Wp/kus/Collins Dauda

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Collins Dauda
Collins Dauda
human
Sex or gendermale Dɛmisim gbɛlima
Country of citizenshipGhana Dɛmisim gbɛlima
Name in native languageCollins Dauda Dɛmisim gbɛlima
Given nameDauda Dɛmisim gbɛlima
Family nameCollins Dɛmisim gbɛlima
Date of birth13 February 1957 Dɛmisim gbɛlima
Place of birthAhafo Region Dɛmisim gbɛlima
Languages spoken, written or signedEnglish Dɛmisim gbɛlima
Occupationpolitician, teacher, civil servant Dɛmisim gbɛlima
Educated atMim Senior High School Dɛmisim gbɛlima
Work locationAhafo Region Dɛmisim gbɛlima
Member of political partyNational Democratic Congress Dɛmisim gbɛlima
Candidacy in election2020 Ghanaian parliamentary election, 1992 Ghanaian parliamentary election, 1996 Ghanaian general election, 2004 Ghanaian general election, 2008 Ghanaian general election Dɛmisim gbɛlima
Religion or worldviewIslam Dɛmisim gbɛlima

Collins Dauda (dʋ’anɛ 13 February 1957)[1] anɛ pa’an, pɔlitis nwɛ’ɛd Ghana Minista kʋdʋgʋ tis Lands and Natural Resources; nɛ Water Resources, Works and Housing.

On si’iŋ si’em nɛ sakur yɛla

Ba da du’a Collins Dauda nɛ yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisnu nɛ ayɔpɔi Nwadisa ayiʼ la dabpiinɛ atanʼ daar (13 February 1957) Mehame bɛ Ahafo region (dinɛ da an, Brong Ahafo Region) sʋ’ʋlim la.[1][2][3] O yinɛ Mehame bɛ Brong-Ahafo Region sʋ’ʋlim, Ghana.[4][2] O du’adib anɛ Issaka Naaba nɛ Mariama Issah.[5] o da keŋnɛ Mim Senior High School maal GCE Ordinary Level nɛ GCE Advanced Level yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisyɔpɔi nɛ atanʼ (1973) nɛ yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisnii nɛ yinne (1981) sʋʋgʋn.[6]

Tʋʋma

Dauda da pa’anɛ Kukuom Agricultural Senior High School din yi yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisnii nɛ anu saŋa (1985).[5] Yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisnii nɛ ayuobʋ (1986) la nii, o da lieb pa’ani tis Ahafoman Senior High School tʋgʋs tuon nɛ o pa’alʋg la hali ti paae yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayiʼ la ni (1992).[5]

Pɔlitis

Dauda da lieb Asutifi District Assembly la nid yinne yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisyɔpɔi nɛ anii (1978) nɛ yʋm tusir nɛ kɔbiswai nɛ pisnii nɛ yinne (1981) sʋʋgʋn.[5] o da paasnɛ Consultative Assembly,[5] banɛ da sɔb yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayiʼ wada gbaʋŋ la din yi yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayinne nɛ yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayiʼ la. O yiiga sankanɛ ka o kpɛn’ Wadmaanib yin la da anɛ yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayiʼ. wadmaanib vɔɔdʋg la ni, o da zi’enɛ Ma’asim tiig Na’adɔɔg, National Democratic Congress nɔba Zug ka di lieb yiiga Wadmaani tis Asutifi South constituency Republic kanɛ paasi anaasi la ni (Fourth Republic). O da lɛn di ya’as yʋma tusir nɛ kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayuobʋ (1996) wadmaanib vɔɔtʋg la ni. Yʋma tusa ayiʼ nɛ pisi (2000) vɔɔtʋgin la, o da liya ka di yinɛ ban da zɛrig o ye o nɔk tiim kʋ o tiraan onɛ nyi’ad nɛ o, Prof. Gyan-Amoah onɛ  da kpi vɔɔt saa na bɛ bɛʋg la.[7] O da lɛn di o kʋk la ya’as yʋma tusa ayiʼ nɛ anaasi la ni 2004.[8] O da di kʋk la din yi wadmaanib yikanɛ paasi anaasi (4th) paae ayɔpɔi daan (7th) republic kanɛ paasi anaasi la ni. Yʋma tusa ayiʼ nɛ ayi (2002) nɛ yʋʋm tusa ayi nɛ anaasi (2004) la o da pʋ kpɛn’ Wadmaanib yin la, o da anɛ Regional Chairman of the National Democratic Congress (NDC) bɛ Brong Ahafo Region. Yʋʋm tusa ayi nɛ awai Nwadisa ayi la (February 2009) ken paae yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ ayuobʋ (2016), ba da gaŋ Collins Dauda ye o an Minista tis Lands and Mineral Resources ka da lɛn tiak o ye o tʋm Ministry of Water Resources, Works and Housing. O da lɛn anɛ kʋkdaan nya’adɔli tis la’askanɛ gɔsid tam nɛ tiis yɛla la (Lands and Forestry) din yi yʋʋm tusir, kɔbiswai nɛ piswai nɛ anaasi (1994) paae yʋʋm tusir, kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayuobʋ (1996). Din nya’aŋ o da lieb kʋkdaani tis la’askan din yi yʋʋm tusir kɔbisyi nɛ piswai nɛ ayɔpɔi (1997) paae yʋʋm tusa ayi la (2000) ka da lɛn tʋm la’asbanɛ gɔsid ligidi nɛ pʋ’asada nɛ dasam, ninwisigir nɛ buudi malima yɛla.[9]

Vɔɔtʋg

Ba da lɛn vɔɔt Dauda paas nɔɔr atan (3rd time) ka o an wadmaani tis Asutifi South constituency bɛ Brong Ahafo Region la yʋʋm tusa ayi nɛ anaasi (2004) Gaana wʋsa vɔɔtʋg la ni. O da lɛn zi’en tisi o sʋ’ʋlim dim Wadmaanib yikanɛ paasi anaasi la Republic kanɛ paasi anaasi la ni. O da lɛn zi’en Ma’asim tiig Na’adɔɔg zugʋ nya’  ka di.[8] O sʋ’ʋlim la paas kʋgʋs piiga banɛ ka Ma’asim tiig Na’adɔɔg la da di yi kʋgʋs pisi nɛ anaasi banɛ bɛ Brong Ahafo Region sʋ’ʋlim la.[10][11] Asutifi South constituency dim da vɔɔtnɛ pʋlʋmir, ba da vɔɔti tis John Kufour onɛ an New Patriotic Party nid. Ma’asim tiig Na’adɔɔg, National Democratic Congress la da di kʋgʋs piswai nɛ anaasi (94) yi kʋgʋs kɔbisyi nɛ pistan pʋʋgin (230).[10] Dauda da paam vɔɔt tusa awai, kɔbisyuobʋ nɛ pisyuobʋ nɛ anii (9,668) yi vɔɔt tusa piinɛ anii nɛ kɔbis yɔpɔi (18,700) dinɛ zɛm nɛ pisnu nɛ yinne du’al pisyɔpɔi kɔbiga pʋʋgin (51.70%).[8] Ba da vɔɔt o ka bas Thomas Broni onɛ an Wabʋg Na’adɔɔg, New Patriotic Party nid la, Nana Nsiah Ababio Williams Cosmus onɛ an People's National Convention nid nɛ Adu Adjei Augustine onɛ an Convention People's Party. Kɔbiga pʋʋgin bama da paamnɛ pisnaasi nɛ ayuobʋ du’al piswai (46.90%), yinne du’al pisi (1.20%) nɛ nɛɛm du’al pistan (0.30%).[8]

Yʋʋm tusa ayi nɛ anii (2008) Gaana wʋsa vɔɔtʋg la nii, ba da lɛn vɔɔt Dauda ka o keŋ nɔɔr anaasi daan (4th) an wadmaani tis Asutifi South constituency. O da anɛ ala paae wadmaanib yikanɛ paasi anu la. o da lɛn zi’en Ma’asim tiig Na’adɔɔg la zugʋ di National Democratic Congress. O sʋ’ʋlim la paas sʋ’ʋlimam kɔbiga nɛ piinɛ anaasi (114) banɛ ka Ma’asim tiig Na’adɔɔg la da di yi kʋgʋs kɔbisyi nɛ pistan (230) pʋʋgin la.[10] Dauda da paam vɔɔt tusa piiga, kɔbiswai nɛ pisnii nɛ anaasi (10,984) yi vɔɔt tusa pisi nɛ ayi nɛ pistan nɛ ayi pʋʋgin (22,032) dinɛ zɛm nɛ pisnaasi nɛ awai du’al pisnii nɛ anu kɔbiga pʋʋgin (49.85%). Ba da vɔɔt o ka bas Yiadom Boakye onɛ an Wabʋg Na’adɔɔg, New Patriotic Party nid nɛ Okyere George onɛ an Democratic People's Party nid la. Kɔbiga pʋʋgin ba da paamnɛ pisnaasi nɛ awai du’al pisyɔpɔi nɛ awai (49.79%) nɛ nɛɛm du’al pistan nɛ anu (0.35%). O sʋ’ʋlim dim da lɛn vɔɔt o ya’as yʋʋm tusa ayi nɛ pisi (2020) vɔɔtʋg la ni ye o zi’eni tisi ba Wadmaanib yikanɛ paasi anii Republic kanɛ paasi anaasi la ni.

La’asbanɛ ni ka o tʋm

Dauda paas la’askanɛ gɔsid ligidi yɛla, (Finance committee), o lɛn paas la’askanɛ gɔsid tam nɛ tiis yɛla (Lands and Forestry Committee) nɛ la’askanɛ gɔsid gaansʋg yɛla (Selection Committee).[3]

Buudi zɛrigir pian’ad

Yʋʋm tusa ayi nɛ piinɛ ayuobʋ Nwadisa anii la ni (August 2016), Dauda da pian’adi tisidi o Na’adɔɔg nidib ka ye wabʋg Na’adɔɔg la, New Patriotic Party mɔr barigaŋ nɛ nimbanɛ bɛ Zongo ka ye “ti kɛl ka ba baŋ ye tinam pʋ bɛ nɛ baa”.[12]

Mɛŋ bɛlim

Dauda mɔr pʋ’aba ayi nɛ biis piinɛ yinne. O anɛ mɔr.[2]

Gbanvɛɛnsa

  1. 1.0 1.1 https://web.archive.org/web/20210129181145/https://www.ghanaweb.com/person/Alhaji-Collins-Dauda-1161
  2. 2.0 2.1 2.2 https://web.archive.org/web/20160425011627/http://ghanamps.gov.gh/mps/details.php?id=2693
  3. 3.0 3.1 https://www.parliament.gh/mps?mp=184
  4. https://www.parliament.gh/mps?mp=59
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 https://web.archive.org/web/20160506155019/http://ghanamps.gov.gh/mps/details.php?id=258
  6. https://web.archive.org/web/20101125145707/http://ghana.gov.gh/index.php?option=com_content&view=article&id=369:minister-for-lands-and-natural-resources&catid=81:ministers&Itemid=228
  7. http://allafrica.com/stories/200204300658.html
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/brongahafo/43/index.php
  9. https://web.archive.org/web/20190904231014/https://mobile.ghanaweb.com/GhanaHomePage/people/person.php?ID=1161
  10. 10.0 10.1 10.2 https://www.fact-checkghana.com/statistics-presidential-parliamentary-election-results/
  11. http://ghanaelections.peacefmonline.com/pages/2004/brongahafo/index.php
  12. http://citifmonline.com/2016/08/11/npp-has-never-liked-zongo-communities-collins-dauda/