Wp/nit/మహారాష్ట్ర

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | nit
Wp > nit > మహారాష్ట్ర
మహా rastra

మహారాష్ట్ర, (మరాఠీ: महाराष्ट्र ) భారతదేశముత్ వెల్ప ప్రకారమడ్  మూడవ దోడాద్ రాష్ట్రం, జనాభాత్  రెండవ దండి రాష్ట్రం. మహారాష్ట్రఙ గుజరాత్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, తెలంగాణ, కర్నాటక, గోవా రాష్ట్రాలడ్, కేంద్రపాలిత శివార్ దాద్రా-నగరుహవేలి నడ్ శివార్లు ఆన్సవ్. గాలి మూల పక్కఙ అరేబియా సముద్రం అంసాద్. ముంబయి నగుర్ మహారాష్ట్ర రాజధాని, మస్తో దండి నగరం. మహారాష్ట్ర శివారుత్ ఋగ్వేదంత్ రాష్ట్ర ఇస, అశోకుని శాసనాలడ్ రాష్ట్రీకం ఇస, అనాయ్ హువాన్‌త్సాంగ్ ఓట యాత్రికులే వయ్యతవ్ లడ్ మహారాష్ట్ర ఇస  ఇంత్తేర్ . మహారాష్ట్రి ఇనేక ప్రాకృత పదంతన ఈ పేర్ వత్తున్ ఇసర్  ఈ విషయమై పోదే మస్తో గొట్టిక్ ఆన్సవ్ మహాకాంతార (ఇంతే దండి అడవిక్) ఇనేక గొట్టి మహారాష్ట్ర పదం తన ఫుట్తున్ ఇసర్.  ఆధారా తానై తోతేవ్., (మరాఠీ: महाराष्ट्र ) భారతదేశముత్ వెల్ప ప్రకారమడ్  మూడవ దోడాద్ రాష్ట్రం, జనాభాత్  రెండవ దండి రాష్ట్రం. మహారాష్ట్రఙ గుజరాత్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, తెలంగాణ, కర్నాటక, గోవా రాష్ట్రాలడ్, కేంద్రపాలిత శివార్ దాద్రా-నగరుహవేలి నడ్ శివార్లు ఆన్సవ్. గాలి మూల పక్కఙ అరేబియా సముద్రం అంసాద్. ముంబయి నగుర్ మహారాష్ట్ర రాజధాని, మస్తో దండి నగరం. మహారాష్ట్ర శివారుత్ ఋగ్వేదంత్ రాష్ట్ర ఇస, అశోకుని శాసనాలడ్ రాష్ట్రీకం ఇస, అనాయ్ హువాన్‌త్సాంగ్ ఓట యాత్రికులే వయ్యతవ్ లడ్ మహారాష్ట్ర ఇస  ఇంత్తేర్ . మహారాష్ట్రి ఇనేక ప్రాకృత పదంతన ఈ పేర్ వత్తున్ ఇసర్  ఈ విషయమై పోదే మస్తో గొట్టిక్ ఆన్సవ్ మహాకాంతార (ఇంతే దండి అడవిక్) ఇనేక గొట్టి మహారాష్ట్ర పదం తన ఫుట్తున్ ఇసర్.  ఆధారా తానై తోతేవ్., (మరాఠీ: महाराष्ट्र ) భారతదేశముత్ వెల్ప ప్రకారమడ్  మూడవ దోడాద్ రాష్ట్రం, జనాభాత్  రెండవ దండి రాష్ట్రం. మహారాష్ట్రఙ గుజరాత్, మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీస్‌గఢ్, తెలంగాణ, కర్నాటక, గోవా రాష్ట్రాలడ్, కేంద్రపాలిత శివార్ దాద్రా-నగరుహవేలి నడ్ శివార్లు ఆన్సవ్. గాలి మూల పక్కఙ అరేబియా సముద్రం అంసాద్. ముంబయి నగుర్ మహారాష్ట్ర రాజధాని, మస్తో దండి నగరం. మహారాష్ట్ర శివారుత్ ఋగ్వేదంత్ రాష్ట్ర ఇస, అశోకుని శాసనాలడ్ రాష్ట్రీకం ఇస, అనాయ్ హువాన్‌త్సాంగ్ ఓట యాత్రికులే వయ్యతవ్ లడ్ మహారాష్ట్ర ఇస  ఇంత్తేర్ . మహారాష్ట్రి ఇనేక ప్రాకృత పదంతన ఈ పేర్ వత్తున్ ఇసర్  ఈ విషయమై పోదే మస్తో గొట్టిక్ ఆన్సవ్ మహాకాంతార (ఇంతే దండి అడవిక్) ఇనేక గొట్టి మహారాష్ట్ర పదం తన ఫుట్తున్ ఇసర్.  ఆధారా తానై తోతేవ్.

చరిత్ర[edit | edit source]

ఎల్లోరా కన్ల్ త్తి శిల్పా తొలేనిత, నడుంత యుగత చరిత్ర మహారాష్ట్ర తన సా శ.పూ. 3వ శతాబ్దం తన వయ్యాత ఆధారాల్ పుట్ తెవ్వ. అప్పుడ్ మహారాష్ట్రి గొట్టి వత్తున్.

ఈ శివారున్ "దండకారణ్యం" ఇంత్తేర్. మల్ల అశోకుడు రాజ్యం ఆడిగిప్త్  మగధ రాజ్యం మహారాష్ట్రత్ భాగమేద్దీన్ ఇండి అనేక  ముంబాయి నగురు పోద్ కురియన పక్కఙ  సోపార రేవు పట్టణం తన కొచ్చి (భారతదేశం) తన పోద్ కురియానా పక్కాతా ఆఫ్రికా, మెసపొటేమియాలతన విషారా విరేకద్, సుమ్మేకద్ అడిగ్ నెవ్.

మౌర్యసామ్రాజ్యం తీర్ తప్పడ్  సా.శ.పూ. 230 - సా.శ. 225 నడుం మహారాష్ట్ర శివారు శాతవాహనసామ్రాజ్యంముత్ బాగంఎద్దున్ . ఈ కాలంత  నేకి బద్దీ, మరాఠీ గొట్టి మూడెకర్ ఎక్కవ ఎద్దేర్. సా.శ. 78 శివారుత్ రాజ్యం అడిగిపేక గౌతమీపుత్ర శాతకర్ణి పేర్ పోదే శాలివాహన శకం షూరువు ఎద్దున్. సా.శ. 3వ శతాబ్ది కాలముత్ శాతవాహన సామ్రాజ్యం నేయ్యర్ సెయ్యర్ తీర్తున్.

సా.శ. 250-525త్ వాకాటకులు విదర్భ శివారున్ రాజ్యం ఆడిగ్పేతెర్. అవ్వురే  కాలంముత్ కళలు, సాంకేతిక పరిజ్ఞానము, సోయ్ వత్తున్.

6వ శతాబ్దముత్ మహారాష్ట్ర శివారుత్ బాదామి చాళుక్యులు రాజేం అడిగ్త్ ర్. 753వ సాల్త్ రాష్ట్రకూటులు మహారాష్ట్రతా రాజుల్ ఎద్దేర్. అవ్వురే సామ్రాజ్యం మేర మెరా దక్కన్ భూమిత్ తిర్త్ న్  మలా రాష్ట్రకూటున్ పోదే గేళ్ళుత్ బాదామి చాళుక్యులు 973-1189 నడుం మహారాష్ట్రతా  జాగాత రాజ్యం ఆడిప్ తెర్.  1189 తర్వాత దేవగిరి యాదవులు ఇత్తి రాజులెద్దేర్.

సా.శ.13వ శతాబ్దంముత్ ఢిల్లీ సుల్తానుల్ మహారాష్ట్రత్ పాలన ఇదర్త్ తోలే అల్లాఉద్దీన్ ఖిల్జీ, ఆ తరువాత ముహమ్మద్ బిన్ తుఘ్లక్ దక్కన్‌లో తామే అధికారమున్ ఇదర్త్  1347త్ తుఘ్లక్‌ రాజ్యం తీర్ తప్పుడు బీజాపూర్త్  బహమనీ సుల్తానులు తర్వాత 150 సాల్క్  ఇత్తి రాజ్యం ఇదర్ తెర్. 16వ శతాబ్దముత్ మహారాష్ట్ర నడుంతా శివార్త్ ముఘల్ సామ్రాజ్యాతా అధీనులైన సిన్న సిన్న తుర్క రాజు కెయ్యు త్ వత్తెవ్ . శివారుత్ పోర్చుగీసుతర్ అధికారం కెయ్యుత్ ఎక్కుత్ , సుగంధ ద్రవ్యాల మిరెపకద్ ఎద్దేర్.

జిల్లాల్[edit | edit source]

సంఖ్య పేరు కోడ్ స్థాపన ముఖ్య పట్టణం పరిపాలనా

విభాగం

వైశాల్యం (చ.కి.మీ) జనాభా

(2011 జనగణన)

జనసాంద్రత (2001) చ.కి.మీ.1కి అక్షరాస్యత (2001) (%) లింగ నిష్పత్తి

(2001)

మూలం
1 అహ్మద్‌నగర్ జిల్లా AH 1960 మే

1

అహ్మద్ నగర్ నాశిక్ డివిజన్ 17,413 4,54,3,159 234.77 75.82 941 District website Template:Webarchive
2 అకోలా జిల్లా AK 1960 మే 1 అకోలా అమరావతి డివిజన్ 5,417 18,13,906 300.78 81.41 938 District website Template:Webarchive
3 అమరావతి జిల్లా AM 1960 మే 1 అమరావతి అమరావతి డివిజన్ 12,626 28,88,445 206.40 82.5 938 District website Template:Webarchive
4 ఔరంగాబాద్ జిల్లా AU 1960 మే 1 ఔరంగాబాద్, ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 10,100 37,01,282 286.83 61.15 924 District website
5 బీడ్ జిల్లా BI 1960 మే 1 బీడ్ ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 10,439 12,00,334 207.04 68 936 District website Template:Webarchive
6 భండారా జిల్లా BH 1960 మే 1 భండారా నాగపూర్ డివిజన్ 3,717 25,85,049 305.58 68.28 982 District website Template:Webarchive
7 బుల్ధానా జిల్లా BU 1960 మే 1 బుల్ధానా అమరావతి డివిజన్ 9,680 25,86,258 230.63 75.8 946 District website Template:Webarchive
8 చంద్రపూర్ జిల్లా CH 1960 మే 1 చంద్రపూర్ నాగపూర్ డివిజన్ 10,695 22,04,307 193.65 73.03 948 District website
9 ధూలే జిల్లా DH 1960 మే 1 ధూలే నాశిక్ డివిజన్ 8,063 20,50,862 211.83 71.6 944 District website
10 గడ్చిరోలి జిల్లా GA 1982 ఆగస్టు 26 గడ్చిరోలి నాగపూర్ డివిజన్ 14,412 10,72,942 67.33 60.1 976 District website
11 గోండియా జిల్లా GO 1999 మే 1 గోండియా నాగపూర్ డివిజన్ 4,843 13,22,507 247.81 67.67 1005 District website
12 హింగోలి జిల్లా HI 1999 మే 1 హింగోలి ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 4,526 11,77,345 218.11 66.86 953 District website
13 జలగావ్ జిల్లా JG 1960 మే 1 జలగావ్ నాశిక్ డివిజన్ 11,765 42,29,917 312.79 76.06 932 District website Template:Webarchive
14 జాల్నా జిల్లా JN 1981 మే 1 జాల్నా ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 7,612 19,59,046 211.82 64.52 952 District website
15 కొల్హాపూర్ జిల్లా KO 1960 మే 1 కొల్హాపూర్ పూణే డివిజన్ 7,685 38,76,001 457.44 77.23 949 District website
16 లాతూర్ జిల్లా LA 1982 ఆగస్టు 15 లాతూర్ ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 7,372 24,54,196 282.19 71.54 935 District website Template:Webarchive
17 ముంబై నగర జిల్లా MC 1960 మే 1 ముంబై కొంకణ్ డివిజన్ 67.7 30,85,411 49,140.9 86.4 777 District website Template:Webarchive
18 ముంబై సబర్బన్ జిల్లా MU 1990 అక్టోబరు 1 బాంద్రా (తూర్పు) కొంకణ్ డివిజన్ 369 93,56,962 23,271 86.9 822 District website Template:Webarchive
19 నాగపూర్ జిల్లా NG 1960 మే 1 నాగపూర్ నాగపూర్ డివిజన్ 9,897 46,53,570 409.36 84.18 933 District website Template:Webarchive
20 నాందేడ్ జిల్లా ND 1960 మే 1 నాందేడ్ ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 10,422 33,61,292 275.98 68.52 942 District website
21 నందుర్బార్ జిల్లా NB 1998 జూలై 1 నందుర్బార్ నాశిక్ డివిజన్ 5,035 16,48,295 260 46.63 975 District website Template:Webarchive
22 నాశిక్ జిల్లా NS 1960 మే 1 నాశిక్ నాశిక్ డివిజన్ 15,530 61,07,187 321.56 74.4 927 District website
23 ఉస్మానాబాద్ జిల్లా OS 1960 మే 1 ఉస్మానాబాద్ ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 7,512 16,57,576 197.89 54.27 932 District website Template:Webarchive
24 పాల్ఘర్ జిల్లా PL 2014 ఆగష్టు 1 పాల్ఘర్ కొంకన్ డివిజన్ 5,344 29,90,116 562 80 900 DIistrict Website
25 పర్భణీ జిల్లా PA 1960 మే 1 పర్భణీ ఔరంగాబాద్ డివిజన్ 6,251 18,36,086 244.4 55.15 958 District website
26 పూణే జిల్లా PU 1960 మే 1 పూణే పూణే డివిజన్ 15,642 94,29,408 461.85 80.78 919 District website Template:Webarchive
27 రాయగఢ్ జిల్లా RG 1960 మే 1 అలీబాగ్ కొంకణ్ డివిజన్ 7,148 26,34,200 308.89 77 976 District website Template:Webarchive
28 రత్నగిరి జిల్లా RT 1960 మే 1 రత్నగిరి కొంకణ్ డివిజన్ 8,208 16,15,069 206.72 65.13 1,136 District website
29 సాంగ్లీ జిల్లా SN 1960 మే 1 సాంగ్లీ పూణే డివిజన్ 8,578 28,22,143 301.18 62.41 957 District website
30 సతారా జిల్లా ST 1960 మే 1 సతారా పూణే డివిజన్ 10,484 30,03,741 266.77 78.52 995 District website
31 సింధుదుర్గ్ జిల్లా SI 1981 మే 1 ఒరోస్ కొంకణ్ డివిజన్ 5,207 8,49,651 166.86 80.3 1,079 District website
32 షోలాపూర్ జిల్లా SO 1960 మే 1 దౌండ్ పూణే డివిజన్ 14,845 43,17,756 259.32 71.2 935 District website
33 థానే జిల్లా TH 1960 మే 1 థానే కొంకణ్ డివిజన్ 9,558 80,70,032 850.71 80.67 858 District website
34 వార్ధా జిల్లా WR 1960 మే 1 వార్ధా నాగపూర్ డివిజన్ 6,310 13,00,774 195.03 80.5 936 District website
35 వాషిమ్ జిల్లా WS 1998 జూలై 1 వాషిం అమరావాతి డివిజన్ 5,150 11,97,160 275.98 74.02 939 District website
36 యావత్మల్ జిల్లా YA 1960 మే 1 యావత్మల్ అమరావతి డివిజన్ 13,582 27,72,348 152.93 57.96 951 District website Template:Webarchive
మొత్తం - - - - - 3,07,713 96,878,627 314.42 77.27 922 -