Jump to content

Wp/kus/Navrongo Senior High School

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Navrongo Senior High School
Navrongo Senior High School
educational institution, mixed-sex education, high school, state school, boarding school
Inception1960 Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish Dɛmisim gbɛlima
Founded byKwame Nkrumah Dɛmisim gbɛlima
Motto textLux Borealis, The Light of the North Dɛmisim gbɛlima
CountryGhana Dɛmisim gbɛlima
Located in the administrative territorial entityKassena Nankana Municipal District Dɛmisim gbɛlima
LocationNavrongo, Upper East Region Dɛmisim gbɛlima
Coordinate location10°51′31″N 1°4′7″W Dɛmisim gbɛlima
Colorwhite, blue Dɛmisim gbɛlima
OperatorGhana Education Service, ministry of education Dɛmisim gbɛlima
Map

Navrongo Senior High School anɛ sakur yinne kani bɛ Navrongo dinɛ ka ba da zi'el o September 1960 ka di anɛ Ghana yiiga Zugdaan Osagyefo Dr. Kwame Nkrumah da zi'el. Ba da pʋdi li nɛ Zugdaan kɔlɔgi. Zugdaan la da bigisi o gba'ae kati wa'ae sakur la ye sakur la naati an sakur tita'ar Ya-datiʋŋ ni ka paas ye o na gɔsi di nɛ sʋŋa[1]. Nya'aŋɔ, di yʋ'ʋr da anɛ Navrongo School (NAVASCO). Di zanbin anɛ iil, dinɛ an banɛ wʋsa yit Ghana Ya-datiʋŋ na'am zanbina, ya'am nɛ tuon gaadʋg. Sakur la pian'azug anɛ "LUX BOREALIS" Latin pian'ad. Di gbin anɛ "Nɛɛsim tis Ya-datiʋŋ". Sakur bikʋda yʋ'ʋr anɛ NABIA, pian'ʋk giŋa dinɛ gbinu an teŋgbaʋŋ nid[2]

Di mɛɛsa

NAVASCO anɛ sakur yinne kani bɛ Ghana ya-datiʋŋ ka mɔr mɛɛsa bɛdigʋ, yɛlkpan kani anɛ dinɛ nyaŋi yisid sakur biis bɛdigʋ la. Di anɛ sakur kʋdʋg yinne nɛ secondary schools dinɛ bɛ Upper East Region kani mɔr yʋ'ʋr ka lɛm pɛ'ɛs sakuya anii kani bɛ Ghana Ya-datiʋŋi mɔr yʋ'ʋr bɛda. 1970s pʋʋgʋnɛ, ba da mi' di ye di anɛ kuob tuuma bɛ Mr. MacDonald saŋa la, onɛ da an British nid onɛ mɔr baŋir[3]. Sakur la mɔr bɛog kani ka ba mɛri kuod pɛ'ɛs nɛ lanbɔ'ɔg kani pʋ lal nɛ Windɔɔg laa. Sakur la paam barika paalʋ bɛdigʋ kani ka pa'anib la na nyaŋi paam paalʋ kua. Di mɔr Kasadjan Sports Stadium dinɛ ka ba na di'emid ani. MacDonald Hall dinɛ ka sɔ' wʋsa mi' la tʋmir anɛ di'ema nɛ la'asʋg zi'ig. Sakur la gbana bʋʋr la tʋmi tis sakur la nɛ teŋ la yʋma bɛdigʋ. La'ad dɔɔg bɛ anina bɔɔd ye ba kʋ lɛm da' la'ad yiŋ ya'asɛ. Taabʋ nɛ kutnam tʋʋma wʋsa maanɛ la'ad dɔɔg la ni. Dɔgbɛɛda piinɛ anaasi bɛ anina tis sakur biis hʋʋm 2015 la ni. Ba anɛ Kwegyir Aggrey, John F. Kennedy, Livingtone, Abatey, Ferguson, Garvey, Guggisberg, Nkrumah, Volta, nɛ Abavana dɔɔd anɛ dab ma'aa. Slessor, Tono, Independence, and Luther King dɔɔd mɛn anɛ pʋ'ab din.

Di zamisʋg yɛla

Sakur la maanɛ Agricultural Science, General Science, General Business, General Arts, Visual Arts nɛ Home Economics. Sakur biis mɔr suor ka ba gaŋi yi zamisa bama ni. Ba mɔr Science Laboratory kani pɛ'ɛl nɛ la'ad nɛ sakur pɔɔg dinɛ ka bani zamisid science la na nyaŋi paam paalʋ zamisʋg. Nɔŋgbanwa'ar lʋgʋr la yɔ'ɔgnɛ suor tis sakur biis kani bɔɔd amaa, di fasi anɛ bani maan General Arts dimɛ ka ba na nɔki zamis nidib sʋʋgʋn pian'ad. Di yis nidib bɛdigʋ bani bɛ pɔlitis ni ka naae sakur kan.

Di tuon gatib

Yiiga pa'an kpɛɛm da anɛ J.K Fiegbor. Onɛ da tiel anɛ Agyemang Dickson, Crawford, nɛ Mr. C.G MacDonald, onɛ an pa'an kpɛɛm kani ka nidib mi' o dinɛ yi sakur la pin'ilʋg. O nɔknɛ sakur biisi mɛ' MacDonald Hall, dinɛ an sakur biis la'asʋg zin'ig. Onɛ da bɛ laa, zamisʋg kani ka ba buon ye Kaanlʋg la da keŋnɛ sʋŋa ka sakur biis bani bɔɔd ye ba nɔki di keŋ tuoni zamis sakur biis ni la nya'am kpɛn' sakur kan. Mr. Adenze Kangah nɛ Mr. Alosius Alexis Abem mɛn da an bani ka nidib mi' ye ba na pa'an kpɛmnam bɛ yʋʋm 1980s ka Madam Katumi mɛn pin'il tʋʋma yʋʋm 1990 la ni. Onɛ da an kɛ ka tʋbir tɛɛgir nɛ gbaʋŋ min'ilim bɛ. Mr. Patrick Tangonyire mɛn di'e yʋʋm 2000 la ni.


Nimbɛda bani naae anina

Sakur la zamis ka yis nimbɛda Ya-datiʋŋ kpɛla. Ba sieba mɛn yit Ya-dagɔbʋg Ghana ni kpɛla mɛn. Ninbɛda sieba anɛ

  • Hawa Yakubu
  • Cletus Avoka
  • John Ndebugre
  • Martin Amidu
  • Haruna Iddrisu
  • Ambrose Dery
  • Dr Francis Ali-Osman
  • Michael Samson-Oje
  • Henry Ford Kamel
  • Prof. Albert Abane
  • Roland Agambire
  • Samuel Marful-Sau
  • Amin Alhassan

nɛ sieba bɛdigʋ. Ba sieba mɛn yit Ninsabilis teŋ ni mɛn.



Gbanvɛɛnsa

  1. https://web.archive.org/web/20170206153947/http://www.africaschoolsonline.com/institute.php?ins_id=55
  2. https://www.gbcghana.com/1.8591533
  3. https://web.archive.org/web/20131223044138/http://thechronicle.com.gh/navasco-the-great-school