Wp/rki/ကျောက်ပုံနှိပ်အတတ်

ကျောက်ပုံနှိပ်အတတ်နန့် ပုံနှိပ်ထားရေ ချားလ်မာရီယွန်ရပ်ဆဲလ် ဧ့ ကပ်စတာ တိုက်ပွဲ (၁၉၀၃)

လစ်သိုဂရပ်ဖီခေါ် ကျောက်ပုံနှိပ်အတတ်မှာ၊ လက်ဦး၌ ကျောက်ပြားသက်သက်နန့် ပုံနှိပ်ယူရေ အတတ်ဖြစ်ရေ။ မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင်ဓာတုနည်းနန့် စာသားနန့်ပုံရိပ်ရို့ကိုထင်စေပြီး ယင်းပေါ်သို့စက္ကူနန့်ဖိကပ်ကာပုံနှိပ်ခြင်းဖြစ်ရေ။ သို့ရာတွင် ဂုအခါ ကျောက်ပြားအစား ပလိပ်ပြားတိ၊ သွပ်ပြားနန့် အလူမီနီယမ်ပြားတိ ကိုလည်း အသုံးပြုလျက် ဟိကြလီရေ။

အလိုဟိရေစာနန့် ပုံတိကို ကျောက်ပြား ပေါ်၌ ပထမရီးဆွဲပြီးနောက် စက္ကူပေါ်သို့ ပုံနှိပ်ကူးယူရအတွက်နန့် လစ်သိုဂရပ်ဖီ ယပိုင်မဟုတ်ကေ ကျောက်ပုံနှိပ် အတတ်ဟု တွင်လာရေ။ ဒေအတတ်ရေ စီးပွားရီးလုပ်ငန်းဖြစ်ရေ ပုံနှိပ်အတတ်လည်း ဖြစ်ပနာ၊ ပန်းချီဆရာတိအတွက် ပန်းချီလက်ရာပြ သုခုမပညာတစ်ရပ်လည်း ဖြစ်လီရေ။ ပုံနှိပ်စာလုံးနန့် ဘလောက်တိတွင် စက္ကူပေါ်၌ မင်ထင်အောင် ရိုက်နှိပ်ပီးရမည့် အစိတ်အပိုင်းများရေ များရေအနိန်နန့် ကျန်အစိတ်အပိုင်းတိထက် မြင့်ကြွပြီး နီရေကို တွိ့ကြရဖို့။ သို့ရာတွင် ကျောက်ပုံနှိပ်အတတ်၌ ထူးခြားချက်မှာ ပုံနှိပ်စရာ ကျောက်ပြား ယပိုင်မဟုတ်ကေ သတ္တုပြားဧ့ မျက်နှာ ပြင်ရေ တစ်ပြင်လုံး ညီညာချောမွတ်လျက် ဟိခြင်းဖြစ်ရေ။ ကျောက်ပုံနှိပ်အတတ်ရေ ဆီနန့်ရေ ရောစပ်ခြင်းမဟိသည့် အချက်ပေါ်တွင် မူတည်ပေါ်ပေါက်လာရေ အတတ်ဖြစ်ပနာ၊ ဒေပိုင် ကျောက်ပုံနန့် ပုံနှိပ်သည့်နည်းကို အလွိုက်စီနီဖဲလဒါး ဆိုသူ ဂျာမနီနိုင်ငံ ဗာဗေးရီးယား ပြည်နယ် မြူးနစ်မြို့သား တစ်ဦးက ၁၇၉၆ ခုနှစ်တွင် စတင်တီထွင်ခလီရေ၊ ဓာတ်ပုံဘလောက်တိနန့် တန်ဖိုးနည်းပါစွာ ရိုက်နှိပ်နိုင်သည့်နည်း ပေါ်ပေါက် လာပြီးနောက်တွင်၊ ဒေကျောက်ပုံနှိပ်နည်းရေ ကွယ်ပျောက်တိမ်ကောလုမတတ် ဖြစ်ခရဘူးရေ။ ယကေလည်း ဂုအခါ ကမ္ဘာကျော် ပန်းချီဆရာကြီး အများကပင်၊ ဒေနည်းကို ပြန်ပနာအသက်သွင်းခကတ်ရေ။ ပုံနှိပ်လုပ်ငန်းတွင် ဒေနည်းကို တဖြည်းဖြည်း အသုံးတိလာကတ်ရေ။ ရောင်စုံမြေပုံနန့် ရုပ်ပုံတိကိုလည်း ကျောက်ပုံနှိပ်နည်းနန့် ပုံနှိပ်ယူကတ်ရေ။

ဝေါဟာရရင်းမြစ်

လစ်သိုဂရပ်ဖီဆိုရေ ဝေါဟာရမှာ ဂရိစကားမှ ဆင်းသက် လာပနာ၊ ကျောက်ပေါ်၌ ရီးခြင်း ဆွဲခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်ရရေ။

အသုံးပြုပုံပြုနည်း

ပုံနှိပ်ကျောက်ပြုလုပ်ပုံမှာ အသားပွရေ ထုံးကျောက်ပြားတစ်ချပ်ကို ရှေးဦးစွာ မျက်နှာပြင်ချောမွတ် ညီညာလာအောင် ပွတ်တိုက်ပီးရရေ။ ယပြီးနောက် အဆီပါရေ ကရေယွန် ရောင်စုံ ဆီးတောင့်နန့်ဖြစ်စီ၊ အမဲဆီကဲ မင်နန့်ဖြစ်စီ၊ လိုရာပုံ ယပိုင်မဟုတ်ကေ စာတိကို ကျောက်ပြားပေါ်တွင် ရီးဆွဲ ပြီးကေ တမာစေး၊ သို့ မဟုတ် ထနောင်းစေးရည်နန့် ကျောက်ပြားမျက်နှာပြင်ကို သုတ်လိမ်းပနာ အခြီာက်ခံရရေ၊ ယပြီးနောက် မျက်နှာပြင်ကို ရီဆီးပြီး အဆီကဲ မင်လုံးနန့် လှိမ့်ရေ။ မင်လုံးလှိမ့်ပြီး မျက်နှာပြင်ကို ထင်းရှူးဆီအမှုန့် နန့် ပြင်သစ်မြေဖြူအမှုန့် ၂ မျိုး ရောစပ်သည့် အမှုန့်နန့် ဖြူးပနာ နိုက်ထရစ်အက်ဆစ်နန့် ကျောက်ချဉ်ရောသည့် ပျော်ဝင်ရည်နန့် မျက်နှာပြင်တစ်ခုလုံး သန့်လာစီရန် ဆီးစားရရေ။ ယင့်ချင့်ခါ အက်ဆစ်ရည်ရေ ဆီးရီးထားသည့် နီရာတိမှအပ၊ ကျန်နီရာအားလုံးကို စားပစ်လိုက်ရေ။ စားပစ်ရေ ဆိုကေလည်း နိမ့်ချိုင့်လားအောင်စားပစ်ခြင်းကား မဟုတ်။ ချေးစင်ပနာ ရေနန့်ထိက ရေစွဲနိုင်အောင် စားခြင်းသာ ဖြစ်ဧ့။ ယပြီးနောက် ကျောက်ပြားကို ရေဆွတ်ပီးရေအခါ၊ အက်ဆစ်စားလားသည့်နီရာတိတွင် ရေစိုလားပနာ ဆီးရီးထားသည့် နီရာတိတွင်မူ ရေမစိုချေ။

ထိုကျောက်ပြားမျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် ပုံနှိပ်မင်ကို ဒလိမ့်နန့် လှိမ့်ပီးရေအခါ၊ မင်တွင် ဆီပါနီရေအတွက် ဆီးရီးထားသည့် နီရာတိတွင်သာ စွဲပြီးကေ၊ ရေစိုနီရေ နီရာတိ၌ မစွဲနိုင်ပေ။ ဒေပိုင် မင်လှိမ့်ပြီးနောက် ကျောက်ပြားမျက်နှာပြင်ပေါ်၌ စက္ကူတစ်ရွက်ကို ဖိနှိပ်ပီးရေအခါ ဆီးတောင့် ယပိုင်မဟုတ်ကေ မင်နန့် ရီးထားသည့် မူလအများုင်း စက္ကူပေါ်တွင် ပုံနှိပ်ပြီးသားရလီရေ။ ယင့်ချင့်ကြောင့် အရောင်အမျိုးမျိုးနန့် ပုံနှိပ်လိုရေအခါ ကျောက်ပြားအများကို အသုံးပြုရရေ။

ပုံနှိပ်ကျောက် ပြုလုပ်သည့်ကျောက်ကို ဗာဗေးရီးယားပြည်နယ် ဂျူရာတောင်မှ အများအစား ရဟိရေ။ ယကေလည်း ထိုကျောက်မျိုးကို လိုသလောက် မရနိုင်ခြင်း၊ ကွဲလွယ်တတ်ခြင်း၊ အချို့ရေခေတ်မှီပုံနှိပ်စက်မျိုး၌ တပ်ဆင်ပနာ အသုံးမပြုနိုင်ခြင်း စရေအကြောင်းတိကြောင့် အစားထိုးနိုင်သည့် ပစ္စည်းတိကို စမ်းသပ် ယှာဖွီခကြရာ နောက်ဆုံးတွင် သွပ်ပြားနန့် အလျူမီနီယမ်ပြားတိကို တစ်မျိုး တစ်မည် စီမံပနာ အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း တွိ့ခရရေ။ ပုံနှိပ်ကျောက်ပြား (ယပိုင်မဟုတ်ကေ သတ္တုပြား) ပေါ်၌ ရုပ်ပုံတိ စာတိကို ရီးသားပုံဖော်ရာတွင်၊ ဓာတ်ပုံ ဘလောက်ပြုလုပ်သည့်နည်းအများုင်း၊ ဓာတ်ပုံမှတစ်ဆင့် ပုံကူးနိုင်ရေ။ ထိုနည်းကို ဖိုတိုလစ်သိုဂရပ်ဖီ (ဓာတ်ပုံ ကျောက်ပုံနှိပ်)နည်းဟု ခေါ်ဧ့။ ဆီမှိုင်း၊ ဆပ်ပြာ၊ ဖယောင်း၊ ဆီရို့နန့် ဖော်စပ်ထားရေ ပုံကူး စက္ကူပေါ်တွင် ပထမရီးပြီးမှ၊ ထိုစက္ကူကို မျက်နှာပြင်ပေါ်၌ ဖိပနာ ဆွဲပွတ်ပီးခြင်းနန့်လည်း ပုံကူးပီးနိုင်ရေ။ ပုံနှိပ်ကျောက်တိနန့် ပုံနှိပ်သည့်အခါ အော့ဖဆက်ခေါ် တစ်ဆင့်ခံပုံနှိပ်နည်းမျိုးနန့်လည်း ပုံနှိပ်နိုင်ရေ။ အော့ဖဆက်ပုံနှိပ်နည်းတွင် ပုံနှိပ်ကျောက်ပေါ်ဟိ ပုံကို ရော်ဘာ ဒလိမ့်တုံး ပေါ်၌ ပထမ ထင်စေပြီးမှ၊ ရော်ဗာဒလိမ့်တုံးမှ တစ်ဆင့် စက္ကူပေါ်သို့ ပုံကိုကူးပြောင်း ပုံနှိပ်ပီးရေ။ ပုံနှိပ်ကျောက်နန့် တိုက်ရိုက်ပုံနှိပ်နည်းတွင် စက္ကူအချောစားကိုရာ အသုံးပြုနိုင်ရေ။ ယကေလည်း တစ်ဆင့်ခံ ပုံနှိပ်နည်းနန့် ပုံနှိပ်ရေအခါ စက္ကူအကြမ်းစားတိကိုလည်း အသုံးပြုနိုင်ရေ။ ဂုအခါ ယင်းစက္ကူနှစ်မျိုးလုံးကို အလွယ်တကူ ဝယ်ယူ သုံးစွဲနိုင်ကတ်ရေ။