Wp/lzz/lat/At’aksia

At’aksia, balan3iaş ok’oxvoba do ak’sionepeşi oşkendas na ren harmoniaş ok’oxvuten na içoden ar xuçeş sist’emaşi zabunoba ren. Ak’sionepeşi oşkendas na iqven harmonia xuçeş sist’emaşi çkvaneri burmepeşen na yeçkindun şeni at’aksia, ç’eşidoni xalepes do çkvaneri zabunobapeşi sebebiten gamulun. Ak’sionepe na 3’ipxups xuraşi dudari burmepe; organepeşen hisepe na tirups omuriliğişi xuçeş lifepe, qucepes na ren balan3iaşi ok’rebulepe, antepe k’ont’roli na ikips kuniş tudeloni ok’rebulepe do kunip’ina do kunip’inaşi omuriliği do kuniş oşkendas na ren xuçeş mek’iroba ren.

Çkvaneri zabunobapek, k’oordinasioniş sist’emaşi çkvaneri burmepes otesiraps. B12 vit’aminişi dork’inobak, xanç’ali do t’rik’epeşi p’ozi3iaş çkinape kunişa na ognapaps omuriliğişi xuçepe ok’oxvups. Kunişen adalepeşa çkina na tirups xuçepesti tesiri na ağoden şeni xanç’ali do t’rik’epe isap’arinen do oşkenda mutepeşis na ren k’ont’akt’i ok’uixven. Am xalişa "sub-ak’uturi degenerasioni" itkven. Sifilisiş zabunoba na ağodu namtini k’oçepesti at’aksia koiz’iren. Mem3xalaşi k’apsulepeşen na mulun xuçepeşi omuriliği k’ala na ok’uim3xven burmes tesiri ağoden. "Tabes dorsalis" coxo na niçinen am xalişi çodinas omuriliğişi em burme mutus na var nirgen xalişa nikten. Xuçepeşi ok’oxvobaşi sebebiten çkinape kunişa na var ulun şeni, kunis na ren ok’rebulepek ak’sionepe taini var axvenenan. Omuriliğis varna kuniş tudeşi xuçeşi gzalepes, "multiplskleroz" coxoni zabunobaşi sebebiten iltihabi ağodas na zarari az’iren. Na molişinen zabunobak kunip’inaşi, kuni do omuriliği k’ala k’ont’akt’i na ok’oxvaps şeni at’aksiaşa sebebi meçaps.

Qucis na ren balan3iaşi ok’rebulespeti virusi do bak’t’erişi infek3iapeşen tesiri ağodenan. Aşo ar xalis ok’rebulepeşa tişi xali na ognapaps çkinapeşi noncğonus ok’oxvoba yani at’aksia iqven. Qucis na ren balan3iaşi sist’ema zarari z’ireren na, kunişi ok’rebulepek mk’ule ar ora şk’ule çilata signalepe on3’uranuşa na gyoç’k’asunonan şeni at’aksia ordo içoden. Mara, balan3iaşi signalepeşa coğabi na meçaps kuniş tudeloni ok’rebulepeşi ok’oxvobaşi tesiri umosi dido oraloni iqven. Am ok’rebulepes di3xiriş goxtimalaşi ok’oxvoba, kuniş tude na yextun t’umorepeşi mebaz’ga varna iltihaboni ar zabunobaşi sebebitenti zarari az’iren. Kunip’inaş çkvaneri sebebepeten zarari oz’iramu k’oordinasioniş ok’oxvoba ikips. T’iroidiş udobağinoba, k’ronik’uri alk’olizmak kunip’inaşa zarari meçaps; alk’olikti zarxoşoba oqopinot na içkinen, mk’ule oraloni at’aksiaşa sebebi meçaps. K’arta balan3iaşi sist’ema, xususurotti kunip’ina, ç’amepeşen na yeçkindun zararepeşa dido onç’eloni ren. Namtini kunip’inaşi t’umorepekti ti-mutepeşi ak’sionepeşi oşkendas na ren artobaşi ok’oxvuten o3’irapan. Namtini ocağepes dobadalaşen na mulun ar xuçeşi zabunobak, xuçepeş tamo na manz’inen ar ok’oxvobaşa do amuşa p’aralelot ora golaxtaşi na ip’at’en at’aksiaşa gza meçaps. Am ç’eşidi genetik’uri at’aksiapeşi namtinepe dobadalaşen sk’elet’işi ok’oxvobape k’ala arto iz’iren.

Çkvaneri sebebepek ya dido manişa yeçkindun varna tamo na manz’inen çkvaneri nişanepe meçaps. Sebebi muşi, k’ronik’uri infek3ia varna hormoni do vit’aminiş udobağineroba ren na nişanepeşi yeçkindu tutape edo xolo 3’anapeşi morgvalis naqonops. Mara goxtimalaş ok’oxvobas at’aksia ar faras yeçkindun. Organepeşen omuriliğişa na mulun xuçepeş zarari oz’iramu "hissuri at’aksia"şa sebebi meçaps. Zabunepek k’uçxe mutepeşi k’ap’et’i gebaz’gu şeni tude na geçapan steri gulunan. So na gyobaz’gapan oçkinu şeni tude o3’k’omilu dvaç’irnan, toli mutepeşis muitvas na nik’idernan do melapan.

Kunip’inaşi ok’oxvobapeşen na yeçkindun at’aksiasti, goxtimuşi st’ili çkvaneri iqven. K’oçik k’uçxepe k’aixeşa gontxuten ğorğoci steri jur k’ele ok’an3’uruten gulun, toli mutepeşi muitvas nati goxtimu mutepeşis beciti çkvaneroba var iqven. Çkvaneri ar at’aksiati ak’sionepeşi oşkendas na ren artoba na ok’uixven do xususurot ar mutxani oxvenu guris gidvinaşi otirtinuşi xaliten na yeçkindun ent’ansionuri t’remori ren. Zabunişi xe okaçu na unon mutxanişa nanç’aşi otirtinus gyoç’k’aps do k’ont’roli oxvenu dido meç’ireli nikten.

Şvela, zabunobaşa gza na meçaps sebebişi toliten ip’rat’ik’inen. Namtini at’aksiaşi ç’eşidepe ant’ibiot’ik’iten işvelen, namtinepe şeniti op’era3ia dvaç’irinen. Ar udobağinoba iqu na dork’ineri na ren hormoni do vit’amini meçamuten at’aksia in3’uraninen. Generalurot ok’aru zabunoba na içkinu p’eriodişa do na ip’rat’ik’inen şvelaşa mek’ireli ren.