Wp/prg/Sweppils
Sweppils - kēmiskan elamēntan, nimetallin. En nōrmalimans āudairans geltaīns dīrzals kērmens.
En dabbai
[edit | edit source]Sweppils enēit en dwāi aminarūgtans: metiōninin be cisteinin, be tīt en tūlin gaīlimans. Dīgi enēit en witāminins. Stesse paggan ast tūlin sweppilas en pōzemiskans deglins, kawīdas ēit iz prawūrans aūgmenins. Gaūne di sweppilin skistināntei anglin be naftan, adder dīgi kappa di tennan.
Sweppils ast 16 ukadeznai paplattintan kēmiskan elamēntan en zemmei, ast tennan 0,026% tenesses massin.
Niskistīntas pōzemiskan daggijan degsnā dīlina atmōsferis dērgsnan sen sweppilas diōksidan. Sweppilas diōksids en atmōsferei sejja si sen undan be teikāi sweppilas rūgtan (IV), kawīds teikāi rūgtans sūjins.
-
Naturāls sweppilas kristāls
-
Degīnts sweppils tīrpsta be degga sen galīmban lappin
Sendāsenei
[edit | edit source]Degīntan, teikāi sen deginnin sweppilas diōksidan. Degga sen galīmban lappin, tīrpstantei en kraujawūrmin skāistan. Tālis mazīngi būtwei deginnintan prei sweppilas triōksidan prei katalizatōras šaisēntiskwan (perw. wanades penktaōksidan). Sen metallins teikāi swepilīdans en warewīngei egzōtermiskans reakciōnins.
Teikāi rūgtans: swepillas rūgtan (VI), swepillas rūgtan (IV) be swepilasundennin.
Sweppilas alatrōpijas fōrmis
[edit | edit source]Dwāi ukaswarewīngis sweppilas alatrōpijas fōrmis sweppils-α be sweppils-β ast teikātan pra prēipirstiskans delikīkans S8. Sweppils-α praēit en temperatūrei 95,6°C pa swāise pūran gnesnai en sweppilin-β. En temperatūrei 118,9 °C sweppils-β praēit en skāistan. En mūisesamans gnesnans praēisna iz sweppilin-α en sweppilin-β audāi si en aūktaisimans temperatūrins. Pa gnesnai aūktaišai nikāi 1 200 atm sweppils-α praēit izreizan en skāistan.
Tapīnts skāists sweppils kitawīdina swajjan bārwin iz geltaīnan en brūnan be mūisesina swajjan wiskōzitatin, kawīda kakinna swajjan maksimum en tēmperatūrei, sēntei staddan 105 mūisesan nikāi en pagaūseņu. Audāi si tīt, beggi sweppilas delikīkai S8 sejja si en pōlimerans. Šī sweppilas fōrmi ast bilītan kāigi sweppils-m. Maksimāla wiskōzitati ast kakīntan en temperatūrei 187 °C. En aūktaisimans temperatūrins pōlimeran delikīkai irsta be tapināntei tālis sweppilas wiskōzitati etwārtai mazzina si. Sweppils bīrga en temperatūrei 444,6 °C. En pagaūseņu en pūru ast tēr delikīkai S8 be S6, kawīdai prei tālaišai tēmperatūris aūgsnan irsta en mazzans delikīkans. En temperatūrei 800 °C en pūru ast jāu tēr delikīkai S2. Tālis mūisesinantin tēmperatūrin, delikīkai S2 disōcija.