Wp/mos/Joseph Albert Quarm

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mos
Wp > mos > Joseph Albert Quarm
Joseph Albert Quarm
human
Sex or gendermale Tekre
Country of citizenshipGhana Tekre
Name in native languageJoseph Albert Quarm Tekre
Given nameJoseph Tekre
Family nameQuarm Tekre
Date of birth7 May 1975 Tekre
Place of birthManso Tekre
Native languageAsante Tekre
Languages spoken, written or signedEnglish, Asante Tekre
Occupationpolitician, consultant Tekre
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana Tekre
Educated atKwame Nkrumah University of Science and Technology, Kwame Nkrumah University of Science and Technology, Kwame Nkrumah University of Science and Technology Tekre
Work locationKumasi Tekre
Member of political partyNew Patriotic Party Tekre
Candidacy in election2016 Ghanaian general election Tekre
Religion or worldviewChristianity Tekre
Replaced byGeorge Takyi Tekre
ReplacesGrace Addo Tekre

A Joseph Albert Quarm sẽn boond tɩ prof. Quarm yaa Ghana politik soab la Ghana naan-naab a naas-n-soabã Parlament a yopoe soabã sẽn yaa Manso-Nkwanta tẽnga pʋga taoor soab Ashanti soolmẽ wã. Prof. [1][2]Joseph Albert Quarm Manso Nkwanta sullã b sẽn yãk n na n zĩnd tẽnga taoor soaba tʋʋmda pʋgẽ 7 yʋʋm 2017 - 6 yʋʋm 2021 Kibsa sẽn yaa to,a Joseph Albert Quarn sẽn dog yʋʋmd 1975 soabã, yʋʋm 48 soabã Manso Nsiana, Ghana politikã sull a ye, a sẽn yaa tẽng-n-taag politikã sull sẽn get tẽnga.

Tʋʋmde, bãngd sẽn get tẽnga wɛɛngẽ la mining wɛɛngẽ A Quarm rogame yʋʋmd 1975 kiuug rasem 7 wã, a yita Manso Nsiana sẽn be Ghana Ashanti soolmẽ wã. A paama BSc, MPhil la PhD Biology Sciences wã Kwadame Nkrumah Saans la Teknolozĩ wã Yuniovarsity, KNUST. B vɩɩmã A Quarm yaa kiris-ned. Karẽn-bi-pugl A Quarm yaa karen-saamb Vicande lekollẽ yʋʋmd 1996 n tãag 1998. A tʋma Central Gold African Ghana Limited me n yɩ zĩ-gũud tʋʋm taoor soaba yʋʋmd 2007.

A yɩɩ prof Quarm Publications Limited taoor soaba yʋʋmd 1995 n tãag yʋʋmd 2016 wã, la prof Quarm Hospital Complex taoor soaba yʋʋmd 2012 n tãag yʋʋm 2016 wã. A yaa tẽn-tẽngã baoob bãngd, tẽn-tẽng taoor soab, bãngd sẽn zãmsd bũmb ninsã la ko-koglg soab. Yʋʋmd 2020 zuil kiuug rasem a 7 wã, b yãka a ye t'a yɩ Kwame Nkrumah Saans la Teknolozĩ wã Yuniõr (KNUST) siglgã taoor soab yʋʋm 2 yĩnga.

B sẽn da maand bũmb ninsã Yʋʋmd 2020 yʋʋm-nif kiuug rasem 1 daar a tãre, Ghana Kom-naamb a Nana Addo Darkwa Akufo-Addo kõo gãag sẽn tar gãag 100 n be Manso Nsiana, Amansie West District sẽn be Ashanti soolmẽ wã. B kõ-b lame tɩ b sõng-b tɩ b bãng b sẽn na n zãms b kambã to-to wã.

Politiki wã A Quarm yaa sull sẽn boond tɩ New Patriotic Party n yaa tẽnga taoor soab sẽn da yaa Manso Nkwanta tẽnga pʋga. Yʋʋmd 2015 tʋʋlg kiuugã, a tõoga NPP pipi sõobã a Grace Addo sẽn da yaa Manso Nkwanta tẽnga tẽnga tẽnga taoor soab. Yʋʋmd 2016 Ghana wã sẽn zĩnd n yãk tẽnga taoor n na n yãk a Quarm n na n paam n yãk tẽnga tẽnga taoor dãmb n yãk b rãmba ne sõor sẽn yaa 32 140 sẽn naan yɩ 83.26% n kõ b rãmba. Yʋʋmd 2020 sigr kiuugã pʋgẽ, a sẽn da be Manso Nkwanta tẽnga pʋga, a pa paam n paam a zĩiga n na n zĩnd yʋʋm 2020 yʋʋm-soab kiuugã sẽn na n yɩle n na n maan n yãk a sẽn na n yãk a soab n na n yɩ tẽnga taoor soaba ye.

A kaorēngo[edit | edit source]

A Quarm rogame yʋʋmd 1975 kiuug rasem 7 wã, a yita Manso Nsiana sẽn be Gana Ashanti soolmẽ wã. [3][4][5]A paama Biolojiik bãngrã wɛɛngẽ BSc, MPhil la PhD kareng sẽn yit Kwame Nkrumah Saans la Teknoloziik Inivèsite, KNUST.

A tūūmde[edit | edit source]

A Quarm yaa karen-saamb Vicande lekollẽ yʋʋmd 1996 n tãag 1998. A tʋma Central Gold African Ghana Limited me n yɩ zĩ-gũud tʋʋm taoor soaba yʋʋmd 2007. A yɩɩ prof Quarm Publications Limited taoor soaba yʋʋmd 1995 n tãag yʋʋmd 2016 wã, la prof Quarm Hospital Complex taoor soaba yʋʋmd 2012 n tãag yʋʋm 2016 wã. A yaa tẽnga tʋʋmde, tẽnga taoor soab, bãngd la raag wɛɛngẽ sagand soaba. Yʋʋmd 2020 zuil kiuug rasem a 7 wã, b yãka a ye t'a yɩ Kwame Nkrumah Saans la Teknolozĩ wã Yuniõr (KNUST) siglgã taoor soab yʋʋm 2 yĩnga. A Zeova Kaset rãmbã.

B sēn da maand būmb sīnsã[edit | edit source]

Yʋʋmd 2020 yʋʋm-nif kiuug rasem 1 daar a tãab daare, Gana Kom-naamb a Nana Addo Darkwa Akufo-Addo kõo gãag sẽn tar gãag sẽn yaa 100 ne prof.[6] Quarm bãag Manso Nsiana sẽn be Amansie West District sẽn be Ashanti soolmẽ wã. A Zeova Kaset rãmbã  B kõ-b lame tɩ b sõng-b ne zãmsg b sẽn tar ligd sẽn ta ¢ 400.000 wã, tɩ b sõng b karen-bi-poakã sẽn yaa sõma wã.[7]

Politiki[edit | edit source]

Quarm yaa Paar-paar sull ning sẽn boond tɩ New Patriotic Party wã ning sẽn yaa Manso Nkwanta tẽnga taoor soab sẽn be Ashanti soolmẽ wã. [8]Yʋʋmd 2015 tʋʋlg kiuugã, a tõoga NPP pipi sõobã a Grace Addo sẽn da yaa Manso Nkwanta tẽnga tẽnga tẽnga taoor soab. Yʋʋmd 2016 Ghana tẽnga pʋga, a Quarm paama b paalg n paam n yãk b paalg ne b paalg sẽn yaa 32 140 n yãk b b paalg ning sẽn yaa 83.26% n yãk b sẽn pa yãk b paalga wã, la a NDC tẽnga paalg sẽn ya a Alex Kwame Bonsu paama b paalga 5503 n yãk b pʋga sẽn yaa 14.26% n kõ b paalga fãa.   Yʋʋmd 2020 sigr kiuugã pʋgẽ, a sẽn da be Manso Nkwanta tẽnga pʋga, a pa paam n paam a zĩiga n na n zĩnd yʋʋm 2020 yʋʋm-soab kiuugã sẽn na n yɩle n na n maan n yãk a sẽn na n yãk a soab n na n yɩ tẽnga taoor soaba ye.[9]

Galamsey[edit | edit source]

A Nana Addo Darkwa Akufo-Addo sẽn wa n yiis zabr ne tẽn-kaoodb sẽn pa yɩ sõma wã, a Quarm talla a sẽn deegd goosneema wã sẽn wilg tɩ yaa tɩlae tɩ b kogl koomã la tẽn-gãosgo, baa ne a sẽn maan bũmb ning sẽn namsd Manso Nkwanta wã sẽn be Manse West District wã nebã.[10]A le wilgame t'a pa tõog n yãk a sull n na n maan n na n yãk a meng n na n wa maan n na ne a sẽn na n maan a meng n zab ne tʋʋm nins sẽn pa yɩ sõma wã ye.A Quarm sẽn da yaa sigr 36 soabã, sẽn da yaa Gãna sigr sẽn geta zĩ-likr, bãngrã la teknoloji wã minisr sẽn gomd tʋʋm-dẽgd sẽn pa yɩ tɩlae ne tẽn-kaagrã wɛɛngẽ wã, sẽn boond tɩ galamsey wã, b wilgame tɩ a kẽnga tʋʋm-dẽgdã sẽn pa yɩ sõma ne tẽn-kasetã wɛɛngẽ, ne goosneema taoor dãmb a taab.[11] [12][13]Yaa woto yĩng tɩ b sẽn da wa n yiis b sɛbã pʋgẽ wã, b wilgame tɩ seb-kãngã sẽn tar seb-neng 36 wã tara kaset wʋsg la b pa wilg tɩ b sẽn yetã yaa sɩda.[14][15]Rẽ n so tɩ b pa tõe n vaeesd sogs-kãensã la b sẽn yetã ye.  A Agya Owusu sẽn da wa n be zĩig ning b sẽn boond tɩ ko-ko-ko-koglgã zug n na n paam n koosd a Quarmã, a yeelame tɩ a koosda ko-koglgã n na n koosd-a. [16]Sodaasã kẽnga Agya Owusu zĩigẽ n yõog a teedã, baa ne a sẽn da tar ra-kãnga. A yaa Ghana tẽnga tẽn-bilb sẽn tʋmd tʋʋm-no-kãsems pʋgẽ wã Ashanti zĩiga sẽn da be Ghana wã me n da wa n dõd-a t'a rɩka zĩiga sẽn yaa b sẽn yãk tɩ b na n maan tẽn-bilgã tʋʋmde, a sẽn tũnug ne a pãn-tusdg ning a sẽn tar t'a yaa Mineral Komisɛɛrã taoor lʋɩtb sull a yembr wã. Yʋʋmd 2023 Avrill rasem 21 daarã,[17] a Quarm sẽn da sõs ne JoyFM news radio wã, a kɩɩsame t'a sẽn yet tɩ yẽ tara tʋʋm-teed n na n maan n yiisd a yʋʋrã, la tɩ b sãamda a sẽn yaa ned ning a sẽn yaa to-to wãYʋʋmd 2023 tʋʋlg kiuugã, a Quarm kooga prof. [18]Frimpong-Boateng ne a sẽn yeel tɩ b paoog-a wã yĩnga.[19][20][21]

B waoogda-b lame

Yʋʋmd 2022 mars, Afirik Wɛt-Wedga tẽn-tẽngã sɛb sẽn yaa b sẽn yiisd sɛb wã kõo a Quarm waoogr ne a "Heroes of Distinction Award".[22][23][24][25]

B sēn da wa n gomb būmb Ning yelle[edit | edit source]

Yʋʋmd 2016 soabã pʋgẽ, a Quarm yeela a sebr ning sẽn yaa "Natural Science for Primary Schools - Pupil's Book 1," pʋgẽ tɩ b tũnugda ne ninsaal zug n tʋkd zɩɩb. [26]A Kofi Bentil sẽn yaa IMANI Ghana taoor dãmb pʋɩɩrã la social media wã tʋmtʋmdbã sẽn bool tɩ b yiis b sebrã lekollã pʋgẽ wã n ningd a yell n kos-a. Karen-biisã sẽn da be Ghana wã, b ra pa segd n sak n deeg Biiblã ye.[27]

A mēng vīuum

Quarm Yaa kiris neda.[28]

Sebtiisi[edit | edit source]
  1. https://www.parliament.gh/mps?mp=167
  2. http://www.ghanadistricts.com/Home/Reader/765
  3. https://www.ghanaweb.com/person/Joseph-Albert-Quarm-2887
  4. https://ghanamps.com/mp/quarm-joseph-albert/
  5. https://www.modernghana.com/news/1047981/ar-akufo-addo-commissions-100-bed-specialised.html
  6. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Akufo-Addo-commissions-100-bed-specialised-Prof-Quarm-Hospital-1127045
  7. https://myjoyonline.com/prof-quarm-publications-donates-educational-materials-to-support-otumfour-foundation/
  8. https://www.modernghana.com/news/1047981/ar-akufo-addo-commissions-100-bed-specialised.html
  9. https://www.peacefmonline.com/pages/local/news/202007/418056.php
  10. https://www.graphic.com.gh/news/politics/court-dismisses-npp-mp-s-case.html
  11. https://www.peacefmonline.com/pages/politics/politics/202006/414899.php
  12. https://www.peacefmonline.com/pages/local/news/201901/372362.php
  13. https://www.peacefmonline.com/pages/politics/politics/202009/425819.php
  14. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/All-the-big-names-listed-as-galamsey-culprits-in-Prof-Frimpong-s-report-1753466
  15. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Lord-Commey-Nii-Teiko-ex-NPP-MP-NDC-MP-cited-in-Frimpong-Boateng-s-galamsey-report-1752848
  16. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Lord-Commey-Nii-Teiko-ex-NPP-MP-NDC-MP-cited-in-Frimpong-Boateng-s-galamsey-report-1752848
  17. https://myjoyonline.com/allegations-contained-in-prof-boatengs-report-are-at-best-hearsay-government/
  18. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Former-Nkwanta-MP-sold-me-the-concession-Man-whose-mining-equipment-were-burnt-1755356
  19. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Prof-Quarm-cannot-run-away-from-galamsey-report-GNASSM-Ashanti-spills-more-secrets-1754702
  20. https://myjoyonline.com/i-dont-have-a-single-concession-in-my-name-prof-quarm-on-prof-boatengs-report/
  21. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/I-don-t-even-have-a-single-concession-he-s-only-tarnishing-my-image-Former-Manso-Nkwanta-MP-1754096
  22. https://myjoyonline.com/prof-boateng-must-back-allegations-against-me-with-evidence-albert-quarm/
  23. https://myjoyonline.com/prof-boateng-must-back-allegations-against-me-with-evidence-albert-quarm/
  24. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/I-don-t-even-have-a-single-concession-he-s-only-tarnishing-my-image-Former-Manso-Nkwanta-MP-1754096
  25. https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/He-who-alleges-must-prove-NPP-Bigwig-challenges-Frimpong-Boateng-over-galamsey-report-1753340
  26. https://thebftonline.com/2022/03/28/west-africa-intl-press-ltd-honours-guta-president-others/
  27. https://citifmonline.com/2016/04/prof-quarm-defends-textbook-depicting-the-head-as-load-carrier/
  28. https://www.pulse.com.gh/ece-frontpage/education-in-ghana-profquam-defends-text-book-depicting-the-head-as-load-carrier/zjbqp19