Wp/rki/စိတ္တဂုတ္တမထေရ်
| တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ဖော်ပြချက် |
| ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|---|
 |
ဣန္ဒြိယသံဝရသီလကို ဖြည့်စွမ်းလိုသော ပုဂ္ဂိုလ်ရေ သီဟိုဠ်ကျွန်း ကုရဏ္ဍကလိုဏ်ဂူ၌ သီတင်းသုံးနီထိုင်ရေ စိတ္တဂုတ္တမထေရ်ပိုင်၎င်း, စောရကကျောင်းတိုက်ကြီး၌ သီတင်းသုံးနီထိုင်ရေ မစွာမိတ္တမထေရ်ပိုင်၄င်း ဖြိုက်စီရဖို့လို့ ဝိသုဒ္ဓိမဂ်၌ မထေရ်အကြောင်း ပါဟိလီရေ။[1]
စိတ္တဂုတ္တမထေရ်ကြီးဝထု
[edit | edit source]ကုရဏ္ဍကခေါ် လိုဏ်ဂူကြီး၌ ဝိပဿီအစဟိသော မြတ်စွာဖရား ခုနစ်ဆူရို့ဧ့ တောထွက်ခဏ်းကို အဆန်းတကြယ် နှစ်သက်ဖွယ်ရာ ပဂျီဆေး ရီးချယ်ထားလီရေ။ အများကြီးသော အာဂန္တုရဟန်းရို့စွာ ကျောင်းစဉ်လှည့်လည် ကြည့်ရှုကြရေအခါ ပဂျီဆေး ရီးချယ်ထားရေ တောထွက်ခဏ်းကို မြင်ကြပြီးကေ မထေရ်မြတ်ထံ ဝင်ရောက်ပြီးကေ “အသျှင်ဖရားသီတင်းသုံးရာ လိုဏ်ဂူ၌ ရီးချယ်ထားရေ တောထွက်ခဏ်း ရုပ်ပုံတော်များရေ လွန်စွာနှစ်သက်ဖွယ်ဖြစ်ရေ”ဟု လျှောက်ထားကြကုန်ဧ့။ မထေရ်မြတ်က.. “ငါ့သျှင်ရို့.. ငါရေ အနှစ်ခြောက်ဆယ်ကျော် ဒေလိုဏ်ဂူကြီးမှာ နိန်ခရေ်လည်း ပဂျီဆေးရီးရုပ် ဟိရေ မဟိစော်ကို ငါမသိပါ၊ ဒေနိန့်မှ မျက်စိအမြင် ကကောင်းစူးယှကြသော ငါ့သျှင်တိကိုမှီပြီးကေ ပဂျီဆေးရီးရုပ်ဟိကြောင်း သိရလီရေ”ဆိုပနာ အမိန့်ဟိလီရေ။ (မထေရ်မြတ်ကား နှစ်ပေါင်းခြောက်ဆယ်ကျော် ရှည်မြင့်စွာ သီတင်းသုံးခရေ်လည်း လိုဏ်ဂူကို တကြိမ်မျှ မော်ပြီးကေမကြည့်ဘူးချေ။ ထိုလိုဏ်ဂူဧ့ အဝမှာလည်း ကံ့ကော်ပင်ကြီးတပင်ဟိဧ့၊ ထိုကံ့ကော်ပင်ကြီးကိုလည်း မော်ပြီးကေ မကြည့်ဘူးချေ၊ နှစ်တိုင်းနှစ်တိုင်းပင် မြီအပြင်၌ ကံ့ကော်ဝတ်ဆံတိ ကြွီကျနိန်ရေကိုမြင်မှ ထိုကံ့ကော်ပင်ကြီး ပွင့်စော်ကို သိဟိတော်မူလီရေ။)
မထေရ်မြတ်ဧ့ ဒေမျှလောက် ဣန္ဒြေသိက္ခာ စောင့်ရှောက်ခြင်း ဂုဏ်ကျေးဇူးနန့် ပြည့်စုံစော်ကို ဘုရင်မင်းမြတ်ရေ သတင်းစကား ကြားရပြီးကေ ဟိခိုးလိုအနိန်နန့် သုံးကြိမ်အထိ လူလွှတ်ပြီးကေ ပင့်ပါကေလည်း မထေရ်မြတ် မကြွလာပဲနိန်ရေအခါ မထေရ်မြတ်ဆွမ်းခံရာ ထိုရွာအတွင်း၌ နို့မေအရွယ် အသျှေငယ်ဟိသော မိမများဧ့ရင်ကို အသျှေများ နို့မတိုက်နိုင်အောင် အဝတ်နန့်စည်းကာ မထေရ်မြတ် ကြွမလာ မခြင်း အသျှေတိကို နို့တိုက်ခွင့်မရဆိုပနာ အမိန့်ပြန်ကာ တံဆိပ်ခတ်စေလီရေ။ ယင်းချင့်ကြောင့် အသျှေများ နို့မမေရအနိန်နန့် ငိုကြွီးဒုက္ခရောက်နိန်ကတ်ရေကို မထေရ်မြတ် သိရေအခါ အသျှေတိကို သနားအနိန်နန့် မစွာဂါမမြို့သို့ ကြွလာတော်မူဧ့။
ဘုရင်မင်းမြတ်ရေ မထေရ်မြတ်ကြွလာကြောင်း သတင်းစကား ကြားသိပြီးကေ “အချင်းရို့.. အဂုပင် လားကြချေ။ မထေရ်မြတ်ကို နန်းတော်တွင်းသို့ ပင့်ဆောင်ခကတ်ဖိ၊ သီလခံယူလိုရေ”ဟု အမိန့်ဟိကာ နန်းတော်သို့ ပင့်ဆောင်စေပြီးကေ ဟိခိုးပြီးကေ ဆွမ်းကပ်လှူပြီးကေ“အသျှင်ဖရား.. ဒေနိန့် သီလခံယူဘို့ရန် အခွင့်မအားပါ၊ နက်ဖန်မှ သီလခံယူပါမည်”ဟု လျှောက်ထားပြီးကေ မထေရ်ဧ့သပိတ်ကို ထမ်းပြီးကေ တဖဲ့ချေလိုက်ပြီးကေ မိဖုရားနန့်တကွ ဟိခိုးကာ ပြန်နစ်လီရေ။
မထေရ်မြတ်ရေ မင်းကပင် ဟိခိုးရေဖြိုက်စီ၊ မိဖုရားကပင် ဟိခိုးရေဖြိုက်စီ၊ “မင်းကြီး ချမ်းသာခြင်းဟိရေ ဖြစ်ပါစီ”ဆိုပနာသာ မိန့်ဆိုတော်မူဧ့။ အေပိုင်နည်းနန့် ခုနစ်ရက်ကြာရေအခါ ရဟန်းများက “အသျှင်ဖရား.. ဘုရင်မင်းမြတ်က ဟိခိုးရေဖြိုက်စီ၊ မိဖုရားက ဟိခိုးရေဖြိုက်စီ၊ အသျှင်ဖရားရို့စွာ မင်းကြီး.. ချမ်းသာခြင်းဟိရေ ဖြစ်ပါစီ”ဆိုပနာသာ မိန့်ဆိုတော်မူကြကုန်ဧ့ဆိုပနာ လျှောက်ထားကြကုန်ဧ့။ ယင်းခါ မထေရ်မြတ်က “ငါ့သျှင်ရို့.. ငါရေ မင်းဖြစ်ရေဆိုပနာ၎င်း မိဖုရားဖြစ်ရေဆိုပနာ၎င်း ပိုင်းခြားမှတ်သားခြင်းကို မပြုပေ”ဟု အမိန့်ဟိပြီးကေ ခုနစ်ရက်လွန်ပြီးနောက် ဘုရင်မင်းမြတ်ရေ “ဒေမြို့တွင်း၌ မထေရ်သီတင်းသုံးရခြင်းမှာ ဆင်းရဲရေ”ဟု သိပြီးကေ ခွင့်လွှတ်ရေအခါမှ မထေမြတ်ရေ မိမိဧ့ လိုဏ်ဂူအတွင်းသို့ ပြန်ကြွပြီးကေ ညအခါ စင်္ကြံ သို့တက်ပြီးကေ စင်္ကြံကြွတော်မူဧ့။
ကံ့ကော်ပင်၌ စောင့်သောနတ်ရေ ဆီမီးတိုင်ကိုကိုင်ပြီးကေ ရပ်တည်လာဧ့။ ယင်းခါ မထေရ်မြတ်ဧ့ ကမ္မဋ္ဌာန်းရေ ကကောင်းစင်ကြယ်အနိန်နန့် ထင်လင်းလှပေဧ့၊ မထေရ်ရေ “အဘယ့်ကြောင့် ဒေနိန့် ငါ့ကမ္မဋ္ဌာန်းရေ ထင်လင်းလှသနည်း”ဟု နှစ်သက်အားရသော စိတ်ဟိရေဖြစ်ပြီးကေ သန်းခေါင်ကျော်အချိန်တွင် တောင်ကြီးတတောင်လုံးကို ပဲ့တင်ထပ်စေပနာ ရဟန္တာအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူလေဧ့။ (ဒေမထေရ်မြတ်ဧ့ ဣန္ဒြိယသံဝရ= ဣန္ဒြေစောင့်စည်းပုံကို အတုယူဖွယ် ကောင်းလှပေဧ့။)[1]