Wp/lkt/Očhéthi Šakówiŋ
Očhéthi Šakówiŋ oyáte šakówiŋ héčha. Lená é:
- Bdewákhaŋthuŋwaŋ (Dakhóta)
- Iháŋktȟuŋwaŋ (Dakȟóta)
- Iháŋktȟuŋwaŋna (Dakȟóta)
- Sisíthuŋwaŋ (Dakhóta)
- Thítȟuŋwaŋ (Lakȟóta)
- Waȟpékhute (Dakhóta)
- Waȟpéthuŋwaŋ (Dakhóta)
Očhéthi Šakówiŋ Mnísota ikȟáŋyela thípi. Mnísota iyáyapi yuŋkȟáŋ oyáte šakówiŋ kiŋ akíčhiyuštaŋpi. Oyáte šakówiŋ kiŋ Dakota Access Pipeline khízapi čhíŋpi kta čha Očhéthi Šakówiŋ phiyá ókhižu.
Eháŋni Očhéthi Šakówiŋ kiŋ Mnísóta él thípi. Očhéthi Sakówiŋ oyáte k’uŋ heháŋ waŋzíla yukȟáŋpi naháŋ iyápi kiŋ waŋžíla iyápi. 1700 él Ȟaȟáwakpa aglágla thípi naháŋ Wašíču Siháŋska kiŋ na Šagláša kiŋ nupȟíŋ wamákȟaškaŋ há kiŋ owékičhizapi. Čhápa Okíčhize kiŋ eyápi etáŋhaŋ Očhéthi Šakówin k’uŋ na Algonquian oyáte kiŋ wóakhiniče óta wičháyuhapi. Čha Oyáte kiŋ Makȟóblaye Tȟánka kiŋ ektá napȟéwičhayapi. Heháŋl Oyáte kiŋ uŋmá Očhétȟi Sakówiŋ kiŋ Makȟóblaye Tȟánka etáŋhaŋ napȟéwičhayapi. Ihákab Očhéthi Šakówiŋ kiŋ kakhínuŋkȟaŋ iyéyapi.
Očhéthi Sakówiŋ kiŋ oyáte šakówiŋ yukȟánpi kte.
1. Bdewákhaŋthuŋwaŋ
2. Waȟpékhute
3. Waȟpéthuŋwaŋ
4. Sisítȟuŋwaŋ
5. Iháŋktȟuŋwaŋ
6. Iháŋktȟuŋwaŋna
7. Thítȟuŋwaŋ
a. Oglála
b. Šičháŋǧu
c. Mnkhówožu
d. Itázipčho
e. Sihásapa
f. Oóhenuŋpa
g. Húnkpapȟa
Heháŋl iyápi kiŋ tȟokéča čík’ala ayé. Čhažé k’uŋ tágni oówa l/d yuhá šni eyáš iyápi kiŋ thiyóspaye kiŋ tȟókča wóglakapi.
Wiyóhiŋyaŋpata Dakȟóta Wiyóȟpeyatahaŋ Dakȟóta Lakȟóta
Bdewákhaŋthuŋwaŋ Iháŋktȟuŋwaŋ Oglála
Waȟpékhute Iháŋktȟuŋwaŋna Šičháŋǧu
Sisítȟuŋwaŋ Mnikȟówožu
Itázipčho
Sihásapa
Oóhenuŋpa
Húŋkpapȟa