Wp/kus/Abedi Pele

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kus
Wp > kus > Abedi Pele

Abedi Ayew Pele, ba da dʋ’a o nɛ yʋʋm tusir kɔbiswai nɛ pisyuobʋ nɛ anaasi Nwadis piinɛ yinne la daba anu daar (5 November 1964), ka ba mi’ o tʋʋma ni ye Abedi Pele, anɛ Ghana bɔɔl nwɛ’ɛd kʋdʋg onɛ da nwɛ’ɛd bɔɔl pak la tensʋg ka da an kpɛɛm tis Ghana bɔɔl nwɛ’ɛdib la (Ghana national team).[1] O anɛ Africa bɔɔl nwɛ’ɛd kanɛ ka ba pʋ tamidi o yɛlaa saŋa wʋsa. O nwɛ’ɛ tis Europe dim kilabnam bɛdigʋ ka paam yʋ’ʋri yi French Ligue 1, Lille nɛ Marseille, ka da di UEFA Champions League yʋʋm tusir kɔbiswai nɛ piswai nɛ atan la ni 1993, paas kpɛŋ sieba ni. O anɛ onɛ ka nidib nyɛ o ka o an bɔɔl nwɛ’ɛd tita’ari o saŋa. Onɛ da an yiiga di CAF piini yʋʋm tusi kɔbiswai nɛ piswai nɛ ayi la ni (1992).[1][2][3]

O pin’ilʋg bɛllim

Ba da dʋ’a Abedi Ayew nɛ tempʋkanɛ bɛ Kibi ka o nɔbʋg Dome tempʋʋgin bɛ Accra teŋkpɛŋ ya-dagɔbʋg baba.

O da keŋnɛ Ghana Senior High School bɛ Tamale la. ba da tis o zab yʋ’ʋr ye “Pele” on da mi’ bɔɔl nwɛ’ɛb la zug, ka di mɔr makiri ken’ on nɛ Brazil zɔt zɔt onɛ yʋ’ʋri an Pele la.

La'asʋg Tʋʋma

Onɛ daa an Ninsabilis teŋ nid (African) bɔɔl nwɛ'ɛd onɛ mɔ'ɔ hali European bɔɔl nwɛ'ɛd la'asʋg la ni. Abedi Pelé bɔɔl nwɛ'ɛd giiliŋ la da pin'ili Real Tamale United ni n bɛ Ghana la yʋʋm tusir, kɔbiswai nɛ pisyɔpɔi na anii (1978).  O yi Ghana nɛ yʋʋm tusir, kɔbiswai nɛ pisnii na ayi (1982) African Cup la nya'aŋ n keŋ la'as nɛ Al Sadd n bɛ Qatar tis $1,000 Na'asarteŋ ligidi la yɔɔb.   On da nwɛ'ɛ tis Zürich FC nya'aŋ la, o da lɛb Ghana na amaa, Kotoko nɛ Hearts of Oak da zan'as ka pʋ n gʋlisi o yʋ'ʋri ba la'asʋg la ni la, o da la'asnɛ AS Dragons FC de I'Ouémé n bɛ Berlin sʋ'ʋlim la.[2]

Nya'aŋa, o da na lɛb Ghana na nwɛ' tis Real Tamale United tis nwɛ'ɛb saŋa yinne. O da pin'ili o bɔɔl nwɛ'ɛb tʋʋma nɛ Europe teŋin nɛ French zin'ig Chamois Niort, n la'asid nɛ Marsheille ka nya'an tɔlisi keŋ Lille ligid pɛ'ɛŋir ni.

La'asʋg zin'iginɛ, o da anɛ nintenriŋ Marsheille tuon French league la ni, ken league nam anaasi ni gandaaʋgin nɛ European la'asʋg yiib nɔɔra ayi ni.

Vʋm Bɛlim

Abedi anɛ Kwame nɛ Sola Ayew pitʋ (Black Meteor kʋdigi tis Hearts of Oak). O mɛ lɛm anɛ André, Jordan, Rahim nɛ  Imani saam, ka o pʋ'a an Maha. O biribis, Ibrahim, André nɛ Jordan, anɛ banɛ mɛ kena lieb Teŋgbaʋŋ wusa nwɛ'ɛdibi tis Ghana. André nɛ Rahim da zi'eni tis Ghana yʋʋm tusa ayi nɛ piiga la ni (2010) FIFA dunia wusa bɔɔl nwɛ'ɛb n da naam South Africa teŋin la, ka Jordan nɛ Andre mɛ zi'eni tis Ghana yʋʋm tusa ayi nɛ piina anaasi 2014) FIFA dunia wusa bɔɔl nwɛ'ɛbin la ni Brazil nɛ yʋʋm tusa ayi nɛ piina ayi (2022) FIFA dunia wusa bɔɔl nwɛ'ɛb Qatar teŋin la.

Gbamvɛɛnsa

  1. 1.0 1.1 https://www.ghanaweb.com/person/Abedi-Pele-2656
  2. 2.0 2.1 https://yen.com.gh/136699-abedi-pele-age-height-children-wife-awards-net-worth.html
  3. https://www.britannica.com/biography/Abedi-Ayew-Pele