Wp/kri/Malayalam langwej
Malayalam (/ˌmæləˈjɑːləm/;[7] Malayalam: മലയാളം, Malayāḷam, [mɐlɐjaːɭɐm] (lisin)) na wan Dravidian langwej we dɛn de tɔk na di Indian stet na Kerala ɛn di union teritɔri dɛn na Lakshadweep ɛn Puducherry (Mahé distrikt) . na di Malayali pipul dɛn mek am. Na wan pan di 22 langwej dɛn we dɛn dɔn sɛtul fɔ tɔk na India. Dɛn bin pik Malayalam as "Klasik Langwej fɔ India" insay 2013.[8][9] Malayalam gɛt ɔfishal langwej stetɔs na Kerala ɛn Puducherry (Mahé),[10][11][12] ɛn Lakshadweep ɛn 34 milyɔn pipul dɛn de tɔk am na India.[2] Malayalam na di wan dɛn we nɔ bɔku na di stet dɛn we de nia de tɔk am bak; wit bɔku bɔku pipul dɛn we de tɔk na di Kodagu ɛn Dakshina Kannada distrikt dɛn na Karnataka, ɛn Kanyakumari, distrikt na Tamil Nadu. Na di Malayali Diaspora dɛn de tɔk am bak ɔlsay na di wɔl, mɔ na di kɔntri dɛn na di Pashian Galf, bikɔs ɔf di bɔku bɔku pipul dɛn we de na di Malayali pipul dɛn we kɔmɔt na ɔda kɔntri dɛn de. Dɛn na wan impɔtant pipul dɛn na ɛni siti na India inklud Mumbai, Bengaluru, Delhi, Kolkata, Pune ɛn ɔda wan dɛn.
Di ɔrijin fɔ Malayalam stil na sɔntin we masta sabi bukman dɛn de agyu bɔt. Di men we aw pipul dɛn de si tin se Malayalam kɔmɔt frɔm di fɔstɛm Midul Tamil ɛn i separet frɔm am sɔm tɛm afta di c. insay di ia 900 afta Krays.[13] Wan sɛkɔn we fɔ si tin de agyu fɔ di divɛlɔpmɛnt fɔ di tu langwej dɛn kɔmɔt na "Proto-Dravidian" ɔ "Proto-Tamil-Malayalam" insay di tɛm bifo di istri,[14] pan ɔl we dis na tin we istri langwej masta sabi pipul dɛn jɔs nɔ gri wit.[15] Bɔku pipul dɛn gri se di Kwilɔn Sirian kɔpa plet dɛn we dɛn mek insay di ia 849/850 afta Krays na di ol wan we dɛn rayt insay Ol Malayalam. Di ol wan we stil de naw na Malayalam we difrɛn frɔm di Tamil tradishɔn na Ramacharitam (let 12 ɔ ali 13 sɛntiwɔd).[16]
Di fɔs skript we dɛn bin yuz fɔ rayt Malayalam na di Vatteluttu skript.[17] Di Malayalam skript we de naw na di Vatteluttu skript, we dɛn bin ɛkstɛnd wit Grantha skript lɛta fɔ adopt Indo-Aryan lɔn wɔd dɛn.[17][18] I gɛt bɔku tin dɛn we fiba di Tigalari skript, we na wan istri skript we dɛn bin de yuz fɔ rayt di Tulu langwej na Sawt Kanara, ɛn Sanskrit na di Malabar rijɔn we de nia de.[19] Di mɔdan Malayalam grama kɔmɔt frɔm di buk we nem Kerala Panineeyam we A. R. Raja Raja Varma rayt let insay di 19t sɛntinari afta Krays.[20] Di fɔs travul buk insay ɛni Indian langwej na di Malayalam Varthamanappusthakam, we Paremmakkal Thoma Kathanar rayt insay 1785.[21][22]
Rɔbɔt Kaldwɛl tɔk bɔt di say we Malayalam bin de insay di 19t sɛntinari se i bin de frɔm di say we dɛn kɔl Kumbla na di nɔt usay i tek ples fɔ Tulu to Kanyakumari na di sawt, usay Tamil bigin fɔ tek ples fɔ am,[23] apat frɔm di ayland dɛn we pipul dɛn de liv na Lakshadweep na di Arebia Si.