Wp/mos/Za križen

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mos
Wp > mos > Za križen
Za križen
stations of the Cross
CountryCroatia Tekre
LocationHvar Tekre
Country of originCroatia Tekre
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity Tekre
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00242, https://ich.unesco.org/fr/RL/00242, https://ich.unesco.org/es/RL/00242 Tekre

Za križen [za kriʒen] (Kroatã ne a tẽngr goama sẽn dat n yeel tɩ "Bandã tũub") yaa yʋngo kibs sẽn maand a Maundy Kibar fãa Hvar tẽn-pĩnd zugu, Kroasi. Yaa UNESCO sẽn yãend bũmb nins sẽn tar yõod wʋsg ne tẽngã.[1]

B kẽnda tẽn-kãens pʋgẽ: Svirče, Vrbanj, Vrboska, Jelsa, Pitve la Vrisnik

Yaa waoogr sẽn yaa toor fasɩ ne sẽn yaa sõma n yɩɩd a taabã, la sẽn wilgd tɩ Hvar tẽn-kɩtgã sẽn be bogrã pʋga nebã sẽn yaa tũudum la buud-goamã sẽn yaa to-to wã yaa bũmb sẽn maan yʋʋm kobs a nu. B sẽn maand woto wã sẽn na yɩl n tõog n tõog n maan sa-sikã, b sẽn maand woto wakat sẽn na ta lɛɛr a nii wã, tɩ ned fãa tõog n tũ a Zeova n maan kilomɛtɛɛr 25 wã, yaa bũmb sẽn wilgd tɩ b pa segd n maan yɩɩr ye. Yaa Gospin plač [ɡospin platʃ] (Ingliz: Sũ-yãkrã ne pagã), sẽn yaa yʋʋm kob-gĩnd 15 soabã sẽn yaa a Octosyllabic Passion text sẽn yaa mizik Dialog sẽn yɩɩl yɩɩl-tũudb sẽn yãkd yɩɩl-dãmb, kantaduri[2] [kantaduri].

B sẽn wilg tɩ b yaa[edit | edit source]

Yʋʋmd fãa, Za križen wã kẽnd sɩngda wakat sẽn zems zʋʋg-n-soaba, tɩ rẽ kɩt tɩ yaa zʋʋg a yoob n sɩng wakat sẽn pa kaoos, sẽn be tẽn-kɩrgã pʋga, Vrbanj, Vrboska, Jelsa, Pitve, Vrisnik la Svirče tẽn-tẽnsã. B sẽn da maand woto wã fãa yaa pʋ-peelem sẽn kẽed ne pʋ-peelmã.

B sẽn maand woto wã, yaa ned n zãad-a. Sẽn na yɩl n tõog n tõog n tall sa-pɩkã, yaa waoogr sẽn yaa kãseng n be tẽn-kãng zugu, la b yãkda rẽ yʋʋm 20 sẽn deng rẽ. Sẽn zãad-a-la yaa neb sẽn sõngd-a; neb a yiib sẽn zãad-b ne b kandli wã, yɩɩnd dãmb a yiib sẽn yɩɩl ne b sẽn maand yɩɩn-dãmb n yɩɩn "Gospin plač". B fãa yeelga fu-vɩɩs sẽn yaa baleng sẽn yaa b saam-biisã futu. Sẽn yaa kãseng n yɩɩd yaa Yelsa wã sẽn maand tɩ nebã sõor tõe n yɩɩg tusri. A taabã yaa bilf wʋsgo, la yaa Pitve tẽn-tẽngã ned bal n tõe n sõog piligriir dãmb koabg. Yelsa wã sẽn maandã yaa bũmb sẽn wilgd tɩ b sẽn da maandã yaa wa b sẽn da nong n maandã.

Neb nins sẽn da kẽnd be wã sẽn na n tũ tẽn-kãens a yoobã fãa, b wilgdame b sẽn sakd Wẽnnaamã wẽnd-dotã fãa pʋsẽ. Bʋ-zẽkrã pʋgẽ, maan-kʋʋdã ning sẽn da zãad-a n moond koɛɛgã wã ningda b sẽn da zãada a Zezi n moond koɛɛgã, n kengd-a raoodo. B pa segd n tigim taab ye, la b sẽn na n maan woto wã, b tog n tũusame n sigl b sẽn maandã sõma.

B sẽn da wa n maand woto wã, b pʋʋsda la b yɩɩndame, la b sẽn wa n yɩɩnd koe-noogã sẽn yaa a soab to-to wã yaa bũmb sẽn pak-b wʋsgo.

Zuif-rãmbã sẽn be tẽn-kãens a yoobã vʋʋsg daare, tɩ b ra wa vʋʋs ne yʋngo. Yaa wĩntoogã wakat bal la tẽn-kãens na n wa vʋʋgame, tɩ tẽngã nebã kẽng n tɩ maan kibs-sõamyã.

B sẽn maan woto wã kibay[edit | edit source]

B sẽn da maand woto wã, b maana bũmb sẽn wilgd tɩ b ra yaa "Sveti križić" (Kroat: Holy Little Cross), sẽn be Hvar Katedrã pʋgẽ yʋʋmd 1510 wã. Sẽn zems ne b sẽn gʋls Archivã pʋgẽ wã, a Sveti križić ra bee Nikola Bevilaqua zakẽ yʋʋmd 1510 wã. Yʋʋmd 1510 tʋʋlg kiuug rasem 6 wã, b sẽn da wa n be n zabd ne nin-buiidã. A Sveti križić sɩngame n bas zɩɩm. Rẽ poore, Hvar tẽnga pʋgẽ, b sɩngame n waoogd-b-la ne b sũy fãa.

B gʋlsa pipi sõsg ning b sẽn maan yʋʋmd 1658 tʋʋlg kiuug rasem 16 wã.

Yʋʋmd 2009 wã, b gʋlsda b sẽn da maand a Za križen wã UNESCO sẽn get bũmb nins sẽn pa tar yõod ne b vɩɩmã wã.[3]

Sebtiise[edit | edit source]


  1. http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&RL=00242
  2. http://www.min-kulture.hr/default.aspx?id=5233
  3. http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?lg=en&pg=00011&RL=00242

Zems-n-taase[edit | edit source]

  • Video ning sẽn wilgd b sẽn maan b sẽn boond tɩ Procession Za križen wã ne ãngilindẽ ãngilindẽ ãngilindẽ www.kultura.hr yʋʋmd 2010 yʋʋm-vẽkr kiuug rasem 16.