင်မှတ်တမ်းကျမ်းကြီးကို ပြုစုရီးသားလာခရေမှာ ၇ နှစ်ပင်ဟိလာခပြီဖြစ်ဧ့။ ထို့ ကြောင့် ဆူမာချီယန်ရေ သူဧ့ရာဇဝင် မှတ်တမ်း ကျမ်းကြီး ကို ပြီးစီးအောင် ပြုစုချင်ရေ စိတ်ဆန္ဒကြောင့်သာ သူ့ကိုယ် သူ သတ်မသေခဘဲ၊ ဆိုးရွားခံပြင်းလှရေ မင်းပြစ်မင်းဒဏ်ကို ကြိတ်မှိတ်ပနာခံယူခလီရေ။ ဘီစီ ၉၃ ခုနှစ် အသက် ၅၃ နှစ်သို့ ရောက်ရေအခါတွင်ကား ဆူမာချီယန်ရေ ရာဇဝင် မှတ်တမ်းကျမ်းကြီးကို အကြမ်းပြုစုပြီးစီးလား ခလီရေ။ ဆူမာချီယန်ဧ့ ရှီချီကျမ်းရေ အပိုင်းကြီး ၅ ပိုင်း၊ အခန်းငယ်ပေါင်း ၁၃ဝ မျှဖြင့် ဖွဲ့ထားရေ ကျမ်းကြီးဖြစ်ဧ့။ ရှေးဟောင်းဒဏ္ဍာရီလာ မင်းဝါမင်းလက်ထက်မှ ဘီစီ ၁ဝ၄- ၁ဝ၁ ခုနှစ်တိုင် ချူးခေတ် (ဧကရာဇ်ဝူးလက်ထက်)အထိ နှစ် ပေါင်း ၃ဝဝဝ ကျော်မျှသောကာလအတွင်း တရုတ်နိုင်ငံဧ့ ရာဇဝင်ရီးရာ အဖြစ်အပျက်တိကို မှတ်တမ်းတင်ထားဧ့။ ရှီချီကျမ်းရီးသားပြုစုပုံကို ရောမ၊ ခေါမရာဇဝင်ကျမ်း တိနန့် နှိုင်းယှဉ်ကေ ရှီချီကျမ်းကပိုပြီးကေပနာကျယ်ဝန်းပြည့်စုံ ကောင်းမွန်ရေ။ ဆူမာချီယန်ရေ တရုတ်လူမျိုးရို့ဂနိတိုင် အသုံးပြုဆဲဖြစ်ရေ ပြက္ခဒိန်ကို ပြုပြင်ပီးခရေ။[1]

ကိုးကား[edit | edit source]

  1. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)