Wp/mos/Shashmaqam

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mos
Wp > mos > Shashmaqam
shashmaqam
music genre, musical form
Subclass ofTajik music, Uzbek classical music Tekre
Country of originTajikistan, Uzbekistan Tekre
Intangible cultural heritage statusRepresentative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity Tekre
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00089, https://ich.unesco.org/fr/RL/00089, https://ich.unesco.org/es/RL/00089 Tekre

Shashmaqom (Tajik: Шашмақом, Rus: Шашмаком, Uzbek: shashmaqom, Persian: شش مقام) yaa Afirik Zĩ-Azi wã mizik buud (Tajiki la Uzbekistan) sẽn tõe n zĩnd Bukhara tẽnga pʋgẽ.Yaa sẽn yaa pakr la a yaa pakr n yaa pakr. Yaa yɩɩl sẽn yaa sõma, la b sẽn gʋlsd yɩɩl-kãens yaa Sufi-rãmbã sẽn gomd Wẽnnaam nonglmã yelle. Shashmaqom instrumentã kõta koe-moondbã pãng wʋsgo. mos_Latnmos_Latnmos_Latn be be be. B sẽn maand yɩɩl wʋsg pʋsẽ, b koosda yɩɩl sẽn tar yɩɩl sẽn yaa kãn-kãe, sẽn yaa dayra, wall fɛɛr bobr sẽn yaa wa tambourine, la sato, wall tanbour sẽn yaa wa fɛɛr sẽn yaa wa bass.

Kibsa[edit | edit source]

Shashmaqam Tajikistan pʋgẽ

Yʋʋm kobs 20 soabã pipi pʋɩ-sʋk pʋgẽ, Uzbekistan tẽnga, a Abdul Rauf Fitrad sẽn da yaa Zadidã nedã ra nonga Shashmaqam, sẽn yaa b sẽn da boond tɩ b sẽn da nong a Zeova wã. Yʋʋmd 1927 wã, a gʋlsa sebr sẽn boond t'a Ozbek klasik Muzikasi va uning Tarikhi (Uzbek klasik mizik la a pĩnd wẽndẽ), a sẽn wilg tɩ shashmaqam yaa Uzbek nebã mizikã buud-gomd sẽn yaa kãseng n yɩɩda.Yʋʋmd 1930 wã, a Zozɛf Stalin sẽn da be Soaviɛt soolmẽ wã, b ra geta Uzbek shashmaqom wã wa a sẽn yaa feodalã sẽn soogd a naamã sorã sẽn kɩt tɩ b tõog n tõog n tõogd a taabã. Sẽn paase, yʋʋmd 1951 wã, Uzbekistan Kompozitɛɛr Kompozitor Kompozitã sull sẽn deeg noor n kõ wã kɩtame tɩ makomã la yɩɩlã sẽn da yaa sõma wã pa le be ye.

Yʋʋm 50 wã sʋka, Makamã sɩngame n maneg b mens ne b tagsgo. Tajikistan tẽnga taoor dãmb yãka yam tɩ b segd n kẽes-b-la b tẽnga rogem pʋga. Tãjikistan ne Uzbekistan beemã kɩtame tɩ b welg taab ne taab t'a Zeova Kaset rãmbã sẽn be Tadzikistan wã, sẽn be Dushanbe wã, la t'a Zezi Kaset rãmbã sẽn yaa Uzbekistan nebã, sẽn be Tashkent wã. Tajik sebrẽ wã, b pa gomd Uzbek shashmaqam yell ye, la rẽ sẽn yɩ to-to wã. [Tõnd sẽn na n tool-y neda]

Yʋʋmd 1980 wã pʋgẽ, b sɩngame n toeemda b sẽn da pʋɩ-tẽnga. A Zeova Kaset rãmbã sẽn da be Uzbekistan wã sɩngame n bãngd buud-gomdã. Woto ket n yaa wa rũndã-rũndã, la a Zeova Kaset rãmbã sẽn tar pãng n moond koɛɛgã Uzbekistan wã tõe n kɩtame tɩ b toeem rẽ: b sẽn get b sẽn gomd Uzbek ne Tajik buud-goam wʋsg n yɩɩd buud-goamsa fãa wã, b sẽn getẽ wã, b pa tar pãng n na n maan yɩɩl ye.

Yɩɩll kãngã buud-goamã yaa Buhari Zʋɩf rãmbã sẽn be Azi-Sẽnga n wa ne Zapã, n yɩɩd fãa Etazĩni wã. Bãmb wʋsg yɩɩ Shasmaqom-dãmb sẽn tõog n maan sõma, la b tall-a-la n kẽng Wɛtgã.

Ges-y me[edit | edit source]

  • Klezmer
  • Music of Tajikistan
  • Music of Uzbekistan
  • Lazgi

Sebtiise[edit | edit source]

  1. Theodore Levin, The Reterritorialization of Culture in the New Central Asian States: A Report from Uzbekistan. Year of traditional Music, Vol. 25, Musical Processes in Asia and Oceania. (1993) pp. 51-59