Wp/kri/Homo habilis

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kri
Wp > kri > Homo habilis

Homo habilis ("handy man") na wan spɛshal animal we dɔn day frɔm di Early Pleistocene na Is ɛn Sawt Afrika lɛk 2.31 milyɔn ia bifo to 1.65 milyɔn ia bifo (mya). We dɛn diskrayb di spisis insay 1964, dɛn bin rili kɔntes H. habilis, wit bɔku risach pipul dɛn we bin rikɔmɛnd fɔ mek i bi di sem wit Australopithecus africanus, di wan ol ɔda fɔs fɔs hominin we dɛn bin no da tɛm de, bɔt H. habilis bin gɛt mɔ rɛkɔgnishɔn as tɛm de go ɛn mɔ rilevɛns diskvayri dɛn bin de bin mek. bay di 1980s, dεn bin prכpos se H. habilis na bin mכtalman ansesta, dεn evolv dεn wan dεm to Homo erectus we dayrekt lid to mכdan mכdan. Naw dɛn de agyu bɔt dis we aw pipul dɛn de si tin. Sεvεra spεshal wan dεm wit insikכr spεshal idεntifikεshכn bin asaynd to H. habilis, we lid to argumεnt fכ split, dat na "H. rudolfensis" εn "H. gautengensis" we na di fכs wan nכmכ dεn gεt bכku sכpכt. lεk di kכntempכral Homo, H. habilis bren saiz jεnarali vεryus frכm 500–900 cm3 (31–55 cu in). di bכdi prכpכshכn dεm fכ H. habilis dεn nכ no frכm tu skel dεm we rili fragmεnt, εn i biys bכku pan fכ asum wan sεm kayn anatomi lεk di fכs australopithecines. Bikɔs ɔf dis, dɛn dɔn prɔpos bak fɔ muv H. habilis to di jɛnɛreshɔn Australopithecus as Australopithecus habilis. Bɔt dɛn dɔn chalenj di intapriteshɔn fɔ H. habilis as smɔl-smɔl mɔtalman we nɔ ebul fɔ travul fɔ lɔng tɛm. di presumed uman spεshal OH 62 dεn tradishכnal intaprit am as i bin 100–120 cm (3 ft 3 in – 3 ft 11 in) in ayt εn 20–37 kg (44–82 lb) in wet asum australopithecine-layk prכpכshכn, bכt asum di prכpכshכn dεm we lεk mכtalman i bin fכ bi lεk 148 cm (4 ft 10 in) εn 35 kg (77 lb). Nonetheless, H. habilis kin bi at least patli arboreal lεk wetin dεn postulat fכ australopithecines. di fכs hominin dεm dεn tipikli rεkכnstrכkt as dεn gεt tik ia εn mak sεkswal dimכfism wit man dεm we bכku pas uman, pan כl we dεn nכ no di rilitiv man εn uman saiz fכ difinitiv wan. H. habilis bin mek di Oldowan ston-tul industri ɛn i bin de yuz tul dɛn mɔ fɔ kil animal dɛn. di fכs Homo, we dεn kכmpεr wit australopithecines, dεn jεnarali tink se dεn bin de it hכy kwantiti mit εn, insay di kes fכ H. habilis, skavenged mit. Tipikli, dεn intaprit di fכs hominin dεm lεk se dεn bin liv insay polygynous sosayti dεm, pan כl we dis na hεli spεkulativ. If wi tek am se H. habilis sosayti bin fiba di wan we de na di mɔdan savana chimpanzi ɛn babun, di grup dɛn kin dɔn gɛt 70–85 mɛmba dɛn. Dis kɔnfigyushɔn go fayn wit bɔku man dɛn fɔ difend agens opin savana predɛta dɛn, lɛk big pusi, hayna ɛn krokodail. H. habilis bin de togɛda wit H. rudolfensis, H. ergaster / H. erectus ɛn Paranthropus boisei.