Jump to content

Wp/kus/Gangneung Danoje

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Gangneung Danoje


Gangneung Danoje
festival
McCune-Reischauer romanizationKangnŭng tanoje Dɛmisim gbɛlima
Revised romanizationGangneung danoje Dɛmisim gbɛlima
CountrySouth Korea Dɛmisim gbɛlima
Located in the administrative territorial entityGangneung Dɛmisim gbɛlima
Intangible cultural heritage statusNational Intangible Cultural Heritage in South Korea, Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity Dɛmisim gbɛlima
Described at URLhttps://ich.unesco.org/en/RL/00114, https://ich.unesco.org/fr/RL/00114, https://ich.unesco.org/es/RL/00114, https://english.cha.go.kr/chaen/search/selectGeneralSearchDetail.do?mn=EN_02_02&sCcebKdcd=17&ccebAsno=00130000&sCcebCtcd=32&pageIndex=1&ccebKdcd=17&ccebCtcd=, https://www.heritage.go.kr/heri/cul/culSelectDetail.do?ccbaCpno=1273200130000 Dɛmisim gbɛlima

Gangneung danoje (Gangneung Dano Festival) anɛ buudi malima Korea teŋin kanɛ ka ba gaŋ ka li an the 13th important Intangible Cultural Properties of Korea ka li dⴢlli Jinju geommu. Li maalig hali bɛnɛ nwadisa anu la daba anu la ni yʋʋm la pʋʋgin woo lunisolar calender la pa’al si’am, Gangneung , Gangwon Province. Amaa, malʋŋ la, la’am nɛ ti’ebʋg woo dasʋma maalig zaŋid nɛ dapisi nɛ anu wʋsa maan. Danoje gbini an Suritnal la gbin anɛ dabis tita’ar ka an Wina’am dabisir. Gangneung Danoje yʋʋgi gaad Korea buudi malima banɛ mɛ lɛn bɛ ka li tʋʋm anɛ a pʋ’ʋsidi wⴢ’ⴢgid siig kanɛ gur zuokanɛ tisid teŋ la gurim ka pʋ’ʋsid teŋ la suma’asim yɛla nɛ ya nɛ ba kuob pʋʋgin. Ba zaŋi li ka li paas nɛ South Korea ka UNESCO paasi li Masterpieces of the Oral and Intangible Heritage of Humanity ni, Sapal nwadi la dapisi nɛ anu, yʋʋm tusa ayi nɛ anu,November 25, 2005[1] la ni.

Lin sin’iŋ si’em

Ba pʋ pa’al lin yi zin’I sia amaa ka ye Nam-hyowon’s record shaham da pʋ’ʋsi tis Wina’am nɛ daba atan’, Donwalig, Vaala nɛ Sigsaa nwadis la ni. Ya’asɛ, Heo-gyun da sⴢbi o gbaʋŋin ye o da nyɛ Gangneung Danoje la nɛ yʋʋm tusir yiunne, kⴢbus yuobʋ nɛ atan’, 1603 yʋʋm la ni.

Heo Gyun mɛŋ da nyɛ Gangneung Danoje ka sⴢbi li tienr maalig yɛla da anɛ General Kim Yu-shin. Teŋgbaʋŋ sʋ’ʋlim nama atan’ la da niŋ nⴢⴢr yinne nya’aŋ la, Kim Yu-shin da kpi ya ka lieb zuor kanɛ an win Daegwallyeong teŋin, ka yɛl digil ye win kaŋa nwa  da wⴢ’ⴢgid ka kennɛ kaad win kaŋa Daegwallyeong teŋini pʋ’ʋsid ka di’emid nɛ wina la, Sigsaa nwadig la ni yʋʋm wʋsa. Ka lin zugⴢ, Wina’am sunf ya da malis o da na tun’oe paam zʋʋd bɛdigʋ o kuobin yʋʋm kan ni, ka o sunf ya’ da duoe nɛ o da na tun’oe kɛ ka san’aŋ naam, ka nɛŋa zugⴢ, Myeongju da ye la’as nɛ ka yʋʋm, ka wa’ ka tʋm tis Wina’am, all the people of Myeongju gathered to sing, dance, and serve God.[2]

Gangneung Dano Festival pin’iligʋn sa da anɛ nidibin la’asig malima ka lɛn an public-private malʋŋ kanɛ ka gⴢbina la basid sour ka ba maan, active coorperation from the government.[2]

Ba da zaŋ Gangneung ka li anɛ Important  Intangible Cultural Heritage No. 13 ka teŋgbaʋŋ la guri li, and is protected by the state.[2]

Yʋʋm tusa ayi nɛ pisi nɛ yinne, 2021 la ni, Gangneung Dano Festival malima piinɛ atan’ ni la na pin’il Sigir nwadig la dapiiga daar ka na zaŋ nɛ daba anii ti paae piinɛ ayⴢpⴢi, 17th la. Gangneung Danoje Committee la ye, la anɛ malima nam banɛ pa’an Danoje  ken si’em in the post-corona era, yʋʋda ban’as la nya’aŋ nɛ Danoje siig ka nɛ da bɛ yʋʋma 1,000[3] nɛ nwa la. Ba na zin’ini gban’ae  yʋʋda ban’as la da kena yʋʋg si’em, ka kpɛm na’aa na zin’ini li yɛla, with only officials attending[3]

Lin maan si’em

Danoje la saŋa, nidib la wʋsa teŋin la pʋ’ʋsidi bɛʋgin nɛ yʋ’ʋŋi paae daba anu tisid siig kanɛ gur zuor. Ba mɛ lɛn maan shaman malima bʋnbⴢⴢr mⴢrim yɛla ba kuob zin’igin nɛ teŋ la suma’asim. Pu’asadir onɛ lusi oa nindaa malʋŋin la, Jangjamari, sisidakdak yʋm ka wa’ad. Malim bibis mɛ lɛn bɛ, nɛ di’ema woo yʋʋliŋ, Korea mⴢⴢr, ssrieum, buudi bʋn-wɛn’ɛda di’ema yigilʋg, a piesid nɛ ki’ibʋ, a dit ddeok. Dabisir kanɛ dⴢl la, Dano malima la ni la, ba nyⴢn’ⴢdɛd daad ka malima la bɛn naae.

Widigir

Malima la widigir pʋdig nɛ zin’isa buudi atan’. Yinne anɛ a la’as malʋŋin la, ka yinne an shaman malima, ka linɛ kpɛlim la an a lus nindaa ka di’emid. Nananna nwa, ba da zaŋ Jo kyu-don ka li anɛ malima la ka shaman malʋŋ la mɛ kpɛn nam bɛnɛ Bin sun-hae ka a lus nindaa di’ema malima la an Kim jong-gun.

Gbamvɛɛnsa

  1. http://www.unesco.org/culture/intangible-heritage/33apa_uk.htm
  2. 2.0 2.1 2.2 https://en.unesco.org/
  3. 3.0 3.1 https://www.news1.kr/articles/4333936

External links