Wp/rki/ဂျိုင်ရိုစကုပ်
ဂျိုင်ရိုစကုပ်ဟူရေကား လည်ပတ်နိုင်ရေ ဘီးတစ်ခုကို လွတ်လပ်စွာ လှုပ်ရှားနိုင်ရေ ဝင်ရိုးတစ်ခုပေါ်၌ တပ်ဆင် ထားသည့် ကိရိယာပင် ဖြစ်ရေ။ ဂျိုင်ရိုတော့ခေါ် အချေ ကစားရာဂျင်ကို အချို့မြင်ဘူးကတ်ပေမည်။ ယင်းမှာ လက်တွိ့စမ်းသပ်ခန်းတွင် ထားဟိအသုံးပြုလိဟိရေ ဂျိုင်ရိုစကုပ်နန့် မည်သို့မျှ မခြားပေ။ ဂျိုင်ရိုစကုပ်တွင် ဝင်ရိုးတပ်ထားရေ လေးလံသည့်ဘီးဝိုင်း တစ်ခုပါဟိ၍ ဘီးလည်ပတ်နိုင်စေရန် အဆိုပါဝင်ရိုးကို ပေါင်ဝိုင်း တစ်ခုအတွင်း၌ ဆုံလည်သဘော ဖြင့် တပ်ဆင်ပီးထားရေ။ ထိုပေါင်ကို တဖန် အခြားပေါင် ဝိုင်းတစ်ခုအတွင်း၌ ဆုံလည်ဆက်ဖြင့် ကန့်လန့်ဖြတ်၍ တပ် ဆင်ထားပြန်ရေ။ ထိုသို့ ဆုံလည်တပ်ပေါင်နှစ်ခုနန့် တပ်ဆင် ထားသည့်အတွက် ဘီးကို အလိုဟိသလို တိမ်းစောင်း လည်ပတ် စေနိုင်ရေ။
ဘီးလည်၍ မနီရေ အချိန်၌ဘီးကို ကြိုက်သလိုထားနိုင် ရေ။ တိမ်းစောင်းပီးနိုင်ရေ။ ယကေလည်း ဝင်ရိုးတွင် ကြိုးနန့် ရစ်ပတ်၍ ကြိုးစကိုဆောင့်၍ ဆွဲပီးခြင်းဖြင့် ဘီးကိုလည်စေ ရေ အချိန်၌မူ ယင်းကို စိတ်ကြိုက်အတိုင်း တိမ်းစောင်းပီး၍ မရတော့ချေ။ ဘီးလည်နိစဉ် အချိန်တွင်မူ ဂျိုင်ရိုစကုပ်၌ ပြင်း ထန်ရေ ကိုယ်ပိုင်အားတစ်ခုဝင်၍ နီပေပြီ။ ဘီးကို လည် အောင်ပြုပြီးနောက် ဂျိုင်ရိုစကုပ်ကို လက်တွင်ကိုင်ကာ အခန်း ထဲ၌ ဟိုဟိုရေရေ ကွေ့ကောက်၍ လျှောက်ကြည့်ရေ ဆိုကတ်ပါစို့။ မည်သို့ လှည့်ပတ်ကွေ့ကောက်၍ လားစေကာမူ ဘီးဧ ဝင်ရိုးညွှန်ပြရာအရပ်ရေ မည်သို့မျှ မပြောင်းဘဲ မူလကအတိုင်းပင် တည်မြဲလျက်ဟိရေကို တွေ့ရလိမ့်မည်။
ယကေလည်း ဂျိုင်ရိုစကုပ်ကို မူလနီရာတွင် ပြန်ထားပြီး နောက် လက်ဖြင့်ဝင်ရိုးစွန်းကို တွန်းရွှေ့ကြည့်ပါက ဝင်ရိုးစွန်းရေ စိုက်ထုတ်ရေ အားကို တွန်းကန်ရုံသာမက တွန်းရွှေ့ပီးသည့် ဘက်နန့် ထောင့်မတ်ကျသည့်ဘက်ကို လည်လားရေကို တွေ့ရပေမည်။ ဥပမာအားဖြင့် ဂျိုင်ရိုစကုပ်ဧ ဝင်ရိုးစွန်းကို ရေပြင်ညီအတိုင်း ဘယ်ညာတဖက်ဖက်သို့ တွန်းရွှေ့ကြည့်ကေ ဝင်ရိုးရေ ထောင်လိုက်ရွှေ့ရေကို တွေ့ရမည်။ တဖန် ထိုဝင်ရိုးစွန်းကို ထက်အောက် ထောင်လိုက် တွန်းရွှေ့ကြည့်ကေ ဝင်ရိုးစွန်းရေ ရေပြင်ညီအလိုက် ရွေ့ရေကို တွေ့ရလိမ့်မည်။
အချေကစားရေဂျင်ရေ လည်နီချိန်၌ ထောင်လိုက် တည်နီနိုင်ရေ။ ရိုင်ဖယ်ကျည်ဆန်ရေလည်းကောင်း၊ ကျွန်ုပ် ရို့ဧ ကမ္ဘာအပါအဝင်ဖြစ်ရေ ဂြိုဟ်တိရေလည်းကောင်း အရှိန်ပြင်းစွာဖြင့် ရွေ့ရှားလားလျက်ဟိစဉ် စောက်ထိုးပြောင်းပြန် ဖြစ်မလားဘဲ တသမတ်တည်းပင် ရွေ့လျားရေ။ ယင်းရို့မှာ ဂျိုင်ရိုစကုပ်အား သဘောကြောင့်ပင် ဖြစ်ရေ။
ဂျိုင်ရိုစကုပ်တိကို အသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် အနည်းငယ် မျှရေ တည်နီရာ ပြောင်းလဲမှုကိုပင် သိဟိနိုင်ရေ။ ယင်းချင့်ကြောင့် ဂျိုင်ရိုစကုပ်သဘောဖြင့် စီမံထားရေ ဂျိုင်ရို ကိရိယာတိကို ခေတ်မီမီးရထား၊ သင်္ဘောနန့် လီယာဉ်ပျံ တိတွင် မြောက်အရပ်ပြပစ္စည်းအဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ တည်ငြိမ်မှုထိန်းကိရိယာ အဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း တပ်ဆင်အသုံးပြုထားကတ်ရေ။
သံလမ်းတစ်လမ်းတည်းပေါ်၌ ပြေးရေမီးရထားတွဲတိရေ သံလမ်းတလျှောက်ပြေးလျက်ဟိစဉ် တိမ်းမှောက်၍ မလားခြင်း၊ တော်ပီဒိုတိ အနီနန့် ချိန်ထားသည့် လမ်းကြောင်းအတိုင်း ဖြောင့်မတ်စွာလားခြင်းရို့မှာလည်း အလားတူဂျိုင်ရိုစကုပ်မျိုးကို အထိန်းသဘောနန့် တပ်ဆင်၍ ထားရေကြောင့်ပင် ဖြစ်ရေ။ မောင်းသူမဲ့လီယာဉ်တိကို ကြံစည်နိုင်ခြင်းမှာလည်း အဆိုပါ အထိန်းကိရိယာရို့ဧ ကျေးဇူးကြောင့်ပင် ဖြစ်ဧ။ ရေခဲပြင် ပေါတိရာ အရပ်ဒေသ၌ လမ်းရှင်းပီးရရေ ရေခဲပြင်ခွဲ သင်္ဘောတိတွင်မူ သင်္ဘောတိကို တမင်လူးလိမ့်နီစေရန် ယိမ်းထိုး ဂျိုင်ရိုဘီးတိကို တပ်ဆင်ပီးထားရပေရေ။
ဂျိုင်ရိုစကုပ်ကို ၁၉ ရာစုခေတ်အစလောက်က တီထွင်ခဟန် တူကေလည်း မည်သူက စတင်တီထွင်ခရေကို မည်သူမျှ အတိအကျ မပြောနိုင်ချေ။ ယကေလည်း ဂျိုင်ရိုစကုပ်ဧ ထူးခြား ရေ သတ္တိတိကို ဖူးကိုးဆိုသူ ပြင်သစ်ရူပဗေဒဆရာကြီး တစ်ဦးက ၁၈၅၂ခုနှစ်တွင် လိလာခရေ။ ယပြီးကေ ၁၉၁၁ ခုနှစ်တွင် စပဲရီဆိုသူက တဖန် ဂုအခါတွင် ထင်ရှားလျက် ဟိသည့် ဂျိုင်ရိုအိမ်မြှောင်ကို လက်တွေ့စမ်းသပ်ခပြန်ရေ။ ရှေးအထက်ကစ၍ သင်္ဘောတိ၌ အသုံးပြုခကတ်ရေ အိမ်မြှောင်မျိုးမှာ သံလိုက်အပ်တိဖြင့် တပ်ဆင်ပြုလုပ်ထားသည့် အတွက် ပြင်ပမှ သံလိုက်အား တစ်ခုခုကြောင့် ညွှန်ပြရာ အရပ်ရေ တိမ်းပါးလွဲမှားလားနိုင်ရေ။ ဂျိုင်ရိုကွန်ပါကိုမူ ဂျိုင်ရိုစကုပ်ဧ ဝင်ရိုးမြဲခြင်းသဘောကြောင့် မည်သည့်သံလိုက် အားကမျှ မနှောင့်ယှက်နိုင်ချေ။ ယင်းချင့်ကြောင့်ဂုအခါ ပင်လယ်ကူး သင်္ဘောကြီးတိုင်းလိုလိုမှာပင် ဂျိုင်ရိုအိမ်မြှောင်တိကို တပ်ဆင် သုံးစွဲလျက် ဟိကတ်ပေရေ။
ကိုးကား
[edit | edit source]
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)