Wp/lzz/lat/Avaruli nena
Avaruli (Maarul mats: Germaluri nena), didote Dağistanis na skidun Avarepeşi nananena ren. Olandeyulva K’avk’asiuri nenapeşi Nax-Dağistan grup’iş doloxe işinen. Dağistanişi Resp’ublik’aş ofisialuri nenapeşen arti na ren Avaruli, dobadonas irişen dido na iğarğalen sotinuri nena ren. Rusia- K’avk’asiaşi limapes na go3’vancğonu sum didi imami; İmam Gazi Muhammedi, İmam Hamzadi, İmam Şamili do Rusia- K’avk’asiaşi limapes malimoba muşite çinaperi Xaci Muradişiti nananena Avaruli ren nodgitaşi nena.
Kianas am nena na ğarğalaps 1.500.000 k’onari Avari skidun. Avaruli iğarğalen didote dudvatani mutepeşi Avaristanis edo xolo Rusiaşi Federasionis, Azerbaycanis, Çeçenistanis, K’almukias, Okortules, K’azakistanis, Surias, İrak’is, Lubnanis, Misiris, Suudi Arabistanis, Urdunis do Turkias. Avarepeşi nena mcveşi Mezop’ot’amiaşi ok’om3xveri nenapes nungaps. Qirqint’işen gamaxtime do opurçoni xonarepe uğun. Ok’om3xveri nenapes zit’apeşi maanape, çodina mutepeşis na nim3xven hecepete cinciş ugoktire ağani formepeşa niktenan. Avaruli, 5 xonaroni, mtelot 50 boncaşen 3’opxineri alboni muşite xampa ar nena ren.
Avaruli nenas, Avari (Maarula), Andi (Kuanni), Dido (Tsuntal) yado sum dialekt’i uğun. Dialekt’epeşi şkas fonetik’a, morfologia do vok’abulerot çkvanerobape ren. Avaruli nena iptinerot 15. oş3’anuras iç’arinu. İpti na ixmarinu Kortuli alboni rt’u. 17. oş3’anuraşen doni mağarğalepeş k’elen na iğarğalen andğaneri Avarulişa adap’t’asioneri Arabuli alboni ixmarinu tina 1928 3’anas Latinuri alboni ik’abulinu. Sovieturi Artobaşi meç’irobate 1938 3’anas K’iriluri albonite oç’arus geiç’k’inu do andğa xoloti ixmarinen.