Wp/kus/Freda Akosua Prempeh

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Freda Akosua Prempeh
Freda Akosua Prempeh
human
Sex or genderfemale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Name in native languageFreda Akosua Prempeh, Freda Akosua Oheneafrewo Prempeh Dɛmisim gbɛlima
Given nameFreda Dɛmisim gbɛlima
Family namePrempeh Dɛmisim gbɛlima
Date of birth23 January 1966 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthDuayaw Nkwanta Dɛmisim gbɛlima
Native languageAkan Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedAkan, English Dɛmisim gbɛlima
Occupationpolitician, marketer Dɛmisim gbɛlima
Position heldMember of the 7th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 6th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Member of the 8th Parliament of the 4th Republic of Ghana, Assembly Member, Minister of State for Works and Housing Dɛmisim gbɛlima
Work locationSunyani Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyNew Patriotic Party Dɛmisim gbɛlima
Candidacy in election2020 Ghanaian parliamentary election, 2012 Ghanaian general election, 2016 Ghanaian general election Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewChristianity Dɛmisim gbɛlima

Freda Akosua Oheneafrewo Prempeh (du’anɛ 23 January 1966)[1] anɛ Gaana pɔlitiks nwɛ’ɛd ka an Wadmaani paas Wadmaanib yikanɛ paasi ayɔpɔi la Gaana Republic kanɛ paasi anaasi la ni n tis Tano North Constituency bɛ Ahafo Region sʋ’ʋlim, Ghana la dim.[2][3] O anɛ  Minista of State, tis Ministry of works and housing, Ghana. O anɛ minista nya’adɔli tis minister kanɛ gɔsid dap nɛ pʋ’ab yɛla la ka lɛ aan Assembly member – "Assembly Woman" yʋʋm tusa ayi nɛ ayi (2002) paae yʋʋm tusa ati nɛ piiga (2010) tis Lakoo Electoral Area sʋ’ʋlim bɛ La-Dade kotopo ConstituencyGreater Accra Region.[4]

Yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ ayɔpɔi la ni (2017), ba da gaŋ o ye o an kʋkdaani tis nidib piinɛ yinne banɛ ka ba da gaansi ba ye ba gɔsi maal si’elnam ka ba nya’ŋi nwɛ’ yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ anii ninsabilis tɛɛns pʋ’ab bɔɔl la (2018 African Women Cup of Nations).[5][6][7][8]

On sin’iŋ si’em nɛ o sakur yɛla

Ba da du’a o nɛ yʋʋm tusir, kɔbiswai nɛ pisyuobʋ nɛ ayuobʋ yʋʋmpaal Nwadig la dabpisi nɛ atan daar (23 January 1966) Ankara, Gaana Na’adɔɔgin. O anɛ Ohenenana Akwasi Agyeman Dua-Prempeh, onɛ da maal ka’alim la pʋ’ayua kanɛ paasi atan onɛ an kambʋʋs Na’adɔɔg la nɛ Nana Amma Serwaa, Kontihemaa onɛ bɛ Duayaw Nkwanta ka da maal ka’alim la,( ka bɛdigʋ mi’i o ye Madam Georgina Ansah).

Freda da pin’ili o basic educationnɛ University Primary School bɛ Kumasi la. Ka tɔlisi maali o Ordinary(O) level Technology Secondary School (dinɛ yʋ’ʋn an KNUST Senior High School la) bɛ Kumasi, Ghana la. O da lɛn tɔlisi maali o Advanced level Certificate (A level) Accra Workers College bɛ Accra, Ghana. O da keŋ Ghana Institute of Journalism, maali o Diploma in Public Relations and Advertising. Ba da tis o Certified Public Accountant yi Ghana Institute of Management and Public Administration yʋʋm tusir kɔbiswai nɛ piswai nɛ anii la ni (1998). O lɛm mɔr Certificate nɛ Advanced Certificate in Marketing, DipM, MCIM, Chartered Marketer Professional Postgraduate Diploma in Marketing, o da maal bama wʋsa nɛ Chartered Institute of Marketing, United Kingdom. O da lɛn maali o degree in (Business Administration), Human Resource Management Option University of Ghana yʋʋm tusa ayi nɛ ayuobʋ la ni (2006)[9]. O da lɛn maal M. A Comms, Media and Public Relations University of Leicester bɛ UK la ka maali o PhD in Business Administration Ghana Technology University College.[10][11]

Mɛŋ bɛlim

Freda Akosua Prempeh yinɛ Duayaw Nkwanta, dinɛ an tentita’ari tsi o sʋ’ʋlim la Tano North, bɛ Ahafo Region, Ghana. O anɛ Kristo biig. O mɔr sid nɛ dakɔɔnr.

Di da kpɛlim bi’ela ka Freda kɔ’ɔŋi o nyɔvʋr yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ anu Nwadisa ayuobʋ daba atan daar (June 3, 2015) sapuat kanɛ da maal ka ku’om ʋak zin’ig la ka bugum mɛ lɛn did ya’as  (flood and fire disaster) bɛ circle, Accra.[12]

Ban da nam pʋ vɔɔt Freda ka o kpɛn’ Wadmaanib yin yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ atan la, o da anɛ manageressi tis Point Four Hotel bɛ Sunyani la, ka lɛn tʋm nɛ Prison Service ya’as yʋma piiga (10 years).[13] O anɛ onɛ nɔŋ ninwisigir yɛla ka lɛn zabidi tisid pʋ’ab ya’as.

Pɔlitiks

Freda Prempeh paasnɛ Wabʋg Na’adɔɔg la ni, New Patriotic Party (N.P.P.). O pɔlitiks nwɛ’ɛb pin’ilnɛ yʋʋm tusa ayi nɛ ayui la ni, (2002), o da anɛ Assembly member tis Lakoo Electoral Area bɛ La-Dadekotopo Constituency bɛ Greater Accra Region la, yʋma anii (8 years), yʋʋm tusa ayi nɛ ayuobʋ Nwadisa ayi la ni (February 2006), ba da buol o ye o tʋm tis National Reconciliation Commission an Public Affairs Officer Nwadisa awai (9 months). Nannanna, o anɛ Wadmaani tis Tano North Constituency, ka paas la’askanɛ gɔsid Mines and Energy, Government Assurance Committee Wadmaanib yin la. Pirɛsidɛn Akufo-Addo da gaŋ o ye o an Deputy Minister of Works and Housing, yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ ayɔpɔi la la (2017). O yʋ’ʋn anɛ minista nya’adɔli tis dap nɛ pʋ’ab, biis nɛ nidib bɛlim yɛla (Deputy Minister of Gender, Children and Social Protection).

O da nya’ yʋʋm tusa ayi nɛ pisi Gaana wʋsa vɔɔtʋg la Tano North seat wabʋg Na’adɔɔg la nɔbir zug ka di nɛ vɔɔt ka di tʋʋg pisnu nɛ yinne kɔbiga pʋʋgin (51%). Nɛ’ɛŋa da aan o nɔɔr atan on keŋ Wadmaanib yikanɛ paasi anii la Gaana Republic kanɛ paasi anaasi la ni.

Kpɛma banɛ ka o zanl

·        2004–2008 Member, Governing Council, – Local Government Service Council

·        2005–2008 Member – National Media Commission  

·        2005–2008 Board Member – National Health Insurance Scheme, Kpeshie Sub- Metro, Accra               

·        2002–2006 Chairperson, Development Sub-Committee (Accra Metropolitan Assembly)

·        2006–2008 Chairperson, Women & Children Sub-Committee (Accra Metropolitan Assembly)

·        2006/2007 Founding Member and Vice President, Tertiary Students Academic Year Confederacy (TESCON), University of Ghana, Accra City Campus

·        2008 Member, Communication Committee. New Patriotic Party, National Campaign Team

·        President and Founder, Women Supporters Union of Ghana

Tʋʋma zin’is banɛ ka la’as

·        31 October 2003 to date        Institute of Public Relations (IPR, Ghana) – Accredited Member.

·        October 2000 – October 2003 Institute of Public Relations (IPR) Ghana – Associate Member

·        Ghana Journalists Association (GJA) – Affiliate Member

Gbanvɛɛnsa

  1. https://web.archive.org/web/20190306111410/https://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/republic/parliamentatian.php?ID=158
  2. https://web.archive.org/web/20160413192901/http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2012/constituency/59/
  3. http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/politics/NPP-Primaries-Hon-Freda-Retains-Tano-North-Constituency-Seat-362556
  4. https://web.archive.org/web/20190423132649/https://mitsughana.com/profile-of-hon-freda-prempeh/
  5. https://www.graphic.com.gh/sports/sports-news/tano-north-mp-freda-prempeh-sworn-in-as-awcon-loc-chair.html
  6. https://web.archive.org/web/20191006145342/https://sport.citifmonline.com/tag/hon-freda-prempeh/
  7. https://www.pulse.com.gh/bi/sports/sports-ghana-must-bid-to-host-afcon-2019-awcon-chairperson-says/t4w9xby
  8. https://starrfm.com.gh/2018/01/ready-host-womens-afcon-freda-prempeh/
  9. http://ghanamps.com/mps-by-year-group/details.php?id=2507
  10. https://www.parliament.gh/mps?mp=187
  11. https://web.archive.org/web/20190423132649/https://mitsughana.com/profile-of-hon-freda-prempeh/
  12. http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/NewsArchive/Parliament-sheds-tears-over-Circle-disaster-361146?gallery=1
  13. https://www.modernghana.com/news/749220/im-ready-to-serve-as-the-deputy-minister-of-sportshon-fre.html