Wp/kri/Wolof langwej

Wolof (/ˈwoʊlɒf/ WOH-lof;[2] Wolof làkk, وࣷلࣷفْ لࣵکّ) na wan Nayja–Kongo langwej we di Wolof pipul dɛn de tɔk na bɔku pan di Wɛst Afrika sabrijɔn na Sɛnegambia we split bitwin di kɔntri dɛn na Sɛnegal, Mɔritania, ɛn di Gambia na di kɔntri. Lɛk di langwej dɛn we de nia Serer ɛn Fula, i de na di Sɛnegambian branch na di Nayja–Kongo langwej famili. Nɔ lɛk bɔku ɔda langwej dɛn na in famili, Wolof nɔto tonal langwej. Wolof na di langwej we pipul dɛn de tɔk pas ɔl na Sɛnegal, na di Wolof pipul dɛn de tɔk am (40% pan di pipul dɛn) bɔt bɔku ɔda pipul dɛn na Sɛnegal de tɔk am bak as sɛkɔn langwej.[3] Wolof langwej dɛn kin difrɛn frɔm di say dɛn we dɛn de ɛn bitwin di rural ɛn di siti dɛn. Fɔ ɛgzampul, di men langwej we dɛn kin tɔk na Daka na we dɛn kin miks wɔd dɛn we dɛn kɔl Wolof, Frɛnch, ɛn Arabik na di siti dɛn. Wolof na di standad spɛlin ɛn i kin tɔk bak bɔt di Wolof etnik ɔ kɔlchɔ. Di difrɛn we dɛn na di ol Frɛnch Ouolof, Jollof, ɔ Jolof, we naw kin tɔk bɔt di Jolof Ɛmpaya ɔ to jollof rays, we na wan kɔmɔn rays it na Wɛst Afrika. Naw-archaic fɔm dɛn inklud Volof ɛn Olof. Dɛn biliv se Inglish bin tek sɔm Wolof lɔn wɔd dɛn, lɛk banana, via Spanish ɔ Pɔtyugis,[4] ɛn nyam, we dɛn kin yuz bak na Spanish: ‘ñam’ as onomatopoeia fɔ it ɔ chew, insay sɔm Karibian Inglish Krio dɛn we min "fɔ it." " (kɔmpia Sishɛlɔs Krio nyanmnyanm, we min bak "fɔ it").[5]