Wp/kri/Carl Sagan

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | kri
Wp > kri > Carl Sagan

Carl Edward Sagan (/ˈseɪɡən/; SAY-gən; Novɛmba 9, 1934 – Disɛmba 20, 1996) na bin wan Amɛrikin man we de stɔdi bɔt di sta dɛn ɛn we de tɔk bɔt sayɛns. In sayɛns kɔntribyushɔn we dɛn sabi pas ɔl na in risach bɔt di pɔsibul fɔ liv ɛkstra tɛritri, inklud ɛkspirimɛnt demonstreshɔn fɔ di prodakshɔn fɔ amino asid frɔm bɛsik kemikal dɛn bay we dɛn de ɛkspos to layt. I bin gɛda di fɔs fizik mɛsej dɛn we dɛn sɛn na di spes, di Payɔnia plek ɛn di Voyager Golden Rɛkɔd, we na bin mɛsej dɛn we de ɔlsay na di wɔl we ɛni ɛkstra tɛritri intɛlijɛns we go fɛn dɛn go ɔndastand. I bin agyu in favɔrit fɔ di haypɔtɛsis, we dɛn dɔn aksept frɔm da tɛm de, se di ay sɔfayz tɛmpracha na Venus na di rizɔlt fɔ di grɛnhɔus ifɛkt.[4] Fɔs, Sagan na bin ɛstɛt prɔfɛsɔ na Havad, leta i bin muf go na Kɔnɛl, usay i bin spɛn bɔku pan in wok. I bin pablish pas 600 sayɛns pepa ɛn atikul dɛm ɛn i bin rayt, kɔ-ɔda ɔ ɛditɔ fɔ pas 20 buk dɛm.[5] I rayt bɔku sayɛns buk dɛn we pipul dɛn lɛk, lɛk di Dragons of Eden, Broca’s Brain, Pale Blue Dot ɛn The Demon-Haunted World. I bin kɔ-rayt ɛn narɛt bak di 1980 tɛlivishɔn siriɔs Cosmos: A Personal Voyage we bin win awdhɔ, we bi di siriɔs we bɔku pipul dɛn bin wach pas ɔlman na di istri fɔ Amɛrika pɔblik tɛlivishɔn: Cosmos dɔn si at le 500 milyɔn pipul dɛn na 60 kɔntri dɛn. 6] . Dɛn bin pul wan buk we dɛn kɔl bak Cosmos fɔ go wit di siriɔs buk dɛn. Sagan bin rayt bak wan sayɛns-fikshɔn novel, we dɛn bin pul insay 1985, we dɛn kɔl Kɔntakt, we bin bi di bɛnifit fɔ di 1997 fim we nem Kɔntakt. In pepa dɛm, we gɛt 595,000 tin dɛm,[7] dɛn dɔn kip am na di Laybri fɔ Kɔngres.[8] Sagan na bin pɔpul pɔblik advatayz fɔ skeptik sayɛns inkwyuiz ɛn di sayɛns we dɛn de yuz; i bin payɔnia fɔ di fild fɔ ɛkzobayoloji ɛn i bin promot fɔ fɛn ɛkstra-tɛritri intɛligent layf (SETI). I bin spɛn bɔku pan in wok as prɔfɛsɔ fɔ astronomi na Kɔnɛl Yunivasiti, usay i bin de dayrɛkt di Labɔrɔtɔri fɔ Planɛt Stɔdi. Sagan ɛn in wok dɛn bin gɛt bɔku awɔd ɛn ɔna dɛn, lɛk di NASA Distinguished Public Service Medal, di Nashɔnal Akademi fɔ Sayns Pɔblik Wɛlbɔdi Mɛdal, di Pulitzer Prayz fɔ Jɛnɛral Nɔn-Fikshɔn (fɔ in buk we nem The Dragons of Eden), ɛn (fɔ Cosmos: A Personal Voyage), tu Ɛmi Awod, di Pibɔdi Awod, ɛn di Hugo Awod. I mared tri tɛm ɛn bɔn fayv pikin dɛn. Afta we Sagan bin gɛt wan sik we dɛn kɔl myelodysplasia, i bin day pan nyumonia we i bin ol 62 ia Disɛmba 20, 1996.