Wp/liv/Louv
| Louv (Panthera leo) | |
| |
| Vōlikšimi | Jelāid (Animalia) |
| Phylum | Sǟlgakordajelāid (Chordata) |
| Klas | Imtijizt (Mammalia) |
| Order | Rāgilizt (Carnivora) |
| Aim | Kašjelāid (Felidae) |
Louv um ikš rāgili lūom. Louvõdõn um väggi sūr ja veggi kejā. Izizt kejā pitkit um 180—240 cm tabār pitkit 60–90 cm svarā 180—227 kg. Rump um pigātagā pīenti. Louv pǟ um väggi sūr ja tämmõn um pitkā nik. Jālgad um lītõd ja väggi viššõd. Pitkā tabār lopāndõksõs um tus. Kejā katāb lītõ lītõ brūnliki vīri kōrakat. Täužkazzõnd iziztõn louvõdõn āt pitkād dumād lakād, mis katābõd nei kaggõlt, abīdi kui ka rindõ. Jemizt um piškimizt ja näntõn pūtõbõd lakād. Louvõd jelābõd irdistiz 10-14 āigastõ bet vaņgõs võibõd ne jellõ ka 20 āigastõ. Louvõd jennit amā āiga sōb piškīmõks. Pūojlimi sīe sī um nänt jelkūožõd jarā uktimi ja konfliktõd rovstõks.
Jelāmizvīš ja tuoitõmi
[edit | edit source]Louvõd jelābõd savānis kus līedõb pǟgiņ sȭrga-jelājḑi. Louvõd äb jelā setku ikšiggiņ set barīs. Barās um irdistiz 1-2 izizt ja immõr 10 jemiži agā nūoŗi. Pǟvan novūbõd louvõd irdistiz. Jakţõ piedābõd ne ȭdõn. Pūojlimizt tūoitõg vȯtšõjīzt um jemizt. Amā saggõld āt nänt sōdõks lūomõd mūndasuglizt antilopīd, zebrād ja munt mǟrlimi sūrit sȭrga-jelājd, Až louv akūb sūŗi jelājḑi, kōļõb ta näntõn vāgiž ležgõl. lǟdõ ja kierdõ īekõs käddõ sōdõ. Eņtš sōdõks tapāmizõks kȭlbatõbõd louvõd vaimõd kīndõdõks käpidi ja vegīži, āmbidi, mis mūrdabõd īžkist lūḑi. Pǟlõ sīemnaigõ tōbõd louvõd jūodõ ja lǟbõd siz irdistiz novvõm. Louvõd, kis um rujād agā vanād ja vȱilizt un äb sȭita jemīņ akkõ sȭrga-jelājḑi, võibõd ne jūrõ akkõ ka rovst.
Pǟgiņtõmi
[edit | edit source]Louvõd kuoīnõbõd amā āigast āigal. Aildõb-āigal taplõbõd izizt louvõd verīztiz väg ja jemizt pierāst. Mingizkõrd võibõd ne võitlõkst loppõ ka kūolimizõks. Jemā- louvõd kussõl.vȯlmi līb immõr 105–112 pǟva. Jemā- louvõn um irdistiz 2-5 kutškiztõ. Piezā pīlõb mūndas ouks. Ni-sindõn um immõr 30 cm pitkit ja sipšlimizt. Obbõm kōrakat kōrakat verm mõitistõb īdlimizõks.
Lūoimõd kēņig
[edit | edit source]Lebbõ āigad um louv pidtõt lūoimõd kēņigõks. Se sai īrgandõks rōntõst Physiologus. Louv um sūr ja knaš lūom.
Rāgiližist setku jeij-okš ja tīger āt louvõst rōz jo sūrimõd. Iziz louv lakā āndab tämmõn sūrli nägu. Louv um rāgili, kīenta tuoizt lūomõd irdistiz kārtabõd. Setku nanā-sarri ja elefanţõd äb lǟ louvõd jedstõ jarā. Louvõn um kildzi ēļ. Setku tīgerd ja krokōdild ullõbõd jo joudziz ēļkõks.