Wp/ppl/Ikmanpanutuk ipal España
|
Ikman, tik ne tajtal ne ashan muilwiat España wan Portugal nemituyat ne tejtechan Iberoj wan Vascoj. Ajsiket uksejse techan: ne techan itukay Celtaj, wan sejseuk ipal Poynikia, Grecia wan Roma; tipan sejseuk ne kistiwit ajkuik Europa wan ajkuik Africa. Ne Imperioj ipal Roma kalwikak ne itaketzalis, ne Latin; wan tik Africa ajsik ne taketzalis Arabej.
Cristianojmet wan Morojmet
[edit | edit source]Ijtik miak shiwit, ka ajkuikpa tatuktiat katka ne Latintaketzat wan ka tatzinu ne Arabejtaketzat. Ka ajkuikpa, ijtik muchi ne Latintaketzat (ne nusan muilwiat "Cristianojmet") te nemituya sanse estadoj nian sanse tatuktilis; sejse takutun kipiatuya ne itatuktiani, wan seujseujti musumat katka ijtik yejemet.
Ne Latintaketzalis mupatak yajki nujme wan mukwepki tajtaketzalis tekenhat: ne Gallegoj, ne Castilla, ne Catalan wan sejseuk. Tik ne Techan Vascoj kipiatuya ukse taketzalis, ne Vascoj.
Tipan ne tejtechan "Cristianoj" pejket musumat iwan ne Arabejtaketzat (ne nusan muilwiat Morojmet) wan kinhishtilijket yajket intajtal, hasta semaya nakak ipal ne Morojmet ne taltakutun itukay Granada. Ne talmet ipal Castilla wan Aragon musenputzujket wan tik ne shiwit 1492 kinchulultijket muchi ne Morojmet wan Yudayujmet. Uni nusan ne shiwit kwak Cristobal Colon wan sejseuk ipal Europa ajsiket ijtik inbajbarcoj wan kishmatket America.
Ne Wey Tetajtanilis wan ne Imperioj Español
[edit | edit source]Panuket miak shiwit wan Portugal muchijki se estadoj mukwajpilua, wan muchi ne uksejse tajtal wan tejtechan mukwepket ne estadoj itukay España.