Wp/prg/Simōns Grūnaws

Simōns Grūnaws - Dōminikanis iz Tūlkimitin, autōrs stesse Prūšas Istōrijas Krōnikin (Cronika und beschreibung aller lüstlichen, nützlichsten und waren historien des namenkundigen landes Zu Prewssen), zinātan kāigi Grūnawas Krōniki. Sīmons Grūnaws ast dīgi autōrs stesse prūsiskas wirdeīnan turīntin ēn sin zūrgi 100 wīrdans. Gimma en 1470 en Tūlkimitei, aulaūwuns en 1530 anga 1537.

Simōns Grūnaws en swajjai krōnikin tērpau Erasmus Stellas krōnikin be bīskupas Kristjānas krōnikin, kawīda ni palikka ērgi nūsans kērdans. Grūnawas Krōniki ast pirmā krōniki kawīda bilāi ezze wūraprūšiskans kērdans be prūsiskan religiōnin. Pra ilgan kērdan tenesse krōniki bēi laikātan per fantāzijan, tīt dīgi waidīntan pra tennan religiōnis sistēman, adder XX-metsimtiskai zinānikai tērpawintei kōmparatīwan mitalōgijan be lingwistikin ast waidinnusis, kāi sta ast arwi.

Simōns Grūnaws giwijja sirzdau zmūnins be ezze tennans immi lagēndins ezze wūrans kērdans be infōrmaciōnins ezze prūsiskan drūwin. Tāns mazīlai waitjātwei prūsiskai, adder prūsiskai wīrdai en tenesse wirdeīnu bēi senmaisātan sen lattawiskans ne kurōniskans beggi tāns turēi dīgi kōntaktans sen kittans baltans be bēi tenesmu brendu šlaitīntun sirzdau billins.

Sīmons Grūnaws buwinnuns en Kunnegiskai Prūsan be bēi katōlis. Tāns giwijja en kērdans, kaddan Ercōgiska Prūsa pragūbi na prōtestantisman, prōtestantismus aūga en Kunnegiskai Prūsan adder Wārmi palikka katōliskan. Kāigi kitāi zmūnei en tenesse kērdans tāns bandāi āupausintun aūgantins šlaitīnsnans sirzdau prūsiskans wālstins waidīntun prūsamans drāugan istōrijan be weldīsnan.