Wp/rki/ကြက်ငှက်မွေးမြူခြင်း
ကြက်ငှက်မွေးမြူခြင်း[edit | edit source]
ဂုအခါ တိုင်းပြည်တိုင်း၌လိုပင် ကြက်ငှက်ရို့ကို အသား စားရန်နန့် ဥစားရန်အတွက် အနည်းနန့်အတိ မွေးမြူလျက်ဟိ ကတ်ရေ။ မွေးမြူတတ်ကတ်ရေ ကြက်ငှက်ရို့မှာ၊ ကြက်၊ ဝမ်းဘဲ၊ ငန်း၊ ရစ်ကြီးနန့် ကြက်ဆင်တိ ဖြစ်ကတ်ရေ။ အနောက်နိုင်ငံတိတွင် များသောအားဖြင့် ကြက်ဥတိကိုသာ အရီးပီးပနာရောင်းဝယ်လေ့ဟိကြအနိန်နန့်၊ ကြက်မွေးမြူခြင်းရေ ဝမ်းဘဲ၊ ငန်း စရေရို့ကို မွေးမြူခြင်းထက် ပိုပနာအရီးပါ လီရေ။
ခေတ်မှီနည်းတိဖြင့် ကြက်ငှက်ရို့ကို စံနစ်တကျ မွေးမြူ ကေ ကြက်မွေးမြူခြင်းရေ အကျိုးထူး ဖြစ်ပေါ်စေမည့် လုပ်ငန်းတစ်ရပ် ဖြစ်လီရေ။ ယင့်ချင့်ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကနေဒါနိုင်ငံ၊ ဒိန်းမတ်နိုင်ငံ၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ ဩစတြေးလီး ယားတိုက်၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနန့် အခြားတိုင်းပြည် အချို့ရို့တွင် ကြက်ငှက် မွေးမြူသည့်လုပ်ငန်းကို အလွန်အရီး ထားပနာလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကတ်ရေ။
ကြက်မွေးရာ၌ ကြက်သားကို ရောင်းစားရန် မွေးမြူရေ ထက် ကြက်ဥအတွက် မွေးမြူရေက ပိုပနာဝင်ငွေကောင်း အနိန်နန့်၊ ဒိန်းမတ်ကဲ့သို့ရေ နိုင်ငံတိတွင် ကြက်ငှက်မွေးမြူသူ ရို့ရေ အသင်းအပင်းဖွဲ့ပနာစံနစ်တကျ ကြက်ဥတိကို ရောင်း ဝယ်ကတ်ရေ။ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အင်္ဂလန်နိုင်ငံနန့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုရို့တွင်ကား ကြက်ငှက်မွေးမြူသူအချို့ရို့ရေ အကောင်ဖောက်ပနာရောင်းချကတ်ရေ။ အဥကောင်းရေကြက်မ မျိုးရေ ပျမ်းမျှခြင်းအားဖြင့် တစ်နှစ်ကေ ဥပေါင်း ၁၂ဝ မျှ ဥနိုင်ဧ။ ဥအတိဆုံး ဥနိုင်ပနာဆုချီးမြှင့်ခြင်းခံရရေ ကြက်မ ရို့ရေ တစ်နှစ်ကေ ဥပေါင်း ၃ဝဝ ကျော်အထိ ဥနိုင်ကြ ရေ။ နယူးဇီလန်ကျွန်းမှ ကြက်မတစ်ကောင်ရေ တစ်နှစ် ကေ ကြက်ဥပေါင်း ၃၆၁ လုံးမျှ ဥခဘူးလီရေ။ ကြက်တိ အသားထွက်ပိုရန်နန့် ဥအရေအတွက်ပိုလာရန် မွေးမြူနည်းမှာ ကြက်အုပ်ထဲမှ မျိုးအကောင်းဆုံးကိုသာ ရွေး ချယ်ပနာမွေးမြူခြင်းပင် ဖြစ်လီရေ။ ဥပမာအားဖြင့် ကြက်အုပ် ထဲမှ ကြက်ဥအတိဆုံးဥရေ ကြက်မတိကို သီးသန့်ရွီးချယ် ထားပနာထိုကြက်မရို့ဧ ဥတိကို အကောင်ဖောက်လိုက်ခြင်း ဖြင့် ကြက်ဥတိတိဥရေ ကြက်မျိုးကို ရဟိလာပေမည်။ တစ်ဖန် ထိုဒုတိယကြက်မအုပ်ထဲမှ ဥအတိဆုံးဥရေ ကြက်မ တိဧ ဥတိကို ဆက်ပနာသားဖောက်ရလီရေ။ ယင်းကဲ့သို့ ဆက်ကာ ဆက်ကာ မျိုးသန့်လိုက်ခြင်းဖြင့် အခြားကြက်ရိုးရိုး ထက် ကြက်ဥပေါင်းများစွာ ပို၍ဥနိုင်ရေ ကြက်မျိုးကို ရဟိ လာမည် ဖြစ်ဧ။
ကြက်တိကို မွေးမြူရေအခါ သီးသန့်ထားရေအိမ်တိ ဖြင့် မွေးမြူရဧ။ ကြက်အိမ်တိမှာ သန့်သျှင်းလျက် နေရောင် ခြည်နန့် လေကောင်းတိ ရဟိနိုင်ရေအိမ်တိ ဖြစ်ရပေမည်။ ကြက်တိကို သင့်လျော်ရေ အစာတိကိုသာ ကျွေးမွေးရဖို့။ ကြက်တိရေ နေအလင်းဟိသမျှ တစ်ချိန်လုံး အစာကို မြီကြီးတွင် ယက်ပက်ယှာဖွီ စားသောက်လေ့ဟိအနိန်နန့် စားနိုင် သမျှအစာကို လုံလောက်စွာ ပီးထားရဖို့။ အနောက်နိုင်ငံ တိတွင် နေ့တာတိုရေ ဆောင်းအခါ၌ ကြက်တိ ဥမဥဘဲ နေတတ်အနိန်နန့် နံနက်စောစောနန့် ညနေစောင်း အချိန်တိ၌ ကြက်အိမ်တိတွင် မီးထွန်းပီးလေ့ဟိရေ။ ယင်းပိုင် မီးထွန်းပီး ထားခြင်းကြောင့် ကြက်တိရေ နွေအခါကဲ့သို့ အစာကို အချိန်ကြာကြာ စားရအနိန်နန့် ဥတိမပြတ် ဥတတ်ကတ်ရေ။ ကြက်တိကို ဘာသာဘာဝအလျောက် လွှတ်ထားမည်ဆိုကေ ၁၂ လုံးမှ ၁၅ လုံးအထိသာ ဥပနာကြက်တင်းတွင် ဝပ်နေချင် တတ်ကတ်ရေ။ ရက်သတ္တသုံးပတ်မျှ ဝပ်လိုက်ကေ ကြက် ကလေးတိ ပေါက်လာတတ်ကတ်ရေ။ ထိုကြက်ကလေးတိကို ၂ လတန်ရေ ၃ လတန်ရေ စရေဖြင့် ကြက်မကြီးက ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် နေရပြန်ရေ။
ဒေကဲ့သို့ ကြက်မတိကို ဝပ်စေခြင်း သားထိန်းစေခြင်းဖြင့် ကြက်ဥတိကို ရသင့်သလောက် မရနိုင်ရေကြောင့် ကြက်မွေး သူရို့ရေ ကြက်မတိ မဝပ်နိုင်အောင် တင်းကို ဖျက်ပစ်ရ လီရေ။ ဝပ်ချင်နီရေ ကြက်မတိကို သီးသန့်ထားရေ အိမ်တိ၌ လှောင်ထားလိုက်ကေ မကြာမီ ဝပ်ချင်စိတ် ပျောက် လားတတ်လီရေ။ ကြက်မတိ ဝပ်ချင်လာသည့်အခါတိုင်း တင်းဖျက်လိုက်ကေ ကြက်ကလေးတိ မည်သို့ ပေါက်လာကြ မည်နည်းဟု မေးဖွယ်ဟိဧ။
ကြက်ဥတိကို အပူငွေ့ပီးခြင်းဖြင့် ကြက်ကလေးတိ ပေါက်လာနိုင်ကတ်ရေ။ အပူငွေ့ဖြင့် အကောင် ဖောက်သည့် နည်းမှာ နည်းသစ်နည်းဆန်း မဟုတ်ပေ။ ရှေးခေတ် အီဂျစ် လူမျိုး ရို့ အုတ်မီးဖိုတိတွင် ကြက်ဥတိကို ထည့်ပနာနွေးရုံ လောက်သာ အပူဟိန်ပီးခြင်းဖြင့် ကြက်ကလေးတိကို ဖောက် ယူခကတ်ရေ။ ဂုခေတ်ပေါ် ကြက်ဥဖောက်စက်ရေ ကြက်ဥ တိမှ အကောင်ကလေးတိ ပေါက်လာရန် လိုအပ်ရေ သဘာဝအခြီအနေရို့ကို အတုယူပနာဖန်တီးထားခြင်း ဖြစ်ဧ။ ကြက်ဥတိရေ ကြက်မဝပ်နေခြင်းဖြင့် ကြက်မဧ ကိုယ်ငွေ့ အပူချိန်ကို ရဟိကြဧ။ ကြက်ဥတိတွင် အပူငွေ့အညီအမျှ ရဟိစီရန်နန့် လေသစ်လေအေး ဝင်စီရန် ကြက်မရေ ဥတိကို နေ့စဉ် နှုတ်သီးဖြင့် လှန်လျောပီးဧ။ ကြက်ဥဖောက် စက်တွင် အထက်ဖော်ပြပါ အချက်အလက်တိ စုံလင်စွာ ပါဟိ အောင် မီးအိမ်တိဖြင့် လိုအပ်ရေအပူဟိန်ကို ရဟိစေသည့် အပြင် ကြက်မကြီးကဲ့သို့ ပထမရက်သတ္တပတ်အတွင်း ကြက်ဥ တိကို လှန်လှောပီးနိုင်ရန် စက်ကိရိယာတိကိုပါ တပ်ဆင် ထားလီရေ။
ဥဖောက်စက်ဖြင့် အကောင်ဖောက်သည့်အခါ ၇ ရက် တစ်ကြိမ်၊ တစ်ဖန် ၁၄ ရက်တစ်ကြိမ်၊ ကြက်ဥတိကို စစ်ဆီးပနာမအောင်မြင်ရေ သံချောင်ဥရို့ကို ပယ်ပစ်ရရေ။ ၂၁ ရက်အကြာတွင် ကြက်ဥတိ အတွင်းမှ ကြက်ကလေးတိ တစ်ကောင်ပြီးတစ်ကောင် ဖောက်ထွက်လာကတ်ရေ။ ပေါက် လာသည့် ကြက်ကလေးရို့ကို လှောင်အိမ်တွင် ထွေးထွေး နွေးနွေးထားပနာအစာရေစာတိ တိုက်ကျွေးပီးရရေ။ ကိုယ်တိုင်အစာတိကို ယက်ပက်ယှာဖွီ စားသောက်နိုင်မှ အပြင်သို့ထုတ်လိုက်ကတ်ရေ။ ဥဖောက်စက် အရွယ်အစား အမျိုးမျိုး ဟိရေတွင် အချို့မှာ တစ်ကြိမ်ကေ ကြက်ဥ ၃၊ ၄ ဒါဇင်ကို ထည့်ပနာအကောင်ဖောက်နိုင်ရေ။ တစ်ကြိမ်ကေ ကြက်ဥပေါင်း ၁၅ဝဝဝ ခန့် အကောင်ဖောက်နိုင်ရေ ဥဖောက် စက် အကြီးစားတိလည်း ဟိသေးရေ။ အချို့ ဥဖောက်စက် ရို့တွင် အပူငွေ့ရဟိစီရန် ဆီမီးအိမ်တိကို တပ်ဆင်ထားလျှက် အချို့မှာမူ ရေနွေးဖြင့် အပူငွေ့ပီးကတ်ရေ။
မြန်မာနည်းဖြင့်လည်း ကြက်ဥ၊ ဘဲဥတိကို လွယ်ကူစွာ အကောက်ဖောက်ယူနိုင်လီရေ။ ဒေနည်းမှာ ဥဖောက်လိုရေ ကြက်ဥ၊ ဘဲဥအရေအတွက်ကို ခန့်မှန်းပနာမြီကျင်းရှည်ရှည် တူးရရေ။ ထိုကျင်းကို မြီခိုးမြီငွေ့နန့် ပိုးမွှားတိမှ ကင်း သျှင်းရန် ကောက်ရိုးမီးဖြင့် သင်းပီးရရေ။ အေးလားရေ အခါ ထိုကောက်ရိုးပြာတိကို ထုတ်ပစ်ပြီး ဖွဲကြမ်းတိကို ကျင်းပြည့်အောင် ထည့်ရရေ။ ထိုဖွဲကြမ်းတိတွင် မိမိထည့် လိုသည့် ကြက်ဥဘဲဥတိကို အထက်အောက် နှစ်ထပ်တစ်ခုနန့် တစ်ခု မထိခိုက်စေဘဲ ထည့်ရရေ။ အချို့သုံးလေး ထပ်ဆင့်ပနာ ထည့်ကေလည်း နှစ်ဆင့်ထည့်က သာပနာကောင်းရေ။ ဥတိကို မထိခိုက်ဘဲ ဖော်ယူသည့်အခါလည်း လွယ်ရေ။ ထိုနောက် ဖွဲကြမ်းအပေါ်မှာ ဓနိသက်ငယ်၊ ကောက်ရိုး တစ်ခု ခုဖြင့် ဖုံးလွှမ်းထားရရေ။ ယင်းပိုင်ထားပြီး ၇ ရက် ၈ ရက် အကြာတွင် ဖော်ယူပနာနေရောင်၌ ထောင်ကြည့်ပြီးကေ မကောင်းရေဥတိကို ထုတ်ပယ်ပစ်ရရေ။ တစ်ဖန် ကောင်းရေဥတိကို ပြန်ထည့်ပြီးနောက် ၁၄ ရက် ၁၅ ရက် ကြာရေအခါ နောက်တစ်ကြိမ်ဖော်ပနာအထက်ပါနည်းအတိုင်း စမ်းသပ်ပြီးကေ မကောင်းရေဥတိကို ထုတ်ပစ်ရပြန်ရေ။ ဥတိရေ ၁၆ ရက်နန့် ၁၇ ရက်တွင် ပေါက်တတ်ကတ်လီ ရေ။ အရက် ၂ဝ အထက် မကျော်တတ်ပေ။ ဥတိပေါက် ရက် နီးလာကေ အကောင်ကလေးတိဧအသံကို အထူးသတိ ထားပနာနားထောင်ရလီရေ။ ထိုကြောင့် ပေါက်လာရေ အကောင်ကလေးတိကို အပူအအေးမှ ကာကွယ်နိုင်အောင် အထူးသတိပြု မွေးမြူကြရလီရေ။
ကြက်ငှက်တိကို မွေးမြူရာ၌ ယင်းရို့ဧ ကျန်းမာရီးကို အထူးဂရုစိုက်ကြရရေ။ အနေအထိုင် မသန့်သျှင်း၍ကေလည်းကောင်း၊ အစားအသောက် မကောင်းမွန်၍ကေလည်းကောင်း၊ ကြက်ငှက်ရို့၌ အနာရောဂါတိ ဖြစ်ပေါ် တတ်ကတ်ရေ။ ကြက်ချေးစရေ အညစ်အကြေးတိကို သုတ်သင်ပီးပနာကြက်ငှက်တိအဖို့ သင့်တင့်မည့် အခြီအနေကို ဖန်တီးပီးနိုင်ကေ ကြက်ငှက် ရောဂါတိကို ကာကွယ်နိုင်လီရေ။ အထူးအားဖြင့် ကြက် သန်းနန့် ကမျဉ်းနီကောင်တိရေ ကြက်ငှက်တိကို အမျိုးမျိုး ဒုက္ခပီးတတ်ကြအနိန်နန့် ယင်းရို့ကို အထူးဂရုစိုက်ကြရပေ ရေ။ ပိုးသတ်ဆီးမှုန့်တိကို အသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် ယင်းရို့ ကို ကာကွယ်နိုင်လီရေ။ အစားအသောက်တိကိုလည်း မျှတ အောင် ချိန်ဆကျွေးကြရရေ။ ကြက်ငှက်တိသောက်ရန် ရေကိုလည်း သန့်သျှင်းစွာထားဟိရရေ။ သောက်ရေကို သန့်သျှင်း အောင် ပြုလုပ်ရာ၌ ကာဗော်လစ်အက်ဆစ်နန့် ပိုတက်ဆီယမ် ပါမန်ဂနိတ် တဖဲ့ချေထည့်ပီးခြင်းအားဖြင့် သောက်ရေကို စင်ကြယ်အောင် ပြုလုပ်နိုင်လီရေ။များရေအားဖြင့် ကြက်ငှက် ရောဂါတိရေ ကုသပနာမရနိုင်အောင် ဖြစ်တတ်ရေ။ ယင့်ချင့်ကြောင့် ဒေရောဂါတိ မပြန့်ပွားရလေအောင် ရောဂါဖြစ် နီရေ ကြက်ငှက်တိကို ကျန်းမာရေကြက်ငှက်တိနန့် ရောမထား ဘဲ သီးခြားထားရလီရေ။ ကြက်ငှက်ရောဂါတိ ဖြစ်ပေါ်လာကေ ကြက်ငှက်အဆုံးအရှုံးတိခြင်း၊ ဥထွက် လျော့ လားခြင်း၊ အကောင်ကြုံလှီလားခြင်း စရေ နစ်နာမှုတိ ဟိလိမ့်မည်။
ကိုးကား[edit | edit source]