Wp/krl/Koira

Koira

Koira (Canis lupus familiaris) on hukan alalaji ta ylehini elätti. Še on ihmisen vanhin i tärkehin šiivatta, ta še on kešytetty toinah jo 100 000 vuotta šitten.

Karjalaisilla on ollun koirie jo ammusista ajoista; še oli tarpehellini mečällä käyveššä. Koiran perintehellisie nimie ollah Piku, Halli, Penna, Kaveri, Pilkka, Šepeli, Mučči, Vyötti ta monet muut. Ennein uškottih, jotta riähkä tuli, još koiran iltasetta jätti ("Šillä pitäy hoš nenämuštasen šuuruš illaispalani antua"). Šanottih, jotta koira rupieu itkömäh.

Koirua on šanottu "ihmisen parahakši yštäväkši". Še varottau isäntyä meččäeläimistä tahi vierahista ihmisistä. Kuuntelija koira tottelou isäntyä. Ennein koirat oltih aina nuorašša eikä ne juoštu kylyä myöten irrallah.

Koira šuau kerrallah kakši tahi enemmän pentuo. Kun koiralla ollah pennut, ni šilloin še on äkäni eikä piäššä pentujen luo vierahie ihmisie.