Wp/kri/Luksemburg

Laksambɔg (/ˈlʌksəmbɜːrɡ/ (lisin) LUK-səm-burg;[9] Laksambɔg: Lëtzebuerg [ˈlətsəbuəɕ] (lisin); Frɛnch: Laksambɔg [lyksɑ̃buʁ]; Jaman: Laksambɔg [ˈlʊksm̩bʊʁk]), ɔfishal wan na di Grɛnd Duch y na Laksambɔg,[ b] na wan smɔl kɔntri we nɔ gɛt land na Wɛstin Yurop. I de nia Bɛljiɔm na di wɛst ɛn nɔt, Jamani na di ist, ɛn Frans na di sawt. I kapital ɛn siti we gɛt bɔku pipul dɛn pas ɔl, Laksambɔg,[10] na wan pan di 4 institiushɔnal sit dɛm na di Yuropian Yuniɔn (togɛda wit Brussels, Frankfɔt, ɛn Strasbɔg) ɛn di sit fɔ sɔm EU institiushɔn dɛm, mɔ di Kɔt fɔ Jɔstis na di Yuropian Yuniɔn , di ayest judishal ɔtoriti.[11][12] Laksɛmbɔg in kɔlchɔ, pipul dɛn, ɛn langwej dɛn rili miks wit di Frɛnch ɛn Jaman neba dɛn; we Laksambɔg na di wan ol nashɔnal langwej fɔ di Laksambɔg pipul dɛm,[13] Frɛnch na di wan langwej fɔ mek lɔ, ɛn ɔl tri – Laksambɔg, Frɛnch ɛn Jaman – dɛn kin tek dɛn as ɔfishal langwej ɛn dɛn kin yuz dɛn fɔ administretiv tin dɛm na di kɔntri.[13] Wit wan eria we na 2,586 skwea kilomita (998 skwea mayl), Laksambɔg na wan pan di smɔl smɔl kɔntri dɛn na Yurop.[14] Insay 2023, i bin gɛt 660,809 pipul dɛn, we mek i bi wan pan di kɔntri dɛn we nɔ gɛt bɔku pipul dɛn na Yurop,[15] pan ɔl we i gɛt di ays pipul dɛn we de bɔku;[16] fɔrina dɛn de mek lɛk af pan di pipul dɛn.[17] Laksɛmbɔg na ripɔt dimokrasi we wan kɔnstityushɔn kiŋ, Grɛnd Dyuk Ɛnri, de bifo, we mek i bi di wan ol sovayb gran duchi we lɛf na di wɔl. Laksembɔg na divɛlɔp kɔntri wit advans ikɔmi ɛn wan pan di wɔl in ay GDP (PPP) fɔ ɛni pɔsin - di ays wan ɔnda IMF ɛn Wol Bank ɛstimat. Dɛn bin deklare di siti na Laksɛmbɔg as UNESCO Wɔl Ɛritij Sayt insay 1994 bikɔs dɛn bin kip di big big fɔtifikeshɔn dɛn ɛn di istri kwata dɛn fayn fayn wan.[18] Laksambɔg na wan mɛmba we bigin di Yuropian Yuniɔn,[19] OECD, di Yunaytɛd Neshɔn, NATO, ɛn di Bɛnɛlɔks.[20][21] I bin wok na di Yunaytɛd Neshɔn Sikyuriti Kaɔnsil fɔ di fɔs tɛm insay 2013 ɛn 2014.