Wp/lua/Peter Paul Rubens
Pierre-Paul Rubens, mutanda wa ba belge,mulela dia 28/6/ 1577 ne mufwe dia 30/5/ 1640 ku Anvers, uvwa muzodi wa kalandamusenga.
Ku diambuluisha dia mudimu munene, Rubens wakapatula mudimu wa bungi mu mishindu mishilangane. Wakitaba bua kuzola binjinjimbi bia bungi kadi, "bu muvuaye musue kuenza midimu minene pamutu pa kuenza malu makese" anu muvuaye yeye muine mufunde, kavua uteya ntema ku malu makese to, avuaye kayi mufunde mu buondoke ne uvua muzole ne bikono bikese.
Mu bulelela, wakenza mudimu ne lukasa lua bungi, kupatulaye bimfuanyi 1 403 bilondeshile mukanda wa Michel Jaffé. Uvua nangananga wenza midimu minene ya ntendelelu, bimfuanyi bia nkindi, ne bimfuanyi bia mushinga mukole bia malu a kale.
Uvua muanyishibue kudi Munene bua dimanya diende ne bulenga bua muyuki wende, uvua kabidi ne mudimu munene wa malu a ditunga mu tshikondo tshiende ne uvua ne muanzu wa nsombelu uvua kayi mua kupingana kudi bazodi ba tshikondo tshiende.
Peter Paul Rubens uvua muledibue mu Siegen mu Westphalia, mu Holy Roman Empire, mutantshi wa kilometre 300 ne Anvers[5]. Uvua muana muisambombo wa Jan Rubens (1530-1587), mumanyi wa mikenji wa bena Protestant mubanji uvuabu bateke mulombodi wa tshimenga tshia Anvers mu 1562, ne Maria Pypelinckx (1537-1608), muana wa bakaji wa muena ngendu wa bilamba.Baledi bandi bakumbuka mu Anvers (Pays-Bas wa mu Espagne) mu 1568 bua kunyema dikengeshibua dia bena Protestant mu Pays-Bas wa mu Espagne kudi Duke wa Alba mu tshikondo tshia tshimvundu tshia balomba bintu, Jan Rubens uvuabu bela meji ne: uvua ne luse lua bena Calvin[6]. Jan Rubens wakalua mufidi wa mibelu wa malu a mikenji wa William wa ku Orange ne wakasomba ku kabadi ka Siegen mu 1570.
Bua malanda ende ne Anne wa Saxony, mukaji muibidi wa William wa Orange, uvuaye mulele nende muana wa bakaji, Christine von Diez (uvua William kayi mumanye), muledibue mu dia matuku 22 ngondo wa muanda mukulu 1571, Jan Rubens uvua mu buloko mu Dillenburg Castle too ne mu 1573, dipatuka diende divua dienzeke bua diambuluisha dia mukajende.
